zaproszenie - I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w ...

do upadku reguły pryncypatu. Dalsze dzieje Polski to próby zjednoczenia państwa, któregodokonał ostatecznie w 1320r. Władysław Łokietek. Czasy rozbicia dzielnicowego w Polsce tookres interwencji czeskich, niemieckich i ruskich w sprawy polskie, licznych wojen domowychoraz najazdów mongolskich czy teŜ pruskich i litewskich, które rujnowały kraj. Poza tym doszłodo rozdrobnienia dzielnic właściwych oraz utraty ziem (Lubuskiej, Chełmińskiej, Drohiczyńskiej,Pomorza Zachodniego, terenów nadnoteckich i Pomorza Gdańskiego). Jakby tego było małoKonrad Mazowiecki sprowadził w 1226r. do obrony swoich ziem przed atakami pruskimi zakonkrzyŜacki, który przez następne stulecia ze wszystkich swoich sił szkodził państwu polskiemu.NaleŜy jednak wspomnieć równieŜ o zasługach ksiąŜąt dzielnicowych, którzy przyłoŜyli się dorozwoju gospodarczego swoich ziem. Niestety często dokonywali tego przy pomocy Ŝywiołuniemieckiego, który utrudniał później dzieło jednoczenia państwa.Rozbicie dzielnicowe we wszystkich trzech wyŜej opisanych krajach przyniosło licznezniszczenia. Związane to było z wojnami domowymi, które osłabiały kraj, pustoszony następnieprzez ludy ościenne. Poza tym ciągłe spory o władzę prowadziły w efekcie do anarchii i corazwiększego uniezaleŜniania i odcinania się od siebie poszczególnych dzielnic. Prowadziło to dodalszego słabnięcia kraju, który przestawał się liczyć na arenie międzynarodowej i tracił swojeziemie, albo nawet jak w przypadku Rusi niepodległość. Wyjątkiem były Czechy, które dziękiosadzeniu juniorów na potencjalnie gorszych ziemiach, zachowały względną jedność i siłę. Na ichterenie nie doszło do tak wielkich zniszczeń jak w Polsce i na Rusi, a takŜe do takniszczycielskich najazdów. Poza tym Czechy nadal liczyły się na arenie międzynarodowej i brałyudział w rozlicznych konfliktach i zmaganiach. Wprawdzie zarówno ksiąŜęta polscy, jak i ruscyrównieŜ początkowo aktywnie występowali poza granicami kraju, ale później ich horyzonty ioddziaływanie zaczęły się coraz bardziej ograniczać do terenów własnej ziemi i jej najbliŜszejokolicy. Najbardziej pozytywnym skutkiem rozbicia dzielnicowego, było niewątpliwie połoŜeniepodwalin pod nowy ustrój – monarchię stanową. Było to związane ze wzmocnieniem politycznejroli moŜnych oraz rozwojem miast. Nowo ukształtowane elity nie zamierzały rezygnować zezdobytych wpływów. Według mnie rozbicie dzielnicowe na Rusi i w Polsce było jednym znajgorszych okresów w dziejach tych państw. Czesi mieli się pod tym względem trochę lepiej,gdyŜ proces ten nabrał u nich charakteru zwykłych sporów o tron między braćmi, takcharakterystycznych dla średniowiecza. Natomiast w dwóch pozostałych krajach przyniósłpraktycznie same szkody, których nie rekompensowały nieliczne zyski. Mimo to rozbiciedzielnicowe było procesem nieuniknionym. Wynikało to ze struktury feudalnej i przedewszystkim braku poczucia jedności narodowej, które sprawiały, Ŝe moŜni byli zainteresowaniwyłącznie własnymi interesami. Poza tym, niepodwaŜalnym faktem jest to, iŜ rozdrobnienie byłoogólnoeuropejską tendencją, a władcy tych trzech państw i tak próbowali coś zrobić, aby muzapobiec. Jednak decyzja o usankcjonowanym podziale kraju między synów była błędem.Oczywiście łatwo jest to oceniać, znając wszystkie konsekwencje, ale mimo to władcy cizachowali się zbyt łatwowiernie, jak na ich pozycję. JuŜ bowiem Kosmas pisał: „(…) odstworzenia świata i od początku imperium rzymskiego i aŜ do tych czasów rzadka była miłośćbraterska(…).” Świadczy to o tym, Ŝe ówcześni ludzie nie wierzyli w miłość braterską tam, gdzieliczyła się przede wszystkim władza. Mimo to trzech wielkich władców zdecydowało siępodzielić państwo między swoich potomków, dając im nieustanny casus beli. Dopierozjednoczenie ziem zapobiegło ciągłym walkom wewnętrznym. Poza tym równieŜ moŜni, którympowierzono zachowanie zasad statutowych, nie mieli w tym Ŝadnego interesu. Tak więc mądrzykrólowie, których rządy zostały pozytywnie ocenione przez historię, wykazali się u schyłkupanowania wielką nieprzezornością, próbując zapobiec rozpadowi swoich państw poprzez podziałjego ziem. Podział był wprawdzie nieunikniony, ale wybrany środek zapobiegawczy okazał sięjedną z wielu utopii.Marcin Mamczur w 2009 roku wziął udział w ustnej części etapu wojewódzkiego OgólnopolskiejOlimpiady Historycznej.