AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT - Ministria e Integrimit
AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT - Ministria e Integrimit AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT - Ministria e Integrimit
BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALvitin e parë dhe më pas vazhdon me prodhim. Prandaj prodhimet organike duhet tëpërcillen dhe certifikohen çdo vit.Ligji i ndryshuar për bujqësinë organike u miratua, në parim, rishtazi nga Kuvendi.Por autoriteti kontrollues, komiteti për bujqësinë organike dhe organet e tjera qëparashihen me ligj ende nuk janë themeluar. Gjer më tani, kapacitetet e MBPZHR janëshumë të kufizuara: vetëm me një zyrtar është shumë e vështirë për të organizuar dhebashkërenduar këtë proces. Në shumë vende tjera ekzistojnë institute për bujqësiorganike që drejtojnë procesin në fjalë.4 STATISTIKAT4.1 Statistikat e bujqësisëLigji nr. 04/L-036 për statistikat zyrtare të Republikës së Kosovës u miratua ngaKuvendi i Republikës së Kosovës në tetor të vitit 2011. Në përputhje me këtë ligj,Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka përgjegjësinë parësore për prodhimin estatistikave zyrtare dhe çështjeve tjera që dalin nga programi i statistikave zyrtare.Ligji rregullon parimet themelore, cilësinë dhe siguron kornizën ligjore përorganizimin, prodhimin dhe botimin e statistikave zyrtare në Kosovë. Përveç kësaj,ligj trajton mbledhjen, përpunimin, ruajtjen, privatësinë dhe mbrojtjen e të dhënavezyrtare dhe bashkëpunimin ndërkombëtar.Struktura organizative e ASK përbëhet nga këto departamente: statistikat e ekonomisëdhe llogarive kombëtare; statistikat e popullsisë; statistikat e bujqësisë dhe mjedisit, sidhe nga dy departament mbështetëse: ai i metodologjisë dhe teknologjisë informativedhe i administratës. ASK ka shtatë zyra rajonale në qytetet kryesore të Kosovës dheka 134 punonjës në përgjithësi. 44Departamenti i Statistikave të Bujqësisë dhe Mjedisit (DSBM) përbëhet nga dy sektorë(sektori i statistikave të bujqësisë dhe sektori i statistikave të mjedisit) që mbulojnë trefusha të statistikave: bujqësisë, agromonetare dhe të mjedisit. Statistikat e bujqësisëmblidhen kryesisht përmes anketës vjetore të ekonomive shtëpiake bujqësore(AEShB). AEShB e vitit 2012 është në hartim e sipër dhe mbledhja e të dhënave poplanifikohet për në nëntor të vitit 2012. AEShB prodhon tregues të ndryshëm tëbujqësisë si: popullsinë bujqësore dhe strukturën e saj, sipërfaqen e përdorur,prodhimin e të korrurave, blegtorisë dhe prodhimeve të blegtorisë, pylltarinë,përdorimin e plehrave artificial dhe atyre organik, makinerinë bujqësore, forcënpunëtore në bujqësi dhe shpenzimet në ferma. 45Statistikat agromonetare mbulojnë komponentët si në vijim: çmimet dhe indeksin eçmimeve të bujqësisë (mujor); llogaritë ekonomike në bujqësi (vjetor); forcën punëtorenë bujqësi dhe të ardhurat në sektorin e bujqësisë. 4644 Raport për gjendjen e tanishme në ASK, i paraqitur gjatë mbledhjes së TRT 3. Tetor 2012.45 Statistikat e Bujqësisë në: http://esk.rks-gov.net/ENG/statistikat-e-bujqesise46 Raport për gjendjen e tanishme në ASK, i paraqitur gjatë mbledhjes së TRT 3. Tetor 2012.22
BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALASK dhe MBPZHR janë në bashkëpunim të ngushtë lidhur me përgatitjet përregjistrimin e bujqësisë që do të kryhet në vitin 2013. Projektligji për regjistrimin nëbujqësi u miratua nga qeveria më 4 qershor 2012. Ndërkohë janë hartuar një projektpyetësor dhe projekt doracaku i dytë për regjistrimin në bujqësi. Po ashtu popërgatitet mostra për pilot regjistrimin e bujqësisë që do të mbahet në nëntor tëvitit. 47Statistikat e bujqësisë për nevojat e MBPZHR mblidhen nga Divizioni për Statistikat eBujqësisë. Roli i divizionit për statistikat e bujqësisë në Ministrinë e Bujqësisë ështëofrimi i statistikave të shpejta, të besueshme dhe të krahasueshme në përputhje merekomandimet e BE-së. Ky divizion harton formularët/shabllonët dhe udhëzimet enevojshme, organizon seancat trajnuese për anketat e RRDKF për regjistruesit,mbledh të dhëna, i kontrollon ato në mënyrë logjike, përpunon, analizon dhe hartontabelat dhe i boton të dhënat. Ky divizion synon zbatimin e saktë të standardevendërkombëtare, metodologjisë dhe nomenklaturës së EUROSTAT. Aktualisht ai ështëi përbërë nga katër sektorë: sektori i RRDKF, sektorit për të dhënat e shkëmbimittregtar (import/eksport), sektori i statistikave të çmimeve të bujqësisë dhe sektori iGIS. 48Përkundër disa veprimtarive të përbashkëta, bashkëpunimi/bashkërendimi midisMBPZHR dhe ASK nuk është në nivelin e duhur. Duhet të përcaktohen kanalet ebashkëpunimit zyrtar për të thjeshtëzuar shkëmbimin e të dhënave, shmangien eveprimtarive të mbivendosura dhe përdorimin më të mirë të burimeve të dhënave nëdispozicion. Marrëveshjet me shkrim (memorandumet e mirëkuptimit) mund tëpërdoren si zgjidhje për shumë çështje dhe për një bashkëpunim më të mirë.Sfidat kryesore të ASK/DSBM janë burimet e pamjaftueshme buxhetore dhe njerëzoredhe mungesa e burimeve të plota të dhënave. Si pasojë e buxhetit të pamjaftueshëm,ASK nuk kreu AEShB në vitin 2010 dhe 2011. Nga pikëpamja e statistikave, kjo nukështë pozitive për shkak se humb vazhdimësia në prodhimin e statistikave tërregullat. Po ashtu mungesa e kapaciteteve të burimeve njerëzore në ASK/DSBMpasqyrohet në zbatimin e planeve të tyre të punës dhe strategjive. Deri më tani, dykomponentë të statistikave monetare, forca punëtore në bujqësi dhe të ardhurat nësektorin e bujqësisë, nuk janë zbatuar ende. Një sfidë tjetër është botimi i rezultateveme kohë dhe shpeshherë ndodhë që rezultatet botohen me vonesë.Disa nga kufizimet dhe sfidat u nënvizuan gjithashtu edhe në raportet e KomisionitEvropian dhe të organizatave të tjera.Statistikat e bujqësisë, ashtu si edhe statistikat e tjera në Kosovë, vlerësohet se janëvetëm pjesërisht të përafruara me standardet e BE. Në përgjithësi, sistemi istatistikave në Kosovë përcakton regjistrimin e popullsisë në nivel shteti. Prandajshumë të dhëna të botuara lidhur me prodhimet bujqësore janë rezultat i vlerësimeveqë i bën ato të pasigurta. Që nga përfundimi i luftës në vitin 1999, në Kosovë nukështë kryer as regjistrimi i popullsisë, as regjistrimi i bujqësisë. Regjistrimi i fundit i47 Raport për gjendjen e tanishme në ASK, i paraqitur gjatë mbledhjes së TRT 3. Tetor 2012.48 Përgjigjet në Pytësorin e Studimit të Fizibilitetit. Qershor 2012.23
- Page 4 and 5: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURAL1 HYRJ
- Page 7 and 8: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALPo ash
- Page 9 and 10: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALi Viti
- Page 11 and 12: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALNatyri
- Page 13 and 14: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURAL- Ligj
- Page 15 and 16: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALpëraf
- Page 17 and 18: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURAL• P
- Page 19 and 20: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALSkemat
- Page 21: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALpapër
- Page 25 and 26: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALSfidat
- Page 27 and 28: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURAL• TS
- Page 29 and 30: BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI RURALkëshi
BUJQËSIA DHE ZHVILLIMI <strong>RURAL</strong>vitin e parë dhe më pas vazhdon me prodhim. Prandaj prodhimet organike duhet tëpërcillen dhe certifikohen çdo vit.Ligji i ndryshuar për bujqësinë organike u miratua, në parim, rishtazi nga Kuvendi.Por autoriteti kontrollues, komiteti për bujqësinë organike dhe organet e tjera qëparashihen me ligj ende nuk janë themeluar. Gjer më tani, kapacitetet e MBPZHR janëshumë të kufizuara: vetëm me një zyrtar është shumë e vështirë për të organizuar dhebashkërenduar këtë proces. Në shumë vende tjera ekzistojnë institute për bujqësiorganike që drejtojnë procesin në fjalë.4 STATISTIKAT4.1 Statistikat e bujqësisëLigji nr. 04/L-036 për statistikat zyrtare të Republikës së Kosovës u miratua ngaKuvendi i Republikës së Kosovës në tetor të vitit 2011. Në përputhje me këtë ligj,Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka përgjegjësinë parësore për prodhimin estatistikave zyrtare dhe çështjeve tjera që dalin nga programi i statistikave zyrtare.Ligji rregullon parimet themelore, cilësinë dhe siguron kornizën ligjore përorganizimin, prodhimin dhe botimin e statistikave zyrtare në Kosovë. Përveç kësaj,ligj trajton mbledhjen, përpunimin, ruajtjen, privatësinë dhe mbrojtjen e të dhënavezyrtare dhe bashkëpunimin ndërkombëtar.Struktura organizative e ASK përbëhet nga këto departamente: statistikat e ekonomisëdhe llogarive kombëtare; statistikat e popullsisë; statistikat e bujqësisë dhe mjedisit, sidhe nga dy departament mbështetëse: ai i metodologjisë dhe teknologjisë informativedhe i administratës. ASK ka shtatë zyra rajonale në qytetet kryesore të Kosovës dheka 134 punonjës në përgjithësi. 44Departamenti i Statistikave të Bujqësisë dhe Mjedisit (DSBM) përbëhet nga dy sektorë(sektori i statistikave të bujqësisë dhe sektori i statistikave të mjedisit) që mbulojnë trefusha të statistikave: bujqësisë, agromonetare dhe të mjedisit. Statistikat e bujqësisëmblidhen kryesisht përmes anketës vjetore të ekonomive shtëpiake bujqësore(AEShB). AEShB e vitit 2012 është në hartim e sipër dhe mbledhja e të dhënave poplanifikohet për në nëntor të vitit 2012. AEShB prodhon tregues të ndryshëm tëbujqësisë si: popullsinë bujqësore dhe strukturën e saj, sipërfaqen e përdorur,prodhimin e të korrurave, blegtorisë dhe prodhimeve të blegtorisë, pylltarinë,përdorimin e plehrave artificial dhe atyre organik, makinerinë bujqësore, forcënpunëtore në bujqësi dhe shpenzimet në ferma. 45Statistikat agromonetare mbulojnë komponentët si në vijim: çmimet dhe indeksin eçmimeve të bujqësisë (mujor); llogaritë ekonomike në bujqësi (vjetor); forcën punëtorenë bujqësi dhe të ardhurat në sektorin e bujqësisë. 4644 Raport për gjendjen e tanishme në ASK, i paraqitur gjatë mbledhjes së TRT 3. Tetor 2012.45 Statistikat e Bujqësisë në: http://esk.rks-gov.net/ENG/statistikat-e-bujqesise46 Raport për gjendjen e tanishme në ASK, i paraqitur gjatë mbledhjes së TRT 3. Tetor 2012.22
Change language