Mesta stradanja i antifašističke borbe u ... - Starosajmiste.info

Publikacija je podeljena u tri celine: teorijski uvod u opšte problemeistoriografije; praktični deo, koji se sastoji od tematskih organizovanihtura kroz izabrane delove grada Beograda; i sveobuhvatnipojmovnik o fašističkoj ideologiji, antifašizmu i pravnim meramaprotiv zločinaca. Publikaciju otvara prilog Enca Traversa (EnzoTraverso), koji donosi promišljanja o odnosu između ličnog sećanjai istoriografije, kao i o javnoj upotrebi i politici istorije. Tekstje, uz ljubazno dopuštenje autora, preuzet iz knjige Il passato:istruzioni per l’uso. Storia, memoria, politica, i preveden sa italijanskogna srpski jezik.Vodič kroz grad, sa prostorno-tematski uokvirenim turama itekstovima Milana Radanovića, Olge Manojlović Pintar, MilovanaPisarija (Milovan Pisarri) i Nenada Lajbenšpergera, čini glavnideo priručnika. Taj deo je podeljen u Tri kruga terora i Dve linijeotpora. Zatvori i institucije okupacione uprave u centru grada formirajuprvi krug terora. Tura Stari Grad-Palilula vodi do zatvoraGestapoa, specijalne policije i sedišta raznih fašističkih organizacija,i objašnjava mehanizme aparata fašističkog terora i njegovupropagandu. Tura Palilula-Dorćol daje uvid u život Jevreja podantijevrejskim zakonima. Drugi krug terora formiraju logori naperiferiji tadašnjeg Beograda: Banjički logor, Topovske šupe i logorSajmište. To poglavlje se uglavnom bavi Holokaustom, genocidomnad Romima i represijom nad antifašističkim borcima. Treći krugterora formira se od mesta egzekucija i masovnih streljanja izvangrada, kao što su Jajinci i Jabuka.Drugo poglavlje se odnosi na antifašističku borbu u okupiranomgradu. Jedna staza vodi na Vračar, a druga prema lokacijama borbeza oslobođenje u centru Beograda, sve do Groblja oslobodilacaBeograda. Treba naglasiti da je u izboru lokacija važnu ulogu imaokriterijum prostorne blizine i povezanosti. Zato smo se, osim uslučaju mesta za streljanja nadomak Pančeva i sela Jabuka, ograničilina teritoriju Beograda, tako da, nažalost, sigurno jednakovažna istorija Zemuna nije ušla u ovo izdanje.Za svako mesto terora ili otpora dat je uvodni tekst, koji sadržiosnovne informacije. U prilozima se nalazi veći broj istorijskih dokumenata,pisama, priča i biografija ljudi koji su stradali i borili sena određenom mestu. Neki od tih dokumenata su objavljeni prviput, kao, na primer, svedočanstva o stradanju Roma iz MarinkoveBare i Jatagan Male.Apendix sadrži pojmovnik, to jest, pregled osnovnih pojmova uvezi s fašizmom i antifašizmom, koji su sastavili Petar Atanacko-7