Mesta stradanja i antifašističke borbe u ... - Starosajmiste.info

iz Topovskih šupa, koji nisu likvidirani u masovnim streljanjimakrajem jeseni iste godine.Nepunih godinu dana kasnije, OT je u neposrednoj blizini logoraZemun formirala svoj logor, adaptacijom prihvatnog logora koji je1940. podignut za smeštaj nemačkih izbeglica. Naime, pred izbijanjeDrugog svetskog rata, u vremenu velikih migracija stanovništvaEvrope, brojni transporti su prevozili putnike koji su bežali odnacističkog režima u potrazi za sigurnošću. Uporedo sa Jevrejima,koji su masovno napuštali Treći Rajh, posle septembra 1939. jetekao proces useljavanja Nemaca sa istoka. Odredbe Sporazuma onenapadanju između Sovjetskog Saveza i Nemačke omogućavalesu, naime, preseljenje nemačkog stanovništva posle pripajanjaBesarabije i Bukovine Sovjetskom Savezu. Njihovo putovanje Dunavomje prekidano kod Kladova i Beograda, gde su na ušću Saveu Dunav nemački iseljenici provodili izvesno vreme. KraljevinaJugoslavija je na ušću Save u Dunav omogućila izgradnju prihvatnoglogora za smeštaj nemačkih izbeglica, koje su dalje putovanjenastavljale brodovima ili vozovima iz Zemuna.Na istom prostoru u kojem su bile smeštene nemačke izbeglicedve godine ranije, Organizacija Tot je tokom prve polovine 1942.uredila logor koji je funkcionisao nezavisno od Gestapovog Prihvatnoglogora Zemun. Sistem drvenih baraka, sa centralnimprostorom za smotre i okupljanja logoraša, koji je podsećao nakoncentracione logore podignute u Nemačkoj i Poljskoj, bio jepredviđen za smeštaj prinudnih radnika. U njega su prvo zatvorenipartizani iz Dalmacije i Bosne, kao i uhapšeni komunisti. Kao fizičkinajsnažniji i najizdržljiviji, oni su podvrgnuti režimu lekarskognadzora i donekle boljoj ishrani nego što je to bilo u Prihvatnomlogoru Zemun, kako bi se pripremili za rad. Prvih 2.500 ljudi jeprebačeno u logor Organizacije Tot 25. i 31. avgusta 1942. Odatleje trebalo da budu upućeni na rad u Nemačku. Nepuna dva mesecakasnije, oni su u dva velika transporta upućeni u Norvešku, 19. oktobra1942. i 19. januara 1943. Posle toga, Sammellager, kako je bilozvanično ime logora, rasformiran je na neodređeno vreme.Po zatvaranju logora na Ušću, tokom 1943. godine, barake suposlužile za privremeni smeštaj vojnika 13. oružane brdske SSdivizije Handžar. Posle kraćeg vremena, isti prostor je ponovopretvoren u zarobljenički logor, u koji su zatvoreni pripadniciNarodno-oslobodilačkog pokreta sa teritorije NDH, koji su dobilistatus ratnih zarobljenika. U narednim mesecima, DurchgangslagerSemlin (Prolazni logor Zemun) je menjao ime: Dulag 413,205