material diskutimi për të arriturat, sfidat dhe rekomandimet në fushën ...

studentët dhe të diplomuarit; Ministria e Tregtisë dhe Industrisë ka operacionalizuar Sistemin eKëshillimit i cili ofron trajnime dhe këshilla për individët të cilët kanë filluar apo dëshirojnë tëfillojnë një biznes. 80 Megjithatë arsimi dhe aftësimi në ndërmarrësi ende nuk është i zhvilluar sisistem i qëndrueshëm dhe i integruar.Ministria e Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë ka hartuar plan-programet për arsim joformalpër nivelin I-rë dhe të II, klasa 1-9 në vitin 2005 në gjuhën Turke dhe Boshnjake. Megjithatë nukka interesim të komunitetit për vijim në programin Shkrim lexim bazik dhe Programet eArsimit Profesional për të Rritur 81 përderisa është e njohur tanimë që komuniteti serb nuk merrpjesë fare në sistemin arsimor të Kosovës. Kurrikulat dhe aftësimi profesional ofrohen nëgjuhën serbe për komunitetin serb në zonat ku ata jetojnë. Nga 8 Qendra të AftësimitProfesionalë (QAP), një është i vendosur në Mitrovicën Veriore (Doljanë, Zveçan) një hapësirë ebanuar kryesisht nga komuniteti serb; me qëllim të arritjes së objektivave politike përkomunitetet minoritare, MPMS-ja ka themeluar qendra të lëvizshme aftësuese në Rapotovë(Gjilan), në Graçanicë dhe në Dragash. Qendra `Don Bosko`, në bashkëpunim me partnerëtzhvillimorë, është duke ofruar aftësim profesional për komunitetet RAE nga Plemetini (Obiliq)dhe nga Fushë Kosova. Statistikat e MPMS-së tregojnë se numri i vijuesve të trajnimeve ngaradhët e komuniteteve minoritare është rreth 4-5 për qind, ndërsa numri i grave që kanë vijuaraftësimet është rreth 40 %. 82Në përgjithësi mund të thuhet që koncepti i arsimit dhe aftësimit për të rritur dhe arsimit joformal është pranuar si koncept qysh në fillimin e kësaj dekade nga institucionet e Kosovësduke u përfshirë si i tillë edhe në kornizën strategjike dhe ligjore. Gjithashtu mund të thuhet qëjanë bërë përpjekje dhe hapa konkret në zhvillimin e tij në bashkëpunim me komunitetin edonatorëve dhe tani më të gjithë akterët relevantë pranojnë rëndësinë këtij elementi nëzhvillimin e një shoqërie të bazuar në dije dhe zhvillimin e përgjithshëm ekonomik. Megjithatëmbetet shumë punë drejt krijimit të një sistemi të qëndrueshëm dhe efektiv të arsimit për tërritur, arsimit jo formal dhe njohjes së kualifikimeve paraprake. Tanimë MASHT-i është dukerishikuar Ligjin për Arsimin e të Rriturve i cili pritet të sjell ndryshime pozitive në aspektin epërmirësimit të këtij procesi. Gjithashtu Arsimi për të rritur dhe arsimi jo formal është pjesëintegrale e Planit Strategjik të Arsimit 2011-2016 i cili përcakton prioritetet, objektivat dheaktivitetet konkrete të cilat duhet të ndërmerren. Sigurimi i arsimit cilësor për grupin epërfituesve të arsimit për të rritur do të ndihmojë në krijimin e një shoqërie të mësimit gjatëgjithë jetës dhe do të përmirësojë jetesën e njerëzve duke ndihmuar zhvillimin ekonomik tëRepublikës së Kosovës. Duhet të forcohet lidhja në mes të arsimit për të rriturit dhe arsimitjoformal në Kosovë; strategjia parasheh hapjen e dyerve të institucioneve të arsimit të rregulltpër të përmirësuar nivelin e mundësive të barabarta për një numër të madh të atyre që kanëmbetur jashtë sistemit të rregullt arsimor.Objektivi strategjik (PSAK 2011-2016)80 Raporti kombëtar i përparimit i dorëzuar në kuadër të të përparimit në përgatitje të Raportit Global përMësimin dhe Arsimin për të Rritur (RGMARR – GRALE) dhe fundit të Dekadës së Shkrim Leximit tëKombeve të Bashkuara (DSHLKB – UNLD), prill 2012, f. 1581 Ibid, f. 982 Plani Strategjik i Arsimit 2011-2016, f. 149