Nazwa przedmiotu: Diagnostyka USG - Wydział Hodowli i Biologii ...

Nazwa przedmiotu:Diagnostyka USGKatedra / Wydział: Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców ZwierzęcychWydział Hodowli i Biologii ZwierzątKierownik przedmiotu/prowadzący zajęcia: Dr hab. Piotr Ślósarz, prof. nadzw.Kierunek / Specjalność: Biologia / Biologia stosowana /Specjalizacja:Biologia eksperymentalnaRodzaj / Stopień studiów: Stacjonarne / II stopień, rok I, semestr 1Liczba godzin wykładów: 15; liczna godzin ćwiczeń: 15Forma zaliczenia przedmiotu: pisemny sprawdzian obejmujący zagadnienia teoretyczneprzedstawione na wykładach i ćwiczeniach.Literatura podstawowa i uzupełniająca:- „Ultrasonografia w położnictwie i ginekologii weterynaryjnej”, Ivo Grygar i Eduard Kudláč,Platan, Kraków, 2004,- „Diagnostyka obrazowa, podstawy teoretyczne i metodyka badań”, Bogdan Pruszyński(redakcja), PZWL Warszawa, 2000,- „Egzamin z ultrasonografii”, Marveen Craig, Ultrasonografia praktyczna, Gdańsk, 1996.Tematyka wykładów (15 godz. – środa 11.00-12.30, sala CN7 (K. Cieszkowskich Nowe):1. Podstawowe techniki diagnostyki obrazowej: ultrasonografia, tomografia komputerowa,rezonans magnetyczny, rentgenodiagnostyka – rys historyczny, zasada działania, zakreszastosowania.2. Podstawy fizyczne i techniczne ultrasonografii: wytwarzanie ultradźwięków;rozprzestrzenianie się fal w tkankach (odbicie, załamanie, absorpcja, rozpraszanie);parametry fali (prędkość, amplituda, częstotliwość, opór akustyczny).3. Rodzaje aparatów USG i metody prezentacji obrazu: zasada tworzenia obrazu USG;prezentacja echa (A, B, M, kodowanie kolorem); głowice (liniowe, sektorowe, specjalne:przydatność i zakres zastosowania).4. Zasady interpretacji i podstawowe artefakty obrazów USG: parametry aparatów USG(wzmocnienie, częstotliwość, rozdzielczość osiowa i boczna, dyskryminacja ech);artefakty (bezechowość, cienie akustyczne, echa wtórne, odbicia lustrzane – przykładybłędnej interpretacji obrazu).5. Bezpieczeństwo stosowania ultradźwięków i skutki biologiczne: efekty fizyczne ichemiczne (efekt cieplny, kawitacja, pseudokawitacja, mikroprzepływy, uszkodzeniatkanek, skutki genetyczne) bezpieczny zakres stosowania ultradźwięków; porównanie zinnymi metodami diagnostyki obrazowej.6. Zastosowanie ultrasonografii do oceny umięśnienia i otłuszczenia zwierząt cz.1: klasycznypomiar grubości tłuszczu podskórnego i przekroju m.l.d. (dokładność pomiaru i źródłabłędów, stosowana aparatura USG - bydło świnie, owce); ocena kondycji bydła (BCS);możliwości pomiarowe u drobiu.7. Zastosowanie ultrasonografii do oceny umięśnienia i otłuszczenia zwierząt cz.2: ocenazawartości tłuszczu śródmięśniowego (bydło, trzoda chlewna, owce, kozy); miejscepomiaru a jakość obrazu (grzbiet, udo, łopatka); pomiar na żywym zwierzęciu i na tuszy;porównanie z innymi metodami szacowania IMF.8. Ultrasonograficzna kontrola przebiegu cyklu płciowego głównych gatunków zwierzątgospodarskich: metodyka badań (trans rectum – trans cutem) zmiany obrazu macicy,rozwój GF, pomiar stopnia owulacji, wspomaganie ET.9. Wczesne wykrywanie ciąży: znaczenie praktyczne u różnych gatunków zwierząt, wzrostpęcherzyka zarodkowego, rozpoznawanie liczby embrionów i strat zarodków (obrazy USGróżnych faz ciąży).

10. Rozpoznawanie płci i wieku płodów: pomiar rytmu bicia serca; pomiar CRL; pomiary(kości długich, wielkości czaszki, narządów wewnętrznych płodu); szacowanie wiekuciążowego; prognozowanie masy urodzeniowej.11. Zastosowanie ultrasonografii do badania morfologii wymienia (bydło, owce, kozy):metodyka badań gruczołu mlekowego; pomiary zatoki mlekonośnej; prognozowaniewydajności mleka; wykorzystanie USG w selekcji (budowa wymienia i wydajność mleka).12. Zastosowanie ultrasonografii do badania morfologii kanału strzykowego (bydło, owce,kozy): metodyka badań (ultrasonografia bezdotykowa); interpretacja obrazu; możliwościpomiarowe (ściana strzyka i kanał strzykowy – związek z jakością higieniczną mleka);wpływ doju na morfologię strzyka – możliwości badawcze.13. Zasady komputerowej analizy obrazu: budowa obrazu; rodzaje obrazów (binarne,monochromatyczne, kolorowe); formaty graficzne; siatka kwadratowa i heksagonalna(wady i zalety z punktu widzenia analizy obrazu); oprogramowanie do analizy obrazu.14. Podstawowe przekształcenia obrazu: przekształcenia geometryczne; operacje punktowe,filtracja, binaryzacja, gamma modulacja, przekształcenia morfologiczne (erozja, dylatacja,szkieletyzacja); przykłady zastosowań praktycznych do interpretacji obrazu USG.15. Zasady i metody pomiarów komputerowych: liczebność elementów; pomiary liniowe(długość, obwód, pole powierzchni, pomiary USG-3D); źródła błędów pomiarowych;podstawy analizy obrazu metodą sztucznych sieci neuronowych (przykłady zastosowań).Tematyka ćwiczeń (15 godz. – ze względu na specyfikę zajęć, terminy ćwiczeń będą nabieżąco uzgadniane z prowadzącym. ćwiczenia wZłotnikach rozpoczynają się o godz. 9.15):1. Ultrasonograficzna kontrola cyklu płciowego i wczesna diagnostyka ciąży: ultrasonografiatrans rectum i trans cutem; rozpoznawanie GF i CL; pomiar stopnia owulacji;rozpoznawanie wczesnej ciąży i liczby zarodków/płodów, – (zajęcia praktyczne 4 godz.– Stacja Doświadczalna Złotniki: owce i kozy do 60 dnia ciąży).2. Rozpoznawanie zaawansowanej ciąży: pomiary płodów (CRL, kości długich, narządówwewnętrznych); pulsacja pępowiny, rytm bicia serca (M-mode); rozpoznawanie płcipłodów. – (zajęcia praktyczne 4 godz. – Stacja Doświadczalna Złotniki: owce i kozy do100-120 dnia ciąży).3. Przyżyciowa ocena umięśnienia i otłuszczenia oraz diagnostyka gruczołu mlekowego:pozyskiwanie obrazów przekroju mięśnia najdłuższego grzbietu i mięśni uda, pomiaryliniowe przekroju mięśnia i grubości tłuszczu; analiza IMF. Pozyskiwanie obrazów zatokimlekonośnej i obrazów strzyka (ultrasonografia bezdotykowa); pomiary i ocena morfologiiwymienia i strzyków – (zajęcia praktyczne 3 godz. – S. D. Złotniki: owce i kozy).4. Komputerowa analiza obrazów: zapoznanie z oprogramowaniem MultiScan, źródła obrazu,podstawowe funkcje, makrodefinicja dydaktyczne. Podstawowe przekształcenia obrazów(filtracja, binaryzacja, przekształcenia morfologiczne), skalowanie obrazów, pomiaryobrazów USG zebranych w czasie ćwiczeń – (zajęcia praktyczne 3 godz. – wWydziałowej Pracowni Komputerowej, oprogramowanie MultiScan.5. Sprawdzian pisemny – 1 godz.Kierownik przedmiotudr hab. Piotr Ślosarz, prof. nadzw.tel. (061) 8125520