Listopad - Lublin

Inauguracja roku akademickiegoInauguracja roku akademickiegoPrzemówienie inauguracyjneJego Magnificencji Rektoraprof. Stanisława MichałowskiegoDostojni Goście, PrześwietnySenacie, Szanowni Państwo– Pracownicy UMCS, DrogieStudentki, Drodzy Studenci!Rozpoczynamy 69. rok akademickiw UniwersytecieMarii Curie-Skłodowskiejw Lublinie. Dzisiejsza uroczystośćjest dla mnie, dla władz rektorskichi dziekańskich wydarzeniemszczególnie ważnym, gdyż wiąże sięz początkiem naszej służby na takodpowiedzialnych stanowiskachw naszej Alma Mater. Podkreślamsłużby, gdyż tak rozumiem łacińskieministrare. Dzisiejsza uroczystośćjest także okazją, by w tak dostojnymgronie znamienitych gości, pracowników,a także studentów i doktorantówzłożyć wyrazy wdzięcznościtym wszystkim, którzy udzielilinam kredytu zaufania i powierzyliodpowiedzialność za losy Uniwersytetuw kadencji 2012–2016.Szanowni Państwo,Rektor Stanisław MichałowskiFot. Agnieszka GałczyńskaUczelnia wyższa to wielka wspólnotauczonych, pracownikówadministracji, obsługi, kadry inżynieryjno-technicznejoraz studentów.Studenci są dla nas szczególnieważni. Cieszy fakt, że niedawnomury naszej Uczelni opuścił dwustutysięcznyabsolwent, a właściwieabsolwentka, która w dalszej częściinauguracji zostanie nagrodzona.W tym kontekście warto zaprezentowaćstatystyki dotyczące liczbynaszych studentów oraz tendencje,które występują w procesie rekrutacji.W roku akademickim 2011/2012w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiejna 11 Wydziałach kształciłosię 25 192 studentów na 40 kierunkach,w tym na studiach stacjonarnych18 829 osób, a na studiach niestacjonarnych6363 osoby. Na studiachIII stopnia kształciło się łącznie 780doktorantów, w tym 320 osób w formieniestacjonarnej. W tym rokustudia rozpoczęła niewiele mniejszaliczba studentów, czyli 24,5 tysiąca,w tym na studiach stacjonarnychponad 19 300, natomiast naniestacjonarnych – 5150. Generalnie,odnotowujemy w ostatnim czasiezwiększone zainteresowanie studiamistacjonarnymi, w tym takiminowymi kierunkami, jak: bezpieczeństwowewnętrzne, gospodarkaprzestrzenna, matematyka i finanse,kognitywistyka. Warto zwrócić równieżuwagę na zwiększenie liczbystudentów z zagranicy – w 2011 r.było ich 258, natomiast teraz studiarozpoczyna 465 cudzoziemców. Dotego należy dodać blisko 2,5 tysiącauczestników studiów podyplomowychoraz 220 najwspanialszychnaszych studentów, czyli uczestnikówzajęć realizowanych od tegoroku akademickiego w UniwersytecieDziecięcym. ZainteresowanieUniwersytetem przerosło zdecydowanienasze oczekiwania. Jestemprzekonany, że niekonwencjonalnemetody prezentacji wiedzy i wynikówbadań naukowych oraz stały, bezpośrednikontakt dzieci z wysoce wykwalifikowanąkadrą akademicką doskonalewpisują się w kompleksowyprogram promocji UMCS i realizacjiidei kształcenia przez całe życie.Działalność naszego Uniwersytetunie byłaby możliwa bez profesjonalnegoi bardzo zaangażowanegogrona pracowników. I za to zaangażowaniew tym miejscu szczególnieserdecznie dziękuję, zwłaszcza w sytuacji,gdy zarobki w naszej Uczelninie są konkurencyjne w stosunkudo innych uniwersytetów polskich,a także uczelni lubelskich. Wartopodkreślić, że w roku akademickim2011/2012 UMCS zatrudniał ogółem2870 osób w pełnym wymiarze czasupracy, w tym 1844 nauczycieli akademickich,wśród których pracownikaminaszego Uniwersytetu było360 profesorów (w tym 146 tytularnych),107 doktorów habilitowanych,22 docentów, 903 doktorów,357 magistrów oraz 6 bibliotekarzydyplomowanych.W ciągu roku, jaki upłynął odostatniej Inauguracji, dziewięciuosobom – pracownikom UMCS PrezydentRP przyznał tytuł profesora.Przeprowadzono także 27 przewodówhabilitacyjnych oraz 127 doktorskich.Tytuł doktora honoris causaUMCS nadano dwóm wybitnym naukowcom:podczas czerwcowej uroczystości– profesorowi XavierowiCoqueret oraz we wrześniu – laureatowiNagrody Nobla w dziedziniefizyki w 2004 r. – profesorowiFrankowi Wilczkowi.Szanowni Państwo,Wmiesiącach, które minęłyod poprzedniej inauguracji,odeszło od nas na zawsze wielezacnych osób związanych z nasząspołecznością akademicką: RektorUMCS – prof. dr hab. Józef Szymański,Prorektor UMCS, a następnieDziekan Wydziału Humanistycznego– prof. dr hab. ZygmuntMańkowski, doktor honoris causaUMCS – red. Leopold Unger, prof.dr hab. Bogdan Adamczyk, mgrKrystyna Bernacka, dr Jan Klimkowicz,dr Zdzisław Kowalski, prof.dr hab. Zdzisław Lewandowski, prof.dr hab. Mieczysław Łobocki, prof.dr Henryk Maruszczak, prof. dr hab.Jerzy Matysik, prof. dr. hab. AndrzejNowicki, dr Wacław Wasilewski,Adam Wąsik, prof. dr hab. MirosławaZakrzewska-Dubasowa. ProszęPaństwa o powstanie i uczczenieIch pamięci chwilą ciszy. Dziękuję.Szanowni Państwo,Wostatnim okresie nasza Uczelniapoczyniła zdecydowanypostęp w rozbudowie i modernizacjiinfrastruktury naukowo-badawczejoraz poprawie warunków studiowania.Na ten cel uzyskaliśmy blisko500 mln zł ze źródeł zewnętrznych.Szczególnie wiele zyskały Wydziały:Chemii, Biologii i Biotechnologii,Matematyki, Fizyki i Informatyki,a także Nauk o Ziemi i GospodarkiPrzestrzennej. Naszymi wizytówkamisą obecnie: nowe imponująceobiekty naukowo-dydaktyczne WydziałuNauk o Ziemi i GospodarkiPrzestrzennej oraz Instytutu Informatyki(budynek ten został uznanyza jeden z najciekawszych architektoniczniebudynków w 2011 r. w Polsce).Modernizacją objęto też ACK„Chatka Żaka”, które od nowego semestrustanie się nie tylko centrumkultury akademickiej, ale i miejscemwprowadzania innowacji w procesienauczania i promocji naszej Uczelnidzięki Inkubatorowi Medialno-Artystycznemu,na który składają sięm.in.: profesjonalne studio radiowo--telewizyjne, nowoczesna sala kinowo-widwiskowa,wiele pracownii specjalistycznych pomieszczeń.Wielką nadzieję wiążemy z nasząnajwiększą inwestycją pod nazwą„ECOTECH-COMPLEX – Człowiek,Środowisko, Produkcja”. Realizacjatego kompleksu analityczno-programowegodla wysokozaawansowanych technologiczniebadań naukowych będzie kosztowałaponad 140 mln zł, w tym samunikalny w skali światowej rezonansmagnetyczny będzie wart blisko30 mln zł. Nie ukrywamy, że tainwestycja ma zdecydowanie poprawićpozycję UMCS oraz innychuczelni lubelskich w badaniach naukowych.Stanowi dla nas takżewielkie wyzwanie.Nakłady na radykalną poprawęnaszej bazy naukowo-dydaktycznej,wspomniane przeze mnie tylkoskrótowo, mają doprowadzić do zdecydowanejaktywizacji pracownikóww zakresie zwiększenia liczbyaplikacji o granty naukowe finansowaneprzez różne agendy krajowei zagraniczne, a zarazem do budowaniacoraz lepszej marki naukowejnaszego Uniwersytetu. Osiągnięciaw minionym roku w postaciodkryć archeologicznych w Czermniedokonanych przez zespół prof.Andrzeja Kokowskiego czy sukceszespołu pod kierunkiem prof. NikodemaGrankowskiego w pracachnad antygenem malarii świadczą dobitnie,że pracownicy mogą zdobywaćprestiżowe nagrody i uznaniew środowisku naukowym.W tym miejscu pragnę podkreślić,że wielką wagę przywiązujemy dodziałalności naukowej studentów.Cieszy fakt, że systematycznie rozwijająsię koła naukowe i organizacjestudenckie, których liczba przekroczyłajuż 150. Aktywność studentówzaowocowała także otrzymaniemprzez nich 44 stypendiów MinistraNauki i Szkolnictwa Wyższegoza wybitne osiągnięcia naukowei sportowe w roku akademickim2011/2012. Warto podkreślić, żetrzech naszych studentów wygrałokonkurs na „Diamentowy Grant”:Adam Kasperski z Wydziału Chemii,Olga Kielak z Wydziału Humanistycznegooraz Iwona Rzucidłoz Wydziału Prawa i Administracji.Swoistą wizytówką naszej Uczel nistaje się działalność na polu sportowym.Plasujemy się na III–IV miejscuwśród uniwersytetów oraz VIII–IXmiejscu wśród wszystkich uczelniw Polsce. Jesteśmy też bezkonkurencyjniw rywalizacji sportowej w środowiskuakademickim w naszym województwie.Coraz lepiej radzą sobie teżnasze pierwszoligowe drużyny futsalistów,koszykarek i piłkarek ręcznych.Szanowni Państwo.Nasza Uczelnia posiada równieżwiele innych atutów (np. coraznowocześniejsze domy akademickie,z jednym z najlepszych w PolsceDS „Femina”). Nie oznacza tojednak, że władze Uniwersytetu niedostrzegają zagrożeń, które będąrzutować na jego funkcjonowaniew najbliższych latach. Możemy donich zaliczyć:• postępujący kryzys gospodarczy,który ma bezpośredni wpływna kształt budżetu Państwa, w tymna nakłady na szkolnictwo wyższe,• wspomniany już niż demograficzny– który w następnych latachmoże prowadzić do znaczącegospadku liczby studentów,• dynamiczne zmiany na rynkupracy, które wymagają modyfikacjioferty dydaktycznej tak, aby odpowiadałapotrzebom obecnego i prognozowanegorynku pracy w regionie,w kraju i za granicą orazposzerzała możliwości edukacyjnedla osób starszych.Sprostanie tym wyzwaniom wymagaprecyzyjnej realizacji wizji Uniwersytetunowoczesnego, życzliwegoludziom i otwartego na otoczenie.Wymaga stosowania koncepcjiDobrego Zarządzania, która jestodzwierciedleniem ewolucji najnowszychtendencji, wiodącychod modelu biurokratycznego, poprzezmenedżerski, do modelu zarządzaniapartycypacyjnego. Cechy,które określają Dobre Zarządzanie,to z jednej strony: profesjonalizm,neutralność polityczna, uczciwość,unikanie konfliktu interesu,zaś z drugiej: stosowanie zasadyprzejrzystości, wysokie standardyetyczne, respektowanie prawa, odpowiedzialność,przystępność i solidarnośćobywatelska.Uniwersytet to wspólnota nauczającychi nauczanych, dlategoJego funkcjonowanie musi opieraćsię na mądrości pracowników i studentóworaz tworzeniu wspólnotyakademickiej.Jednym z priorytetów władz rektorskichw nowej kadencji jest wypracowanieprzejrzystych zasadnagradzania i awansów, a zarazem4 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie5

Inauguracja roku akademickiegoInauguracja roku akademickiegowyeliminowanie elementów uznaniowości.Aby zrealizować założonecele, postanowiliśmy wprowadzićzmiany w Regulaminie Organizacyjnym,które pozytywnie zaopiniowałSenat UMCS. W ich wynikuutworzone zostały cztery Centra:• Centrum Promocji – któregoposzczególne biura będą odpowiedzialnem.in. za: kreowanie wizerunku,kontakty z mediami, komunikacjęwewnętrzną, pośrednictwopracy i doradztwo zawodowe orazrozwój sportu i rekreacji;• Centrum Badań Naukowychi Współpracy Międzynarodowej– zajmujące się badaniami naukowymi,współpracą międzynarodowąoraz programami inwestycyjnymii rozwojowymi Unii Europejskiej;• Centrum Kształcenia i ObsługiStudiów – skupiające jednostki odpowiadającem.in. za: tok studiów,analizy jakości kształcenia, kształcenieustawiczne, obsługę studentówzagranicznych oraz pomoc materialnądla studentów i doktorantów;• Centrum Kadrowo-Płacowe –zajmujące się kompleksową obsługąkadrowo-płacową oraz socjalną pracownikówUMCS.Wprowadzone zmiany mają nacelu pogłębienie współpracy i koordynacjidziałań pomiędzy poszczególnymikomórkami w ramachkażdego z czterech Centrów, a tymsamym optymalizację ich pracyi efektywniejszą realizację powierzonychim zadań.Szanowni Państwo,Zaprezentowana wizja i model zarządzaniawskazują, jak ważnąrolę w Uniwersytecie odgrywają studenci.Poszerzymy nasze działaniana rzecz promocji naszej oferty edukacyjnejw kraju i za granicą orazpoprawy medialnego wizerunkuUniwersytetu (m.in. w ramach programówStudy in Poland i Study inLublin oraz umów z instytucjami,które mają doświadczenie w naborzemłodzieży na studia w Polsce).Położymy też nacisk na poszerzenieoferty kierunków studiów w językuangielskim oraz wzbogacenie ofertystudiów podyplomowych.Zaprezentowane działania wymagajązdecydowanie lepszej obsługistudentów zagranicznych, którzypodejmują u nas naukę w ramachstudiów stacjonarnych czy podyplomowychlub przyjeżdżają w ramachprogramu Erasmus oraz wymianybilateralnej. Te działania będzie koordynowaćBiuro Obsługi StudentówZagranicznych.Wiemy jednak dobrze, że podstawąfunkcjonowania naszego Uniwersytetupozostają nadal studencipolscy, którym musimy oferować corazlepsze warunki do studiowaniana atrakcyjnych kierunkach. Na ichpopularność wśród osób ubiegającychsię o indeks największy wpływbędą miały jakość kształcenia orazdostosowanie oferty dydaktycznejdo coraz trudniejszego rynku pracy,m.in. poprzez uruchamianie kierunkówo profilu praktycznym i kierunkówunikatowych. Swoją działalnośćw zakresie doradztwa zawodowego,dostarczania studentom i absolwentominformacji o rynku pracy i możliwościachpodnoszenia kwalifikacjizawodowych oraz stażach absolwenckichzintensyfikuje Biuro ZawodowejPromocji Studentów i Absolwentów– Biuro Karier UMCS.Nasi studenci muszą znać swojeprawa i móc je w pełni egzekwować.Muszą się też czuć bezpieczniw obiektach dydaktycznych, sportowychi kulturalnych Uczelni.Powołamy zatem Rzecznika PrawStudenta i Doktoranta, a system bezpieczeństwazostanie poprawionyw wyniku rozwoju systemu monitoringuwe współpracy z władzamiMiasta Lublin oraz prawnego uregulowaniakwestii związanej z patrolowaniemprzez Policję terenuMiasteczka Akademickiego UMCS.Wyzwaniem dla nowych władzbędzie realizacja projektu utworzeniaWirtualnego Dziekanatu –systemu informatycznego służącegozarządzaniu tokiem studiów.Ważnym elementem polityki naukowejwładz Uniwersytetu jest włączeniedo badań najlepszych magistrantówi doktorantów. Połączeniebadań z dydaktyką stworzy szansęrealizacji nie tylko tematów aplikacyjnych,ale da możliwość ubieganiasię o fundusze badawcze w ramachprogramów wspierającychrozwój regionalny oraz budowy innowacyjnejgospodarki opartej nawiedzy z udziałem przedsiębiorstwi organizacji z otoczenia Uniwersytetu.W tym zakresie należy zwiększyćliczbę tematów w obszarze badaństosowanych, których wynikibędą służyły nie tylko przyspieszaniuawansu naukowego kadry, aletakże ich transferowi do otoczeniaspołeczno-gospodarczego. Będzie toszczególnie ważne zadanie w kontekściekolejnej perspektywy finansowejUnii Europejskiej na lata 2014–2020,w której przewiduje się nowe programywspierające rozwój regionówi kraju w oparciu o posiadany kapitałintelektualny, materialny i finansowy.Potrzebne jest ponadto wzmocnieniei rozszerzenie działań na rzeczpopularyzacji nauki i promocji najlepszychbadaczy oraz zespołów badawczych.Dzisiaj nie wystarczy jużtylko Nagroda Naukowa „Marii Curie”czy festiwal nauki. Niezbędnesą: analiza i wskazanie specjalności,w których UMCS jest wiodącą instytucją,wzmocnienie tych zespołóww zakresie obsługi administracyjno--finansowej, wprowadzenie uproszczeńproceduralnych tam, gdzie jestto możliwe, likwidowanie barier, któreograniczają efektywne działanie orazwprowadzenie systemu grantów rektora,które wspierać będą m.in. zespołytwórcze i nowatorskie, podejmującewspółpracę międzynarodową.Podejmiemy działania zmierzającedo usprawnienia procesu komercjalizacjiwyników badań, w tym zainicjowaniei rozwinięcie przedsiębiorczościakademickiej, poszukiwaniei nawiązywanie efektywnych kontaktówdo realizacji badań zlecanychprzez firmy i instytucje zewnętrzneczy też udzielanie know-how.Szanowni Państwo,Aby zrealizować wszystkie zamierzonecele, którym przyświecajeden nadrzędny – dobroUniwersytetu, a więc nas wszystkich,potrzebny będzie wysiłek nie tylkowładz rektorskich i dziekańskich, alecałej społeczności naszej Uczelni,o co serdecznie proszę. Jednocześnieżyczę wszystkim pracownikom,aby w rozpoczętym roku akademickimmieli więcej satysfakcji z realizowanychzadań, także tej materialnej,gdyż są zapowiadane skromnepodwyżki w przyszłym roku, orazradości w życiu osobistym.Studentom natomiast życzę, abyzdobywali niezbędną wiedzę i umiejętnościtak bardzo przydatne dlaprzyszłej pracy zawodowej, a jednocześnierealizowali swe pasje i młodzieńczeideały.Szczególnie serdeczne słowa kierujędo studentów I roku, którzy rozpoczynająswe studenckie życie. Życzę,aby ich marzenia i wyobrażeniazyskały wsparcie pracowników naukowychi starszych kolegów. Bądźcieodważni, ale zarazem bardzomądrzy w tym coraz bardziej komplikującymsię świecie. Świetny poetaludowy Jan Pocek napisał kiedyś:nie jest ten świat jagodą– nie jest wiśnią –więc trzeba być bardzo mądrymaby przejść pięknie i prostożycie ogromne:nie schamieć pośród chamównie zdziczeć pośród zbrodniarzyi mając serce dziecięcei duszę czystąnie dać się za nie przybić tłumomdo krzyżajak Chrystus…Moi Drodzy, tej mądrości życzęWam z całego serca. Tej mądrościżyczę nam wszystkim.Szanowni Państwo,Niech mi będzie wolno na koniecpodziękować wszystkimprzyjaciołom z gospodarki i biznesu,którzy wspierali i wspierają nasząaktywność na rzecz studentów, aktywnośćna polu sportowym i kulturalnym.Za pomoc i wsparcie w rozwiązywaniuróżnych problemównaszej Uczelni pragnę też serdeczniepodziękować władzom samorządowymLublina i województwa lubelskiego,a także Pani Wojewodzie.Dziękuję za uwagę. XInauguracja rokuakademickiego 2012/201323 października 2012 r. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniezainaugurował 69. rok akademicki. Uroczystość rozpoczęto mszą św.w intencji społeczności akademickiej, celebrowaną przez ArcybiskupaStanisława Budzika – Metropolitę Lubelskiego w Kościele DuszpasterstwaUMCS. Zasadnicza część inauguracji odbyła się tradycyjnie w AuliUniwersyteckiej na Wydziale Prawa i Administracji UMCS.Wśród licznego grona dostojnychgości, którzy zaszczyciliUMCS swojąobecnością, znaleźli się m.in.: JegoEkscelencja Arcybiskup Stanisław Budzik– Metropolita Lubelski, prof. JózefZając – Senator RP i Rektor PaństwowejWyższej Szkoły Zawodowejw Chełmie, Mark Wenig – Attachéds. Kultury Ambasady Stanów ZjednoczonychAmeryki, Witalij Bilyj– Wicekonsul Generalny Ukrainyw Lublinie, prof. Jolanta Szołno-Koguc– Wojewoda Lubelski, Paweł Pikula– Starosta Lubelski, Piotr Kowalczyk– Przewodniczący Rady MiastaLublin, Jacek Sobczak – WicemarszałekWojewództwa Lubelskiego, dr KatarzynaMieczkowska-Czerniak –Zastępca Prezydenta Miasta Lublin,Dariusz Wróbel – Burmistrz OpolaLubelskiego, Krzysztof Babisz – LubelskiKurator Oświaty, Alina Pitura –Dyrektor Kancelarii Marszałka WojewództwaLubelskiego, Dariusz Tracz– Asystent europoseł Jolanty Hibner,ksiądz protojerej Andrzej Łoś – proboszczKatedry Przemienienia Pańskiego,rektorzy uczelni wyższychw tym rektorzy UMCS ubiegłych kadencji,przedstawiciele władz sądowniczychi służb mundurowych orazprzedstawiciele instytucji życia publicznego,kulturalnego i gospodarczegoLubelszczyzny. W uroczystościach inauguracyjnychuczestniczyli także honorowiprofesorowie UMCS: prof. JiriCerny, John Marshall, prof. AndrzejBogucki oraz goście z Ukrainy: prof.Mykoła Grygorowicz Krykun, prof.Leonid O. Zaszkilniak, prof. LeonidTymoszenko, prof. Oleksandr WołodimirowiczDobrżanskij, prof. MakarJurij Iwanowicz, prof. Andrij Zajaci prof. Roman Szust.Po przywitaniu zgromadzonych gościJM Rektor UMCS prof. StanisławMichałowski wygłosił przemówienieinauguracyjne. Następnie prof. RyszardDębicki odczytał listy gratulacyjne,które nadesłali m.in.: BronisławKomorowski – Prezydent RzeczypospolitejPolskiej, Donald Tusk – PrezesRady Ministrów, prof. BarbaraKudrycka – Minister Nauki i SzkolnictwaWyższego, Marek Kuchciński– Wicemarszałek Sejmu, a także rektorzyuczelni wyższych z całej Polski.Podczas inauguracji tradycyjnie odbyłasię również immatrykulacja studentóworaz doktorantów, wystąpieniaich przedstawicieli oraz wręczenienagród i odznaczeń pracownikom,studentom i absolwentom UMCS.Kolejnym punktem programu byłowręczenie dwóch prestiżowych nagródnaukowych, przyznawanychprzez UMCS: Nagrody im. JerzegoGiedroycia oraz Nagrody Naukowej„Marii Curie”. Podczas uroczystościRektor wręczył również specjalnąnagrodę dla dwustutysięcznej absolwentkiUniwersytetu, którą otrzymałaSylwia Kozłowska z Zamościa.Wykład inauguracyjny pt. „Nadprzewodnictwo– od badań podstawowychdo zastosowań” wygłosiłprof. Tadeusz Domański z WydziałuMatematyki, Fizyki i InformatykiNa zakończenie 69. InauguracjiRoku Akademickiego w Sali WidowiskowejACK „Chatka Żaka” UMCSodbył się uroczysty koncert, któryuświetniła gra na fortepianie YukoKawai, opera japońska w trzech opowieściachNaomi Utamakura oraz wystawaobrazów z cyklu 108 Bonno autorstwadr. Włodzimierza Pastuszaka.Aneta Śliwińska6 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie7

Inauguracja roku akademickiegoWręczenie Nagrody „Marii Curie”. Od lewej: rektor prof.Stanisław Michałowski, prof. Jerzy Bartmiński, prorektorprof. Ryszard DębickiNagroda„Marii Curie”Podczas uroczystej inauguracji roku akademickiego2012/2013 wręczono drugą NagrodęNaukową „Marii Curie”, przyznawanąprzez Kapitułę, której przewodniczy Jego MagnificencjaRektor UMCS dr hab. Stanisław Michałowski, prof.nadzw., a obowiązki sekretarza pełni Prorektor ds.Badań Naukowych i Współpracy Międzynarodowej,prof. dr hab. Ryszard Dębicki. Z założenia nagrodaprzyznawana jest za wyjątkowo ważne dla danej dyscyplinyindywidualne lub zespołowe osiągnięcia i odkrycianaukowe uzyskane w ostatnim roku, do którychw szczególny sposób zalicza się m.in. oryginalneprace naukowe czy monografie, wyróżniające się w danejdziedzinie wiedzy.Nagrodę Naukową „Marii Curie” za rok 2011 przyznanozespołowi pod kierunkiem prof. dr. hab. JerzegoBartmińskiego z Wydziału HumanistycznegoUMCS za publikację Lubelskie. W skład zespołu weszli:dr Agata Kusto, mgr Beata Maksymiuk-Pacek,mgr Anna Michalec, prof.Jan Adamowski, mgr Grażyna Żuraw--Bączkowska, dr Zenon Koter, prof. StanisławaNiebrzegowska-Bartmińska,Włodzimierz Dębski, mgr AgnieszkaKościuk, dr Mariola Tymochowicz, mgrAgata Bielak, dr Iwona Bielińska-Gardziel,dr Ewa Pacławska, dr KatarzynaProrok, dr Urszula Majer-Baranowska,dr Joanna Szadura, mgr Sebastian Wasiuta,mgr Helena Choraczyńska, dr JaninaPetera-Górak, dr Tomasz Rokoszoraz dr Marta Wójcicka.Nagrodzona publikacja stanowi IV tom serii Polskapieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały, powstającejpod redakcją prof. Ludwika Bielawskiego.Składa się z części: Pieśni i obrzędy doroczne; Pieśnii obrzędy rodzinne; Pieśni i teksty sytuacyjne; Pieśnipowszechne; Pieśni stanowe i zawodowe; Muzyka instrumentalna.Monografia wydana została w 2011 r.przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, UniwersytetMarii Curie-Skłodowskiej i WydawnictwoMuzyczne Polihymnia. Powstała w wyniku współpracybadaczy z Instytutu Sztuki PAN, Instytutu FilologiiPolskiej, Instytutu Kulturoznawstwa i InstytutuMuzyki UMCS oraz Muzeum Wsi Lubelskiej.Warto także zaznaczyć wkład studentów InstytutuFilologii Polskiej, którzy współtworzyli lubelskie archiwum,zbierając materiały terenowe w czasie wyprawindywidualnych oraz zespołowych.Praca nad Lubelskiem trwała wiele lat, których zwieńczeniemjest dzieło imponujące. Jego wartość możnauchwycić w czterech wymiarach. Pierwszy związanyjest z zakresem dokumentacji: zawartość nagrodzonychsześciu tomów jest dziś najpełniejszym źródłem folkloruLubelszczyzny i znacznie przewyższa ilościowoi jakościowo materiały zgromadzone w regionie lubelskimprzez Oskara Kolberga i jego następców. Po drugie,monografia nawiązuje do pracy O. Kolberga w zakresieukładu czy łączenia tekstu i muzyki, jednakżemetodologicznie je przekracza, choćby ze względuna to, że zbiera możliwie wszystkie warianty tekstów,znajdujące się w dotychczasowych publikacjach i archiwach.Po trzecie, zawiera kompletną bibliografięmateriałów i opracowań kultury tradycyjnej regionu.Na koniec dodajmy, że uniwersalność Lubelskiego objawiasię także w tym, że tom doskonale daje się wykorzystaćzarówno w pracy badawczej, dydaktycznej,jak i w praktycznych działaniach animatorów kulturyludowej. Nie będzie zatem przesadą powiedzieć, żeLaureaci tegorocznej Nagrody „Marii Curie” stworzylidzieło wiekopomne, które długo nie miało i nieznajdzie sobie równych w skali co najmniej Słowiańszczyzny.Gratulujemy Nagrody, dziękując za pomnikwystawiony kulturze tradycyjnej Lubelszczyzny.Katarzyna SmykLaureaci Nagrody „Marii Curie”Fot. Agnieszka GałczyńskaPodczas inauguracji rokuakademickiego w UniwersytecieMarii Curie--Skłodowskiej w Lublinie po raz 12.wręczono Nagrodę im. Jerzego Giedroycia.Laureatem został prof. DariuszKosiński za książkę pt. „Teatrapolskie. Historie”, WydawnictwoPWN i Instytut Teatralny im. ZbigniewaRaszewskiego, Warszawa 2010.Przed wręczeniem Nagrody przezRektora UMCS prof. dr. hab. StanisławaMichałowskiego, sekretarz KapitułyNagrody prof. dr hab. IwonaHofman odczytała następujące uzasadnienie:„Książka prezentuje historiępolskich działań przedstawieniowychod średniowiecza do współczesności.Pięć równoległych historii o teatrzeświąt, teatrze przemiany, teatrze władzy,teatrze narodowym oraz teatrzekulturalnego miasta tworzy ciekawąopowieść o kulturze polskiej ze szczególnymuwzględnieniem jej aspektówwidowiskowych. »Teatra polskie« rozumieautor jako ogół praktyk, którezostały rozpoznane i wykorzystanew sposób znaczący do kształtowaniażycia zbiorowości i jednostek.Za wybitne zasługi w pracynaukowo-badawczej i działalnościdydaktycznej, zazasługi na rzecz rozwoju nauki prof.Ryszard Szczygieł został odznaczonyKrzyżem Oficerskim OrderuOdrodzenia Polski, a prof.Maria Cymborska-Leboda, prof.Henryk Gmiterek i prof. Jan Pomorskizostali odznaczeni KrzyżemKawalerskim Orderu OdrodzeniaPolski.Za zasługi w działalności na rzeczrozwoju nauki Krzyżem Zasługi odznaczonychzostało 19 pracownikównaszego Uniwersytetu.Inauguracja roku akademickiegoNagroda im. Jerzego GiedroyciaRektor Stanisław Michałowskii laureat Nagrody im. J. Giedroyciaprof. Dariusz KosińskiDodać należy, że Kapituła Nagrodypodczas posiedzenia w dniu 29 maja2012 r. spośród 17 zgłoszonych książekwyłoniła siedem nominacji, wśródktórych oprócz laureata znaleźli się:Piotr Filipkowski, „Historia mówionai wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnegow perspektywie narracjibiograficznych”, Wrocław 2010;Piotr Forecki, „Od Shoah do strachu.Spory o polsko-żydowską przeszłośći pamięć w debatach publicznych”,Poznań 2010; Hans Hennig Hahn,Nagrody i odznaczeniaPodczas uroczystej inauguracji roku akademickiego(23 października) oraz 26 października pracownikomnaszej Uczelni zostały wręczone nagrody i odznaczenia.Złoty Krzyż Zasługi: dr HenrykKowalski, prof. Halina PelcSrebrny Krzyż Zasługi: mgr JacekBrzeziński, prof. Dariusz Chemperek,prof. Antoni Hanusz, dr KatarzynaKrzywicka, prof. AndrzejMachocki, dr hab. Czesław MajBrązowy Krzyż Zasługi: dr PiotrChilimoniuk, dr hab. AleksandraChomiuk, dr Jarosław Dymara,dr Beata Kasperowicz-Stążka,dr Anita Lorenc, dr hab. MariuszMazur, dr Leszek Mikrut, dr JakubNiedoborek, dr hab. Andrzej Niewiadomski,dr Jakub Nowak, mgrJadwiga WieszczyckaFot. Agnieszka Gałczyńska„Stereotypy – tożsamość – konteksty.Studia nad polską i europejską historią”,Poznań 2011; Grzegorz Motyka,„Od rzezi wołyńskiej do akcji »Wisła«.Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947”,Kraków 2011; Andrzej Sakson, „OdKłajpedy do Olsztyna. Współcześnimieszkańcy byłych Prus Wschodnich:Kraj Kłajpedzki, Obwód Kaliningradzki,Warmia i Mazury”, Poznań2011; Natalia Jakowenko, „Drugastrona lustra. Z historii wyobrażeńi idei na Ukrainie XVI–XVII wieku”,Warszawa 2010.Nagroda im. Jerzego Giedroyciazostała ustanowiona w 2001 r. przezSenat UMCS. Co roku wyróżnianisą nią autorzy książek, którzy twórczokontynuują przesłanie Redaktoralub prowadzą badania nad dziedzictwemparyskiej „Kultury”. Opróczdyplomu laureat otrzymuje 20 tys.zł. Dotychczas prestiżową nagrodęotrzymali m.in. Daniel Beauvois, AndrzejFriszke, Aleksandra Hnatiuk,Mariusz Mazur, Timothy Snyder.Justyna MaguśPracownia Badań nad InstytutemLiterackim w ParyżuZa wzorowe, wyjątkowo sumiennewykonywanie obowiązków wynikającychz pracy zawodowej MedalemZłotym Za Długoletnią Służbę odznaczonychzostało 83 pracownikównaszego Uniwersytetu, MedalemSrebrnym Za Długoletnią Służbę odznaczono27 pracowników naszegoUniwersytetu, Medalem BrązowymZa Długoletnią Służbę odznaczono24 pracowników naszego Uniwersytetu.38 pracowników otrzymałoMedal Komisji Edukacji Narodowej.Wszystkim odznaczonym i wyróżnionymgratulujemy i życzymydalszych sukcesów. XFot. Aneta Śliwińska8 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie9

WydarzeniaWydarzeniaZ życia Uczelni EwaOpracowałaKawałko-MarczukProf. Barbara Sadownik i Prezydent RPBronisław KomorowskiNominacjeprofesorskieW dniach 29 czerwca, 9 październikaoraz 24 październikaPrezydent RzeczypospolitejPolskiej Bronisław Komorowski wręczyłakty nominacyjne nauczycielomakademickim oraz pracownikom naukii sztuki. Wśród osób, które otrzymałynominacje profesorskie, znaleźli się naukowcyz naszej Uczelni: Bogusław Kaszewski,profesor nauk o Ziemi, PiotrLech, profesor sztuk plastycznych, BarbaraSadownik, profesor nauk humanistycznychoraz Tadeusz Domański,profesor nauk fizycznych. Gratulujemyi życzymy dalszych sukcesów. XNominacja prof. Piotra LechaFot. Łukasz Kamiński Źródło: Kancelaria Prezydenta RPUroczyste inauguracjePaździernik to tradycyjnie miesiąc,w którym szkoły wyższe uroczyścieinaugurują nowy rok akademicki.W tym roku władze rektorskie naszegoUniwersytetu uczestniczyływ inauguracjach w następującychuczelniach: Uniwersytet Przyrodniczyw Lublinie (1 X) – rektor StanisławMichałowski, UniwersytetPrzyrodniczo-Humanistycznyw Siedlcach (2 X) – prorektor RyszardMojak, Uniwersytet Medycznyw Lublinie (3 X) – rektorStanisław Michałowski, prorektorRyszard Dębicki, Politechnika Lubelska(4 X) – rektor Stanisław Michałowski,Uniwersytet MuzycznyFryderyka Chopina w Warszawie(4 X) – prorektor Urszula Bobryk,Uniwersytet Jana Kochanowskiegow Kielcach (4 X) – prorektor RyszardDębicki, Akademia SztukPięknych w Warszawie (5 X) – prorektorUrszula Bobryk, PolitechnikaRzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza(5 X) – prorektor RyszardDębicki, Puławska Szkoła Wyższa(11 X) – prorektor Urszula Bobryk,Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowaw Zamościu (12 X) – prorektorRyszard Dębicki, Katolicki UniwersytetLubelski Jana Pawła II (21X) – rektor Stanisław Michałowski,prorektor Ryszard Mojak, prorektorBarbara Hlibowicka-Węglarzoraz Metropolitalne SeminariumDuchowne w Lublinie (28 X) – prorektorUrszula Bobryk. Xskiego (SRWL) na lata 2006–2020oraz dyskusję nad przyszłością Lubelszczyzny.Spotkanie, któregouczestnikami byli przedstawicieleszkół wyższych, jednostek badawczo-rozwojowychoraz reprezentancijednostek zrzeszającychpodmioty gospodarcze, dotyczyłoproblemów wzajemnych relacji sektorównauki i biznesu, przedsiębiorczościakademickiej oraz skutecznościwdrażania wyników badańdo gospodarki. Konferencję otworzyłmarszałek Krzysztof Hetman.Dyrektor Departamentu PolitykiRegionalnej Bogdan Kawałko zaprezentowałZałożenia aktualizacjiSRWL na lata 2006–2020.Główny konsultant – metodologaktualizacji SRWL prof. GrzegorzGorzelak dokonał analizy lubelskiegopotencjału badawczo-naukowegoi edukacyjnego, wykorzystującm.in. ekspertyzy zlecone przezUMWL. Głos w dyskusji, moderowanejprzed marszałka KrzysztofaHetmana, zabrał rektor StanisławMichałowski. W spotkaniu uczestniczyłtakże prorektor Ryszard Dębicki.X100-lecie IV LOw Lublinie5 października zorganizowanoobchody Jubileuszu 100-leciaIV Liceum Ogólnokształcącego im.Stefanii Sempołowskiej w Lublinie.W uroczystej gali uczestniczył rektorStanisław Michałowski. XWspółpraca Lublinaz GranadąW dniach 7–10 października władzeLublina – prezydent KrzysztofŻuk, wiceprezydenci – KatarzynaMieczkowska-Czerniak i StanisławKalinowski oraz przedstawiciel naszegoUniwersytetu prorektor RyszardDębicki złożyli oficjalną wi-Konferencja nt.synergii naukii biznesu w LublinieDepartament Polityki RegionalnejUrzędu Marszałkowskiego WojewództwaLubelskiego zorganizował2 października debatę nadzałożeniami aktualizacji StrategiiRozwoju Województwa Lubelzytęw Granadzie w celu rozwinięciawspółpracy w kilku obszarach, m.in.w zakresie zarządzania strategicznegoi bezpieczeństwa w mieście,rozwoju infrastruktury oraz współpracykulturalnej i akademickiej.Organizatorem wizyty była firmaALDESA. Odbyły się liczne spotkaniaz władzami miasta Granada,władzami Uniwersytetu w Granadzieoraz w parku naukowo-technologicznym.Uniwersytet w Granadziepowstał w 1531 r., jest więc jednąz najstarszych uczelni w Hiszpanii.Czerpie z bogatego międzykulturowegodziedzictwa Granady, miastaprzez wieki znajdującego się w kręguwpływów kultur iberyjskiej, romańskiej,żydowskiej i islamskiej. UMCSwspółpracuje z Uniwersytetem w Granadzieod początku lat 90. poprzezwymianę studentów i pracowników,zwłaszcza w ramach programu Erasmus.Planowany jest dalszy rozwójwspółpracy w zakresie badań w obszarachnauk ścisłych i humanistycznych.Szczegóły zostaną uzgodnionepodczas rewizyty delegacji hiszpańskiejw Lublinie.XDrużyna VIP-ówInauguracja rozgrywekkoszykówki kobiet5 października w Centrum Sportowo-RekreacyjnymUP w Lublinieodbyła się inauguracja rozgrywekkoszykówki kobiet w Lubliniepołączona z charytatywnym MeczemGwiazd, któremu towarzy-Fot. Archiwum AZS UMCSDzień EdukacjiNarodowejTegoroczny Dzień Edukacji Narodowejmarszałkowskie jednostkioświatowe świętowały 12 październikaw Medycznym Studium Zawodowymim. prof. StanisławaLiebharta w Lublinie – największejwielokierunkowej policealnejszkole medycznej w naszym regioniei kraju. Uroczystość, w którejuczestniczył rektor Stanisław Michałowski,była okazją do złożeniażyczeń i podziękowań dla nauczycielii pracowników niepedagogicznychza pracę na rzecz rozwoju edukacjiw województwie lubelskim.Wojewódzkie uroczystości DniaEdukacji Narodowej zorganizoszyłalicytacja piłki z autografemMarcina Gortata na cele charytatywne.W drużynie VIP-ów zagrałrektor Stanisław Michałowski. XPosiedzenie KRUPW dniach 9–11 października w UniwersytecieZielonogórskim odbyło siępierwsze w kadencji 2012–2016 plenarneposiedzenie Konferencji RektorówUniwersytetów Polskich, w którymuczestniczył rektor StanisławMichałowski. Obrady poprowadziłnowy przewodniczący KRUP prof.Bronisław Marciniak, rektor Uniwersytetuim. Adama Mickiewiczaw Poznaniu. W programie znalazłysię m.in. następujące tematy: problematykajakości kształcenia w kontekścieKrajowych Ram Kwalifikacji;prace nad nowelizacją ustawy Prawoo szkolnictwie wyższym; kontrolazarządcza w uniwersytetach; informacjao pracach MiędzyuniwersyteckiegoCentrum Informatyzacji– Ogólnopolski System Antyplagiatowy;finansowanie szkolnictwawyższego w 2013 r.; powołanie UKAi prezydium UKA oraz przystąpienieUniwersytetu Jana Kochanowskiegow Kielcach do UKA. XKomitet NaukOrganizacjii Zarządzania PAN10 października w Sali Senatu UMCSodbyło się posiedzenie Plenarne KomitetuNauk Organizacji i ZarządzaniaPolskiej Akademii Nauk poświęconeprezentacji dorobku lubelskiegośrodowiska naukowego związanegoz naukami o zarządzaniu.W imieniu władz Uczelni gościprzywitała prorektor Urszula Bobryk.Uroczystość prowadził PrzewodniczącyKNOiZ PAN prof. Bogdan Nogalskiz Uniwersytetu Gdańskiego.W posiedzeniu wzięło udział 30członków KNOiZ z uczelni wyższychcałego kraju oraz przedstawicieleśrodowiska naukowego Lublina. Zaprezentowanoosiągnięcia ośrodkówakademickich związanych z naukamio zarządzaniu. Podczas spotkaniawystąpili: prof. Zbigniew Pastuszak,Dziekan Wydziału EkonomicznegoUMCS, prof. Ewa Bojar, Dziekan WydziałuZarządzania Politechniki Lubelskiej,prof. Marek Pawlak, ProdziekanWydziału Nauk SpołecznychKUL oraz prof. Elżbieta Skrzypekz UMCS. Interesującym aspektemdyskusji była możliwość integracji środowiskanaukowego na rzecz wspólnychprzedsięwzięć naukowych. Dorobekuczelni Lublina w naukacho zarządzaniu został oceniony bardzowysoko. W części organizacyjnejzajmowano się m.in. paradygmatamiw nauce o zarządzaniu oraz organizacjąSzkoły Letniej. Członkami komitetuze środowiska lubelskiego sąprof. Elżbieta Skrzypek i prof. AgnieszkaSitko-Lutek z Instytutu ZarządzaniaWydziału EkonomicznegoUMCS. Obrady zakończył uroczystyobiad w Dworku Kościuszków.Agnieszka Sitko-Lutek10 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie11

WydarzeniaWydarzeniaFot. Aneta Śliwińska Fot. Aneta ŚliwińskaPodpisanie umowyo współpracy z uczelniamiz Chin i Ukrainy12 października w DworkuKościuszków (Ogród BotanicznyUMCS) z inicjatywyWydziału Artystycznego UMCSpodpisano umowę o współpracy pomiędzyUniwersytetem Marii Curie--Skłodowskiej w Lublinie, LwowskąNarodową Akademią Sztuki we Lwowieoraz Międzynarodowym CentrumSztuki w Handzhongu „Art.Museum” (Chiny). Sygnatariuszamiporozumienia są Rektor UMCS prof.Stanisław Michałowski, PrzewodniczącaRady Senatu LNAS prof. ZenobiaTkanko i Honorowy DyrektorMiędzynarodowego CentrumSztuki w Handzhongu „Art. Museum”He Shuifa.Umowa została podpisana w celu:prowadzenia wymiany akademi-Podpisanieporozumienia.Od lewej: prof.StanisławMichałowski,Rektor UMCS,prof. ZenobiaTkankoz LwowskiejNarodowejAkademii Sztukii He Shuifa,HonorowyDyrektorMiędzynarodowegoCentrum Sztukiw Handzhongu„Art. Museum”ckiej; podjęcia współpracy w dziedzinienauki, kultury i edukacji; prowadzeniawspólnej pracy badawczeji/lub dydaktycznej; wymiany informacji,materiałów, publikacji naukowychw dziedzinach pozostającychw sferze zainteresowania stron; wymianypracowników naukowo-dydaktycznych,głównych pracownikówuniwersyteckiej administracji;rozwijania wzajemnej współpracy;realizacji programów kulturalnychi wymiany studentów.W spotkaniu udział wzięli m.in.:prof. sztuk plast. A. Popek – DziekanWydziału Artystycznego UMCS,R. Studnicki – Dziekan WydziałuWzornictwa LNAS we Lwowie,A. Korowicki – Kierownik WydziałuProjektowania Odzieży LNAS weLwowie, Guo Kai – Zastępca DyrektoraChińsko-Ukraińskiego Stowarzyszeniado Spraw Nauki i Sztuki,Zbigniew Wojciechowski – b. wiceprezydentLublina oraz dr hab. MariaSękowska z Wydziału ArtystycznegoUMCS.XUMCS nagrodzonyza wyniki sportowePodczas Gali Sportu Akademickiego,zorganizowanej w dniu19 października w Poznaniu, wręczonezostały nagrody dla polskichuczelni wyższych, które uzyskałynajwyższe wyniki sportowe w corocznychogólnopolskich zawodachsportowych – AkademickichMistrzostwach Polski, rozgrywanychw ponad 40 dyscyplinachsportowych.W podsumowaniu rywalizacji odkilkunastu lat jesteśmy w pierwszejczwórce wśród 23 uniwersytetówi w pierwszej dziesiątce wśródwszystkich typów uczelni na ponad200 sklasyfikowanych. W klasyfikacjigeneralnej Akademickich MistrzostwPolski w roku akademickim2011/2012 Uniwersytet MariiCurie-Skłodowskiej w Lublinie zająłwysokie dziewiąte miejsce, natomiastw klasyfikacji Uniwersytetów– miejsce czwarte, uzyskując1781 punktów i tym samym trawanonatomiast 13 październikaw Sali Błękitnej Lubelskiego UrzęduWojewódzkiego. Wojewoda lubelskiJolanta Szołno-Koguc wręczyłapracownikom oświatowym z województwalubelskiego KrzyżeZasługi, Medale za DługoletniąSłużbę, Medale Komisji EdukacjiNarodowej oraz nagrody MinistraEdukacji Narodowej. Rozstrzygniętorównież czwartą edycjękonkursu Związku NauczycielstwaPolskiego na samorząd przyjaznyoświacie. W spotkaniu udział wzięłaprorektor Urszula Bobryk. XInauguracjaw LubelskimUniwersytecieTrzeciego Wieku15 października Lubelski UniwersytetTrzeciego Wieku zainaugurowałkolejny rok akademicki. Uroczystośćotworzyła prorektor Barbara Hlibowicka-Węglarz.W LUTW studiujeokoło 900 słuchaczy. Uniwersytetma też swoje filie w 15 miastachLubelszczyzny. XKsięga poświęcona prof.Henrykowi GroszykowiStudenckie Koło Naukowe PrawnikówUMCS zorganizowało 17 październikauroczystość związanąz wydaniem publikacji „Państwo– Prawo – Polityka. Księga poświęconapamięci Profesora HenrykaGroszyka”. W spotkaniu udział wziąłprorektor Ryszard Mojak. XZmarł prof.H. Maruszczak12 października zmarł śp. prof.Henryk Maruszczak, emerytowanyprofesor zwyczajny. Urodzony1 października 1922 r. w Lublinie.Absolwent Wydziału PrzyrodniczegoUMCS. Zawodowo związanyz Instytutem Nauk o ZiemiUMCS od 1946 r. do 1993 r. na stanowiskach:rysownika, asystenta,adiunkta, docenta, profesora nadzwyczajnego,a ostatecznie profesorazwyczajnego. W 1952 r. otrzymałstopień naukowy doktora naukprzyrodniczych, a 1955 r. tytuł naukowydocenta. W 1967 r. uzyskałtytuł profesora nadzwyczajnego,a w 1977 r. tytuł profesorazwyczajnego. Prof. Henryk Maruszczakw latach 1958–1960 pełniłfunkcję prodziekana WydziałuBiologii i Nauk o Ziemi UMCS,ponadto kierował Zakładem GeografiiFizycznej i Paleogeografii,a w latach 1972–1978 był dyrektoremInstytutu Nauk o ZiemiUMCS. Wybitny geograf i specjalistaproblematyki lessowejo międzynarodowym uznaniu.Wielokrotnie odznaczany m.in.Krzyżem Kawalerskim OOP, ZłotymKrzyżem Zasługi, MedalemKEN, Medalem 30-lecia PolskiLudowej, odznaką Zasłużony dlaLubelszczyzny. Uroczystości pogrzeboweodbyły się 19 październikana cmentarzu przy ul. Lipowejw Lublinie.XKonferencja „Roślina– źródło materiałubadawczego”Lubelskie Towarzystwo WspieraniaNauk Farmaceutycznych,Ogród Botaniczny UMCS i PolskaAkademia Nauk Oddział w Lubliniezorganizowali w dniach 18––20 października w Hotelu Victoriaw Lublinie II MiędzynarodowąKonferencję Naukowo-Szkoleniową„Roślina – źródło materiału badawczego”– „Plant – the sourceof research material”. Patronat honorowyobjęli rektorzy lubelskichuczelni: UMCS, Uniwersytetu Medycznegoi Uniwersytetu Przyrodniczego.W uroczystym otwarciukonferencji uczestniczył prorektorRyszard Dębicki. XKonferencja „Seno potędze”18 października na Wydziale PolitologiiUMCS odbyła się międzynarodowakonferencja „»Sen o potędze«.Rzeczpospolita Polska 1918–1939”,zorganizowana przez Zakład MyśliPolitycznej Wydziału PolitologiiUMCS oraz Stowarzyszenie „Lubelszczyznaw Europie”. Tematem spotkaniabyły idee i wartości obecnew polityce Rzeczypospolitej Polskiejw latach 1918–1939 oraz praktykadziałania państwa w poszczególnychobszarach spraw wewnętrznychi zagranicznych. Konferencjęuroczyście otworzył prorektor RyszardDębicki.XStatystyka publicznaźródłem wiedzyo regionie19 października na Wydziale Nauko Ziemi i Gospodarki PrzestrzennejUMCS odbyła się konferencja „Statystykapubliczna źródłem wiedzyo regionie”, zorganizowana przezUrząd Statystyczny w Lublinie, ZakładGeografii Społeczno-EkonomicznejWydziału Nauk o Ziemii Gospodarki Przestrzennej UMCSoraz Polskie Towarzystwo Statystyczne.Patronat honorowy nadwydarzeniem objęli: Janusz Witkowski,prezes GUS, Krzysztof Hetman,marszałek województwa lubelskiego,Jolanta Szołno-Koguc,wojewoda lubelski oraz KrzysztofŻuk, prezydent Lublina. W konferencjiuczestniczył rektor StanisławMichałowski. Więcej o wydarzeniuna s. 51.X12 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie13

Fot. Aneta ŚliwińskaWydarzeniaOd lewej: rektor prof. Stanisław Michałowski, dziekan WydziałuHumanistycznego prof. Robert Lit wiński, prof. HenrykGmiterek oraz doktor honorowy prof. Mykoła KrykunDoktorathonoris causa dlaprof. Mykoły Krykuna24 października w Auli im. prof. dr. Leona Kaczmarka na WydzialeHumanistycznym odbyło się uroczyste posiedzenie SenatuUMCS, podczas którego nadano tytuł doktora honoriscausa prof. Mykole Grygorowiczowi Krykunowi. W uroczystości udziałwzięły władze rektorskie i dziekańskie UMCS. Oprawę muzyczną zapewniłChór Wydziału Artystycznego UMCS pod dyrekcją ad. I st. BarbaryPazur. Więcej o prof. M. Krykunie można przeczytać na s. 32–35. Xstali zwycięzcy AkademickichMistrzostw Województwa Lubelskiego2011/2012. W klasyfikacjigeneralnej nasza Uczelni zajęłapierwsze miejsce, przed UniwersytetemPrzyrodniczym oraz PolitechnikąLubelską. W gali wzięłyudział władze samorządowe orazprzedstawiciele władz lubelskichuczelni wyższych, wśród którychznalazł się rektor Stanisław Michałowski.Spotkanie było równieżokazją do rozpoczęcia obchodów90-lecia AZS w Lublinie. XNagrodaim. prof. Z. HołdyPierwszą Laureatką Nagrody im.prof. Zbigniewa Hołdy zostałared. Ewa Milewicz. Nagroda zostaławręczona podczas uroczystejGali Nagrody im. prof. ZbigniewaHołdy w dniu 20 października,w której uczestniczyli rektor StanisławMichałowski i prorektorRyszard Mojak. Gala została zorganizowanaprzez Stowarzyszenieim. prof. Z. Hołdy we współpracyz Festiwalem „Konfrontacje Teatralne”i przy wsparciu ze stronyPrezydenta Miasta Lublin, RektoraUniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiejw Lublinie oraz SłużbyWięziennej. Galę poprzedziła premieraspektaklu teatralnego „Sennocy letniej” według WilliamaSzekspira, w reżyserii Joanny Lewickiej,w którym obok zawodo-Konferencja prasowa z władzami UMCSFot. Agnieszka Gałczyńska22 października w Sali Senatu UMCS odbyłasię konferencja prasowa, podczas której rektorStanisław Michałowski zaprezentował władzerektorskie i dziekańskie naszego Uniwersytetu w kadencji2012–2016. Podczas spotkania poruszone zostałykwestie dotyczące zewnętrznych oraz wewnętrznychuwarunkowań funkcjonowania Uczelni w najbliższychlatach. Rektor odniósł się m.in. do problemu pogłębiającegosię niżu demograficznego, konieczności dostosowaniaoferty edukacyjnej do potrzeb biznesu i rynkuoraz podjęcia szerokiej współpracy polskich szkół wyższychz otoczeniem międzynarodowym. Przedstawionezostały również dane dotyczące tegorocznej rekrutacjioraz informacje na temat nowej struktury organizacyjnejUniwersytetu, w ramach której powstały centraskupiające biura i zespoły wyspecjalizowane w poszczególnychobszarach.X22 października w saliObrad Rady WydziałuHumanistycznego odbyłosię coroczne spotkanie reprezentantówwszystkich kół naukowychi organizacji studenckichfunkcjonujących na naszym Uniwersyteciez rektorem StanisławemMichałowskim i prorektorUrszulą Bobryk. Celem spotkania,w którym udział wzięli przedstawicieleSamorządu Studentówi administracji uczelnianej, byłowypracowanie obszarów współpracyUczelni z organizacjami studenckimiw zakresie realizowaniawspólnej i spójnej polityki promocyjnej.Omówiono następujące tematy:zmiany w strukturze organizacyjnejUMCS oraz jednostkiadministracyjne odpowiedzialneza obsługę i współpracę z organizacjamistudenckimi; zmiany w systemiefinansowania organizacjistudenckich; założenia projektu„Studenci dla uczniów”; zasadyprzyznawania środków finansowychw ramach organizowanychkonkursów grantowych dla organizacjistudenckich (SamorządStudentów UMCS); zmiany w systemieprzyznawania świadczeńpomocy materialnej oraz zasadyprzyznawania stypendium rektora;zasady współpracy organizacjistudenckich z Centrum Promocjiw zakresie: realizowanych warszta-Fot. Agnieszka GałczyńskaWydarzeniaSpotkanie organizacjistudenckich i kółnaukowych z rektoremcąc jedynie 8,5 punktu do będącegona trzecim miejscu UniwersytetuGdańskiego. W klasyfikacjigeneralnej nasi zawodnicy najlepiejspisali się w drużynowej wspinaczcekobiet, zdobywając trzeciemiejsce oraz w ergometrze mężczyzni koszykówce kobiet, w którychto dyscyplinach uzyskali piątelokaty. Nagrody w imieniu UniwersytetuMarii Curie-Skłodowskiejodebrali kierownik Centrum KulturyFizycznej UMCS oraz pełnomocnikrektora ds. sportu.22 października w WyższejSzkole Społeczno-Przyrodniczejim. W. Pola w Lublinie odbyła sięLubelska Gala Sportu Akademickiego,na której nagrodzeni zotówi szkoleń, promocji przedsięwzięćorganizowanych przez kołanaukowe i stowarzyszenia studenckie,uczestnictwa przedstawicielikół naukowych w targach i spotkaniachedukacyjnych w szkołachponadgimnazjalnych w rokuakademickim 2012/2013; pomysłutworzenia Rady Kół NaukowychUMCS.XFot. Agnieszka Gałczyńska14 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie15

WydarzeniaWydarzeniawych aktorów wystąpili osadzeniz Zakładu Karnego w Opolu Lubelskim.Nagroda im. prof. ZbigniewaHołdy jest szczególnym wyróżnieniemdla osoby lub instytucji, którychaktywność zawodowa, naukowaczy społeczna odzwierciedlawartości, którymi żył i kierowałsię prof. Zbigniew Hołda w swojejdziałalności naukowej, publiczneji społecznej.Zbigniew Hołda (1950–2009)był adwokatem oraz pracownikiemnaukowym Uniwersytetu Jagiellońskiegoi Uniwersytetu MariiCurie-Skłodowskiej. W latach1980–1981 doradzał „Solidarności”,w stanie wojennym był internowanywe Włodawie i Lublinie.Był członkiem Komitetu Helsińskiego,a następnie członkiem i wiceprezesemZarządu HelsińskiejFundacji Praw Człowieka. W ramachswojej praktyki adwokackiejprowadził pro bono szereg sprawzgłaszanych do HFPC. XWideokonferencjainaugurującaVirgin Academy24 października ruszyła VirginAcademy – program akademickiwspierający przedsiębiorczość i bizneswśród młodych ludzi. Szczegółyprzedsięwzięcia owiane sąjeszcze tajemnicą, jednak już wiadomo,że jednym z jego punktówbędzie konkurs na najlepszy biznesplan,w którym studenci będąmogli wygrać wartościowe nagrody.Projekt rozpoczęła wideokonferencjaz udziałem RichardaBransona, podczas której jednoz pytań zadała przedstawicielkastudentów UMCS.XWystawa o ceremonialeakademickim w UMCS25 października w Muzeum UMCSodbyło się oficjalne otwarcie wystawypt. „Ceremoniał akademickiw UMCS. Promocje doktorów habilitowanychi doktorów”, któregodokonał rektor Stanisław Michałowski.W wernisażu wziął udział takżeprorektor Ryszard Dębicki. Więcejo wystawie na s. 36–38. XInauguracja w Kolegiumw Biłgoraju26 października odbyła się uroczystainauguracja roku akademickiegow Kolegium Licencjackim UMCSw Biłgoraju, w której uczestniczylirektor Stanisław Michałowski i prorektorRyszard Mojak. Wykład inauguracyjnypt. „Mniejszości narodowejako społeczności lokalne” wygłosiłprof. Grzegorz Janusz. XUniwersytecka KomisjaAkredytacyjnaw ObrzyskuW dniach 25–26 październikaw Obrzysku odbyło się posiedzenieUniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej,w którym udział wzięłaprorektor Barbara Hlibowicka-Węglarz.Podczas spotkania przeprowadzonoseminarium nt. „Collaborationat European level: Possibilitiesand benefits for national UniversityLifelong Learning networks”. Przyjętotakże: informacje z posiedzeniaKRASP i posiedzenia EDATUoraz informację dotyczącą zadańUKA na kadencję 2012–2016 orazzałożeń Akademickiej KomisjiAkredytacyjnej. Dyskutowano takżenad projektem standardów dla kierunkueuropeistyka oraz przyjętoraport końcowy dot. ewaluacji ProgramuMOST i sprawozdanie dotyczącestanu aktualnego kwalifikacjina Program MOST na semestrzimowy oraz cały rok akademicki2012/2013.XWspółpraca polsko--szwedzka w programie„Tempus”W dniach 27–30 październikaprorektor Ryszard Dębicki złożyłwizytę w dwóch uniwersytetachw Szwecji: w Malmo oraz w Vaxjo.Wyjazd dotyczył możliwości nawiązaniawspółpracy przy realizacjiprogramu UE „Tempus”, któregokoordynatorem jest UMCS, główniew zakresie kształcenia i transferuzasad krajowych i europejskich ramkwalifikacji do partnerów w krajachNIS, w dziedzinie nauczania informatykii jej zastosowań w różnychdyscyplinach.XV GalaPrzedsiębiorczościw Lublinie29 października w Hotelu Focusw Lublinie zorganizowano V GalęPrzedsiębiorczości. W spotkaniuwzięli udział przedsiębiorcy, parlamentarzyści,władze samorządowe,przedstawiciele rządu, środowiskanaukowego oraz instytucjiotoczenia biznesu. Naszą Uczelnięreprezentował rektor Stanisław Michałowski.Patronat nad impreząobjęło Ministerstwo Gospodarkioraz Ministerstwo Nauki i SzkolnictwaWyższego. Jednym z głównychpunktów uroczystości byłorozstrzygnięcie konkursu „NagrodaGospodarcza Prezydenta MiastaLublin”. Najbardziej wyróżniającesię firmy i pracodawcy z Lublinaotrzymali nagrody w czterechkategoriach: Innowacyjność (VeranoRyszard Miazga), Obecnośćna Rynku Globalnym (Pol-InowexS.A.), Ład Korporacyjny i SpołecznaOdpowiedzialność Biznesu (braknagrody, wyróżnienienie dla MUSILublin) oraz Zielona Gospodarka(KOM-EKO). Laureaci poszczególnychkategorii zostaną zarekomendowanido Nagrody Prezydenta RP,dzięki czemu będą mogli dołączyćdo grona kandydatów starającychsię o wyróżnienie krajowe.Spotkanie było również okazjądo ogłoszenia wyników konkursuna najlepszą pracę dyplomową poświęconątematyce rozwoju gospodarczegoLublina oraz konkursuna Pracodawcę Roku. Wyróżnieniew konkursie na pracę dyplomowąotrzymała studentka naszejUczelni Joanna Prokopiuk zapracę pt. „Aspiracje edukacyjnelubelskich abiturientów”, napisanąpod kierunkiem dr hab. AgnieszkiKolasy-Nowak i obronionąna Wydziale Filozofii i SocjologiiUMCS. Podczas Gali zaproszonymgościom zaprezentowano założeniaprogramu Strategia Lublin2020. Odbył się również paneldyskusyjny pt. „Działalność i perspektywaSpecjalnych Stref Ekonomicznychna przykładzie podstrefyLublin”.XNa WydziałachWydziałArtystycznyDoktoraty27 września w Collegium Jana PawłaII KUL miała miejsce publicznaobrona pracy doktorskiej mgr. RafałaRozmusa z Zakładu Teorii MuzykiIM WA. Promotorem rozprawyzatytułowanej „Kolęda jako źródłoinspiracji w twórczości kompozytorówpolskich w latach 1945–2005” byłdr hab. Antoni Zoła, prof. nadzw.(KUL), zaś recenzentami dr hab. TomaszJasiński, prof. nadzw. (UMCS)oraz ks. dr hab. Rastislav Adamko(KUL). Rada Wydziału Teologii KULna posiedzeniu w dniu 9 październikapodjęła decyzję o nadaniu mgr.Rafałowi Rozmusowi stopnia naukowegodoktora w zakresie historii –muzykologii.XKonferencjeW dniach 13–14 września w KazimierzuDolnym n. Wisłą odbyła siękonferencja naukowa poświęcona„Politycznym kontekstom sztuki”,zorganizowana pod auspicjamiWydziału Artystycznego UMCSoraz Wydziału Nauk SpołecznychWSPiA w Lublinie. W sesji, z założenianoszącej interdyscyplinarnyi poniekąd komparatystyczny charakter,wzięli udział historycy i socjologowiesztuki, estetycy, a takżemedioznawcy – przedstawicieleprestiżowych ośrodków akademickichcałego z kraju. Godną oprawęzapewniły obradom piękne przestrzenieMuzeum Nadwiślańskiegow Kamienicy Celejowskiej. Pokłosiekonferencji stanowić będzie – podobniejak w wypadku poprzedniejkazimierskiej sesji „Komunikacjaartystyczna” z 2010 r. – recenzowanapublikacja książkowa. Funkcjękierownika konferencji pełniładr Małgorzata Stępnik. X18 października ad. Barbara Pazurz Zakładu Muzykoterapii i EdukacjiMuzycznej uczestniczyła w OgólnopolskiejKonferencji Naukowej„Dźwięk w pedagogice i terapii”w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowejwe Włocławku. W ramachkonferencji przedstawiła referat pt.„Improwizacja muzyczna w szkolewg Teorii uczenia się muzyki E. E.Gordona”.XDr Małgorzata Stępnik (InstytutSztuk Pięknych) wzięła udział w międzynarodowejkonferencji naukowejpod hasłem „Creativity andDemocracy”, współorganizowanejw dniach 18–19 października przezJohn Moores University w Liverpoolu,University of Chester, Tate Liverpooloraz National Society of Educationin Art And Design. Dr Stępnikwygłosiła referat poświęcony politycznymwątkom we współczesnejsztuce polskiej pt. „Artistic freedom:oxymoron or tautology? On politicallycontextualized contemporaryart in Poland”.XWyjazdy zagraniczneW dniach 20–22 sierpnia dr KrzysztofStachyra przebywał w WielkiejBrytanii na konsultacjach badawczychz prof. Leslie Buntem z Universityof West of England. Od kilkulat wspólnie pracują nad opracowaniemsystemu edukacji muzykoterapeutóww krajach Europy. XW październiku dr Krzysztof Stachyra,jako przedstawiciel KomisjiEdukacji i Szkolenia MuzykoterapeutówŚwiatowej Federacji Muzykoterapii,otworzył pierwsze studiaw zakresie muzykoterapii na Universityof Zagreb w Chorwacji. Poprowadziłwykład inauguracyjnyna temat zróżnicowania modeli,metod i podejść w muzykoterapii.W przyszłości planowane jest zacieśnieniewspółpracy w zakresieprowadzenia badań oraz kształceniamuzykoterapeutów międzyWydziałem Artystycznym UMCSa University of Zagreb. XW dniach 23–27 sierpnia dr KrzysztofStachyra ukończył w Irlandii5-letnie szkolenie w zakresie psychoterapiimuzycznej metodą GuidedImagery and Music. Tym samymjest pierwszą osobą w Polsce, któraposiada uprawnienia do prowadzeniaterapii tą metodą. XKoncerty jubieluszoweChór Kameralny Towarzystwa Muzycznegoim. H. Wieniawskiego uroczystymkoncertem w dniu 19 październikauczcił jubileusz 25-leciadziałalności artystycznej. Założycielemi dyrygentem zespołu jest dr hab.Beata Dąbrowska, prof. nadzw. w InstytucieMuzyki. W programie koncertuznalazła się Missa solemnisW. A. Mozarta, wykonana z udziałemsolistów (m.in. dr. Piotra Olecha)i Orkiestry Trybunału Koronnegooraz A Little Jazz Mass B. Chilcotta,z partią fortepianu realizowaną przezmgr Joannę Ćwirko. XJubileuszowy koncert odbył się takżew Centrum Kongresowym UniwersytetuPrzyrodniczego w dniu27 października. Chór Akademickitej Uczelni świętuje 60-lecie działalnościartystycznej. Od 2002 r.dyrygentem zespołu jest MirosławZiomek, adiunkt na Wydziale ArtystycznymUMCS. Pod jego dyrekcjąna koncercie galowym wykonanoprogram a cappella oraz TryptykRzymski dr. Rafała Rozmusa,z udziałem orkiestry symfonicznej16 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie17

WydarzeniaWydarzeniaOgólnokształcącej Szkoły Muzycznejim. K. Lipińskiego (na co dzieńprowadzonej przez prof. LucjanaJaworskiego).XNagrodyW ramach ogólnouniwersyteckichuroczystości inauguracyjnych, któremiały miejsce 23 października nastąpiłowręczenie Nagrody Naukowej„Maria Curie Prize” za rok2011, dla zespołu naukowców zapublikację „Lubelskie”, tom 4 serii„Polska Pieśń i Muzyka Ludowa.Źródła i materiały”, część 1–6, wydanejpod redakcją prof. JerzegoBartmińskiego.Publikacja jest dziełem zbiorowymbadaczy wielu dyscyplin: etnografów,etnolingwistów i etnomuzykologów,wśród których znaleźli się pracownicyInstytutu Muzyki WydziałuArtystycznego UMCS – dr ZenonKoter i dr Agata Kusto. Są oni, pozaudziałem w pracach redakcyjnychcałego tomu, autorami ostatniej, szóstejczęści „Lubelskiego”, poświęconejludowej muzyce instrumentalnejLubelszczyzny, szczegółowoopracowującej zagadnienia instrumentarium,wykonawców i repertuarumuzycznego. Całość uzupełniabogata dokumentacja fotograficznaoraz płyta z autentyczną muzyką instrumentalnąregionu.Przyznanie powyższej nagrodyjest także wyrazem poparcia dla kilkudziesięcioletniejwspółpracy środowisknaukowych wielu dyscyplini zróżnicowanych poziomów kompetencji.W publikacji wykorzystanoprace magistrantów, doktorantówi pracowników naukowych przezlata realizowane w ramach działaństatutowych m.in. Instytutu Filologii,Instytutu Kulturoznawstwai Instytutu Muzyki UMCS. XKarolina Filipczak, studentka IIIroku edukacji artystycznej w zakresiesztuki muzycznej (klasa dyrygowaniaprof. Zofii Bernatowicz) w październikubr. wzięła udział w KonkursieChórów Szkolnych a Cappella Bydgoszcz’2012. Dyrygując chórem dziecięcymLa Musica, zdobyła: ZłotyKamerton, Puchar MinisterstwaEdukacji Narodowej za zdobycie najwyższejpunktacji w swojej kategorii,Puchar i Nagrodę Ministra Kulturyi Dziedzictwa Narodowego za najlepszewykonanie utworu obowiązkowego,Nagrodę Specjalną PrezydentaBydgoszczy dla dyrygenta.XPublikacjeW październiku ukazały się dwiedługo oczekiwane przez polskichmuzykoterapeutów książki – „Podstawymuzykoterapii” oraz „Modele,metody i podejścia w muzykoterapii”.Publikacje wydane podred. dr. Krzysztofa Stachyry przezWydawnictwo UMCS spotkały sięz wielkim zainteresowaniem czytelników.Ich wyjątkowość polegatakże na fakcie, iż po raz pierwszyw historii udało się zachęcić do opisaniaposzczególnych metod muzykoterapeutycznychwszystkichżyjących, bezpośrednich twórcówlub ich najbliższych, wieloletnichwspółpracowników. XStowarzyszenieMuzykoterapeutówWe wrześniu powstało na WydzialeArtystycznym UMCS PolskieStowarzyszenie Muzykoterapeutów(PSMT). Prezesem zostałdr Krzysztof Stachyra. Celem stowarzyszeniajest prowadzenie, wspieraniei propagowanie działalnościzwiązanej z muzykoterapią i muzykoprofilaktykąoraz uruchomieniew Polsce systemu certyfikacjimuzykoterapeutów. XWydziałBiologiii BiotechnologiiHabilitacjeRada Wydziału Biologii i Biotechnologiina posiedzeniu w dniu25 września podjęła uchwałę o na-daniu stopnia doktora habilitowanegonauk biologicznych, dyscyplina:biologia dr. Jerzemu Wielbo,zatrudnionemu na stanowisku adiunktaw Zakładzie Genetyki i MikrobiologiiInstytutu Mikrobiologiii Biotechnologii UMCS. Dr JerzyWielbo przedłożył w postępowaniuhabilitacyjnym cykl 13 spójnychtematycznie publikacji nt. „Strukturagenetyczna populacji Rhizobiumleguminosarum oraz czynnikikonkurencji w populacjach rizobiowych”.Uchwałę popierającą wnioseko nadanie stopnia doktora habilitowanegodr. Jerzemu Wielboprzedłożyła Komisja Habilitacyjnapowołana przez Centralną Komisjędo Spraw Stopni i Tytułów w składzie:prof. dr hab. Zofia Szweykowska-Kulińska– przewodnicząca,dr hab. Iwona Wojda – sekretarz,prof. dr hab. Ewa Kurek – recenzent,prof. dr hab. Ewa Łojkowska– recenzent, dr hab. Dariusz Bartosik,prof. UW – recenzent, prof.dr hab. Janusz Szczodrak – członek,dr hab. Paweł Stączek, prof.UŁ – członek.XDoktoratyRada Wydziału Biologii i Biotechnologiina posiedzeniu 25 wrześnianadała stopień doktora naukbiologicznych w zakresie biologiimgr. Mirosławowi Zagai –absolwentowi studiów doktoranckichkierunku biologia. Tematrozprawy: „Morfologia stadiówrozwojowych, biologia oraz wybraneaspekty genetyki populacyjnejmyrmekofilnego gatunkuThiasophila angulata (Erichson,1837) (Coleoptera; Staphylinidae)”.Promotor: prof. dr hab. BernardStaniec z Zakładu ZoologiiUMCS. Recenzenci: prof. dr hab.Dariusz Tarnawski z UniwersytetuWrocławskiego; dr hab. MarekBunalski z Uniwersytetu Przyrodniczegow Poznaniu; w zakresiebiotechnologii mgr Ewie Ozimek– asystentce Zakładu MikrobiologiiŚrodowiskowej Instytutu Mikrobiologiii Biotechnologii. Tematrozprawy: „Mikrobiologiczneuruchamianie fosforu glebowegoi ograniczenie uwsteczniania tegopierwiastka wprowadzonego dogleby w formie nawozu mineralnego”.Promotor: prof. dr hab. EwaKurek z Zakładu MikrobiologiiŚrodowiskowej UMCS. Recenzenci:prof. dr hab. Teresa Korniłłowicz-Kowalskaz UniwersytetuPrzyrodniczego w Lublinie;prof. dr hab. Stefan Martyniukz Instytutu Uprawy Nawożeniai Gleboznawstwa IB w Puławach.XWydział ChemiiHabilitacjeRada Wydziału Chemii na posiedzeniuw dniu 15 październikanadała dr. Wojciechowi Gacowistopień doktora habilitowanegow dziedzinie nauk chemicznychw dyscyplinie chemia. Tytuł osiągnięcianaukowego: „Przemianyfaz tlenkowych w układach katalitycznych”.Recenzentami byliprof. dr hab. inż. Antoni W. Morawskiz ZachodniopomorskiegoUniwersytetu Technologicznegow Szczecinie, prof. dr hab. ZbigniewHubicki z UMCS orazprof. dr hab. Maria Ziółek z UAMw Poznaniu.XDoktoraty22 października miała miejsce publicznaobrona pracy doktorskiejmgr Karoliny Wójcik – uczestniczkistacjonarnych studiówdoktoranckich na Wydziale ChemiiUMCS, pt. „D-glucosamineas »green« substrate in synthesisof ligands for asymmetric catalysis”(D-glukozamina jako »zielony«substrat w syntezie ligandówdla potrzeb katalizy asymetrycznej),której promotorami byli prof.dr hab. inż. Kazimierz Pietrusiewicz(UMCS) i dr Eric Frameryz Universite Claude Bernard Lyon 1,Francja. Recenzentami rozprawybyli prof. dr hab. Piotr Kiełbasińskiz Centrum Badań Molekularnychi Makromolekularnych PAN, Łódź,oraz prof. dr hab. Bogdan Marciniecz Uniwersytetu Adama Mickiewicza,Poznań. XWyjazdy zagraniczneDr Małgorzata Maciejewska orazdr Beata Podkościelna z ZakładuChemii Polimerów w dniach 16 października– 15 listopada prowadziływ ramach realizacji Grantu MiędzynarodowegoMarie Curie ( PEOPLE)– IRSES na podstawie kontraktuNr PIRSES-GA-2008-230790 badanianaukowe w Chuiko Institute ofSurface Chemistry, National Academyof Science, Kijów. XMgr Sylwia Turczyniak, doktorantkaw Zakładzie TechnologiiChemicznej, w dniach 1 października2012 – 28 lutego 2013 w ramachrealizacji doktoratu w systemie Cotutelleprowadzi badania naukowena Uniwersytecie w Strasburgu,we Francji.XProf. dr hab. Stefan Sokołowskiz Zakładu Modelowania ProcesówFizykochemicznych w dniach1–15 października w ramach współpracynaukowej prowadził badanianaukowe w Institute for MultiscaleSimulation at the Friedrich-AlexanderUniversität Erlangen-Nürnbergw Niemczech.XProf. dr hab. Małgorzata Borówkooraz dr Tomasz Staszewski z ZakładuModelowania Procesów Fizykochemicznychw dniach 6–11października brali udział w 26 thEuropean Symposium on AppliedThermodynamics (ESAT 2012)zorganizowanym w Poczdamiew Niemczech.XDr hab. Ryszard Dobrowolskiz Zakładu Chemii Analityczneji Analizy Instrumentalnej uczestniczyłw dniach 7–12 październikaw European Symposium onAtomic Spectrometry ESAS 2012zorganizowanym przez Slovenskáspectroscopická spoločnost naSłowacji.XGościeW dniach 1–31 października w ZakładzieModelowania Procesów Fizykochemicznychgościł w ramachwymiany stypendialnej projektuSTCSCMBS, zgodnie z kontraktemPIRSES-GA-2012-268498, prof.Orest Pizio z Universidad NationalAutonoma de Mexica. XW ramach realizacji Grantu MiędzynarodowegoMarie Curie (PE-OPLE) – IRSES na podstawie kontraktuNr PIRSES-GA-2008-230790z Chuiko Institute of Surface Chemistry,National Academy of Science,Kijów na Wydziale Chemii gościlidr Olena Goncharuk, dr IevgeniiVoronin oraz dr Volodymyr IllichZarko (w dniach 1–31 października),a także M.Sc. Mikhailo Nazarkovskyj(w dniach 8 października –7 listopada). XNa publicznej obronie pracy doktorskiejmgr Karoliny Wójcikgościli prof. Bruno Andrioletti,dr Catherine Goux-Henry, dr EricFramery z Universite Claude BernardLyon 1 we Francji oraz prof.Sylvian Jugé z Universite de Bourgognewe Francji.XWydziałEkonomicznyStudia podyplomowez zamówień publicznych20 października odbyła się uroczystainauguracja II edycji studiówpodyplomowych z zakresu zamówieńpublicznych, objętych patronatemPrezesa Urzędu Zamówień18 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie19

WydarzeniaWydarzeniain the flint raw material economyof the earliest Danubian communitieson Polish lands”; dr hab. JerzyLibera, prof. UMCS, mgr MarcinSzeliga, mgr Tadeusz Wiśniewski(współautor: dr hab. Radosław Dobrowolski,prof. UMCS z WydziałuNauk o Ziemi i Gospodarki PrzestrzennejUMCS): „Flints in theglaciogenic deposits of Chełm Hills(Eastern Poland) – Prehistory andGeology”; mgr Tadeusz Wiśniewski(współautor: prof. RN Dr. AntoninPřichystal z Ústav geologickýchvěd, Masarykova UniverzitaBrno): „Klementowice (EasternPoland) – Ochozska Cave (MoravianKarst). A new data of theraw materials distribution duringthe Magdalenian in CentralEurope”.XProf. dr hab. Dariusz Chemperekz Instytutu Filologii Polskiejuczestniczył w międzynarodowejkonferencji „Piotr Skarga and theCulture of the Grand Duchy ofLithuania” zorganizowanej przezUniwersytet Wileński w dniach 10–12 października. Wygłosił tam referat„Piotr Skarga’s »Siedem filarów«– rhetorical aspects”. XW dniach 11–13 październikadr Daria Bębeniec i dr AdamGłaz z Zakładu Języka Angielskiegowzięli udział w konferencjiTIMELing 2012 – Time & Temporalityin Language and HumanExperience w Łodzi. Konferencjazostała zorganizowana przez KatedręAnglistyki i JęzykoznawstwaOgólnego Uniwersytetu Łódzkiego,a uczestniczyli w niej tak znanibadacze jak: prof. Roy Ellen (Universityof Kent, UK), prof. VyvyanEvans (University of Bangor, UK),prof. Katarzyna Jaszczołt (CambridgeUniversity, UK), prof. JamesPustejovsky (Brandeis University,USA) oraz prof. Rolf Ulrich (Universityof Tubingen, Germany).Dr Daria Bębeniec wygłosiła referatpt. „Time and space in Polishand English directional prepositions”.Dr Adam Głaz wygłosiłreferat pt. „Space-time, similarity,difference, and viewpoint”. X12 października wykłady dla studentówslawistyki w Uniwersyteciew Jekaterynburgu (Rosja) wygłosilipracownicy Instytutu Filologii Polskiej:prof. dr hab. Jerzy Bartmiński„Kakie cennosti učastvujut v formirovaniijazykovoj kartiny miraslavjan?” oraz prof. dr hab. StanisławaNiebrzegowska-Bartmińska„Slavjanskaja ètnolingvističeskajaleksikografija”.XMgr Paulina Banaśkiewicz, doktorantkaw Zakładzie Kultury PolskiejUMCS, uczestniczyła w konferencji„Społeczna przestrzeń Internetu.Między wirtualnością a rzeczywistością”,która odbyła się w dniach16–17 października w Rzeszowie,podczas której wygłosiła referat„Kreacja nadawcy w portalu społecznościowym(na przykładziefacebook.com)”.XW dniach 17–19 październikadr Katarzyna Pisarska z ZakładuLiteratury Angielskiej wzięła udziałw międzynarodowej konferencji„Scotland in Europe” w KazimierzuDolnym n. Wisłą, gdzie wygłosiłareferat pt. „Return from the Underworld:the Hero(ine) Journey inAlan Warner’s Morvern Callar andThese Demented Lands”. Konferencjazostała zorganizowana przezInstytut Anglistyki UniwersytetuWarszawskiego, a wśród zaproszonychgości znaleźli się dr MargeryPalmer McCulloch (Universityof Glasgow), prof. Alan Riach(University of Glasgow) oraz prof.dr hab. Piotr Stalmaszczyk (UniwersytetŁódzki).XW dniach 17–19 października pracownicyZakładu Literatury i KulturyAmerykańskiej wzięli udziałw dorocznej konferencji PolskiegoTowarzystwa Studiów Amerykanistycznych„Americascapes: Americansin/and their Diverse Sceneries”w Puławach, gdzie wygłosilinastępujące referaty: dr IzabellaKimak „Cityscapes/Bodyscapes/Artscapes: New York and Its Peoplein Meena Alexander’s ManhattanMusic”; dr Małgorzata Rutkowska„»Something like dog-vision«:Reading the city and wilderness inrecent American dog memoirs”,dr Paweł Frelik „The Frenzy of theVisible – Spatial Storytelling inContemporary Hollywood”; mgrKatarzyna Czerwiec-Dykiel „»Burningthe corset and staring over«– a promise of a new life in a newplace in Barbara Kinsolver’s TheBean Trees”.XW dniach 18–19 października odbyłasię Konferencja Naukowa „Komponentynarodowe i kulturowe w językuliterackim i dialektach.” Organizator:Wydział HumanistycznyBrzeskiego Uniwersytetu Państwowegoim. A. Puszkina. Prof. dr hab.Zoja Mielnikawa wygłosiła referat:„Utwory Uładzimira Karatkiewiczaw kontekście prozy pokoleniafilologów”. XW dniach 18–19 października dr JadwigaKozłowska-Doda z ZakładuBiałorutenistyki uczestniczyław Międzynarodowej KonferencjiNaukowej „Wspólnota komunikatywnadawnego Wielkiego KsięstwaLitewskiego wczoraj i dziś”.Na konferencji, która odbyła sięw Warszawie, wystąpiła z referatem„Polszczyzna kilku wsi z okolicDociszek na tle polszczyzny północnokresowej”.XW dniach 18–19 października odbyłasię konferencja „Multimediaa źródła historyczne w nauczaniui badaniach” zorganizowana przezZakład Archiwistyki i Zakład EdukacjiHistorycznej i DziedzictwaKulturowego przy współpracy z TowarzystwemNauki i Kultury „Libra”.Koordynatorką konferencjibyła dr Małgorzata Wnuk. Wystąpiłook. 40 referentów reprezentującychprawie wszystkie większeuczelnie wyższe i ośrodki naukowew Polsce oraz jeden z UniwersytetuWileńskiego.XW dniach 18–19 października KatedraHistorie FF Univerzity Palackéhov Olomouci i Město Jevíčkow Czechach były organizatoramikonferencji „Malá Haná – paměťkulturní krajiny”, w której uczestniczyłdr hab. Eduard Droberjar,prof. UMCS z Instytutu Archeologiiz referatem „Germáni na MaléHané v době římské”. XMgr Paweł Ciechan z Zakładu LiteraturyStaropolskiej wziął udziałw konferencji „Lektury WacławaPotockiego” (21–22 października,Supraśl), zorganizowanej przezWydział Filologiczny Uniwersytetuw Białymstoku. Zaprezentowałtam referat „Twórczość WacławaPotockiego i Stanisława SamuelaSzemiota wobec twórczościczarnoleskiej”.XW dniach 22–26 październikadr Sylwester Sadowski z InstytutuArcheologii uczestniczył w międzynarodowejkonferencji „Древниекультуры Евразии и их взаимодействиес цивилизациями”,zorganizowanej w 110. rocznicę urodzinprof. Michaiła Grjaznova, przezPaństwowy Ermitaż i Instytut HistoriiKultury Materialnej RosyjskiejAkademii Nauk w Sankt Petersburguoraz Deutsche ArchäologischeInstitut, i wygłosił referat„New perspectives in the researchof Sarmatian edged weapon on theexample of swords and daggers witha ring-shaped pommel”. Materiałyz konferencji zostały opublikowanew dwóch tomach pt. „Cultures ofthe steppe zone of Eurasia and theirinteraction with ancient civilizations:Materials of the Internationalconference dedicated to the 110thbirth anniversary of the outstandingRussian archaeologist MikhailPetrovich Gryaznov” (St. Petersburg2012).XNa konferencji „Piotr Skarga –w czterechsetlecie śmierci” (24––26 października, Łódź), zorganizowanejprzez Uniwersytet Łódzkii Uniwersytet Szczeciński, wystąpiłdr hab. Sławomir Baczewski z referatem„Piotr Skarga wobec rokoszuZebrzydowskiego w świetle literaturyokolicznościowej”. XW dniach 24–26 październikaodbyła się w Instytucie KulturoznawstwaUMCS międzynarodowakonferencja „Niematerialne dziedzictwokulturowe: źródła – wartości– ochrona”, na której prof.dr hab. Halina Pelc z Zakładu HistoriiJęzyka Polskiego i Dialektologiiwygłosiła referat „Gwara jakonośnik lokalnego i regionalnegodziedzictwa kulturowego”. XW konferencji „Smuta w Rosjii Potop w Rzeczypospolitej: przykładyprzezwyciężenia kryzysupaństwa w XVII wieku”, zorganizowanejw dniach 24–26 październikaw Moskwie przez MoskiewskiPaństwowy Instytut Spraw Międzynarodowych,Rosyjską AkademięNauk, Federalną Agencjęds. Archiwów oraz Centrum Polsko-RosyjskiegoDialogu i Porozumienia,wziął udział prof. dr hab.Dariusz Chemperek z InstytutuFilologii Polskiej, który przedstawiłreferat „Wielka Smuta w literaturzepolskiej początków XVIIwieku: obraz Państwa Moskiewskiegoi jego mieszkańców”. X25 października Polska AkademiaNauk w Lublinie oraz LubelskieTowarzystwo Naukowe zorganizowaływ swojej siedzibie w Lubliniewykład otwarty dr hab. Anny Zakościelnejz Instytutu Archeologii„Eneolityczne elity Europy w świetlebadań cmentarzysk (4500–3600przed Chrystusem)”. X25 października prof. Jerzy Kutnikwygłosił referat „(W) Co grająsłowa Cage’a” na konferencji naukowej„Czy cisza jest muzyką? W stulecieurodzin Johna Cage’a”, zorganizowanejw Akademii Muzycznejw Łodzi.XW dniach 25–26 październikadr Elżbieta Flis-Czerniak z InstytutuFilologii Polskiej wzięłaudział w międzynarodowym seminarium„Panslawizm – wczoraj,dziś, jutro”, zorganizowanym przezUniwersytet Przyrodniczo-Humanistycznyw Siedlcach. Temat wystąpienia:„Panslawizm czy panrusycyzm?,czyli »Słowiańszczyznaa la fourchette«. O idei jedności słowiańskiejw twórczości TadeuszaMicińskiego”.XW dniach 28–29 październikadr Jadwiga Kozłowska-Doda uczestniczyław Międzynarodowej KonferencjiNaukowej „Białoruś oczymapolskich etnografów XIX – pierwszejpołowy XX wieku (z okazji200-lecia J. I. Kraszewskiego oraz125-lecia K. Moszyńskiego)”, któraodbyła się w Mińsku. Wygłosiłatam referat „Białoruś na łamachmiesięcznika »Wisła«”. XW dniach 26–29 września mgrMałgorzata Ułanek z ZakładuLiteratury i Kultury RosyjskiejXX–XXI wieku oraz mgr DorotaGłuszak (doktorantka Zakładu JęzykaRosyjskiego) wzięły udziałw XXI Międzynarodowej KonferencjiNaukowej z cyklu „ЯЗЫКИ КУЛЬТУРА” w Kijowie. Konferencjazorganizowana została przezNarodowy Uniwersytet Kijowskiim. Tarasa Szewczenki oraz NarodowąAkademię Nauk Ukrainy.Mgr Ułanek wystąpiła z referatempt. „Аксиология художественногопространства в ранней прозеБориса Пастернака”, a DorotaGłuszak „Лексемы и фразеологическиеобороты со значением‘умереть’, ‘умирать’ в современномрусском языке”. XW dniach 19–21 października prof.dr hab. Petar Sotirov wziął udziałw Międzynarodowej KonferencjiNaukowej pt. „Tradycje, kierunki,wyzwania”. Konferencja została zorganizowanaw Smolyan (Bułgaria)przez Uniwersytet Płowdiwski (filiaSmolyan) z okazji 50-lecia FiliiUniwersytetu Płowdiwskiego.Profesor wystąpił z referatem pt.22 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie23

WydarzeniaWydarzenia„Źródła bułgarskiej potocznej leksykimetaforycznej”. XW dniach 17–19 września mgrAnna Jawdosiuk-Małek (doktorantkaZakładu Literatury i KulturyRosyjskiej XX–XXI wieku)wzięła udział w MiędzynarodowejKonferencji Naukowej „Światczłowieka w literaturze – metodologiczneaspekty badań antropologicznych”,organizowanej przezUniwersytet im. Janka Kupaływ Grodnie (Białoruś). Mgr Jawdosiuk-Małekwystąpiła z referatem„Сопротивление бунт-несогласиекак антропологическая проблемав творчестве АлександраСолженицына”.XW dniach 20–22 września mgrMałgorzata Kulikowska (doktorantkaZakładu Literatury i KulturyRosyjskiej XX–XXI wieku) wzięłaudział w Międzynarodowej KonferencjiNaukowej „W kręgu problemówantropologii literatury (Światczłowieka w literaturze: metodologiczneaspekty badań problematykiantropologicznej)”, organizowanejw Białymstoku. Wystąpiła z referatem„Instytucja szpitala i problemciała okaleczonego w »Opowiadaniachkołymskich« WarłamaSzałamowa”.XW dniach 28–30 września w Kownieodbył się II MiędzynarodowyKongres Białorutenistów, w którymuczestniczyli pracownicy InstytutuFilologii Słowiańskiej: prof.dr hab. Siarhiej Kawalou („Trzy obliczaliteratury białoruskiej”), prof.dr hab. Ihar Nabytowycz („Ukraińscybadacze literatury białoruskiej”),dr Agnieszka Goral („Cechygatunkowe »Kroniki Barkułabowskiej«”),dr Jadwiga Kozłowska--Doda („Cechy leksykalne ekumenicznegoprzekładu NowegoTestamentu z 2003 r.”), dr NataliaRusiecka („Przekłady literatury białoruskiejna język polski”) oraz InstytutuHistorii: dr Dariusz Tarasiuk(„Problematyka narodowa nałamach czasopisma »Wolna Białoruś«”),dr Krzysztof Latawiec(„Duchowieństwo z guberni białoruskichw kościele prawosławnymw Królestwie Polskim w latach1825–1915”), dr MirosławSzumiło („Białorusini w parlamencieDrugiej Rzeczypospolitejw latach 1922–1939”). Ogółemw obradach wzięło udział ponad300 osób z Litwy, Białorusi, Polski,Rosji, Ukrainy, Niemiec, Belgiii Wielkiej Brytanii. Prace przebiegaływ 20 sekcjach i panelach tematycznych.XGoście16 października prof. Rob Lathamz University of California w Riversidewygłosił gościnny wykład w InstytucieAnglistyki na temat literaturyscience fiction w latach 60.i 70. XX w.XW roku akademickim 2012/2013w Instytucie Anglistyki będzie gościłjako Fulbright DistinguishedScholar muzykolog i muzyk dr StanBreckenridge z California State Universityw Fullerton. XDr Paweł Frelik –prezesem SFRADr Paweł Frelik został wybrany nastanowisko prezesa Science FictionResearch Association. W 42-letniejhistorii organizacji dr Frelikjest pierwszym przewodniczącym,a jednocześnie pierwszym członkiemZarządu spoza USA i Kanady.SFRA jest najstarszą i największąorganizacją naukową, której celemjest badanie science fiction w literaturze,filmie i innych mediach.Założona w 1970 r. przez amerykańskichnaukowców i krytyków,w chwili obecnej SFRA jest organizacjąmiędzynarodową skupiającąpracowników naukowych, badaczy,bibliotekarzy, archiwistów,jak również pisarzy, redaktorówi wydawców science fiction. Wielotorowadziałalność Science FictionResearch Association obejmujem.in. organizację corocznej konferencji(w 2011 r. odbyła się ona naUMCS – po konferencji w Szkocjiw 2002 r. po raz drugi w historiipoza kontynentem amerykańskim),wydawanie biuletynu,wspieranie badań nad SF, fundowaniestypendiów na badania dladoktorantów, przyznawanie szeregucorocznych nagród (m.in. zazasługi na rzecz popularyzacji SForaz najlepszą publikację krytycznądotyczącą SF) oraz promowanieszeroko pojmowanego dyskursuscience fiction.XSukces studentkipolonistykiW ogólnopolskim Konkursie o Nagrodęim. Czesława Zgorzelskiegosukces odniosła praca magisterskaAnny Gruzy „Językowo-kulturowyobraz WODY w języku polskimi portugalskim”, napisana podkierunkiem prof. Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiejz InstytutuFilologii Polskiej UMCS(recenzent: prof. Barbara Hlibowicka-Weglarz).Praca została uhonorowanadrugą nagrodą za najlepszemagisterium w 2011 r. w zakresiejęzykoznawstwa.Celem konkursu jest wyróżnienienajzdolniejszych młodychpolonistów i zachęta do dalszejpracy badawczej, a organizują goinstytuty polonistyczne z całejPolski, skupione w KonferencjiPolonistyk Uniwersyteckich.W tegorocznej – 11. edycjiwzięło udział 21 najlepszych pracmagisterskich z Białegostoku,Gdańska, Katowic, Krakowa, Łodzi,Poznania, Rzeszowa, Szczecina,Warszawy, Wrocławia i Lublina.8 listopada 2012 r. w KatolickimUniwersytecie Lubelskim JanaPawła II odbyło się uroczystewręczenie nagród.MGSWspółpracaz uniwersytetemw CharkowieInstytut Historii podpisał porozumienieo współpracy z CharkowskimUniwersytetem Państwowymim. W. N. Karazina. Formywspółpracy odnoszą się do wymianyinformacji dotyczącychaktywności naukowej studentów,publikacji w periodykach naukowych,udziału w konferencjachi sympozjach, określenia kierunkuwspólnych badań, wymiany programówkształcenia. Koordynatoramiprojektu są: ze strony polskiejdr Artur Górak, ze stronyukraińskiej – doc. dr LudmiłaPosochowa.XStaże studentówslawistyki i filologiirosyjskiej w MińskuJuż od wielu lat, tradycyjnie wewrześniu, studenci slawistyki i filologiirosyjskiej wyjeżdżają na trzytygodniowystaż do Mińska. Goszczącąich uczelnią jest BiałoruskiUniwersytet Państwowy, z którymUMCS współpracuje w ramachumowy międzyuczelnianej. W tymroku do Mińska udała się 10-osobowagrupa pod opieką dr Ewy Białekz Zakładu Języka Rosyjskiego.Poza codziennymi zajęciami nauczelni studentki korzystały z bogategoprogramu kulturalnego.Była to wizyta m.in. w PaństwowymMuzeum Literackim JakubaKołasa, Narodowym Muzeum HistorycznymBiałorusi, w OgrodzieBotanicznym, kinie oraz w teatrze.Ogromne wrażenie na wszystkichwywarła monumentalna i zarazembardzo nowoczesna Biblioteka Narodowa.W Muzeum Literackim odbyłosię spotkanie z synem JakubaKołasa (Jakub Kołas – klasyk literaturybiałoruskiej).Grupa z Lublina miała nie tylkookazję przemierzyć wzdłuż i wszerzstolicę Białorusi, ale także zwiedzićinne miejscowości. Głównym punktemprogramu kulturalnego byławycieczka do Nieświeża, w którymmieści się wspaniała, odrestaurowanarezydencja Radziwiłłów(obiekt wpisany na listę światowegodziedzictwa UNESCO).Nad całością programu ze stronybiałoruskiej czuwali Olga Kriczkooraz prof. Siarhiej Ważnik, DziekanWydziału Filologicznego.Ewa BiałekPrzygoda z „Trylogią”Z interesującą propozycją zwrócilisię do studentów Instytutu Historiitwórcy największego w Polsce ParkuHistorycznego „Trylogia”, budowanegow Mielniku nad Bugiem. Ochotnicybędą pomagać przy inwentaryzacjii porządkowaniu rekwizytówprzekazanych przez producentówfilmu „Ogniem i mieczem” w reż.Jerzego Hoffmana. Przejdą fachoweszkolenia i otrzymają stosowny certyfikat.Przede wszystkim zaś zdobędąmożliwość przeżycia niepowtarzalnejprzygody.XWydziałNauk o ziemii GospodarkiPrzestrzennejDoktoratyW dniu 10 października odbyła sięobrona pracy doktorskiej mgr. SylwestraWereskiego (Zakład Meteorologiii Klimatologii) pt. „Bioklimatyczneuwarunkowania wybranychform turystyki w okolicy ZbiornikaSolińskiego”. Promotorem pracy byłdr hab. Marek Nowosad (WydziałNauk o Ziemi i Gospodarki PrzestrzennejUMCS), recenzentami– dr hab. Anita Bokwa (InstytutGeografii i Gospodarki PrzestrzennejUniwersytetu Jagiellońskiego,Kraków) oraz prof. dr hab. KrzysztofBłażejczyk (Instytut Geografiii Przestrzennego ZagospodarowaniaPAN, Warszawa). XNagroda za pracędyplomową z hydrologiiStudentka Agnieszka Kuflewskazostała laureatką I miejscaw konkursie im. prof. KazimierzaDębskiego na najlepszą pracędyplomową z hydrologii za pracęmagisterską „Analiza sezonowejzmienności cech fizykochemicznychwód w zlewni Bielkowej”,napisaną pod kierunkiem prof.dr. hab. Zdzisława Michalczykaz Zakładu Hydrologii. XWydział Prawai AdministracjiPrawne i organizacyjneaspekty funkcjonowaniaadministracji publicznejW dniu 8 października na WydzialePrawa i Administracji UniwersytetuŁódzkiego miała miejsce konferencjanaukowa „Prawne i organizacyjneaspekty funkcjonowaniaadministracji publicznej”, zorganizowanaprzez Katedrę Prawa Administracyjnegoi Nauki AdministracjiWydziału Prawa i AdministracjiUniwersytetu Łódzkiego, KatedręZarządzania Wydziału ZarządzaniaUniwersytetu Łódzkiego orazStudenckie Koło Naukowe Administratywistów,działające na WydzialePrawa i Administracji UniwersytetuŁódzkiego. Konferencjabyła okazją do wymiany poglądówna temat aktualnych zagadnień dotyczącychprocesów zarządzaniaw administracji publicznej, jak i wybranychkwestii prawa administracyjnego.Uniwersytet Marii Curie--Skłodowskiej reprezentowany byłprzez dr Elizę Kosieradzką – referat„Kształt stosunków prawnychwładzy wykonawczej z podmiotamispoza koncepcji trójpodziałuwładz. Na przykładzie relacji: RadaMinistrów – Narodowy Bank Polski”,dr Annę Ostrowską – referat„Prawno-administracyjne barierybudowy biogazowni rolniczychw Polsce” oraz dr. Sławomira Pilipcai dr. Piotra Szreniawskiego,którzy wygłosili referat „Administracjaa autorytet prawa administracyjnego”.X24 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie25

Kartka z kalendarzaKartka z kalendarzaFot. Archiwum „Solidarności” UMCSAdam WąsikAdam Wąsik (1937–2012)Adam Wąsik – ur. 14 listopada1937 r. w Lublinie, związany z nasząUczelnią od 1958 r. Po ukończeniusłużby wojskowej początkowozatrudniony w Zakładzie FizykiDoświadczalnej, zaś od 1966 r.w Zakładzie Technologii ChemicznejInstytutu Chemii. Od 1980 r.,po powołaniu Warsztatów InstytutuChemii uczestniczy w reorganizacjii tworzeniu nowego zespołuwarsztatów, pełniąc obowiązkiKierownika grupy osób z warsztatów.Po przejściu na emeryturęw okresie od 2 stycznia 2002 r.do 31 grudnia 2002 r. zatrudnionyjest na pół etatu. Po rozwiązaniustosunku pracy z Uczelnią,nie pozostaje bierny na potrzebyśrodowisk naukowo-badawczych.Do ostatnich dni służy namswoimi umiejętnościami, chociażformalnie zatrudniony jestw Uniwersytecie Medycznym.Dzięki wrodzonym umiejętnościomszybko przystosowałsię do potrzeb środowiska laboratoriówdoświadczalnych. Przeszedłwymagane procedury i uzyskałdyplom czeladnika, a następniemistrza obróbki szklarskiej. W tejspecyficznej specjalności był niedoścignionymi wysoce cenionymmistrzem nie tylko w naszym środowisku.Służył innym i przekazywałswoją wiedzę młodszym pokoleniom.W latach 1964–1991 byłzatrudniony w zespole Szkół Chemicznychw Lublinie w roli nauczycielaobróbki szkła.Uczestniczył w realizacji wieluprogramów badawczych, służąc pomocąprzy rozwiązywaniu bardzozłożonych problemów konstrukcjiaparatury naukowej. „Do Adasia”przychodziło się nie tylko popomoc związaną z wykonaniemaparatury, ale także z jej zaprojektowaniemi doborem materiałóww sposób umożliwiający realizacjęzałożonych celów badawczych.Za swoją pracę 15-krotnie otrzymywałnagrody Rektora oraz nagrodyjubileuszowe za 30, 35, 40 i 45lat pracy. W 1979 r. otrzymał SrebrnyKrzyż Zasługi.Adam Wąsik – dla nas najbliższychpo prostu Adaś – postrzeganybył i pozostanie w naszej pamięci nietylko jako bardzo dobry fachowiec,ale przede wszystkim jako przyjacieli społecznik. Był człowiekiembardzo aktywnym, głęboko zaangażowanymw działalność związkową.Dzieliliśmy się zarówno sukcesami,jak i porażkami podczasnaszej wspólnej służby dla Solidarności.A trzeba przyznać, że tychostatnich nie brakowało, zwłaszczapodczas okresu stanu wojennego.Środowisko straciło znakomitegoprzyjaciela i specjalistę. Wynik Jegopracy – wiele konstrukcji naukowo--badawczych – nie pozostaje biernympomnikiem i będzie nam służyłprzez wiele lat. Najbliżsi stracilikolegę i druha wielu wspólnych zadań,przygód i doświadczeń.Cześć Jego pamięci.Wiesław GrzegorczykŻeglarz Adam Wąsik6września 2012 r. odszedł naWieczną Wachtę nasz kolegażeglarz Adam Wąsik. Wiadomośćta spadła na nas nagle, wywołującwstrząs i niedowierzanie. Przecieżjeszcze tego lata pływał po Mazurach,a teraz dołączył do prześwietnegoi licznego grona naszych mistrzów,nauczycieli i kolegów.Tworzą Tam wspaniałą załogę…Był z nami od zawsze. Poznałamgo podczas klubowego rejsu zbiorowegow 1980 r., w czasach głębokiegokryzysu, gdy wspólnie z Nim,moim przyszłym mężem Jurkiemi śp. Pawłem Drwalem pływaliśmypo Mazurach na wyczarterowanymjachcie El Bimbo. Był to jeden z niezapomnianychrejsów dowodzonychprzez pierwszego komandora YachtClubu UMCS Jerzego Szczypę i gromadzącychliczne grono uczelnianychżeglarzy i adeptów żeglarstwa.Mimo trudnych czasów, potrafiliśmysię beztrosko cieszyć wspólnymżeglowaniem, wieczorami przyognisku, pitraszeniem wspaniałychpotraw „z niczego” no i nieprzewidzianymiprzygodami.Wspomniany rejs był dla Adamaszczególnie mokry. Pewnego razuchciał nam zademonstrować zastosowaniekupionego właśnie w Mikołajkachkarabińczyka i przypiąwszysię za pasek od spodni do wanty,począł balastować, stojąc na krawędziburty. Efekt był łatwy do przewidzenia.Innym razem, szykującsię do rzucenia kotwicy, stanął z niąna burcie i w tym momencie Jureksiedzący za sterem wykonał niespodziewanyskręt, chcąc ominąć jakiśkołek. Łódka nie miała kosza rufowegoi Adam podzielił los kotwicy.Od tego wydarzenia został mianowanyMajtkiem Kotwicznym.Fot. Archiwum „Solidarności” UMCSAdam nie raz nas jeszcze zaskoczył,a lubił to robić. Pracowity, dokładny,czasem wręcz pedantyczny,wymagający od innych, ale i od siebie,miał duże poczucie humoru, zaprawioneczasem szorstką, chociaż życzliwąuszczypliwością. W owych czasach,gdy nam, wówczas palaczom,braki rynkowe dokuczały szczególnie,Adam, sam niepalący, z błyskiemw oku wyciągał z kieszeni papierosa,proponując korzystny dla obu stroninteres. Zwykle dobijaliśmy targu.Z kuchnią jachtową radził sobieznakomicie, wyczarowywał wspaniałepotrawy, których nie mogliśmynie pochwalić, mimo olbrzymiejzawartości w nich czosnku.Potem każdego lata spotykaliśmyAdama na Mazurach, przez pewienokres pływał z wnukiem, lubił przekazywaćswe umiejętności żeglarskiei „patenty”. Jeszcze rok, dwa latatemu spotykaliśmy się na baseniew AOS-ie, gdzie przychodził z owym,wyrośniętym już i wysportowanym,nastoletnim chłopakiem. Ze swojąświetną formą wcale nie wyglądał nadziadka takiego młodzieńca.Co roku pracował przy łódkach,można go było spotkać na placuprzy ul. Narutowicza, gdy jako opiekunKorwety, dopieszczał orionkaprzed sezonem. Na wielu klubowychjachtach do dziś przypominająnam Adama szklane żeglarskie„niezbędniki” precyzyjnie wykonaneręką szklarza artysty.Przez lata uświetniał nasze spotkaniaklubowe przepysznym grogiemwłasnej produkcji. Uśmiechając siępod wąsem, hojnie nalewał gorący,bijący zapachem przypraw trunekwprost z niebieskiego, dużego termosa.Ach, jak czekaliśmy zawsze nakoniec części oficjalnej zebrania…Odpowiedzialny i sprawiedliwy,precyzyjny i rzeczowy, a kiedy trzeba– rozluźniony, roześmiany, koleżeński.Takim go pamiętam. Na naszychklubowych spotkaniach przy ogniskuw Ogrodzie Botanicznym zawszebędą nam brzmiały w uszach dźwiękiJego ulubionej piosenki: „A maszynkaokopana i ukryta gdzieśw terenie jest jak para zakochana…”.Krystyna Mojejko-KotlińskaMowa pożegnalnaautorstwa prof.Stanisława Hałasa,wygłoszonapodczas pogrzebuAdama Wąsikaprzez dr. AndrzejaTrembaczowskiegoDroga Rodzino Mistrza Adama,Szanowni Uczestnicy dzisiejszejsmutnej uroczystości.Żegnamy dziś najwybitniejszegoMistrza szklarskiego w Lublinie,a właściwie w całym naszym regionie.Jego zasługi dla pracy wielu laboratoriówuczelnianych w Lublinie sąnie do przecenienia. Wiedzą o tymchyba wszyscy z wydziałów eksperymentalnych.Pójść do Pana Wąsikaoznaczało pozytywnie rozwiązaćproblem aparaturowy, nawet bardzoskomplikowany. Jeszcze przez wiele latbędą używane szklane elementy aparaturywykonane przez Pana Adama.Adam Wąsik i Paweł Drwal (w tle) podczas klubowego rejsu zbiorowego poMazurach w czerwcu 1980 r.Drogi Panie Adamie,Byłeś nie tylko Mistrzem w swoimzawodzie, ale również nauczycielem.Uczyłeś nas, użytkownikówaparatury szklanej, jak obchodzićsię z różnymi rodzajami szkła, jaksamemu obrabiać rurki szklane,jak wykonywać oliwki, trójniki itp.Twoja tragiczna śmierć jest dlanas ogromnym ciosem. Zginąłeśpodobnie jak Piotr Curie pod kołamipojazdu. Bardzo nam będzieCię brakowało, będziemy Cię jednakmieć w naszej życzliwej pamięci.Odpoczywaj w pokoju!prof. Stanisław HałasInstytut Fizyki UMCS6 września 2012 r.zginął śmiercią tragicznąAdam Wąsik,nasz Kolega związkowy, chorąży Komisji ZakładowejNSZZ „Solidarność” UMCS.W okresie swej aktywności zawodowej byłbardzo cenionym pracownikiem InstytutuChemii, a następnie Wydziału Chemii UMCS.W 1980 r. uczestniczył w pracach KomitetuZałożycielskiego NSZZ „Solidarność”Instytutu Chemii i CLAU i jako delegat wziąłudział w Uczelnianym Zebraniu Założycielskim.W lis topadzie 1980 r. na zebraniu członków„Solidarność” Instytutu Chemii i CLAUzostał wybrany na przewodniczącego KomisjiWydziałowej. Funkcję tę pełnił do listopada1981 r.Po zdelegalizowaniu „Solidarności” z wielkimzaangażowaniem i odwagą wykonywał zadaniapowierzane Mu przez Podziemną KomisjęZakładową NSZZ „Solidarność” UMCS.W 1989 r. po relegalizacji Związku był członkiemTymczasowej Komisji Wydziałowej NSZZ„Solidarność” na Wydziale Chemii UMCS.W grudniu 2005 r. po poświęceniu sztandaruNSZZ „Solidarność” UMCS został mianowanyprzez Komisję Zakładową chorążym.Wziął udział wraz ze sztandarem kilkadziesiątrazy w różnych związkowych i niepodległościowychuroczystościach rocznicowych,a także pogrzebach kolegów związkowych.Pogrzeb śp. Adama Wąsika odbył się w dniu13 września 2012 r. o godzinie 13.00 na CmentarzuRzymskokatolickim przy ul. Unickiejw Lublinie.NSZZ „Solidarność” UMCS26 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie27

Kartka z kalendarzaKartka z kalendarzaWacław Wasilewski(1929–2012)13 września 2012 r. odszedł do Pana po długich i ciężkichcierpieniach dr Wacław Wasilewski. Urodził się 23 lutego 1929 r.w Smarklicach k. Siemiatycz. Od wiosny 1944 r. należał do AK,a w latach 1945–1947 do organizacji niepodległościowej WiN.Podczas nauki w gimnazjum i liceum w Drohiczynie był jednymz założycieli Harcerskiej Drużyny Żeglarskiej, która utrzymywałakontakt z oddziałem Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”.Studiował biologię naWydziale Biologii i Nauko Ziemi UMCS. W latach1952–1992 pracował w InstytucieBiologii UMCS w ZakładzieBiologii Komórki jako pracowniknaukowy. W 1961 r. uzyskał stopnieńdoktora nauk biologicznych.Był autorem kilkudziesięciu prac naukowychz dziedziny biologii, któredotyczyły wpływu różnych czynnikówna komórki wątroby i krwi orazszpiku wybranych zwierząt laboratoryjnych.Zwierzęta modelowe w jegobadaniach to przede wszystkim: chomikzłocisty, szczury szczepu Wistari myszki Balb C. Badał m.in. wpływgłodu na morfologię i wskaźniki biochemicznehepatocytów chomikazłocistego oraz zmiany w szpikui krwi obwodowej podczas rozwojuosobniczego chomika. W ostatnichlatach pracy zainteresował się mikroelementami.Współuczestniczyłw badaniach wpływu wanadu i jegointerakcji z cynkiem oraz etanolemna proces hemopoezy i układ antyoksydacyjnyszczurów. Wynikijego badań zostały opublikowanew licznych czasopismach krajowychi zagranicznych.Dr Wacław Wasilewski był wybitnymspecjalistą od badań szpikukostnego. Tej trudnej analizy uczyłchętnie i z dużym zaangażowaniemswoich współpracowników, czegonigdy nie zapomnimy. I stało się.Ten wspaniały człowiek, specjalistam.in. od badań szpiku, odszedłod nas pokonany przez chorobę hematologicznąszpiku.Wacław WasilewskiBył inicjatorem utworzeniaNSZZ „Solidarność” UMCS. Już23 września 1980 r. skierował do JMFot. Archiwum „Solidarności” UMCSRektora Wiesława Skrzydło pismoz Wydziału BiNoZ w tej sprawie.Był wiceprzewodniczącym TymczasowegoKomitetu ZałożycielskiegoNSZZ „Solidarność” na WydzialeBiNoZ UMCS, od maja 1981 r. –członkiem Komisji ZakładowejNSZZ „S” UMCS. Od jesieni 1980 r.jako lektor NSZZ „S” brał udziałw zakładaniu organizacji związkowychw wielu zakładach pracy regionulubelskiego.Podczas stanu wojennego bardzoaktywnie uczestniczył w pracachsolidarnościowego podziemia:zbierał składki związkowe,współorganizował pomoc dla internowanychi więzionych działaczy„S”, kolportował prasę związkowąi podziemne wydawnictwa.Udostępniał swoje mieszkanie dlaKomitet Zakładowy „S” UMCS, 1981. Wacław Wasilewski w środkowymrzędzie pierwszy od prawejFot. P. Maciukzebrań podziemnych struktur „Solidarności”,m.in. organizatorom„Wakacji z Bogiem”. W dniu 13 maja1985 r. został zatrzymany przezSB w momencie przewożenia samochodemkilku tysięcy egzemplarzypodziemnego InformatoraRegionu ŚrodkowowschodniegoNSZZ „Solidarność”. Dzięki poręczeniuze strony pracownikówWydziału BiNoZ, a szczególnieówczesnego dziekana prof. EugeniuszaGąsiora, nie został wyrzuconyz pracy. Został jednak skazanyna dwa lata więzienia i utratęzatrzymanego samochodu.Wyrok odsiadywał m.in. w ciężkimzakładzie karnym w Barczewie(przez pół roku w celi z AdamemMichnikiem!). Na wolność wyszedłw kwietniu 1986 r. W 1991 r. SądNajwyższy wydał w jego sprawiewyrok uniewinniający.Był członkiem grupy roboczej ds.relegalizacji NSZZ „Solidarność”UMCS. Grupa ta była jawnym reprezentantemNSZZ „Solidarność”do czasu prawnego uregulowaniastatusu Związku. Po relegalizacjiNSZZ „S” w 1989 r. kontynuowałdziałalność związkową na WydzialeBiNoZ UMCS. Był członkiem KomisjiRewizyjnej NSZZ „S” UMCS.Od 1994 r., po przejściu na emeryturę,działał w Kole Emerytówi Rencistów NSZZ „S” UMCS orazw Regionalnej Sekcji EiR RegionuŚrodkowowschodniego NSZZ „S”.Od 1999 r. był członkiem StowarzyszeniaOsób Represjonowanychw Stanie Wojennym.Dr Wacław Wasilewski był odznaczonyZłotym Krzyżem Zasługi(1973), Krzyżem Kawalerskim OrderuOdrodzenia Polski (1997) oraz Statuetkąza Zasługi dla NSZZ „S” RegionuŚrodkowowschodniego (2010).Pogrzeb odbył się w dniu 17 września2012 r. na Cmentarzu Rzymskokatolickimprzy ul. Unickiejw Lublinie.Skromny, zawsze służący pomocą,pozostawił po sobie wdzięczna pamięćnie tylko w gronie najbliższychprzyjaciół, ale także w społecznościakademickiej UMCS.Józef KaczorFot. Archiwum rodzinne Państwa MatysikówWspomnienie:Prof. dr hab.Jerzy Matysik(1928–2012)27 września 2012 r. odszedł od nas do lepszego ze światówprof. dr hab. Jerzy Matysik – chemik, żeglarz, alpinista,miłośnik piękna przyrody, które umiał w niezwykłysposób uchwycić i utrwalić fotografią, filozof i marzycielo nienagannych manierach– dobry człowiek po prostu.Urodził się 25 października1928 r. w Rutkachk. Łomży, dokąd rodzicebędący nauczycielami, po ukończeniuSN-u zostali oddelegowaniw celu utworzenia od podstawszkoły podstawowej i podjęciatam pracy pedagogicznej. Po kilkuletnimpobycie w Rutkach rodzinaprzeniosła się do Lublina, gdzie JerzyMatysik ukończył szkołę podstawowąi średnią, uzyskując maturęw Gimnazjum Męskim im.Hetmana Jana Zamoyskiego, poczym rozpoczął studia w sekcjiProf. dr hab.Jerzy Matysikchemicznej Wydziału PrzyrodniczegoUniwersytetu Marii Curie--Skłodowskiej. W roku 1951, jeszczew trakcie studiów (ukończyłje w 1952 r.), został zatrudniony nastanowisku młodszego asystentaw Katedrze Chemii Nieorganicznej,kierowanej przez prof. WłodzimierzaHubickiego. Kontynuując jedenz nurtów naukowych uprawianychprzez prof. Hubickiego, zajął się badaniamipolarograficznymi w ciekłychamoniakatach, co było o tyleistotne, iż pomiary te są bardzo sąbardzo utrudnione ze względu na28 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie29

Kartka z kalendarzaKartka z kalendarzaFot. Archiwum rodzinne Państwa MatysikówPodczas pracy w laboratorium chemicznym w budynku Małej Chemiijego fizyczne właściwości (bardzoniska temperatura), natomiast ciekłeamoniakaty przejawiają wiele cechciekłego amoniaku, z tym jednak, żemożna w nich wykonywać pomiaryw temperaturze normalnej. Po stażunaukowym u prof. Heyrovsky’egow Czeskiej Akademii Nauk w Pradzeprzywiózł skonstruowaną przez siebie(we współpracy z dr. RobertemKalvodą) przystawkę oscylopolarograficzną,dzięki której zaistniałamożliwość dalszego rozwijania tejproblematyki badawczej. Wynikiprowadzonych prac były podstawąkilku doktoratów, publikowały jerenomowane czasopisma o obieguświatowym, a także przedstawianoje na wielu zjazdach i sympozjach.Innym kierunkiem tematyki naukowejuprawianej przez prof. Matysikabyły badania procesów elektrodowychzachodzących na kroplowejelektrodzie rtęciowej i na elektrodachstałych, prowadzone przy pomocyaparatury naukowej skonstruowanejw kierowanej przez niego grupiebadawczej. Zbudowano aparat kontrastufazowego i dwuwiązkowy interferometrlaserowy, co umożliwiłostosowanie metod optycznych dobadań warstwy dyfuzyjnej na elektrodachi zmian stężeń w głębi roztworu,m.in. przy powierzchni adsorbentówi wymieniaczy jonowych.Wyniki tych badań ogłoszono w kilkudziesięciupublikacjach i komunikatach,a część z nich uzyskała patenty.Na ich bazie powstały też dwierozprawy doktorskie.Prof. Matysik był organizatoremi pierwszym kierownikiem CentralnegoLaboratorium Aparatury UnikalnejUMCS, którego uruchomieniewymagało od niego pokonaniawielu trudności i przeciwieństw (zagospodarowaniepustych pomieszczeń,zgromadzenie odpowiedniejaparatury, zatrudnienie właściwiewyszkolonej kadry naukowej).Jerzy Matysik pracę doktorską zatytułowaną„Oscylograficzne i polarograficznestudia nad roztworaminiektórych związków organicznychw NH₄NO₃ ․ nNH₃” obronił w roku1961. W roku 1971, wskutek zmianystruktury Uniwersytetu, po utworzeniuzakładów, został zatrudnionyw nowo utworzonym Zakładzie ChemiiAnalitycznej i Analizy Instrumentalnej,kierowanym przez prof.dr. hab. Kazimierza Sykuta. Habilitowałsię w roku 1973 na podstawierozprawy „Polarograficzne badaniamechanizmów cyklicznych procesówelektrodowych z udziałem adsorpcji”,za którą otrzymał Nagrodę MinistraSzkolnictwa Wyższego i Techniki.Po zatwierdzeniu habilitacji zostałmianowany na stanowisko docenta.Wówczas to prof. Sykut, kierownikZakładu, podzielił kadrę naukowo--badawczą na dwa zespoły, przekazująckierownictwo jednego z nichprof. Matysikowi i powierzając mujednocześnie całą tematykę dotyczącąchemii analitycznej.Tytuł profesora Jerzy Matysik uzyskałw 1989 r., natomiast w roku 1994został profesorem zwyczajnym. Odroku 1994 do osiągnięcia wieku emerytalnegopełnił funkcję kierownikaZakładu Chemii Analitycznej i AnalizyInstrumentalnej Wydziału Chemii.Całe swoje życie zawodowe, od1951 r., kiedy to podjął pracę w KatedrzeChemii Nieorganicznej, aż doprzejścia na emeryturę w roku 1998,związał z UMCS. Opublikował wieleprac z dziedziny chemii analityczneji elektrochemii. Był promotorem ponad100 prac magisterskich i 8 doktoratów,współautorem 10 patentów.Wielokrotnie nagradzany za działalnośćnaukową i dydaktyczną, byłczłonkiem Komisji PAN ds. NauczaniaChemii Analitycznej, członkiemPTChem oraz członkiem wielu komisjisenackich i wydziałowych. Zawieloletnią pracę na rzecz Uczelniotrzymał wyróżnienie „Zasłużonydla UMCS”, Krzyż Kawalerski OrderuOdrodzenia Polski, Złoty KrzyżZasługi, Medal Komisji EdukacjiNarodowej, Medal „Nauka w SłużbieLudu”. Wyróżniony był też odznakąZasłużony Pracownik Morza,Złotą i Srebrną Odznaką AZS, LigiObrony Kraju, zasłużony członek LubelskiegoKlubu Wysokogórskiego.Życiorys tego skromnego, cichegoczłowieka obfitował w wiele dramatycznychwydarzeń, mogących niejednokrotniestanowić kanwę scenariuszafilmowego. Po kilkuletnimpobycie w Rutkach wraz z rodzicamiprzeniósł się do Lublina, gdzie spędziłokres okupacji hitlerowskiej.Przeżycia wojenne wywarły znaczącywpływ na całe późniejsze życie JerzegoMatysika. Nie przywiązywałżadnej wagi do materialnej strony życia,nie widział w ludziach ich wad,nigdy nie okazywał zdenerwowania.Jako jedenastoletni chłopiec zacząłpisać pamiętnik, częstokroć zawierającyzdumiewające spostrzeżeniau tak młodego człowieka:„30.05.1941 r. Kupujemy tylkokartkowy chleb. To jednak namnie wystarcza, bo dają dziennie dlajednej osoby tylko 150 g. W sklepachnie ma prawie nic. Muszę jeść ciąglefasolę, groch i kaszę, a ja wszystkichtych trzech produktów bardzonie lubię.”„1.01.1943 r. Na ulicy pełno pijanychNiemców. Krzyczą, śpiewają.Trudno! My też jeszcze będziemyśpiewać i weselić się, bo jakby nieto, to nie warto byłoby żyć.”Już w wieku 15 lat przejawiał zainteresowaniachemiczne, organizującsobie tylko wiadomymi sposobamizaczątki pracowni, mimociężkich, wojennych warunków codziennegożycia:„29.12.1943 r. Nie wiem, czy pisałemo swoim laboratorium. Tworzygo 8 słoików i butelek z nakrętkami.Mam w nich: H₂SO₄, HNO₃, HCl, Al(w pyłku), KClO₃, KMnO₄ itd. Pozatym mam: jedną Kolbę Erlemayera– 100 cm, 1 kolbę kulistą 100 cmi jedną kulistą 50 cm, jedną rozbiłem,cylinder rozbiłem, lejek rozbiłemitd. I mam jeszcze do wymianyjedną kolbę o pojemności 1 litra.”Góry, morze i mazurskie jeziora –to tylko niektóre z pozanaukowychpasji prof. Matysika. Uczestniczył aktywniew działalności Yacht KlubuUMCS, wielokrotnie będąc kapitanemwychowawcą na obozach żeglarskichdla młodzieży. Jednak zanimdo tego doszło, miało miejscejedno z bardziej dramatycznych wydarzeńw jego życiu. Po zdaniu egzaminuna sternika morskiego wyruszyłw pierwszy rejs po MorzuBałtyckim na jachcie „Kaprys”, gdziewyznaczono mu funkcję sternika.W porcie w Sztokholmie (po uprowadzeniu, przed powrotem do Polski)Dziwiło go bardzo, że kapitan anina moment nie rozstawał się z poduszką,na której sypiał. Niebawemokazało się, że załoga nie zamierzawracać do macierzystego portu, leczkieruje jacht w stronę wyspy Gotlandia(port Visby), postanawiając prosićtam o azyl. Niewtajemniczony w teplany i przygotowania Jerzy Matysikzostał postawiony w bardzo trudneji groźnej w tamtych czasach sytuacji.Porwany do kapitalistycznego krajuwbrew swojej woli nie wykorzystałjednak nadarzającej się okazji i postanowiłwrócić do Polski. (A kapitannie wypuszczał poduszki z rąk,ponieważ miał w niej zaszyte dolaryna początek życia w Szwecji.)Pasję żeglowania (był instruktoremżeglarstwa) zaszczepił Profesorswojej rodzinie, odbywając wakacyjnerejsy po jeziorach mazurskichz żoną Grażyną, córką Anną i synemJasiem. Podobnie było z umiłowaniemgór – w latach 50. XX w. zaliczanybył do grona dziesięciu najlepszychpolskich alpinistów. Przyszłążonę poznał na studenckim obozienarciarskim, gdzie pełnił funkcję instruktora,a dzieci także zaraził bakcylemnarciarstwa i górskiego wędrowania.Będąc już na emeryturze,wyjeżdżał jeszcze co roku do swojegoulubionego schroniska „Murowaniec”w Tatrach, gdzie końcowe kilometrywspinaczki trzeba było pokonaćpieszo, dźwigając pod górę plecak.Był doskonałym gawędziarzem,wspaniale potrafił opowiadać o swoichwyprawach w Alpy, Tatry i naMazury, z których przywoził piękne,artystycznie skomponowane zdjęcia(fotografia była kolejną wielką namiętnościąProfesora; znał chybawszystkie jej tajniki). Mało kto wiedział,że był międzynarodowym sędziąlekkoatletycznym, świetnie grałw siatkówkę. Przejawiał niezwykły talentplastyczny – rysując martwą naturę,a także znakomite portrety i karykaturywęglem, ołówkiem lub poprostu flamastrem czy długopisem.Zgromadził wspaniały zbiór numizmatyczny,któremu poświęcałkażdą wolną chwilę i wszystkierezerwy finansowe. Niestety,podczas ostatniego pobytu Profesoraw szpitalu wszystkie monetyzostały z mieszkania skradzione.Był zapalonym bibliofilem. Zebrałchyba wszystkie powieści ErnestaHemingwaya, Williama Faulknerai Jacka Londona, a także mnóstwoksiążek podróżniczych o różnychsposobach poznawania świata: pieszo,jachtem, samochodem, balonemitp. Dysponował rozległą wiedząw wielu dziedzinach, a niespiesznez nim pogawędki przy kawie byłyprawdziwą przyjemnością dla pracownikówZakładu.W naszej pamięci pozostanie nazawsze jako dobry, wrażliwy, życzliwyludziom człowiek o wielkimsercu, wspaniały nauczyciel wielupokoleń studentów, szanujący innychi szanowany i ceniony przezpracowników i wychowanków.Cześć Jego pamięci!Iwonna DąbrowskaFot. Archiwum rodzinne Państwa MatysikówFot w tle: Wschód słońca na lubelskiej Starówce autorstwa Jerzego Matysika30 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie31

Nauka i ludzieNauka i ludzieProf. Mykoła KrykunProf. Mykoła Krykundoktorem honoriscausa UMCSSenat naszego Uniwersytetu Uchwałą z dnia 26 września 2012 r. postanowiło nadaniu godności honorowego doktora UMCS prof. Mykole HryhorowyczowiKrykunowi, emerytowanemu profesorowi Lwowskiego Narodowego Uniwersytetuim. I. Franki we Lwowie. Jest to już 72. osoba wyróżniona w ten sposóbprzez naszą Uczelnię. Inicjatorem był Wydział Humanistyczny, obchodzącyw tym roku jubileusz swojego 60-lecia w strukturach Uniwersytetu. Wartododać, że w 1970 r. podobną godność otrzymał prof. Dymitr L. Pochylewicz,naukowy mentor M. Krykuna. Do uroczystości wręczenia tego wyróżnieniajednak nie doszło, bowiem Laureat nieoczekiwanie wówczas zmarł.Profesora Mykołę Krykuna,uwzględniajączmienione powojenneokoliczności i uwarunkowania,z pewnością zaliczyć można dogrona kontynuatorów najlepszychtradycji dawnej lwowskiej szkoły historycznej,a jednocześnie uznawaćGo za jednego z czołowych przedstawicieliwspółczesnej, odrodzonejhistoriografii ukraińskiej. Namiano historyka wybitnego zasłużyłcałym swoim dorobkiem, ważnymrównież z punktu widzeniahistoriografii polskiej. Przez całeswoje naukowe życie, poczynającod pierwszych prac z czasów studenckich,zajmował się badaniemFot. Aneta Śliwińskadziejów Prawobrzeżnej Ukrainy,zwłaszcza Podola, w stuleciachXVI–XVIII, gdy ziemie te wchodziływ skład wielonarodowościowejRzeczypospolitej Obojga Narodów.Niestrudzenie peregrynowałdo archiwów i bibliotek ukraińskich,polskich, litewskich, rosyjskich, byposzukiwać tam materiałów źródłowych,na podstawie których formułowałtreść swojej historiograficznejnarracji.Życiorys prof. M. Krykuna to przytym nie tylko biografia historyka,uporczywie realizującego swoje powołaniei – często wbrew piętrzącymsię trudnościom – trwającegoprzy założonej i przyjętej problematycebadawczej. To także biografiaCzłowieka stawiającego czołaokru cieństwom i dramatom historii.Urodził się 9 maja 1932 r. w okolicachŻytomierza, w tragicznychlatach wielkiego głodu na Ukrainie.Straciwszy wówczas rodziców,od niemowlęcych lat wychowywałsię w sierocińcu i w domach dziecka.Jego udziałem stała się też tragicznaepopeja dzieci ukraińskichw latach II wojny światowej, którąostatecznie przeżył w dalekim Kazachstanie.Po powojennej reewakucjidomu dziecka lata szkolnespędził w Stryju. Po ukończonejtam szkole średniej rozpoczął studiahistoryczne na Lwowskim PaństwowymUniwersytecie im. IwanaFranko. Tam zetknął się m.in. zewspomnianym już znakomitymhistorykiem D. Pochylewiczem,którego zainteresowania badawczekoncentrowały się na historiiRzeczypospolitej XVI–XVIII w.,zwłaszcza preferowanej wówczasproblematyce historii społeczno--gospodarczej (szczególnie agrarnej)Europy Centralnej i Wschodniej,nie dziwi zatem, że udzielałysię one również jego uczniom.Od września 1958 r. M. Krykunzwiązał się z kierowaną przez prof.D. Pochylewicza Katedrą HistoriiPołudniowych i Zachodnich Słowianna Lwowskim Uniwersytecie.Naukowy mentor ukierunkowałzainteresowania badawcze młodegoadepta muzy Klio na dziejePodola w XVI–XVIII w., ze szczególnymuwzględnieniem stosunkówna wsi. Problematyka ta przywiodłaM. Krykuna w 1963 r. po razpierwszy do Polski, co pozwoliłomu na przeprowadzenie kwerendw archiwach i bibliotekach Warszawy,a także nawiązanie pierwszychkontaktów z polskimi środowiskamihistorycznymi. Ten etapnaukowej drogi uwieńczony zostałobronioną w 1965 r. na UniwersytecieLwowskim dysertacją kandydackąnt. zaludnienia województwapodolskiego w XVII–XVIII w. Autordowodził w niej, że w drugiej połowieXVII w. liczba ludności Podolazmniejszyła się o 70%, a sytuacjagospodarcza mieszkańców pogorszyłasię radykalnie w wyniku powtarzającychsię najazdów tatarskichi trzeba było wznawiać ciągleakcję osadniczą, osadzając na pustkachludność chłopską pochodzącąprzeważnie z województw ruskiegoi wołyńskiego, ale także z głębi Rzeczypospolitej.Praca oparta była naskrzętnie zebranych materiałachz archiwów Lwowa, Kijowa, Warszawy,Krakowa i Wrocławia.To przywiązanie do źródeł będziecharakteryzować warsztat prof.M. Krykuna od początku jego badawczejdrogi. Na pozór wydaje sięto oczywiste, wszak dla historykawłaśnie źródła historyczne stanowiązasadnicze tworzywo jego naukowychkonstrukcji, interpretacji,formułowanych tez i hipotez. Na różnychetapach rozwoju nauki historycznejnie zawsze tak jednak było.Źródłowy aspekt poznawczy zastępowanybył nieraz schematyzmemmetodologicznym, jaki np. dominowałprzez długi czas w ówczesnejhistoriografii radzieckiej, dla którejrównież podejmowanie problematykidawniejszych wieków uznawanebyło – jak zauważył prof. L. Zaszkilniak– „za sprawę zbędną, a do tegoi niebezpieczną dla radzieckiej wersjizideologizowanej historii”. Choćprof. M. Krykun nie należał do – jakto określił jeden z recenzentów –„antyreżymowych dysydentów”, tow jego naukowym warsztacie trudnoby się było doszukać wyraźniejszegoulegania panującemu w czasach radzieckichschematyzmowi metodologicznemuczy unikania „niemodnych”i „niepożądanych” tematów.To jednak nie zyskiwało mu poklaskuu ówczesnych decydentów naukowych,co wyrażało się równieżtrudnościami z publikowaniem rezultatówbadań. Koncentrując się napracy dydaktycznej na uniwersytecie,w której bardzo często pojawiały siękursy nawiązujące do dziejów przedrozbiorowejRzeczypospolitej, pracowałjednocześnie nad rozprawądoktorską (odpowiednik naszej habilitacyjnej)poświęconą stosunkomdemograficznym na prawobrzeżnejUkrainie w XVII–XVIII w. Wiązałosię to m.in. z kolejnymi naukowymipobytami w Polsce (Warszawa,Kraków, Wrocław i Lublin). Praca sięFot. Aneta Śliwińska32 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie33

Nauka i ludzieNauka i ludzierozrastała i ostatecznie jej planowanyjako rozdział wstępny fragment dotyczącyzmian ustroju administracyjno-terytorialnegoPrawobrzeżastał się – ze względu na rozległośćmateriału – odrębną monografią„Administrativno-teritorialnyj ustrijPravobereżnoj Ukrainy v XV–XVIIIst. Kordony vojevodstv u svitli dżereł”(Kijów 1992), która z kolei stanowiłapodstawę przeprowadzeniaw Instytucie Historii UkraińskiejAkademii Nauk przewodu doktorskiego(habilitacyjnego). Zyskała teżona pozytywne oceny ze strony polskiejjako udokumentowane źródłowoprzedstawienie przeobrażeńPrawobrzeżnej Ukrainy w składzieRzeczypospolitej. Warto dodać,że w latach 1984–1992 M. Krykun– jak niegdyś Jego mistrz prof.D. Pochylewicz – kierował KatedrąHistorii Południowych i ZachodnichSłowian. W 1993 r. uzyskał stanowiskoprofesora.Pełnię swoich możliwości jakohistoryk pokazał prof. M. Krykunw nowych warunkach, w jakie Ukrainaweszła 20 lat temu. Od 1992 r.,gdy jego dorobek liczył nieco ponad40 pozycji, powiększył się on do tejpory o około 150 ważnych dla dziejówUkrainy, ale i dla historiografiipolskiej prac o różnym charakterze.Ważne miejsce zajmują publikacjeźródeł historycznych, w tym zaczerpniętychz archiwów i bibliotekpolskich, źródeł pokazującychna funkcjonowanie Ukrainy XVI––XVIII w. w złożonych strukturachustrojowych, społecznych, gospodarczych,politycznych ówczesnejRzeczypospolitej. Często zaznajamiałM. Krykun czytelnika ukraińskiegoz rezultatami badań historykówpolskich, publikując recenzje,omówienia całych serii wydawniczych,sprawozdania z konferencjiw Polsce, w których uczestniczył.Przyczyniał się w ten sposób wydatniedo tego, że zachodnia granicaUkrainy nie stanowiła pełnejzapory dla źródłowych i nowychopracowań polskich. JednocześnieJego prace ukazywały się takżew języku polskim, w tym na łamachtak renomowanego czasopisma, jak„Studia Źródłoznawcze”. W ogólejego refleksje źródłoznawcze, metodyczno-metodologiczne,zwłaszczaodnoszące się do źródeł masowych(rejestry podatkowe, inwentarze, lustracje)spotkały się z dużym zainteresowaniempolskich środowiskhistorycznych, zyskując akceptacjęi przełożenie na indywidualnewarsztaty badawcze. Jednocześnieprzez szereg lat jako redaktorserii historycznej „Visnika LvivskegoUniversitetu” oraz rocznika„Ukraina Moderna” zachęcał badaczyz Polski (w tym z Lublina) dopublikowania swoich artykułów, cozaowocowało wzrostem obecnościproblematyki polskiej na łamachtych ważnych w ukraińskiej naucehistorycznej periodyków.W ostatnich latach ukazały siętrzy – cenne także dla badaczy polskich– obszerne tomy studiów prof.M. Krykuna: „Miż vijnoju i radoju.Kozactwo prawobereżnoj Ukrainyv drugij polovini XVII – na poczatkuXVIII stolitia” (Kijów 2006),„Bracłavskie vojevodstvo v XVI––XVIII stolitiach. Statii i materialy”(Lwów 2008) i „Podilskie vojevodstvov XV–XVIII stolitiach” (Lwów2011). W czerwcu bieżącego roku dorąk czytelnika trafił kolejny ważnytom studiów „Vojevodstva pravobereżnojUkrainy u XVI–XVIIIstolittiach” (Lwów 2012), w dużymstopniu poświęconych Wołyniowi.Opracował też i opublikował dwatomy źródeł do historii Podola. Towszystko stawia Go w rzędzie czołowychbadaczy ukraińskich zajmującychsię epoką wczesnonowożytną,zaliczanych do tzw. „nowej fali” historiografiiukraińskiej, odważnieprzeciwstawiających się schematyzmowiinterpretacyjnemu, formułującychnawet niepopularne tezy,jeśli osadzone są one w gruntownierozpoznanym materiale źródłowym,śmiało podejmujących polemikęz przejawami ahistoryzmu,nierzadko motywowanego tendencjaminacjonalistycznymi. ZaliczyćGo też trzeba do tych badaczy, którzyw największym współcześniestopniu starają się po stronie ukraińskiejprzerzucać mosty porozumieniamiędzy ukraińskimi i polskimiśrodowiskami historycznymi, dziękiczemu dorobek historiografii polskiejstaje się coraz bliższy zainteresowanemunią czytelnikowi po stronienaszego wschodniego sąsiada.Wszystkie te cechy chyba najdobitniejdadzą się zauważyć w obszernej„Istorii Polszczi” wydanejwe Lwowie w 2002 r., której prof.M. Krykun – wspólnie z prof.L. Zaszkilniakiem – był współautorem,opracowując okres do końcaXVIII w. Jest to pierwsza w ogólehistoria Polski przygotowana przezhistoryków ukraińskich i adresowanado ukraińskiego czytelnika.Jej autorzy zostali za nią nie tylkowyróżnieni prestiżową nagrodą„Przeglądu Wschodniego”, ale zebraliteż wiele pozytywnych opiniizarówno w trakcie prezentacjiswej książki w różnych środowiskachw Polsce (w tym w InstytucieHistorii UMCS), jak i w publikowanychrecenzjach. Syntezamiała w założeniu dokonać wyłomuw patrzeniu przez czytelnika ukraińskiegona sąsiada (Polskę) tylkoprzez ukształtowany wcześniej schematycznypryzmat „polskiego pana,grabieżcy, wyzyskiwacza Ukrainyi Ukraińców”, przez pryzmat wyłączniewojen, walk politycznychi przeciwieństw ideowych. „Obraz»wroga« lub »nieprzyjaciela« – pisaliAutorzy w przedmowie – powinienustąpić miejsca obrazowi obiektywnemu– kogoś »innego«, który niemusi być z góry kimś gorszym dlanas, od własnego obrazu”. Należypodkreślić, że Autorzy założonycel zrealizowali obszernie i wnikliwie.Całościowy portret przedrozbiorowejRzeczypospolitej, jakiznajdujemy w tej syntezie, dowodzinie tylko ogromnej kompetencji piszącegoo niej Autora, znakomitejznajomości przez Niego osiągnięćbadawczych historiografii polskiej,ale także szacunku dla tych rezultatówi odwagi w przenoszeniu ichna grunt własnej narracji.Trzeba wreszcie podkreślić rozległei od wielu lat trwające związkiprof. M. Krykuna ze środowiskiemhistoryków UMCS. Już w 1968 r.ukazał się na łamach „AnnalesUMCS” Jego artykuł poświęconyosadnictwu w województwie podolskimw końcu XVII w., na łamachtegoż pisma wiele lat później(2002) opublikował – często dziścytowany w pracach autorów polskich– artykuł o losach kozackichinsygniów hetmańskich przywiezionychw 1665 r. przez Pawła Teterędo Polski. W latach 70. XX w., gdydostęp do archiwów we Lwowie byłutrudniony, podczas wyjazdów badawczychkorzystali z Jego pomocym.in. R. Szczygieł, A. A. Witusik,H. Gmiterek i inni. Dzięki Jego autorytetowii nieformalnym kontaktomz pracownikami archiwów i biblioteklwowskich można było dotrzećdo materiałów, do których formalniedroga była zamknięta. Kilkakrotnieuczestniczył prof. M. Krykunw organizowanych przez InstytutHistorii UMCS konferencjach, zachęcającdo tego również swoichuczniów. Był recenzentem jednejz rozpraw doktorskich.Wszystkie te naukowe osiągnięciai zasługi dla nauki historycznejstały się podstawą przewoduo nadanie honorowego doktoratu,w którym swoje opinie o Profesorzewyrazili Profesorowie LeonidZaszkilniak, Feliks Kiryk i RyszardSzczygieł. Zwieńczeniem postępowaniastała się uroczystość wręczeniaprzez Rektora UMCS prof. StanisławaMichałowskiego, DziekanaWydziału Humanistycznego prof.Roberta Litwińskiego i promotoraprof. Henryka Gmiterka dyplomudoktora honorowego, która odbyłasię 24 października w Auli im. prof.Leona Kaczmarka na Wydziale Humanistycznym.Wśród licznie przybyłychgości uroczystości obecnibyli m.in. dziekani wydziałów historycznychuniwersytetów we Lwowie,w Czerniowcach i Drohobyczu.Wzruszony nowy doktor honorowy,dziękując za wyróżnienie i mówiąco swojej drodze naukowej jako historyka,zakończył wystąpienie zapewnieniem,że przyznaną godnośćnosić będzie z dumą i uczyniwszystko, aby okazać się godnymzaufania, którym został obdarzony.Samą uroczystość poprzedziłospotkanie w dniu 22 październikaprof. Krykuna ze społecznościąWydziału, przede wszystkim InstytutuHistorii. Było ono połączonez prezentacją najnowszego,opublikowanego w czerwcu 2012 r.tomu studiów poświęconych województwomPrawobrzeżnej Ukrainy(podolskie, bracławskie, wołyńskie)w stuleciach XVI–XVIII.Obecni mieli też możliwość zapoznaćsię z przygotowanym we Lwowiena Jubileusz 80-lecia Profesoratomem „Kriz stolittia”, w którymznalazło się również 8 szkiców historykówz UMCS.Warto skonstatować, iż przyznaniedoktoratu honoris causa UMCSprof. Mykole Krykunowi podkreślawiodącą rolę naszego Uniwersytetuw budowaniu mostów naukowychna wschód od granic rozszerzonejUnii Europejskiej i ugruntowujezainteresowanie naszych środowiskhumanistycznych współpracąz Uniwersytetem Lwowskim.Henryk GmiterekFot. Aneta ŚliwińskaFot. Aneta Śliwińska34 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie35

Nauka i ludzieNauka i ludzieFot. Aneta ŚliwińskaUroczyste otwarcie wystawyCeremoniał akademickiPromocje doktorów habilitowanychi doktorów w UMCSCo jest ważne dla budowania tożsamości i więzi w środowiskuakademickim? Zachowanie i kultywowanie tradycjiuniwersytetu. Temu właśnie poświęcona była wystawaprzygotowana przez uniwersyteckie muzeum, którąoficjalnie otwarto 25 października 2012 r. w sali MuzeumUMCS. Ekspozycja przygotowana została pod patronatemJM Rektora UMCS prof. Stanisława Michałowskiego.Pierwszym stopniem naukowymw karierze uczonegojest stopień naukowydoktora. Nadaje się go w drodzeprzewodu doktorskiego osobie,która posiada tytuł zawodowy magistra,magistra inżyniera, lekarza,zdała egzaminy doktorskie i obroniładysertację doktorską. Stopieńnaukowy doktora nadają rady wydziałówszkół wyższych i instytutównaukowych, które mają uprawnieniado jego nadawania w określonychdziedzinach i dyscyplinachnaukowych. Reguluje to Ustawaz 14 marca 2003 r. o stopniach naukowychi tytule naukowym orazo stopniach i tytule w zakresiesztuki (Dz. U. z 2003 r., Nr 65, poz.595), znowelizowana 18 marca 2011 r.(Dz. U. z 2011 r., Nr 84, poz. 455).Rozprawa doktorska stanowić powinnaoryginalne rozwiązanie problemunaukowego lub artystycznegooraz pokazywać ogólną wiedzę teoretycznądoktoranta w konkretnejdyscyplinie naukowej lub artystycznej.Przygotowywana jest pod kierunkiempromotora, którym możebyć doktor habilitowany lub profesor.Obrona dysertacji doktorskiejjest publiczna i każdy uczestnikmoże zadawać doktorantowi pytaniadotyczące tematu pracy. Zwyczajowoprzewód doktorski jest zamykanypromocją doktorską.Habilitacja jest najwyższym stopniemnaukowym, powyżej któregouczony może uzyskać jedynie tytułnaukowy profesora, tzw. „profesurętytularną”. Zgodnie z obowiązującąw Polsce ustawą (cytowaną wyżej),stopień doktora habilitowanegonadawany jest w drodze postępowaniahabilitacyjnego, do któregomoże być dopuszczona osoba, któraposiada stopień doktora i uzyskałaznaczny dorobek naukowy lub artystyczny,a ponadto przedstawiłarozprawę habilitacyjną.Postępowanie habilitacyjne składasię z elementów: wszczęcia przewoduhabilitacyjnego, dopuszczeniado kolokwium habilitacyjnego, przyjęciakolokwium habilitacyjnego,które polega na zaliczeniu odpowiedzina zadawane pytania z dziedzinynauki reprezentowanej przezhabilitanta oraz przedstawieniu naodpowiednim poziomie wykładuhabilitacyjnego – w odróżnieniuod doktoratu jest on niepubliczny.Rozprawa habilitacyjna możeprzyjąć formy: pracy monograficznejopracowanej na potrzeby habilitacjii wydanej w nakładzie 100egz.; pracy monograficznej w formieksiążki wydanej jako klasyczna pozycjawydawnicza (nakład przeważniekilkaset i więcej egzemplarzy)lub zebranego cyklu artykułów naokreślony temat, zazwyczaj z podsumowaniemich treści (taka formastosowana jest niekiedy w naukacheksperymentalnych i technicznych,np. w fizyce, chemii).Uprawnienia do nadawania stopnidoktora habilitowanego posiadajątylko te instytucje naukowe (zwyklewydziały uczelni akademickichi niektóre instytuty naukowe), któregwarantują odpowiednio wysokipoziom merytoryczny przeprowadzeniapostępowania habilitacyjnegow danej dziedzinie.Od 15 grudnia 2005 r. (RozporządzenieMinistra Edukacji i Naukiz 15 grudnia 2005 r., Dz. U. z 2005 r.,Nr 252, poz. 2124 i 2125) nadanie stopniadoktora habilitowanego zostałozmodyfikowane. Rada Wydziału jednostkiprzeprowadzającej przewódhabilitacyjny wyznacza dwóch recenzentów,Centralna Komisja do SprawStopni i Tytułów również dwóch. Kolokwiumhabilitacyjne kończy się nadaniemstopnia doktora habilitowanego.Do zdobycia stopnia nie jest jużwymagane zatwierdzenie przez CentralnąKomisję.Tradycja nadawania habilitacji powstaław uniwersytetach pruskichna przełomie XVII i XVIII w. Zasadniczostopień ten uprawniał dosamodzielnego prowadzenia wykładów,nauczania i prowadzenia badańnaukowych w uczelniach akademickich(stąd zwyczajowe określeniesamodzielny pracownik nauki).Jednak w przeciwieństwie do profesora,doktor habilitowany (docent)nie miał prawa do własnej katedry.Habilitacja i związany z nią tytułdocenta zostały upowszechnionew XIX w. w Niemczech, szczególniew medycynie. Wynikało to z szybkiegorozwoju szkolnictwa wyższegoi konieczności prowadzeniawykładów. Docent nie miał własnejkatedry, odpadały więc kosztyjej utworzenia. W Polsce do II wojnyświatowej było podobnie, nie istniałstopień naukowy doktora habilitowanego,ale funkcjonował tytuł docentajako rezultat habilitacji.W Polsce do 1951 r. habilitacja traktowanabyła jako uprawnienie dotyczącenauczania na danej uczelni.Ustawą z 15 grudnia 1951 r. (Dz. U.z 1952 r., Nr 6, poz. 38) o szkolnictwiewyższym i o pracownikach naukiwprowadzono w Polsce systemradziecki. Rady wydziałów pozbawionopraw samodzielnego nadawaniauprawnień habilitacyjnych.Zgodnie z terminologią radzieckąwprowadzono stopnie kandydatanauk i doktora nauk. W 1958 r. w ramachodwilży po 1956 r. zachowanostrukturę stopni naukowych wzorowanąna radzieckiej, ale nadanoim nazwy zgodne z polską tradycją.Stopień kandydata nauk określanomianem stopnia doktora, zaś stopieńdoktora nauk to stopień doktorahabilitowanego (dopiero od1968 r., ustawą z 20 grudnia 1968 r.o zmianie ustawy o szkolnictwiewyższym, Dz. U. z 1969 r., nr 46, poz.334). Przywrócono również tytuł docentaw miejsce zastępcy profesora.Tytuł ten uzyskiwany był w wynikutradycyjnej habilitacji.Po wydarzeniach marcowych1968 r. z uczelni wyższych usuniętowielu profesorów i docentów. W celuzlikwidowania wakatów, wynagradzaniapartyjnych nauczycieli akademickichoraz zwiększenia politycznejpoprawności nauczania,wprowadzono nowe stanowiskodocenta dostępne także dla doktorów.Tak zaczęli funkcjonować tzw.marcowi docenci. Wyróżnionoprzy tym docentów posiadającychhabilitację, nadając im prawo pisaniaprzed nazwiskiem doc. dr hab.Ceremoniał związany z uroczystympromowaniem doktorów habilitowanychi doktorów, podobnie jakw innych uczelniach w Polsce, funkcjonujerównież w UMCS. W naszymFragment ekspozycjiUniwersytecie dochodzi jeszcze jedenelement, który mocno oddziałujei wzbogaca ceremoniał akademicki.Jest to data powołania do życiaUczelni – 23 października 1944 r.Wydawać by się mogło, że wokółtak istotnej daty będzie budowanaokreślona tradycja jednocząca środowiskoakademickie. W dziejachnaszego Uniwersytetu było jednakróżnie. W latach 40. XX w. inauguracjaroku akademickiego w dniu23 października odbyła się tylkow 1946 r., potem dopiero w 1958 r.oraz w latach 1960–1968. Pierwszepróby ujednolicenia ceremoniałupodjęto już w 1973 r. w redakcji StatutuUMCS, w Rozdziale VIII Uroczystościakademickie.Do tradycji uroczystego inaugurowaniaroku akademickiego w UMCSw dniu 23 października powróconow roku 1981. Ten zwyczaj kultywowanyjest do dzisiaj. Zachowano teżuroczysty strój akademicki i uroczystycharakter inauguracji rokuakademickiego, promocji doktorówi doktorów habilitowanych.Po raz pierwszy w pełni uroczystapromocja doktorów odbyłasię 20 października 1960 r. w Saliim. J. Marchlewskiego na WydzialePrawa. Władze Uniwersytetu,dziekani, promotorzy, a przedewszystkim doktoranci ubrani byliw przynależne im stroje akademickie.W uroczystym stroju wystąpilitakże pedlowie niosący laskirektorskie. Od tej pory promowanidoktorzy i doktorzy habilitowani(od 1968 r.) w trakcie uroczystościwystępowali w tradycyjnych czarnychtogach i biretach. UroczystejFot. Aneta Śliwińska36 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie37

Nauka i ludzieNauka i ludziepromocji nie powiązano jednakz ważną dla Uniwersytetu datą –23 października. Stało się tak dopieropodczas inauguracji roku akademickiegow 1974 r. Do 2005 r.promocje doktorów habilitowanychodbywały się 23 października lubw pobliżu tej daty (dzień wcześniejlub później). Od roku 2004 promocjedoktorów odbywają się najczęściejw dwóch terminach – wiosnąi późną jesienią. Promocja doktorówhabilitowanych od 2006 r. niejest już powiązana z uroczystą inauguracjąroku akademickiego. Byćmoże takie rozwiązanie podyktowanejest liczbą doktoratów i habilitacjiprzeprowadzanych w UMCS.Promocje doktorskie wywodzą sięjeszcze z tradycji średniowiecznychuniwersytetów. Ceremoniał z nimizwiązany funkcjonował w świadomościludzi tworzących uniwersytet,ale często obserwować możnabyło sporą dowolność w tym zakresie.W naszym Uniwersytecie podczaspromocji doktorskiej w 1960 r.zastosowano ceremoniał nadającytemu wydarzeniu szczególny charakter.W 1983 r. opracowany zostałRegulamin akademickiego ceremoniałuw Uniwersytecie MariiCurie-Skłodowskiej w Lublinie,w którym opisano m.in. przebiegważnych uroczystości akademickich,w tym promocji doktorów habilitowanychi doktorów.Promocja doktorówhabilitowanychDoktorzy habilitowani ubranisą w zwykły strój doktorski –toga i biret w kolorze czarnym. Uroczystośćpromocji rozpoczyna pieśńGaude Mater Polonia. NastępnieRektor w krótkiej inwitacji charakteryzujeznaczenie habilitacji. PrzedRektorem stają pedlowie z laskamirektorskimi, a prorektor prezentujesylwetkę naukową doktora habilitowanego.Po prezentacji doktor habilitowanypodchodzi do Rektora,który wręcza mu dyplom i gratuluje.Promocja doktorówDoktoranci ubrani są w czarnetogi. Rektor, przed którymstoją pedlowie z laskami rektorskimi,wygłasza tekst ślubowaniadoktorskiego:Doctorandi clarissimi.Examinibus exactis, quae adeorum, qui in scientiis doctoris nomenet honorem assequi student, doctrinamexplorandam lege constitutasunt, cum laude superatis, nos adistis,ut Vos eo honore, quem appetistis inhoc solemni consessu ornaremus.Sed prius fides est danda, Vos talessemper futuros, quales Vos esseiubebit dignitas, quam obtinebitis,et nos quales Vos fore speramus.Spondebitis igitur: – po tych słowachwszyscy wstają.Dalej Rektor mówi:Primum: Vos huius Universitatis,in qua summum in scientiis gradumascenderitis, piam perpetuo memoriamhabituros, eiusque res ac rationes,quoad poteritis, adiuturos.Deinde: Honorem eum, quemin Vos collaturus sum, integrumincolumemque servaturos, nequeumquam pravis moribus aut vitaeinfamia commaculaturos.Postremo: Studia scientiarum impigrolabore culturos ac provecturosnon sordidi lucri causa nec ad vanamcaptandam gloriam, sed quomagis Veritas propagetur et lux eius,qua salus humani generis continetur,clarius effulgeat. Haec Vos exanimi Vestri sententis spondebitisac pollicebimini?Po tych słowach doktoranci podchodząkolejno do Rektora, kładądwa palce prawej ręki na berle rektorskimi ślubują: Spondeo ac polliceor,a pedlowie krzyżują nad rękądoktoranta laski rektorskie.Następnie dziekani wydziałów(według starszeństwa wydziałów)wywołują promotora i doktoranta.Promotor wraz z dziekanem stojąpomiędzy pedlami krzyżującymilaski rektorskie, a naprzeciw doktorant.Tekst ślubowania kontynuujeteraz promotor:Itaque iam nihil impedit quominushonorem, quos obtinere cupitis, Vobisimpertiamus. Ergo ego, promotorlegi time constitutus.Te (…) civem Polonum, (…), exdecreto ordinis mei doktorem creo,creatum renuntio omniaque doctorisscientiarum iura ac privilegia inTe confero. In eiusque rei fidem hocdiploma universitatis sigillo insignitumTibi in manus trado.Po tych słowach promotor nakładadoktorowi biret doktorski,a pedlowie unoszą do góry laskirektorskie. Uroczystość promocjikończy pieśń Gaudeamus igitur.Ale czy tak dzisiaj wygląda uroczystapromocja doktorska w UMCS?Główne elementy ceremoniału sązachowane i kultywowane, jednakudział pedli w uroczystości byłz biegiem lat ograniczany. Bierny ichudział w uroczystości można jeszczeobserwować w 1990 r. Od 1991 r.pedlowie nie uczestniczą już w tejuroczystości.Ciekawym fragmentem wystawybyło przypomnienie sylwetek kilkuzasłużonych osób, które doktoryzowałysię i habilitowały właśniew naszym Uniwersytecie. Są to:śp. prof. Wiesław Chrzanowski (polityk,poseł i senator RP), prof. ZytaGilowska (członek Rady PolitykiPieniężnej), dr Mieczysław Kseniak(dyrektor Muzeum Wsi Lubelskiej),dr Lesław Paga (pierwszyprzewodniczący Komisji PapierówWartościowych), dr Jacek Sobczak(członek Zarządu WojewództwaLubelskiego), dr Aleksandra Wiktorow(Rzecznik Ubezpieczonych),prof. Jolanta Szołno-Koguc (wojewodalubelski), dr Krzysztof Żuk(prezydent Lublina).Na koniec wspomnieć możnao niewielkiej aranżacji, gdzie prezentowanesą togi rektora, doktorai pedla, czyli osób, które aktywnieuczestniczą w promocji.Wystawa udostępniona będziedo końca listopada. Wielu osobomprzypomni etapy własnej kariery naukowej,młodszym unaoczni zwyczaj,któremu sami zostaną poddani,a studentom pokaże, jaki ceremoniałakademicki obowiązuje w ichUczelni.Jerzy KasprzakFot. Archiwum OrganizatorówHistoryzacja, muzealizacjai historia współczesnaKonferencja Instytutu Germanistyki i Lingwistyki Stosowanej UMCS „Historisierung,Musealisierung und Zeitgeschichte. Literatur in ihrem Verhältnis zu Geschichtsprozessenund Handlungsnormen” (Historyzacja, muzealizacja i historia współczesna.Literatura a jej stosunek do procesów historycznych i norm postępowania).W dniach 23–26 września2012 r. na Wydziale HumanistycznymUMCS odbyłasię międzynarodowa konferencjaliteraturoznawcza germanistówz Niemiec, Ukrainy, Rosji i Polski.Naukowcy analizowali strategie historyzacjii muzealizacji w utworachliterackich różnych autorów – odGerharta Hauptmanna, Waltera Benjaminai Josepha Rotha po najnowszeutwory pisarzy niemieckich: DieMittagsfrau (Południca) Julii Franck,Neue Leben Ingo Schulze czy DerTurm Uwe Tellkampa. Ze szczególnymzainteresowaniem przyglądanosię fikcjonalizacji i fabularyzacji wydarzeńi procesów historycznych dotyczącychhistorii najnowszej. DyktaturaHitlera, druga wojna światowaoraz jej dalekosiężne konsekwencje,Holokaust, istnienie dwóch państwniemieckich, w końcu przełom roku1989/1990 wraz ze zjednoczeniemNiemiec i narastającą „ostalgią” – tewydarzenia i procesy znalazły i wciążznajdują odbicie w utworach literackich,niepokojąc i wzbudzając kontrowersjerównież ujęciem tematui jego artystyczną realizacją. Sednohistoryzacji – transformacja przeszłościw historię, res gestae w historiarerum gestarum – dokonuje sięrównież w literaturze i poprzez nią.Przekształca ona wybrane fakty historycznew spójną opowieść, rządzącąsię jednak innymi prawaminiż przekaz stricte historyczny.Na specyficzne niebezpieczeństwa„amalgamacji” historii i literaturypoprzez pomieszanie faktów historycznychz fikcją literacką i podanieich w postaci literackiej groteskizwróciła uwagę w otwierającym obradyreferacie Gustloff: ein Mann, einSchiff, ein Mythos prof. Irmela vonder Lühe (Freie Universität Berlin).Krytyczna analiza powieści GrassaIm Krebsgang (Idąc rakiem) stała sięokazją do dyskusji o etycznych i artystycznychgranicach ‘literaryzacji’historii. Polskim przykładem na niebezpiecznew swojej wymowie przemieszaniefaktów i fikcji był SamuelZborowski J. M. Rymkiewicza, analizowanyprzez prof. Janusza Golca(UMCS) jako dzieło polityczne, absolutyzująceprawo do nieposłuszeństwa,a zatem anarchii.Referaty pracowników InstytutuGermanistyki i Lingwistyki StosowanejUMCS dotyczyły rozmaitychaspektów literatury współczesnej.Prof. Halina Ludorowska opisywałanarracje historycznych przekłamańw literaturze NRD, dr MarekDziuba przedstawił mało znanąksiążkę Manfreda Franke, dr JolantaPacyniak analizowała twórczośćUwe Timma jako literacką wersjęhistorii codzienności, dr AnnaPastuszka omówiła zaś postrzeganieEuropy Środkowo-Wschodniejw najnowszej literaturze podróżniczejautorów niemieckiegoobszaru językowego. Referaty wygłosilirównież doktoranci: mgrMaria Korzeniewska analizowałaobraz najnowszej historii Rumuniiu Herty Müller, zaś mgr KonradŁyjak zastanawiał się nad elementamifikcji i historycznej dokumentacjiw powieści Arno Surminskiego.Podsumowując lubelską konferencję,należy szczególnie podkreślićudział germanistów ukraińskichz Kijowa, Charkowa,Czerniowiec i Żytomierza. Wymiananaukowa była niewątpliwiewartością dodaną spotkania,pozwalającą na wieloaspektoweujęcie tematyki przewodniej.Konferencja odbyła się dzięki finansowemuwsparciu dziekana WydziałuHumanistycznego UMCS,Fundacji Współpracy Polsko--Niemieckiej i Fundacji InicjatywMenadżerskich.Anna PastuszkaUczestnicy konferencji„Historisierung,MusealisierungundZeitgeschichte”38 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie39

Nauka i ludzieNauka i ludzieFot. Beata HołubWystąpienie Prof. J. Venčalka z Uniwersytetu w Prešovie na SłowacjiSacrumw krajobrazieJuż od zamierzchłych czasóww świecie istnieją i przenikają sięwzajemnie dwie rzeczywistości:ziemska, codzienna – sferaprofanum oraz odnosząca siędo świata nadprzyrodzonego,świętego, duchowego – sferasacrum. Człowiek, dostrzegającwyjątkowość pewnych miejsci przypisując im znaczenieświętości, stara się wyrazić swojącześć i szacunek wobec sacrum,m.in. poprzez wytwory materialne,np. wizerunki, symbole, świątyniei inne obiekty sakralne. Od wiekówwzbogacają one krajobraz o nowewartości duchowe i estetycznei wpływają na jego różnorodność.Z krajobrazem sakralnym wiążesię też silnie obecność ciszyi harmonijnych przestrzenidźwiękowych, które mają sprzyjaćoczyszczeniu duchowemu,porządkowaniu wartościi spotkaniu z Bogiem. Krajobraz,oddziałujący multisensorycznie,pogłębia doznania religijne i nadajeim szczególny wymiar duchowy.Niestety wraz z rozwojemcywilizacyjnym narastająwyraźne i konkretnezagrożenia dla krajobrazówsakralnych oraz całej sfery sacrum.Ideologie i styl życia współczesnegoczłowieka sprawiają, że sacrum traciswoje istotne miejsce i atrybuty,a jego przejawy w przestrzeni orazżyciu ludzi są tłumione i zastępowaneelementami profanum.Pojawiają się więc pytania: W jakisposób i pod jakimi postaciami sacrumjest obecne w krajobrazachXXI w.?; Jaką rolę spełniało onow krajobrazie w przeszłości, a jakąma obecnie?; Jak człowiek wpływa nasacrum w krajobrazie, szczególnie –jak kształtuje krajobrazy sakralne?;Jakie są współczesnezagrożeniadla sferysacrum?; Ja kchronić i udostępniaćkrajobrazysakralne,aby nie utraciłyautentycznościsacrum?Poszukiwanieodpowiedzi nate pytania byłowiodącym celemspotkaniauczestników XV InterdyscyplinarnegoSeminarium Naukowego„Sacrum w krajobrazie”, które odbyłosię w dniach 25–27 września2012 r. w Lublinie na Wydziale Nauko Ziemi i Gospodarki PrzestrzennejUMCS oraz na Roztoczu. Zasadniczymzadaniem seminariumbyło wszechstronne spojrzenie nasferę sacrum i jej przejawy w krajobrazachróżnych regionów Polskii świata oraz dyskusja nad możliwościamiudostępniania i ochronykrajobrazów sakralnych tak, abynie traciły autentyczności w dobiewspółczesnych przemian.Główni organizatorzy seminariumto Zakład Ochrony Środowiska,Zakład Geografii Społeczno--Ekonomicznej WNoZiGP orazKomisja Krajobrazu KulturowegoPolskiego Towarzystwa Geograficznego.Do organizacji konferencjiwłączył się także Oddział LubelskiPolskiego Towarzystwa Geograficznego,Fundacja im. Mikołajaz Radomia, Parafia Św. Rodzinyw Lublinie oraz Roztoczański ParkNarodowy.Seminarium zostało objęte honorowympatronatem przez JE ks. prof.Stanisława Budzika, ArcybiskupaMetropolitę Lubelskiego oraz JMRektora UMCS prof. StanisławaMichałowskiego. Z uwagi na interdyscyplinarnycharakter konferencji,w skład Komitetu Naukowegoweszli reprezentanci różnychdziedzin i ośrodków naukowychz Polski: geografowie, architekcikrajobrazu i przedstawiciele naukhumanistycznych.Zwiedzanie starego kirkutu na wzgórzu Grodzisko naKalinowszczyźnieFot. Beata HołubWizyta w Sanktuarium Matki Bożej w KrasnobrodzieSpotkanie z proboszczem ks. A. Łosiem w prawosławnejcerkwi katedralnejW seminarium wzięły udział63 osoby z Lublina i innych ważnychośrodków naukowych, m.in.słowackiego Prešova oraz uczelnikrajowych w Gdańsku, Olsztynie,Warszawie, Krakowie, Poznaniu,Rzeszowie i na Śląsku. Uczestnicyreprezentowali różne specjalnościbadawcze: od nauk humanistycznych,poprzez społeczne i przyrodnicze,aż po nauki ścisłe. W ramachseminarium odbyło się pięć sesji referatowychi sesja posterowa, podczasktórych wygłoszono 29 referatóworaz zaprezentowano 10 posterów.W sesjach referatowych rozważanom.in. kwestię różnego rozumieniai interpretacji pojęcia sacrum orazkrajobrazu sakralnego. Analizowanoprzejawy sacrum w różnych sferachżycia i działalności człowieka. W wystąpieniachukazano sposoby funkcjonowaniaobiektów sakralnychi przemiany, jakim są one obecniepoddawane. Ważne miejsce w dyskusjizajął problem współczesnegoznaczenia i funkcji pełnionych przezmiejsca sakralne. Znaczna część prezentacji,zwłaszcza w sesji posterowejbyła poświęcona konkretnymprzykładom obiektów i krajobrazówsakralnych z Polski i zza granicy.Przedstawiane przypadki odnosiłysię zarówno do sacrum w przyrodzie,jak i w przestrzeni osiedli ludzkich.Cennym poszerzeniem ogólnegospojrzenia i uzupełnieniem interdyscyplinarnejwiedzy na temat sferysacrum, a przy tym szansą zaprezentowaniabogactwa kultury religijnejw regionie lubelskim były imprezytowarzyszące. W pierwszym dniuuczestnicy mogli zapoznać się z sacrumw krajobrazie miejskim Lublina,podczas wycieczki wiodącej przeznajstarsze części miasta: Kalinowszczyznę,Wzgórze Czwartek orazStare Miasto. Wizyty w tak szczególnychmiejscach, jak: stary cmentarzżydowski na wzgórzu Grodzisko,prawosławna cerkiew katedralnaprzy ul. Ruskiej oraz Plac po Farze naStarym Mieście, pozwoliły na poznaniewielokulturowej i wielowyznaniowejprzeszłości Lublina, zapisanejw jego krajobrazie sakralnym. Profesjonalnąwiedzą o obiektach służyłypodczas wycieczkidr EwaZając z InstytutuKulturoznawstwaKULoraz mgr inż.arch. Anna Polskaz WNoZiGPUMCS. Istotnymuzupełnieniemrozważań konferency jnychnad współczesnymkrajobrazemsakralnym,w szczególnościwojewództwa lubelskiego,były natomiast informacje,jakich podczas niezwykle gościnnegoprzyjęcia w cerkwi udzieliłtamtejszy proboszcz ks. Andrzej Łoś.Podczas drugiego dnia seminariumdla uczestników został przygotowanykoncert muzyki organowejw kościele pw. Św. Rodziny w Lublinie.Gości przyjął proboszcz parafiiks. Ryszard Jurak, który przedstawiłhistorię parafii i przykłady podejmowanychw niej inicjatyw kulturalnych.Natomiast Robert Grudzień,dyrektor Międzynarodowego FestiwaluOrganowego zaprezentowałbrzmienie tamtejszych organów orazwykonał specjalnie przygotowanyprogram artystyczny, opatrzony komentarzemsłownym na temat rolisacrum w muzyce organowej.Ostatni dzień seminarium stanowiłasesja terenowa na Roztoczu,której celem było przybliżenieuczestnikom walorów kulturowych(w tym religijnych) i przyrodniczychregionu roztoczańskiego. Całodniowawycieczka obejmowaławizyty w trzech ważnych sanktuariachRoztocza: Krasnobrodzie,Górecku Kościelnym oraz Radecznicy,a także w dwóch interesującychmiejscowościach turystycznych:Zwierzyńcu i Szczebrzeszynie. Rolęprzewodników podczas sesji terenowejpełnili dr Jan Rodzik i mgr inż.arch. Anna Polska z WNoZiGP. Natomiastw Zwierzyńcu wsparciemmerytorycznym posłużyli takżepracownicy Roztoczańskiego ParkuNarodowego, którzy zapoznali gościkonferencji z walorami przyrodniczymii innymi atrakcjami turystycznymiparku i miasteczka.XV Seminarium Komisji KrajobrazuKulturowego „Sacrum w krajobrazie”było kolejnym zorganizowanymw Lublinie, na WydzialeNauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej,ale pierwszym, poświęconymtematyce sacrum. Szerokiezainteresowanie konferencjąze strony przedstawicieli różnychdyscyplin naukowych jest świadectwem,że istnieje potrzeba podejmowaniazagadnień odnoszącychsię do sfery sakralnej oraz tworzeniainterdyscyplinarnego forumwymiany myśli dotyczących krajobrazówkulturowych. Mamy więcnadzieję, że tegoroczna konferencjabędzie zaczynem do dalszych dyskusjinad miejscem, rolą i przejawamisfery sacrum we współczesnychkrajobrazach.Sebastian BernatMałgorzata FlagaFot. Beata HołubFot. Beata Hołub40 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie41

Nauka i ludzieNauka i ludzieSekcja literaturoznawcza. Górny rząd (od lewej): Aksana Biazlepkina (Mińsk),Tomasz Wielg (Opole), Grażyna Charytoniuk (Białystok), Zoja Mielnikawa(Brześć – Lublin), Siarhiej Kawalou (Lublin), Iryna Lappo (Lublin). Dolnyrząd (od lewej): Marharyta Hrudzinawa (Mińsk), Marharyta Alaszkiewicz(Mińsk), Wolha Kawalczuk (Brześć).Polsko-białoruskiezwiązki kulturowe,literackie i językoweW dniach 20–22 września 2012 r. na Wydziale HumanistycznymUMCS odbyła się 22. Międzynarodowa KonferencjaNaukowa „Polsko-białoruskie związki kulturowe, literackiei językowe”, której organizatorami byli: Zakład BiałorutenistykiInstytutu Filologii Słowiańskiej UMCS, Zakład HistoriiKrajów Europy Wschodniej Instytutu Historii UMCS, KatedraBiałorutenistyki Instytutu Lingwistyki Stosowanej UW,Instytut Polski w Mińsku, Polskie Towarzystwo Białorutenistyczneoraz Podlaska Fundacja Wspierania Talentów.Konferencję otworzyli: prof.Michał Sajewicz – przewodniczącyKomitetu OrganizacyjnegoKonferencji, prof. MałgorzataKarwatowska – prodziekanWydziału Humanistycznego UMCS,prof. Feliks Czyżewski – dyrektor InstytutuFilologii Słowiańskiej UMCS,prof. Dariusz Słapek – dyrektor InstytutuHistorii UMCS oraz prof.Nina Barszczewska – WiceprzewodniczącaZarządu Głównego PolskiegoTowarzystwa Białorutenistycznego,którzy podkreślali długoletnią tradycjękontaktów polsko-białoruskich zeszczególnym uwzględnieniem roliośrodków naukowych w Warszawie(UW), Lublinie (UMCS), Mińsku(Białoruski Uniwersytet Państwowy)i Brześciu (Brzeski UniwersytetPaństwowy im. A. S. Puszkina).Ogółem na konferencji wygłoszono36 referatów uczonych z Polski(Warszawy, Lublina, Białegostoku,Opola) oraz Białorusi (Mińska,Homla, Brześcia). W części plenarnej,prowadzonej przez prof. MichałaSajewicza oraz prof. Mariusza Korzeniowskiegowystąpiło czterechprelegentów, z których każdy prezentowałodmienną tematykę i materiałźródłowy. Siarhiej Kawalou z UMCSFot. Agnieszka Goralomówił dramaturgię pokolenia Bum--bam-lit-u, Aleksander Wabiszczewiczz Brześcia – dzieje i kulturęZachodniej Białorusi i Litwy Wschodniejwe współczesnej historiografiibiałoruskiej i polskiej, Witold Kołbuk– problem białorutenizacji prawosławiaw Polsce międzywojennej,z kolei Nina Barszczewskia – nowetendencje w gwarach białoruskich.W dalszej części konferencji pracowałytrzy sekcje: historyczno-kulturowa(której przewodniczyli RyszardRadzik i Mariusz Korzeniowski z Lublina),literaturoznawcza (Zoja Mielnikawaz Brześcia i Lublina oraz SiarhiejKawalou z Lublina) oraz językoznawcza(Maryna Swistunowa z Mińskaoraz Michał Sajewicz z Lublina).W najliczniej reprezentowanej sekcjihistoryczno-kulturowej wygłoszono13 referatów, poświęconychzarówno historii dawnej, jak i współczesnej.Najliczniej reprezentowanebyły wystąpienia dotyczące historiiziem białoruskich na początkuXX w., opracowanej przez badaczyz Lublina (m.in.: Dariusz Tarasiuk,Relacje polsko-białoruskie w świetlewydarzeń w Mińsku w lutym 1918 r.;Mirosław Szumiło, Przedstawicielstwobiałoruskie w Sejmie i SenacieRP w latach 1922–1927; SylwiaSzyc, Działalność polityczna klubuposelskiego Białoruskiej Włościańsko-RobotniczejHramady w SejmieRP w latach 1925–1927; Krzysztof Latawiec,Polacy z guberni białoruskichw placówkach szkolnictwa wyższegow Charkowie), Warszawy (JoannaGierowska-Kałłaur, Problem BKWw świetle materiałów przechowywanychw Fondzie Trofiejnym w RGWAw Moskwie) oraz Białegostoku (HelenaGłogowska, Franciszek Umiastowskii jego rola w ruchu białoruskim– od „Naszej Doli” do Katynia).W drugim dniu konferencji przedmiotemdyskusji były wybrane zagadnieniazwiązane z poczuciemtożsamości narodowej Białorusinóww okresie niepodległości (RyszardRadzik z Lublina), nazwy miejscowościoraz prawo wykorzystaniajęzyka mniejszości na północnymPodlasiu w kontekście EuropejskiejKarty Języków Regionalnych lubMniejszościowych (Andrzej Jekaterynczukz Lublina), doktryna ordoliberalizmuoraz współczesna koncepcjaspołeczno-gospodarczegorozwoju Białorusi (Wiktoria Boreckaz Homla), tradycje narodowemniejszości białoruskiej w Polsce(Magdalena Dolecka, Tomasz Kowalz Lublina), a także dawne zapisynutowe (Natalia Dożyna z Mińska).W sekcji językoznawczej wygłoszono12 referatów dotyczącychwybranych zagadnień gwarowych(m.in. Zoja Zaika, Lena Lewancewiczi Mikałaj Alachnowicz z Brześcia),nazewnictwu osobowemu (MichałSajewicz, Jednozgłoskowe formyskróconych imion osobowych używanychna Podlasiu wschodnimw XVI–XVII wieku), zagadnieniomsocjolingwistycznym związanymz funkcjonowaniem polszczyznyi języka białoruskiego w środowiskachkatolików na Białorusi (EwaGolachowska z Warszawy), a takżewybranym aspektom współczesnegojęzyka białoruskiego (m.in. MarynaSwistunowa, Alena Astapczuk,Wiktoria Ułasiewicz z Mińska).W sekcji literaturoznawczej zainteresowaniabadaczy oscylowały wokółhistorii białoruskiej i polskiej literaturydawnej i współczesnej. Kilkareferatów zostało poświęconych polsko-białoruskimbadaniom porównawczym(m.in. Zoja Mielnikawa,Wolha Kawalczuk z Brześcia), pozostałedotyczyły najnowszej literaturybiałoruskiej (m.in. Aksana Biazlepkina,Marharyta Alaszkiewiczz Mińska, Tomasz Wielg z Opola).Konferencja „Polsko-białoruskiezwiązki kulturowe, literackie i językowe”zasłużenie cieszy się dużąpopularnością w polskim i białoruskimśrodowisku naukowym. Organizowanecyklicznie sympozjum jestjednym z najważniejszych, odbywającychsię corocznie, tego typu spotkańnaukowych. Tu mają niepowtarzalnąokazję prezentacji wynikówbadań zarówno badacze o znanymnazwisku i wyrobionej renomie, jaki młodzi, początkujący naukowcy.Organizatorzy zapowiadają publikacjętomu pokonferencyjnego.Agnieszka GoralFot. Michał CabanZarabiaćw kryzysieDnia 17 października 2012 r. na Wydziale Ekonomicznymodbyło się seminarium dla przedsiębiorców „Zarabiaćw kryzysie. Szanse i wyzwania w warunkach spowolnieniagospodarczego”. Jego organizatorami byli: CentrumPrawa Bankowego i Informacji, Wydział EkonomicznyUniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie,Bank PKO BP S.A. Regionalny Oddział Korporacyjnyw Lublinie oraz Centrum Informacji Gospodarczej.W ramach seminariumporuszono szereg istotnychdla małych i średnichprzedsiębiorstw kwestii.O głównych zagrożeniach, jakiewystępują w działalności przedsiębiorstwi sposobach radzenia sobiez podejmowanym ryzykiem, a więcjak zarządzać ryzykiem – w imieniuCPBiI wykład poprowadził TomaszSobieraj.O roli banku jako partnera w rozwojuprzedsiębiorstw mówił AleksanderPuła – Dyrektor RegionalnegoOddziału KorporacyjnegoPKO BP S.A. Wskazał on, jakiej pomocybank może udzielić firmie,która popadła w problemy z powoduniskiej płynności finansowej. Podkreślał,że bardzo istotna jest komunikacjana linii klient – banki wzajemna współpraca przy rozwiązywaniuproblemów finansowychfirmy, a także przy doborze instrumentówfinansowania działalności.Ewa Wcisło z Centrum InformacjiGospodarczej zapoznała obecnychz możliwościami, jakie dająbazy danych biur informacji gospodarczejdo pozyskania nowychklientów oraz w bieżącym zarządzaniunajważniejszymi rodzajamiryzyka. W szczególności zwróciłauwagę na to, jak budować wizerunekfirmy i zaufanie u partnerówdzięki certyfikatowi „Firma WiarygodnaFinansowo”.Wystąpienie Anny Bakalarczykdotyczyło nowych szans, jakie dajedziałalność eksportowa. Zainteresowaniezgromadzonych wzbudziłyinformacje o tym, skąd pozyskiwaćdane o potencjalnych partnerachi rynkach zagranicznych, jakie cechypowinna mieć dobra oferta współpracyz partnerami zagranicznymioraz jakie są bezkosztowe sposobyposzukiwania partnerów biznesowychza granicą.Anna KorzeniowskaWystąpienieDyrektoraRegionalnegoOddziałuKorporacyjnegoPKO BP SA42 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie43

Nauka i ludzieKonferencja „Biblioteka,Książka, Informacjai Internet 2012”W dniach 9–10 października 2012 r. odbyła się konferencja naukowa„Biblioteka, Książka, Informacja i Internet 2012”, zorganizowanaprzez Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UMCS.Podczas obrad dokonanoprzeglądu stanu badańnaukowych i rozwiązańpraktycznych w wielu obszarachtematycznych. Referaty traktowałyo budowaniu i funkcjonowaniu bibliotekcyfrowych, repozytoriówwiedzy oraz innych otwartych zasobównaukowych i edukacyjnychoraz wykorzystaniu elektronicznychźródeł informacji w pracynaukowej, badawczej i dydaktycznej.W wystąpieniach i towarzyszącychim dyskusjach podkreślanorolę, jaką ruch Open Access pełniw społeczeństwie informacyjnymi gospodarce opartej na wiedzy.Prelegenci poruszali problematykękształcenia w zakresie bibliotekoznawstwai informacji naukowej,zestawiając programy nauczaniaz wymogami rynku pracy i oczekiwaniamistawianymi absolwentomtego kierunku. Szczególnąuwagę zwrócono na wzrost zainteresowaniainfobrokeringiem,specyfikę tego zawodu i rosnącezapotrzebowanie na usługi infobrokerskie.Przedmiotem konferencyjnychrozważań były też księgarniei antykwariaty internetowe, serwisyspołecznościowe, blogi bibliotekarskie,zjawisko nauki 2.0 oraz wspomaganiepracy dydaktycznej nowymitechnologiami. Podkreślanoznaczenie Web 2.0 w promocji biblioteki czytelnictwa, wiele słówpoświęcono przyszłości zawodubibliotekarza oraz jego wizerunkowi,konieczności i korzyściachpłynących z udziału pracownikówbibliotek w szkoleniach i kursachpodnoszących ich kwalifikacje.Omówiono też ważki tematudostępniania drukowanych i cy-frowych zasobów bibliotecznychczytelnikom niepełnosprawnym.Program konferencji obejmował30 referatów, wygłoszonych przezprzedstawicieli ośrodków naukowychi bibliotek w Polsce oraz gościz zagranicy: z Narodowego Uniwersytetu„Politechnika Lwowska”(Ukraina) i Narodowej BibliotekiTechnicznej w Pradze (Czechy).Swoją obecnością zaszczycili naspracownicy Instytutów InformacjiNaukowej i BibliotekoznawstwaUniwersytetu Mikołaja Kopernikaw Toruniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego,Uniwersytetu Pedagogicznegow Krakowie, Informacji Naukoweji Studiów BibliologicznychUniwersytetu Warszawskiego, InstytutuBibliotekoznawstwa i InformacjiNaukowej UniwersytetuŚląskiego oraz doktoranci KatolickiegoUniwersytetu Lubelskiego.Referaty zaprezentowali też gościez bibliotek naukowych: uniwersyteckichw Poznaniu, Toruniu i Warszawie,Cyfrowej Biblioteki NarodowejPolona, Biblioteki GłównejProjekt i wykonanie: L. M. JarskaUniwersytetu Pedagogicznegow Krakowie, Biblioteki GłównejAkademii Jana Długosza w Częstochowie,Centralnej Biblioteki Statystycznej,Pedagogicznej BibliotekiWojewódzkiej w Łodzi i BibliotekiPaństwowej Szkoły Wyższej im. PapieżaJana Pawła II w Białej Podlaskiej,a także pracownicy Instytutuorganizującego konferencję.Z naukowymi konstatacjami i rozmyślaniamikorespondowały dwieprezentacje: firmy Aleph Polska, dystrybutorazintegrowanego systemubibliotecznego Aleph, oraz firmy Sokrates-software,która zademonstrowałaportal w.bibliotece.pl, oferującye-usługi biblioteczne i integrującybiblioteki i ich użytkowników.Konferencja cieszyła się dużymzainteresowaniem lubelskiego środowiskabibliotekarskiego. Na obradylicznie przybyli pracownicybibliotek naukowych i publicznychLublina i Lubelszczyzny. W poszczególnychsesjach uczestniczyliteż studenci informacji naukoweji bibliotekoznawstwa oraz nowoutworzonegokierunku informacjaw e-społeczeństwie.Zaprezentowane wystąpieniaukażą się w recenzowanej monografii.Wysłuchanie interesujących referatówprzedstawiających najnowszewyniki badań oraz rozwój bibliologiii informatologii z pewnością stanowićbędzie inspiracje do kolejnychdociekań i refleksji naukowych. InstytutBibliotekoznawstwa i InformacjiNaukowej UMCS wyraża nadziejęrównie owocnego spotkaniaza dwa lata, na kolejnej konferencjiz cyklu „Biblioteka, Książka, Informacjai Internet”.Lidia M. JarskaFot. Jarosław WojtaszkoTo cykliczne, bo już XIVspotkanie teoretykówi praktyków w sferze nauczaniajęzyka rosyjskiego jako obcego,medialnym patronatem objęły:Telewizja Lublin, Radio Lublin,„Dziennik Wschodni” oraz „KurierLubelski”. Jego organizatorami byłyjednostki organizacyjne UMCS –Instytut Filologii Słowiańskiej (PracowniaGlottodydaktyki JęzykówSłowiańskich) oraz Centrum Językai Kultury Rosyjskiej.W konferencji wzięło udział ponad50 osób. Oprócz gości z różnychpolskich ośrodków naukowychi dydaktycznych, przyjechali takżeprelegenci z Federacji Rosyjskiej,Republiki Białorusi, Ukrainy, Słowacji,a nawet z odległego Kazachstanu.Uroczystego otwarcia obraddokonała Prorektor UMCS ds.Kształcenia – prof. Barbara Hlibowicka-Weglarz.Zebranych powitałrównież w imieniu władz WydziałuHumanistycznego Dziekan prof.Robert Litwiński, a w imieniu dyrekcjiInstytutu Filologii Słowiańskiej– Wicedyrektor dr Alina Orłowska.W trakcie oficjalnego otwarcia konferencjigłos zabrali także: KierownikPracowni Glottodydaktyki JęzykówSłowiańskich IFS UMCS – dr HalinaRycyk oraz Dyrektor Centrum Językai Kultury Rosyjskiej UMCS –dr Swietłana Szaszkowa. W imieniuuczestników za zaproszenie naobrady podziękował Anatolij Ustinowz Anapy w Kraju Krasnodarskimnad Morzem Czarnym (Rosja).Obrady plenarne, odbywające sięw Sali Rady Wydziału HumanistycznegoUMCS, zainaugurował prof.Wasilij Sienkiewicz (Siedlce), prezentującrozważania na temat tekstui dyskursu w nauczaniu języka rosyjskiegojako obcego. W tej częściobrad wystąpiła z referatem równieżprof. Marał Nurtazina (Astana,Kazachstan), prezentując na baziewzajemnych związków kompetencjijęzykowej, komunikatywnej i międzykulturowejproblematykę metodi modeli nauczania języka rosyjskiego.Dalsza część obrad odbywałasię w dwóch sekcjach.Dwudniowe spotkanie zakończyłuroczysty obiad, podczas któregoodczytane zostało skierowanedo uczestników konferencji przesłaniePrezydenta Miasta Lublindr. Krzysztofa Żuka. Obrady podsumowaliprzewodniczący poszczególnychsekcji, zwracając uwagę naNauka i ludzieMiędzynarodowa konferencjaglottodydaktycznaPod honorowym patronatem JM Rektora UMCS prof. Stanisława Michałowskiego, MarszałkaWojewództwa Lubelskiego Krzysztofa Hetmana, Prezydenta Miasta Lublin dr. Krzysztofa Żukaoraz Lubelskiego Kuratora Oświaty Krzysztofa Babisza, w dniach 17–18 września 2012 r. naWydziale Humanistycznym odbyła się międzynarodowa konferencja glottodydaktyczna, którejmottem przewodnim było „Nauczanie języka rosyjskiego na neofilologii i innych kierunkach”.Fot. Leszek MikrutOtwarcie obrad.Przemawiaprorektor BarbaraHlibowicka --Węglarzwysoki poziom wszystkich referatów,interesujące dyskusje orazniezwykle owocną wymianę doświadczeńspecjalistów. W imieniuorganizatorów gości pożegnał DyrektorIFS – prof. Feliks Czyżewski.Dla chętnych zorganizowano wycieczkępo najbardziej reprezentatywnychmiejscach historycznychKoziego Grodu.W niedalekiej przyszłości organizatorzyplanują publikację materiałówpokonferencyjnych, które, jaki w przypadku poprzednich edycjilubelskiej konferencji glottodydaktycznej,z pewnością będą cieszyłysię popularnością i uznaniem nietylko wśród rusycystów.Dr Leszek MikrutInstytut FilologiiSłowiańskiej UMCSProf. MarałNurtazinaz Kazachstanu44 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie45

Nauka i ludzieNauka i ludzieXXVI Letnia SzkołaMłodych PedagogówW dniach 17–22 września 2012 r. w Supraślu Komitet Nauk PedagogicznychPAN zorganizował XXVI Letnią Szkołę Młodych Pedagogów. Hasło przewodnietegorocznego spotkania to: Światy życia codziennego uczestników interakcjiwychowawczych. Eksploracje, analizy, interpretacje. Kierownictwonaukowe nad całością sprawowała niezastąpiona prof. Maria Dudzikowa,a gospodarzem był prof. Mirosław Sobecki, Dziekan Wydziału Pedagogikii Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku. Sekretarzem naukowymXXVI LSMP, jednocześnie Prezydentem Forum Młodych Pedagogów przyKNP PAN w kadencji 2011/2012 była dr Alicja Korzeniecka-Bondar.Nadrzędnym celem LSMP jest nie tylko tworzeniewarunków rozwoju naukowego młodychbadaczy, ale także integracja środowiskakademickich. Niezwykle istotna dla początkującychnaukowców jest możliwość bezpośredniego kontaktui dialogu z wybitnymi przedstawicielami nauk społecznychoraz czerpania inspiracji, nawiązywania międzypokoleniowychwięzi i bogacenia swojego dorobku.W XXVI spotkaniu uczestniczyło ponad 80 młodychpedagogów (magistrów, doktorantów i doktorów)z polskich ośrodków akademickich, reprezentującychBiałystok, Bydgoszcz, Cieszyn, Częstochowę,Gdańsk, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn,Opole, Poznań, Sosnowiec, Szczecin, Tarnobrzeg,Toruń, Warszawę, Wrocław, Zieloną Górę.Uroczystego otwarcia XXVI LSMP i powitaniauczestników dokonali: Kierownik Naukowy Szkołyprof. Maria Dudzikowa i Przewodniczący KomitetuNauk Pedagogicznych PAN prof. Bogusław Śliwerski.Profesor Dudzikowa wprowadziła w problematykęszkoły, przywołała garść refleksji i wspomnień z poprzednichedycji, szczególnie dziękując gospodarzowizeszłorocznej edycji Dziekanowi Wydziału Pedagogikii Psychologii UMCS, dr. hab. Ryszardowi Berze, prof.nadzw., za zorganizowanie jubileuszowej XXV LSMPw Kazimierzu Dolnym. Rezultatem dobrej organizacjii współpracy z ww. Wydziałem jest publikacja specjalnegonumeru „Rocznika Pedagogicznego” wydanegoz okazji 25-lecia LSMP pod redakcją Marii Dudzikowej(UAM) i Ryszarda Bery (UMCS) pt. Dążenie domistrzostwa… Publikację honorowym patronatem objąłKomitet Nauk Pedagogicznych PAN.Stałym elementem towarzyszącym LSMP jest publikowanie„Zeszytu Naukowego Forum MłodychPedagogów”. Dostępny jest już 15. tom pt. Orientacjejakościowe w badaniach pedagogicznych, pod redakcjąAnny Gajdzicy, Aleksandry Minczanowskieji Małgorzaty Stokłosy.Zgodnie z tradycją, pierwszego dnia szkoły „insygniawładzy” zostały przekazane kolejnemu organizatorowi– gospodarzom XXVII LSMP w 2013 r. – DolnośląskiejSzkole Wyższej reprezentowanej przez: Prorektorads. Nauki i Współpracy z Zagranicą – prof. BogusławęDorotę Gołębniak oraz Dziekana Wydziału Nauk Pedagogicznych– prof. Mirosławę Nowak-Dziemianowicz.Kolejnym punktem programu było spotkanie z prof.Dudzikową oraz Samorządem LSMP i stojącą najego czele dr Małgorzatą Makiewicz. Profesor MariaDudzikowa odniosła się krótko do przesłanych przezuczestników wystąpień i wskazała najczęściej pojawiającesię błędy, jednocześnie podkreślając wysoki poziomnadesłanych tekstów. Podkreśliła rolę dwóch nieocenionychosób – prof. Marii Czerepaniak -Walczaki prof. Elżbiety Tarkowskiej, które niestrudzenie odlat służą jej wsparciem poprzez sprawdzanie, nanoszenieuwag i selekcję tekstów. Druga część spotkaniadotyczyła kwestii związanych z życiem organizacyjnymi społecznym szkoły. Samorząd przedstawiłzagadnienia, które miały być podejmowane w trakcieXXVI LSMP.Zróżnicowana forma zajęć jest tym, co wyróżniaLSMP na tle innych spotkań naukowych. Wykłady,dyskusje panelowe, prezentacje naukowe oraz to, naco liczą najbardziej młodzi uczestnicy – rozmowyi konsultacje z Mistrzami, problemowe seminariaw małych grupach oraz Giełda (P)różności, czyli wystąpieniai prezentacje dorobku młodej kadry pedagogicznej,które wzbudzają wiele emocji zarówno wśródosób prezentujących się, jak i słuchaczy.Ważnym punktem programu dnia pierwszego, naktóry wszyscy czekali, były wykłady dr. hab. IreneuszaKrzemińskiego, prof. UW, pt. Solidarność w codziennościi wychowanie oraz prof. dr hab. Marii Czerpaniak-Walczak(USz), pt. Użyteczność świata życiajako kategorii badawczej w naukach o wychowaniu.Dzień pierwszy zakończył się uroczystą kolacją inauguracyjną,która odbyła się pod hasłem Poznajmysię bliżej.Drugi dzień poświęcony był wybitnej postaci JanuszaKorczaka. Organizatorzy uświetnili go wyjazdem dospecjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im.J. Korczaka w Sokółce. Pracownicy placówki przygotowalispecjalnie dla LSMP przedstawienie poświęconepatronowi, w którym wystąpili wychowankowie.Niezwykle cenną formą spotkań w trakcie LSMP sąseminaria, prowadzone w tym roku przez prof. BogusławaŚliwerskiego, pt. Wokół zawirowań z reformąszkolnictwa wyższego. W cyklu wykładów zaproszonychgości, wybitnych osobistości polskiej nauki, wystąpiliprofesorowie: Maria Czerepaniak-Walczak(USz): Użyteczność świata życia jako kategorii badawczejw naukach o wychowaniu; Dorota Klus-Stańska(UG): Chaotyczna codzienność lekcji szkolnych; HenrykaKwiatkowska (UW): Codzienność i odświętnośćw relacji nauczyciel – uczeń. Z badań jakościowych;Jerzy Nikitorowicz (Uniwersytet w Białymstoku):Dylematy humanistycznego kapitału współczesnegouniwersytetu; Elżbieta Tarkowska (Akademia PedagogikiSpecjalnej): Codzienne strategie rodzin żyjącychw ubóstwie; Elwira Jolanta Kryńska (Uniwersytetw Białymstoku): Dwa modele i wizje wychowaniaw rzeczywistości socjalistycznej; Krystyna Ablewicz(UJ): Fenomenologia sytuacji wychowawczych; HanaCerwinkowa (DSW): Kulturowo-społeczne przestrzeniecodziennego świata wychowania: perspektywazaangażowanej antropologii edukacyjnej; MirosławaNowak-Dziemianowicz (DSW): Światy życiai światy wychowania w narracjach instytucji i aktorówspołecznego życia. Perspektywa krytyczna; JadwigaBińczycka (Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomicznaw Warszawie): J. Korczak w środowiskuakademickim pedagogów?; Dorota Gołębiak (DSW)Badania interwencyjne – badanie w codziennościi dla zmiany codzienności.Nie byłoby LSMP bez „Giełdy (P)różności”. Jest toczas na wystąpienia młodych pedagogów, w trakciektórych mają możliwość zaprezentowania swoich przemyśleń,zainteresowań oraz dorobku naukowego. Abymóc wystąpić, najpierw trzeba włożyć wiele wysiłku,by sprostać oczekiwaniom Mistrzów. Teksty wystąpieńnadsyłano wcześniej. Zacne grono profesorówczytało i nanosiło uwagi niezbędne do zachowania ichwysokiego poziomu. Najlepsze referaty otrzymują nagrodęaudytorium, a ich autorzy mają możliwość publikacjitekstu w „Roczniku Pedagogicznym”. Wszystkiewystąpienia młodych brały udział w konkursie nanajlepszą/najciekawszą prezentację w dwóch kategoriach:magistrów i doktorów.W Dzień Gospodarzy uczestnicy LSMP wyruszyliautokarami do Białegostoku na Wydział Pedagogikii Psychologii Uniwersytetu Białostockiego, gdzie zostalipowitani przez Dziekana, następnie prof. AndrzejSadowski wygłosił interesujący wykład pt. Kapitałludzki społeczny i kulturowy. Kwestie terminologiczne.Niezwykle wzbogacającym i poruszającym wystąpieniembył wykład Rzecznika Praw Dziecka MinistraMarka Michalaka pod znaczącym tytułem: Codziennośćdzieci i młodzieży z perspektywy RzecznikaPraw Dziecka. Następnie uczestnicy zwiedzali Białystokpod opieką dr. Artura Konopackiego. Wyjątkowydzień zakończyło niezwykłe spotkanie z miejscowymTeatrem „Wierszalin” w Supraślu.Tydzień intensywnej pracy zamykała uroczysta kolacjauświetniona występem Kabaretu. Tradycją LSMPjest wręczenie w ostatni wieczór dyplomów ukończeniaszkoły, a także rozstrzygnięcie konkursu na najlepszewystąpienia. W kategorii doktorów I miejscezajęła dr Małgorzata Makiewicz , II miejsce – dr UrszulaMarkowska-Manista oraz dr Marzena Rusaczyk,natomiast w kategorii magistrów I miejsce zajął mgrKarol Motyl, a II – mgr Karolina Starego.W sobotę, po śniadaniu uczestnicy XXVI LSMP zaczęliopuszczać Supraśl. Kolejne – XXVII – spotkanieodbędzie się we Wrocławiu. Temat szkoły: Sferapubliczna. Sekretarzem w kadencji 2012/2013 jestdr Piotr Mikiewicz.mgr Ewa Sosnowska-Bieliczmgr Joanna Wrótniak46 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie47

Nauka i ludzieNauka i ludzieArchiwa Przełomu 1989-199115 października 2012 r., w ramach projektu realizowanego przez Kancelarię PrezydentaRP oraz Kancelarię Senatu, zorganizowano drugie już seminarium ogólnopolskie podhasłem „Archiwa Przełomu 1989–1991 w czasach przełomu. Przegląd źródeł, ocenastanu zachowania i mapa rozmieszczenia”. Miejscem spotkania była Sala Kolumnowaw Pałacu Prezydenckim, a nasz Uniwersytet, który uczestniczy w projekcie od 2011 r.,reprezentowała tym razem dr Anna Łosowska, kierownik Archiwum i Muzeum.Pomysł zabezpieczeniadziedzictwa wydarzeńoznaczonych umownądatą 4 czerwca 1989 r. narodziłsię w 2009 r. w Kancelarii Senatu.Zadano sobie wówczas pytania:Co pozostało z tamtych lat? Cozostało utrwalone w dokumentach,fotografiach, plakatach i afiszachwyborczych, kartach do głosowania,pamiątkach zebranychw nowo utworzonych biurach poselskichi prywatnych zbiorach senatorówI kadencji? Jak ułatwić dostępdo tych dokumentów? Chęćszybkiego i prostego wyszukiwaniainformacji oraz edukacja młodychpokoleń była źródłem pomysłu.Wkrótce do projektu dołączyłaKancelaria Prezydenta RP, organizując9 czerwca 2011 r. konferen-cję prasową, podczas której oficjalniezaprezentowano cele i zadaniaprojektu „e-Archiwa Przełomu”. Celempodstawowym projektu stałosię zgromadzenie na jednym portalu,a następnie udostępnieniew Internecie kopii cyfrowych jaknajwiększej liczby oryginalnychdokumentów i materiałów ikonograficznychz pierwszych lat transformacjiustrojowej w Polsce. Wówczasto szefowie obu Kancelarii: EwaPolkowska i Jacek Michałowski wystosowaliwspólne zaproszenie doudziału w projekcie, skierowane doinstytucji archiwalnych i ośrodkówdokumentacji historycznej w krajui za granicą.22 listopada 2011 r. odbyło siępierwsze ogólnopolskie seminariumpt. „Archiwa Przełomu jako przedmiotbadań naukowych”. Omawianowówczas kwestie archiwizacji dokumentówz przełomu lat 80. i 90.XX w. oraz problemy wynikającez utworzenia cyfrowego archiwumpolskiej transformacji ustrojowej.W ciągu roku udało się pozyskaćmateriały źródłowe z 38 instytucjipaństwowych oraz przygotowaćwstępny Katalog zasobów on-line.Drugie seminarium dotyczącetego zagadnienia zorganizowano15 października 2012 r. pod HonorowymPatronatem PrezydentaRP Bronisława Komorowskiego.Zgodnie z hasłem wiodącym poświęconoje prezentacji stanu zachowaniai rozmieszczenia źródeł.Referaty wprowadzające wygłosili:Ewa Polkowska, Szef Kancelarii Senatuoraz Jacek Michałowski, SzefFot. Michał JózefaciukKancelarii Prezydenta RP („ArchiwaPrzełomu” – dziś i jutro projektuspołecznego), dr WojciechKulisiewicz, Dyrektor BibliotekiSejmowej (Archiwa Okrągłego Stołu– z zapisu obrad i tajemnic kuluarów),dr Irena Słodkowska z InstytutuStudiów Politycznych PAN(Ruch Komitetów Obywatelskichw procesie tworzenia się współczesnejsceny politycznej w demokratycznejPolsce. Znaczenie archiwaliówz perspektywy 25 lat) orazdr Paulina Codogni z CollegiumCivitas (Po raz pierwszy wybieraliśmysamodzielnie – kogo i jak? Dokumentacjaarchiwalna WyborówCzerwcowych do Sejmu i Senatuw 1989 roku). Tę część zamknęłamultimedialna prezentacja wynikówprac i dalszych zamierzeńdotyczących projektu „e-ArchiwaPrzełomu”, przedstawiona przezdyrektorów Archiwum Senatu i ArchiwumPrezydenta – Roberta Kubasiai Janusza Kuligowskiego.Druga część obrad miała charakterpanelu dyskusyjnego. W debacieArchiwa NSZZ „Solidarność” – conam zostało z tych lat, moderowanejprzez prof. Andrzeja Friszke, dyskutowalim.in. Stanisław Flis (KKNSZZ „Solidarność”), ZbigniewGluza (Fundacja Ośrodek KARTA),Mirosław Chojecki (StowarzyszenieWolnego Słowa), Rafał Leśkiewicz(Biuro Udostępniania i ArchiwizacjiDokumentów IPN), TadeuszKrawczak (Archiwum Akt Nowychw Warszawie). W panelu Demokracjaparlamentarna w praktycepierwszych lat transformacji ustrojowej.Archiwa klubów parlamentarnych,biur poselskich i partii politycznych,moderowanym przez prof.Władysława Stępniaka, NaczelnegoDyrektora Archiwów Państwowych,uczestniczyli m.in.: prof. TomaszNałęcz i Henryk Wujec (DoradcyPrezydenta RP), Agata Karwowska --Sokołowska (Biuro Analiz i Dokumentacjiw Kancelarii Senatu),Bożena Żmuda (Archiwum Sejmu).Z dyskusji wyłonił się obraz niezbytoptymistyczny. Z czasów obfitychw wydarzenia politycznei społeczne pozostało stosunkowoniewiele źródeł, niektóre zostałybezpowrotnie zniszczone, a dużaczęść uległa rozproszeniu. Wielecennych dokumentów pozostajew rękach prywatnych, a ich posiadaczenie bardzo wiedzą, co z tym dalejzrobić. W zamyśle autorów projektujest nie tylko zabezpieczenieistniejących źródeł, ale także rozpowszechnieniewiedzy o okresietransformacji i dotarcie do szerokichkręgów młodzieży, dla którejjest to już tylko historia. Dlategoprzedstawiony projekt jesttak ważny, a lista współuczestnikówciągle otwarta.Anna ŁosowskaFot. Michał JózefaciukFot. Dorota MajPowitanie dr. Hupperta na Wydziale Politologii przezprof. Marię Marczewską-Rytko, Prodziekana ds. BadańNaukowych i Współpracy z ZagranicąIzraelw cieniureligii.Sprawozdaniez wizytyw Lubliniedr. Uri Hupperta„Czy nie-żyd może być Żydem?” Od takzaskakującego pytania rozpoczął swojewystąpienie w Lublinie dr Uri Huppert,polsko-izraelski prawnik i naukowiec,specjalizujący się w tematycestosunków państwa z religiami, któryw dniach 16–18 października 2012 r. nazaproszenie prof. Marii Marczewskiej--Rytko był gościem Zakładu Ruchów PolitycznychWydziału Politologii UMCS.Postawione pytanie, będące skądinądprowokującym mrugnięciemoka wobec zgromadzonychw wydziałowej Auli im. I. Daszyńskiegosłuchaczy, miało na celu skierowanie ichuwagi na najważniejsze polityczne problemywspółczesnego państwa żydowskiego.Zdaniem zaproszonego gościa wszystkieone mają jedno źródło – publicznie usankcjonowanąreligię judaistyczną, która jestnie tylko najważniejszym elementem determinującymwspółczesną izraelską politykęwewnętrzną i zagraniczną, ale rów-48 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie49

Nauka i ludzieNauka i ludzieDr Huppert z grupą studentów z UMCSnież „kulturowym zwornikiem”,w oparciu o który dokonuje się ciągłaewolucja Izraela w stronę państwawyznaniowego.Warto podkreślić, że sam dr UriHuppert jest szczególnie wartościowymświadkiem tych procesów.Choć urodzony w Polsce, od lat 50.XX w. mieszka w Izraelu, gdzie zajmujesię problemem relacji państwaz religią zarówno z teoretycznego,jak i praktycznego punktu widzenia.Jako wieloletni wykładowca amerykańskichuczelni i autor szereguksiążek, w tym Izrael w cieniu fundamentalizmów(2007), Podróż doźródeł pamięci (2004), Izrael. Rabinii heretycy (1992), stał się znanymi poważanym specjalistą z dziedzinywspółczesnych stosunkówreligijno-politycznych na BliskimWschodzie. Jako były radny Jerozolimyi ostatni przewodniczący KrajowejLigii do Walki z przymusemreligijnym w Izraelu był jednocześniebezpośrednim obserwatoremzmian, jakie zachodziły w izraelskimspołeczeństwie przez ostatniepół wieku.W trakcie swojego pobytu w Lubliniedr Uri Huppert spotkał sięz pracownikami Zakładu RuchówPolitycznych oraz wygłosił dwa referaty,poświęcone kolejno wpływowijudaizmu na politykę wewnętrznąi zagraniczną współczesnego Izraela.W pierwszym z nich skoncentrowałsię na praktycznym funkcjonowaniuustawowej w państwieżydowskim już w latach 40. XX w.neutralności światopoglądowej. Jegozdaniem od kilku dekad idea ta jestjedynie martwym zapisem prawnym,a działalność przedstawicieliprawicowych rządów, podejmowanaw odpowiedzi na społecznąpresję ortodoksyjnych gmin żydowskich,świadczy o świadomej rezygnacjiz zasady świeckości państwa.W konsekwencji, we współczesnymIzraelu funkcjonują de factodwa porządki polityczno-prawne:jeden przeznaczony dla „prawdziwychŻydów”, którzy spełniają kryteriapolitycznej i religijnej przynależnoścido narodu Izraela, a drugidla tej części społeczeństwa, którejortodoksyjni rabini odmawiająprawa do miana potomków „naroduwybranego”. Ci ostatni coraz częściejpozbawiani są nawet prawa doizraelskiego obywatelstwa, otrzymującw to miejsce jedynie statusrezydencjalny.Zdaniem dr. Hupperta sytuacjataka prowadzi do całego szeregukuriozalnych rozwiązań prawnych,które nigdy nie powinny miećmiejsca w państwie demokratycznym.Wśród konkretnych przykładówtakiego stanu rzeczy wymieniaon chociażby: 1) zmianę przepisówFot. Dorota Majustawy zasadniczej z 1984 r., na podstawiektórej obok zapisów o pluralistycznymcharakterze wspólnotypolitycznej, wprowadzono zapis definiującyIzrael jako „demokratycznepaństwo Żydów”, a także 2) współczesnąprzebudowę systemu izraelskiegosądownictwa, w ramy któregowłączono wyznaniowe sądyrabinackie, nadając im tym samympubliczny i powszechnie obowiązującycharakter.W drugim wystąpieniu dr Huppertpodjął problem wpływu, jaki na przyszłośćIzraela będzie miał wybór prezydentaw Stanach Zjednoczonych.Autor zwrócił uwagę na zaskakującązbieżność interesów nacjonalistycznegorządu Beniamina Netanjahui amerykańskiej Partii Republikańskiej.Zarówno jedni, jak i drudzypatrzą na tereny Bliskiego Wschoduprzez pryzmat Starego Testamentu,upatrując w nich nie tylko święteziemie przyznane narodowi wybranemu,ale jednocześnie miejsce pojawieniasię Mesjasza (z tą różnicą, żedla wyznawców judaizmu będzie topierwsze przyjście Zbawiciela, a dlaprotestantów już kolejne). Owa eschatologicznazbieżność w obydwugrupach determinuje bardziej zdecydowanąpostawę wobec państwarabskich, zakładając moralny imperatyw„obrony Ziemi Świętej przedniewiernymi”. W kontekście takiegofundamentalistycznego nastawieniaizraelskiego rządu i amerykańskiejprawicy, dr Huppert zaryzykowałstwierdzenie, że wygrana MittaRomney’a w wyścigu o fotel prezydenckiw USA będzie zapowiedziąnieuchronnej interwencji zbrojnejw Iranie, jako najpoważniejszym zagrożeniudla terenów Ziemi Świętej.Uczestnicy spotkania z dr. UriHuppertem zgodnie podkreślaliwysoki poziom merytoryczny i elokwencjęzaproszonego gościa, jakrównież przyjemną atmosferę towarzyszącątoczonym dyskusjom.Po spotkaniach wszyscy zainteresowanimieli okazję porozmawiaćz gościem w cztery oczy orazuzyskać podpisy w książkach jegoautorstwa.Marcin PomarańskiUczestnicy konferencjiKonferencja „Statystykapubliczna źródłemwiedzy o regionie”Podstawą rozwoju nowoczesnego, opartego na wiedzyspołeczeństwa jest wiarygodna, rzetelna i kompleksowainformacja. Rolą statystyki publicznej jest dostarczaniezbiorczych, zagregowanych danych statystycznych niezbędnychdo podejmowania decyzji społeczno-gospodarczychna poziomie państwowym, regionalnym czy lokalnym.Obchodzony w 2012 r.Jubileusz 50-lecia UrzęduStatystycznego w Lublinie,w roku 100-lecia Polskiego TowarzystwaStatystycznego, stał sięokazją do zorganizowania międzynarodowejkonferencji pt. „Statystykapubliczna źródłem wiedzyo regionie”. Seminarium odbyłosię 19 października 2012 r. na WydzialeNauk o Ziemi i GospodarkiPrzestrzennej UMCS w Lublinie.Organizatorami byli: Urząd Statystycznyw Lublinie, Zakład GeografiiSpołeczno-Ekonomicznej WydziałuNauk o Ziemi i GospodarkiPrzestrzennej UMCS oraz PolskieTowarzystwo Statystyczne. Patronathonorowy nad wydarzeniem objęli:prof. dr hab. Janusz Witkowski, PrezesGUS, Krzysztof Hetman, MarszałekWojewództwa Lubelskiego,prof. dr hab. Jolanta Szołno-Koguc,Wojewoda Lubelski oraz dr KrzysztofŻuk, Prezydent Miasta Lublin.Konferencja miała na celu ukazanieroli i znaczenia statystyki publicznejw działaniach związanych z diagnozą,obserwacją i oceną bieżących procesówspołecznych i gospodarczychw regionie, realizowanych zarównoprzez organy administracji publiczneji jednostki samorządu terytorialnego,jak również przedstawicieli środowiskanaukowo-badawczego. Programkonferencji obejmował cztery paneledyskusyjne: Statystyka w administracjipublicznej, Statystyka w nauce,Statystyka w biznesie oraz Statystykaw regionie. Wygłoszono również dwawykłady okolicznościowe, tj. Statystycznefunkcje Narodowego BankuPolskiego zaprezentowany przez prof.dr hab. Małgorzatę Zaleską, CzłonkaZarządu Narodowego Banku Polskiegooraz Statystyczne instrumentyopisu m.st. Warszawy w publikacjachi opracowaniach US w Warszawie.Oferta informacyjna statystykipublicznej dla administracjipublicznej m.st. Warszawy autorstwaWładysława Wiesława Łagodzińskiego,Wiceprezesa PolskiegoTowarzystwa Statystycznego.Fot. Marek Powęska, Urząd Statystyczny w LublinieW konferencji uczestniczyło ponad150 osób z Lublina, Warszawy,Białegostoku, Kielc oraz Rzeszowa.Ze względu na interdyscyplinarnycharakter konferencji, wzięli w niejudział reprezentanci instytucji administracjipublicznej rządowej i samorządowej,Narodowego BankuPolskiego, ośrodków naukowo-badawczych,organizacji pozarządowychoraz sfery biznesu. Swoją obecnościąkonferencję uświetnili m.in.dr Grażyna Marciniak, WiceprezesGłównego Urzędu Statystycznego,prof. dr hab. Jolanta Szołno--Koguc, Wojewoda Lubelski, prof.dr hab. Stanisław Michałowski,Rektor UMCS, prof. dr hab. MałgorzataZaleska, Członek ZarząduNarodowego Banku Polskiego orazdelegacja Głównego Urzędu StatystycznegoObwodu Brzeskiego.Konferencja zainicjowała debatępoświęconą kierunkom rozwojustatystyki publicznej w świetlepotrzeb odbiorców, stała się forumwymiany doświadczeń oraz poglądówuczestników – przedstawicieli środowiskaadministracji rządoweji samorządowej, biznesu i nauki.W wystąpieniach dyskutowano nt.przydatności i użyteczności danychstatystycznych dla regionalnychi lokalnych ośrodków decyzyjnych,a także analizowano współczesnewyzwania stojące przed statystyką.Zwrócono uwagę, iż zarówno wiedzana temat dostępnych zasobówinformacyjnych, jak i roli statystykipublicznej nie jest dostatecznie rozpowszechnionawśród potencjalnychużytkowników. Podkreślonoznaczenie organizowanej konferencjidla zwiększenia obecności statystykiw świadomości publicznej.Jako główne zadanie na przyszłośćwskazywano konieczność edukacjipotencjalnych odbiorców, dostarczanieprzetworzonej sprofilowanejinformacji statystycznej oraz większąwspółpracę przedstawicieli sfery nauki,biznesu i administracji publicznej.dr Urszula BroniszZakład GeografiiSpołeczno-EkonomicznejWNoZiGP UMCSUrząd Statystyczny w Lublinie50 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie51

Nauka i ludzieNauka i ludzieProfesor Stan Breckenridge jestnaukowcem, profesjonalnymmuzykiem i autorem książek.Uzyskał stopień doktoraz zakresu muzykologii i na codzień wykłada na WydzialeStudiów Afroamerykańskich naKalifornijskim UniwersytecieStanowym w Fullerton. W tymroku akademickim, jako laureatprestiżowego wyróżnienia FulbrightDistinguished Chair, nadanegoprzez Polsko-Amerykańską KomisjęFulbrighta, gości w Lubliniei prowadzi zajęcia ze studentamiamerykanistyki w InstytucieAnglistyki UMCS. Łącząc wykłady,prezentacje multimedialnei muzykę na żywo, chce przybliżyćpolskim studentom zagadnieniazwiązane z afroamerykańskąmuzyką i kulturą oraz jejwpływem na amerykańskątożsamość i społeczeństwo.Muzyk i muzykolog –prof. BreckenridgeBeata Marczyńska--Fedorowicz, ZakładLiteratury i KulturyAmerykańskiej: PanieProfesorze, jest Pan zarównomuzykiem, jak i muzykologiem.Która z tych pasji była pierwsza?Profesor Stan Breckenridge: Napoczątku byłem muzykiem – jużw gimnazjum występowałem razemze znajomymi w grupie The Sematics.W szkole średniej byliśmy jużcałkiem popularni, szczególnie potym, jak wygraliśmy konkurs SuperPepsi Battle of the Bands – programpodobny do dzisiejszego „Idola”. Ra-Prof. Stan Breckenridgezem z tą grupą oraz z innymi, z którymiwspółpracowałem jako piosenkarzi pianista, rozwijałem się jakomuzyk. Napotkałem na swojej drodzewiele osobistości takich jak BillCosby, John Travolta, Quincy Jones,Nancy Sinatra, Mahalia Jackson,John Wayne – dało mi to poczuciesukcesu, jednak czegoś mi brakowało.Czułem potrzebę dowiedzeniasię czegoś więcej o tym, czym sięzajmowałem, i dlatego właśnie zdecydowałemsię pogłębić moją wiedzęna temat muzyki. W ten sposób muzykologiastała się moją drugą pasją.Obie są dla mnie tak samo ważne.Fot. Archiwum prywatne ProfesoraB.M.F.: Co jest dla Pana bardziejwymagające – komponowaniei występowanie na scenie czy pisanieo muzyce i analizowanie jej?Prof. S.B.: Obie te rzeczy są wymagającena swój własny sposób.Jeśli chodzi o komponowanie, topotrzebne jest przede wszystkim natchnienie.Gdy zrozumiem już częściowoinspirację, próbuję uchwycićją za pomocą odpowiedniego zarysumelodycznego, harmonicznejkonstrukcji oraz towarzyszącegoim rytmu. Po tym zastanawiam sięnad instrumentacją – sam fortepian,fortepian i śpiew czy jakakolwiekinna kombinacja instrumentów.Stworzenie jednego utworumoże potrwać jeden dzień, ale możeteż zająć cały rok. Występowanie nascenie może być także bardzo męczące.Dla przykładu, przygotowaniedo występu zajmuje często trzydo sześciu tygodni, podczas którychprawie codziennie odbywająsię próby. W zależności od różnychczynników, takie próby mogą trwaćod jednej do siedmiu czy ośmiu godzindziennie.Jeśli chodzi o pisanie o muzyce, totakże pochłania sporo czasu. Najpierwmuszę upewnić się, czy mojaanaliza jest tak dokładna i precyzyjna,jak tylko możliwe. Następniedobieram odpowiednią terminologięmuzyczną oraz słowa, nie wspominająco składni, tak, aby poprowadzićczytelnika po ścieżce mojegorozumowania, co samo z siebie potrafibyć nie lada wyzwaniem. Pozatym, jako że muzyka jest dziedzinąinterdyscyplinarną, zazwyczaj piszęo jej znaczeniu w kontekście społeczeństwa,ludzi itp.B.M.F.: Jest Pan autorem nie tylkopodręczników akademickich, alerównież ośmiu płyt muzycznych.Jeśli ktoś chciałby zapoznać sięz Pana muzyką, od czego radziłbyPan zacząć?Prof. S.B.: Prawdopodobnie najlepszymmiejscem, aby zacząć, jestmoja strona, www.stanbreckenridge.com. Tam znaleźć można informacjeo mojej pracy akademickiej,książkach i muzyce. Jako naukowieci pisarz, staram się wyrazić mojeoddanie muzyce poprzez książki:Popular Music in America: Forgingthe American Spirit; MusicTaste or Waste: Critical ListeningSkills for Students, Teacher, and Parentsoraz African American MusicFor Everyone (której trzecia edycjaukaże się na wiosnę 2013). Jeśli ktośchciałby poznać moją muzykę, serwisyinternetowe takie jak iTunes,Rhapsody czy CDBaby dysponująmoimi płytami.B.M.F.: Jako Stypendysta ProgramuFulbright, mógł Pan wybrać jakikolwiekkraj – dlaczego w 2005 r.postanowił Pan odwiedzić Polskę?Prof. S.B.: Wybrałem Polskę głównieze względu na to, że w 2004 r.mój kolega, prof. Michael Steiner,który pracował wtedy na UMCSw ramach Programu Fulbright, zaprosiłmnie tutaj. Po wygłoszeniuwykładów w Toruniu i Lublinie byłempod takim wrażeniem, jeśli chodzio studentów i ogólnie wszystkichludzi, że musiałem zgłosić siędo programu Fulbright, aby mócbliżej poznać Polskę i jej kulturę.B.M.F.: Co skłoniło Pana do powrotudo Polski w tym roku?Prof. S.B.: Jako że czas, który spędziłemw Polsce w 2005 r., był takpouczającym i satysfakcjonującymdoświadczeniem, czułem, że muszępowrócić do, jak to mawia moja żonaGlennis, „naszego domu z dala oddomu”. Bardzo ważnym czynnikiem,który także zadecydował o naszympowrocie do Polski, byli wspanialiludzie, którzy wykazali się niezwykłąserdecznością i pozwolili namstać się częścią ich życia. W szczególnościbyli to Jurek Durczak, JoannaDurczak, Jurek Kutnik, PawełFrelik, Edyta Frelik, Ewa Antoszek,Mirella Czerwiec-Dykiel (z InstytutuAnglistyki UMCS) oraz KrzysztofŁuczak, Ewa Łuczak i Gosia Ziółek--Sowińska (z UW). Z akademickiegopunktu widzenia były to dyskusjez polskimi studentami, którzy wykazywaliautentyczne zainteresowaniedziedziną, którą się zajmuję,czyli studiami nad afroamerykańskąmuzyką i kulturą. Czułem, że muszępowrócić, aby dalej propagować wiedzęna temat tych i podobnych im zagadnieńwśród studentów w Polsce.B.M.F.: Czy polscy studenci różniąsię od studentów w StanachZjednoczonych?Prof. S.B.: Naturalnym jest, że zewzględu na historycznie różne strukturyspołeczne, kulturowe i politycznew Polsce i USA, proceduryoraz wyniki uczenia się są trochęinne. Jednak potrzeba zdobywaniawiedzy oraz wykorzystywanie jej doosiągnięcia sukcesu są takie sameu polskich i amerykańskich studentów.Dla mnie, jako wykładowcy, studencisię nie różnią – bardziej różnisię moje podejście do nauczania.B.M.F.: Jakim był Pan studentem?Prof. S.B.: Na studiach licencjackichczułem, że muszę nauczyć się takdużo, jak to tylko możliwe, na temathistorii muzyki. Studiowanieeuropejskiej muzyki oraz jej teoretycznych,historycznych i filozoficznychzagadnień pozwoliło mi pełniejzrozumieć rożne gatunki i style muzyczne.Pomimo tego, historia wcalenie była moim ulubionym przedmiotem,jednak wiedziałem, jak ważnajest wiedza o historii w życiu muzyka.B.M.F.: Studenci bardzo ceniąsobie Pana wykłady. Czy mógłbyPan podzielić się jakimiś radamina temat tego, jak prowadzić ciekawe,angażujące zajęcia?Prof. S.B.: Myślę, że większość z naspamięta jakieś zajęcia, które wywarłyna nas niezapomniane wrażeniei poruszyły nas w niezwykły,niespodziewany sposób. U podstawtakich zajęć, według mnie, leży entuzjazmprowadzącej je osoby. Wydajemi się, że słuchacze generalniechcą wierzyć w to, o czym sięuczą, jednak jest to niemożliwe, jeśliwykładowca nie wykazuje entuzjazmuw stosunku do tego, co mówi.Parafrazując słowa znanego kompozytowa,producenta i muzyka,Quincy’ego Jones, jeśli Ty to lubisz,ktoś inny też to polubi. Tak więc podstawato nie tylko wiedzieć, o czymsię mówi, ale też wierzyć w to i okazywaćentuzjazm i zaangażowanie.B.M.F.: Czy ma Pan jakiś sekretna temat tego, jak osiągnąć sukcesw nauczaniu?Prof. S.B.: Najpierw powiedz cośzabawnego i zaangażuj wszystkichw jakąś aktywność. Zazwyczaj zachęcamstudentów lub słuchaczy, abydołączyli do mnie i zaczęli śpiewaćlub klaskać do rytmu. To prawie zawszepozwala wszystkim trochę sięrozluźnić i zainteresować wykładem.Dziękuję za rozmowę.52 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie53

Sprawy studenckieSprawy studenckieMichał KuśnierzInfobrokerzy z UMCSWywiad z Rafałem Kozłowiczem i Michałem Kuśnierzem,tegorocznymi absolwentami Instytutu Bibliotekoznawstwai Informacji Naukowej, obecnie właścicielami firmyinfobrokerskiej Net-Brokers (http://net-brokers.pl/).Piotr Tafiłowski, ZakładInformacji NaukowejUMCS: Powiedzcie napoczątek coś o sobie.Rafał Kozłowicz: Rafał, rocznik1987, absolwent filologii polskiej naUMCS, prawie absolwent IBiIN natej samej Uczelni. Współwłaściciel,copywriter i broker informacji w firmieNet-Brokers. Kiedy nie pracuje,czyta, pisze i komponuje. Basistaw kapeli rockowej No Problem.Michał Kuśnierz: Michał, absolwentInstytutu Bibliotekoznawstwai Informacji Naukowej UMCS.Współwłaściciel Net-Brokers. Urodziłemsię w 1988 r. w Zamościu.Pasjonuję się infobrokeringiem,wywiadem gospodarczym, technologiami,marketingiem i muzyką.W wolnych chwilach piszę recenzjeFot. Archiwum prywatneRafał Kozłowiczpłyt i czytam. Gdy tylko mogę, pojawiamsię na różnych koncertach.Skąd pomysł na założenie własnejfirmy infobrokerskiej?RK: W moim przypadku było tak –któryś raz z kolei byłem w trakcie realizacjizlecenia dla firmy, w którejnadal jeszcze pracuję. Pomyślałem, żeprzecież nadal mogę robić to samo zadwa razy większe pieniądze w swojejwłasnej firmie, w dodatku zajmującejsię infobrokeringiem i jeszczeparoma innymi rzeczami. Mogę zrobićto z kumplem, on zna się na tymbardzo dobrze, firmę możemy założyćw Akademickich InkubatorachPrzedsiębiorczości, dzięki którymw razie problemów mamy do kogozwrócić się o pomoc oraz dostajemykilka pomocnych narzędzi. Poza tymwszyscy dzisiaj koncentrują swojedziałania marketingowe na środowiskuinternetowym, dlaczego więcnie pomóc zewnętrznym firmom poprzezna przykład sprzedaż baz danychteleadresowych?MK: Pracując w wywiadzie gospodarczym,zrozumiałem, że wielu ludzinadal nie docenia wartości informacji.Sam pomysł siedział gdzieśgłęboko w mojej głowie. Poza tym inspirujemnie biografia S. Jobsa, założycielafirmy Apple. Bardzo pociągamnie możliwość kreowania własnejmarki, pracy nad sobą czy wykorzystywaniewłasnej kreatywności. Reżimw stosunku do mojej pracy wykreowałowe mnie Studenckie KołoNaukowe „Palimpsest”. Pomagałemaktywnie przy jego założeniu, późniejbyłem jego aktywnym członkiem.Potrafiłem poświęcić się dlaczegoś, co sam tworzę. Zestawiłemto ze zdobytym doświadczeniemmoim i Rafała, żeby wypracowaćwłasną markę. Cieszę się, że na studiachmiałem przyjemność poznaćFot. Archiwum prywatneFot. Andrzej Kornilukwiele ważnych osób. Mieliśmy możliwośćzdobyć dodatkowe doświadczeniepodczas praktyk infobrokerskich.Przydatne okazały się takżeinne doświadczenia zdobyte w ciągutych pięciu lat.Czym się konkretnie zajmujecie?RK: Aktualnie nasze działania skupiająsię głównie na dwóch usługach– copywritingowych oraz tworzeniui sprzedaży baz danych. W pierwszymprzypadku zajmujemy się główniepisaniem tekstów SEO, czyli podwyszukiwarki internetowe – chodziprzede wszystkim o to, żeby wpłynąćna page rank danej strony www,dla której tworzymy takie teksty.Poza tym przygotowujemy jeszczetreści na strony internetowe, w zależnościod potrzeb klientów mogąto być zwyczajne newsy czy też treściofert. Obecnie jesteśmy równieżw trakcie realizacji kampanii marketinguszeptanego dla jednej z firm.Nasza praca polega głównie na siedzeniuprzed ekranem komputera,często po kilkanaście godzin dziennie,ponieważ niektóre bazy danychwymagają uzupełnienia o takie pozycje,jak chociażby liczba zatrudnionychosób. Ręczne wprowadzaniedo bazy danych takich informacjiw dodatkowych trzech czy czterechkatalogach zajmuje wiele czasu. Ponadtociągle staramy się dotrzeć dopotencjalnych klientów, więc do-dajemy ogłoszenia oraz wysyłamyoferty, oczywiście z różnym skutkiem,ale ogólnie zawsze jest jakiśodzew.MK: Zajmujemy się szeroko pojętyme-marketingiem oraz infobrokeringiem.Co kryje się pod tymiogólnymi stwierdzeniami? Tworzeniebaz danych, copywriting, marketingszeptany, social media marketingczy tworzenie kampanii SEO,mających na celu kreowanie wizerunkufirmy w wyszukiwarkach. Pomysłówna rozszerzanie działalnościjest wiele, ale póki co staramy sięrozwinąć obecnie oferowane usługina jak najwyższym poziomie.Czy macie dużą konkurencję narynku?RK: Konkurencja jest raczej duża,ciężko jest nam na przykład pozyskaćklientów, którymi byłyby bardziejrozpoznawalne czy cenione firmy.Póki co nasze działania ukierowanesą na małe przedsiębiorstwa, nie żądamyrównież zbyt wysokich stawekza nasze usługi, co pozwala nam nazadowalającą stabilizację finansową.MK: Dokładnie, zgadzam się z opiniąRafała. Konkurencja jest duża,ale możemy pozwolić sobie na oferowanieusług po przystępnych cenachi powolne zdobywanie kawałkarynku dla siebie. Reklama, rekomendacje,nasza działalność poza Internetemprzyczyniają się do ciągłegorozwoju. Wiem, że możemy sporouszczknąć większym od nas. A samrynek jest ogromny. Praktyczniekażda firma sprzedająca jakikolwiekprodukt może być naszym klientem.Ciągle szukamy niszy.To opłacalny biznes? Da się z tegożyć?RK: Póki co nie dokładamy do interesu,firma funkcjonuje dopierood dwóch miesięcy, teraz zaczął siętrzeci miesiąc działalności i powolinabieramy rozpędu – mamy corazwięcej zapytań oraz zleceń, ciąglezresztą się uczymy, jak prowadzićfirmę, więc nie do końca jesteśmynastawieni tylko na zysk. Ciągle szukamysposobu na odkrycie żyły złota,ale mam wrażenie, że powoli zbliżamysię do celu. Jestem dobrej myślii mam nadzieję, że niedługo będziemyświętować pierwsze poważne zyski.MK: Powiem krótko, po miesiącudziałalności wychodziliśmy na zero.Aktualnie mamy początek października,a już teraz notujemy rekordowezainteresowanie i zyski. Pierwszedwa miesiące to okres, w którymmusieliśmy wiele zrozumieć, nauczyćsię i zaobserwować pewne rynkoweprawidłowości. Zapraszam do zakładaniawłasnej działalności za pośrednictwemAIP. Czy da się z tego żyć?Jasne, musisz tylko być najlepszy.Dziękuję za rozmowę.Regionalistyka w praktyceStudentki z Panią Marianną BurzecW dniach 3–7 września 2012 r. odbyły siępraktyki wyjazdowe studentek, które uczestnicząw zajęciach specjalności regionalistyka,realizowanej w ramach projektu „UMCS dla rynkupracy i gospodarki opartej na wiedzy” przez InstytutFilologii Polskiej na Wydziale Humanistycznym.Ośmio osobowa grupa, do której miałyśmy przyjemnośćnależeć, wraz z opiekunem – mgr Iloną Gumowską,udała się do Ośrodka Edukacji Regionalnejw Hołownie, prowadzonego przez Gabrielę Bilkiewicz,prezes Stowarzyszenia na Rzecz Aktywizacji PolesiaLubelskiego. Czas, który tam spędziłyśmy, był dla nasszansą na zapoznanie się z dziedzictwem kulturowymregionu północno-wschodniej Lubelszczyzny.54 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie55

Sprawy studenckieSprawy studenckiePodczas zajęć, które złożyły się na bardzo ciekawyprogram, miałyśmy okazję zobaczyć z bliska wieleczynności i prac wykonywanych dawniej na wsi. Dziękispotkaniom z najstarszymi mieszkańcami Hołownamiałyśmy także szansę usłyszeć nieużywaną już dziśi niestety odchodzącą w zapomnienie gwarę chachłacką.Ludzie, z którymi rozmawiałyśmy, opowiadali namhistorie swojego życia, wzbogacając je o wiersze, pieśnii przyśpiewki oraz bajki i legendy ludowe. Dzięki mieszkankomHołowna zdobyłyśmy również wiele interesującychi praktycznych umiejętności, m.in. przygotowaniechleba na zakwasie, pracę na kole garncarskimoraz wytwarzanie naczyń i ozdób z gliny. Poznałyśmytakże w praktyce poszczególne etapy uprawy i obróbkilnu, od zasiania aż do końcowego efektu, jakim jesttzw. soroczka, czyli lniana koszula. W pobliskiej Kożanówcemogłyśmy obserwować panie pracujące natradycyjnych warsztatach tkackich. Gospodynie zaprezentowałynam wykonane na krosnach chodniki,narzuty oraz poszewki i obrusy, zdobione pięknymiręcznymi haftami. Podczas warsztatów zielarskichdowiedziałyśmy się wiele o właściwościach leczniczychposzczególnych ziół oraz poznałyśmy ich znaczeniei zastosowanie w kuchni, medycynie ludoweji kosmetyce. Pod czujnym okiem zielarki wykonałyśmydomowe kosmetyki, m.in. maść z gorczycy białeji krem z nagietka.Po każdym dniu inspirujących i absorbujących zajęćmogłyśmy wybrać się na przejażdżkę rowerową poniezwykle pięknej okolicy, a dzięki uprzejmości gospodarzyOśrodka Edukacji Regionalnej mogłyśmyzrelaksować się w prawdziwym wiejskim spa, w któ-Sekcja Geologiczna SKNGeografów w ramach IX LFNŁukasz Tkaczyk podczas prelekcji na Pikniku NaukowymIX LFNFot. Archiwum prywatneW dniach 15–21 września 2012 r. odbywał się w naszymmieście IX Lubelski Festiwal Nauki. Członkowie SekcjiGeologicznej Studenckiego Koła Naukowego GeografówUMCS aktywnie w nim uczestniczyli, przedstawiającdwa własne projekty. Koordynatorem obu inicjatywbył Łukasz Tkaczyk – student geografii na WydzialeNauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej.16 września na Placu LitewskimzorganizowanoPiknik Naukowy, podczasktórego Łukasz Tkaczyk i EwelinaJaworska prezentowali walory przyrodniczeokolic Szczebrzeszyna.Na ich stoisku, cieszącym się sporymzainteresowaniem wśród odwiedzającychPiknik, można byłoWypiek chleba pod okiem Pani Marianny Burzecrym, korzystając z sauny, regenerowałyśmy siły. Zostałyśmybardzo ciepło przyjęte przez pracownikówOśrodka oraz mieszkańców Hołowna i Kożanówki.Wieczorami, wspólnie z nimi, spędzałyśmy czas przyognisku, śpiewając ludowe pieśni.Praktyki były dla nas nie tylko okazją, by z bliskazobaczyć i dotknąć ginącej już kultury tradycyjnej czyusłyszeć gwarę chachłacką, ale także, by dowiedziećsię, w jaki sposób można promować dziedzictwo regionu,aby chronić je przed zaginięciem, a także, byaktywizować lokalne środowiska.Ewelina Dworak, Paulina Mazuruk,Aleksandra Młodożeniecobejrzeć m.in. pokaz multimedialnyoraz wystawę autorskich fotografii,wykonanych głównie na obszarzegminy Szczebrzeszyn.17 września w auli Wydziału Nauko Ziemi i Gospodarki Przestrzennejprzy al. Kraśnickiej przedstawionodrugi projekt pt. „Krajobrazy Lubelszczyznyi ich niepowtarzalneFot. Andrzej KornilukFot. Archiwum prywatnepiękno”. Prelegentami byli: ŁukaszTkaczyk, Monika Władyczuk, KatarzynaKamińska, Kamil Kap, DamianSławek i Łukasz Jasiocha. W swoichreferatach zaprezentowali najciekawszezakątki Lubelszczyzny:Padół Zamojski, Zaklęsłość Łomaską,Równinę Bełżycką, PradolinęWieprza, Wyniosłość Giełczewską,a także Małopolski Przełom Wisły.Sesji referatowej towarzyszyły konkursydla publiczności, w których dowygrania były atrakcyjne broszuryi książki o regionach Lubelszczyzny.Projekt skierowany był przedewszystkim do szkół z terenu Lublinai okolic, co spotkało się z dużym zainteresowaniem– przybyło kilkusetuczniów wraz z nauczycielami.Dzięki obu projektom nawiązanowspółpracę ze Specjalnym OśrodkiemSzkolno-Wychowawczym nr 1w Lublinie. Pierwszym jej owocembyła wizyta członków Sekcji GeologicznejSKNG podczas spotkaniadziałającego w tym Ośrodku„Kółka Ekologicznego”. 18 października2012 r. Łukasz Tkaczyk, MonikaWładyczuk i Katarzyna Kamińskaopowiedzieli podopiecznymplacówki o najciekawszych rejonachnaszego województwa. Prezentacjęuatrakcyjniły przyniesione przez studentówokazy skał i skamieniałości,głównie z obszaru Lubelszczyznyoraz meteoryty z Afryki Północnej.Prawdopodobnie również podczasprzyszłorocznego – X LubelskiegoFestiwalu Nauki studencizrzeszeni w Sekcji GeologicznejSKNG przedstawią kolejne projekty,na które już dziś serdecznie zapraszamy.Zachęcamy także do odwiedzeniastrony internetowej Sekcjiw portalu: www.skng.pl.Łukasz TkaczykSpotkanie w Specjalnym OśrodkuSzkolno-Wychowawcz ym nr 1w Lub linieI Lubelska JesieńHistorycznaW dniach 26–28 października 2012 r. na Wydziale HumanistycznymUMCS odbyła się „I Lubelska Jesień Historyczna”, czyli MiędzynarodowaStudencko-Doktorancka Konferencja Naukowa. Organizacjawspólnego przedsięwzięcia połączyła najprężniej działające kołanaukowe Instytutu Historii UMCS: Koło Naukowe HistorykówStudentów UMCS, Koło Naukowe Historii Krajów EuropyWschodniej oraz Studenckie Koło Naukowe Archiwistów.Konferencję zainaugurowałwykład dr. hab. MariuszaKorzeniowskiego,dotyczący działalności społecznej,politycznej i kulturalnej Polakóww Kijowie przed pierwszą wojnąświatową oraz występ pt. „WyjazdKrólowej Bony”, przygotowany przezczłonków Studenckiego Koła HistorykówSatyryków UMCS.Właściwe obrady zostały podzielonena trzy równoległe sekcje:Czarne charaktery – historyczniantybohaterowie, WielokulturowośćEuropy Środkowo-Wschodniej orazArchiwistyka i zarządzanie dokumentacją.Liczba chętnych przerosławszelkie oczekiwania organizatorów.Ostatecznie referaty w Lubliniewygłosiło ponad 130 młodych historyków,reprezentujących 21 polskichośrodków naukowych oraz ukraińskiNarodowy Uniwersytet Lwowskiim. Iwana Franki. Po wystąpieniachreferentów wywiązywały sięciekawe dyskusje, które nie milkłyrównież w kuluarach.Uczestnicy opuszczali Lublin bardzozadowoleni, chwaląc miłą atmosferękonferencjioraz gratulującwspaniałej organizacji.Również KomitetOrganizacyjnyI LubelskiejJesieni Historycznej,będącej największąstudenckąkonferencją o tematycehistorycznej,jaka miała miejsceOrganizatorzy I Lubelskiej JesieńHistorycznejna UMCS w ostatnich latach, zachęconysukcesem imprezy, zapowiedziałorganizację kolejnej edycjilubelskiej konferencji w przyszłymroku. Bezpośrednio po zakończeniuwydarzenia rozpoczęły się pracenad wydaniem tomu pokonferencyjnego,który zawarłby w sobienajlepsze spośród ponad 100 wygłoszonychreferatów.W skład KomitetuOrganizacyjnego weszli:Jagoda Pajda (przewodnicząca),MagdalenaDolecka, KatarzynaŚwigoń, Edyta Rybak,Łukasz Kosiński, KamilJakimowicz, Kamil Michaluk,Konrad Traczvel Bednarczyk oraz JanGawron.Kamil MichalukFot. Archiwum Organizatorów56 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie57

Sprawy studenckieSprawy studenckieFot. Kamil ŁbikUczestnicy wyjazduRadar 2012wyjazd integracyjno--motywacyjny SSWE UMCS25–27 października 2012 r. – w tych dniachw Lasach Janowskich odbył się tegorocznywyjazd integracyjno-motywacyjny Radar.Jest on organizowany z myślą o studentachpierwszego roku, a całe przedsięwzięcieprzygotowuje Samorząd Studentów WydziałuEkonomicznego wraz z wydziałowymikołami naukowymi (Kołem NaukowymEkonomistów, Kołem Naukowym Zarządzaniai Marketingu, Studenckim KołemNaukowym Finansistów i Studenckim KołemZarządzania Jakością i Wiedzą). Głównymzałożeniem wyjazdu jest zaszczepieniew nowych żakach zapału do szerokopojętej działalności studenckiej. DodatkowoRadar to również integracja i możliwośćdostania w pigułce wielu wskazówekułatwiających studencką egzystencję.Promocja wyjazdu rozpoczęłasię już podczaspierwszego kontaktumłodzieży z Uczelnią, tj. w dniuskładania dokumentów rekrutacyjnych.Przedstawiciele SamorząduStudentów wręczali ulotki i osobiściezachęcali do wzięcia udziałuw przedsięwzięciu. Kolejną okazjądo rozpropagowania wyjazdu byłauroczysta immatrykulacja oraz prezentacjemultimedialne z poprzednichRadarów. Wszystkie miejscazostały szybko zajęte, a pozostaliochotnicy z przykrością dowiadywalisię o zamknięciu zapisów.Tegoroczny wyjazd był wyjątkowyz kilku powodów. Organizatorzymieli zaszczyt zaprosić na wycieczkęprzedstawicieli studentówz Politechniki Lwowskiej (Ukraina).Ośmioosobowy zespół wprowadziłw integrację wspaniałą atmosferę,a możliwość wymiany spostrzeżeńi myśli dodała całości niesamowitąwartość.25 października o poranku uczestnicywraz z kadrą, która odpowiadałaza przebieg i bezpieczeństwo,stawili się do odprawy, by z niespożytąenergią i dobrym humoremudać się do Lasów Janowskich. Niktnie krył entuzjazmu, ale widocznebyło lekkie skrępowanie wśród żaków,wywołane zapewne stycznościąz nowymi osobami. By zlikwidowaćwszelkie bariery i wprowadzićatmosferę otwartości i wzajemnejsympatii, Kacper Chmielowiec –szkoleniowiec, zaproponował szeregW tle: Przywitanie zimy przez Radarowiczów, fot. Kamil ŁbikFot. Kamil ŁbikWspólne zdjęcie z Jarzębinamizabaw integracyjnych. Na rezultatynie trzeba było długo czekać. Każdyzostał wprowadzony w pozytywnynastrój, który nie opuszczał już nikogodo samego końca wyjazdu.Pierwszy dzień wycieczki przyniósłnajwięcej wrażeń. Wszystkoza sprawą dwóch niezwykłych spotkań.Pierwsze – z władzami WydziałuEkonomicznego: Dziekanemdr. hab. Zbigniewem Pastuszakiem,prof. nadzw. UMCS oraz Prodziekands. Studentów dr Małgorzatą Kamieniecką.Taki nieformalny kontaktpozwolił poznać funkcjonowanieUczelni z nieco innego punktuwidzenia, a studenci mieli niezwykłąokazję zadania nurtujących ichpytań. Co ważne, Dziekani z nieukrywanąprzyjemnością rozmawializ podopiecznymi, dzięki czemuwzbudzili dużą sympatię. DziekanZ. Pastuszak z przykrością opuszczałośrodek, ale Pani Prodziekan pozostałaze studentami przez dwa dni.Drugim niezwykle interesującympunktem pierwszego dnia wyjazdubyło spotkanie z charyzmatycznymzespołem, zwycięzcą plebiscytu nahymn Euro 2012 – z „Jarzębinami”.Każdy na długo zapamięta wykonanienowej wersji utworu „KokoKoko Euro Spoko” oraz opowieścina temat pierwszych lat działalności,życia członkiń zespołu po wygranej,a nade wszystko zabawneanegdoty opowiedziane z niesamowitymprzejęciem i radością. Studenciz żalem pożegnali się z zespołem,ale pamiątkowe zdjęcie orazkoszulki z dedykacjami dla Dziekanówpozostaną na długo w albumachoraz gablotach.Zwieńczeniem pierwszej fazy wyjazdubyło ognisko. Każdy szukałokazji, aby porozmawiać z PaniąProdziekan na mniej oficjalnymgruncie, co okazało się niezwykleproste dzięki otwartości i pozytywnemunastawieniu dr MałgorzatyKamienieckiej.Kolejny dzień rozpoczął się odtrudnej pobudki. Wszystko za sprawąniekończącej się imprezy integracyjnej,trwającej niemal do świtu.Jednakże gotowi i chętni do działaniażacy stawili się na szkoleniach,które zostały świetnie przygotowaneprzez Aleksandrę Wasilewskąoraz Kacpra Chmielowca –studentów WE UMCS. Dotyczyłyaspektów miękkich – pracy w grupieoraz komunikacji. W każdymze szkoleń aktywnie uczestniczyłaProdziekan, która dzięki doświadczeniuw pracy z młodzieżą udzielałacennych i praktycznych wskazówek.Szkolenia zostały ocenionebardzo wysoko przez uczestników,a zdobyta wiedza i umiejętności napewno zaprocentują w przyszłości.Tuż po szkoleniach Pani dr MałgorzataKamienicka pożegnała uczestników,ale energia, którą zostawiła,udzielała się nam do ostatniego dnia.Zgodnie z tradycją, „pierwszacy”musieli przejść chrzest. Organizatorzyzadbali także i o ten element.Podchody wydały się idealnym rozwiązaniem.Skomplikowana trasa,trudne zadania, jedzenie pozbawionesmaku – w pełni wprowadziły młodszychkolegów w szeregi studentów.Impreza integracyjna, a przedewszystkim pierwszy śnieg i zabawapod gołym niebem pozwoliły zapomniećo nieprzyjemnościach z trasypodchodów. Mimo negatywnychskutków w postaci przeziębienia,nikt nie zapomni wspólnie odśpiewanegoutworu „Last Christmas”.Rozkład trzeciego dnia zostałnieco zmieniony ze względu na pogodę.Wypad do parku linowegomusiał pozostać jedynie w sferzeplanów. Jednak zagospodarowanieczasu nie stanowiło żadnego problemu.Szkolenie przygotowane przezPrzewodniczącego SSWE UMCSTobiasza Kwita pt. „Zarządzanieprojektem” miało na celu teoretyczneprzygotowanie studentówdo realizacji pierwszych poważniejszychzadań. „Pierwszacy” połączeniw grupy będą przez najbliższe tygodnieopracowywać projekty, którychkoordynatorami zostali członkowieSamorządu oraz kół naukowych.Wyjazd chylił się ku końcowi,każdy z nieskrywanym smutkiempakował rzeczy, by następnie udaćsię do autokaru i zachować w pamięciwspomnienia jednych z najwspanialszychdni podczas studiów.Ankiety wypełnione przez uczestnikówwyjazdu dały jednoznacznąodpowiedź co do jego zasadności.Spotkanie zostało ocenione zewszech miar pozytywnie. Pozwoliłomłodym studentom bezboleśniewkroczyć w nowe środowisko,pozyskać informację od bardziejdoświadczonych kolegów, zawiązaćnowe przyjaźnie oraz spotkaćsię z Władzami Uczelni. Było warto!Ewelina BerlińskaI rok zarządzania, II st.AkademiaFinansówOpen Financena WydzialeEkonomicznymUMCSPocząwszy od listopada2012 r. została uruchomionana WydzialeEkonomicznym UMCSAkademia FinansówOpen Finance. Przedsięwzięcieto ma charakterścieżki edukacyjnejdla studentów wszystkichWydziałów UMCS.Absolwenci Akademiiotrzymają certyfikatyOpen Finance, a najlepszymz nich zostaniezaproponowana praca.Inicjatywa ta macharakter pionierskii UMCS jestjednym z dwóch partnerówOpen Finance w Polsce w zakresietego typu współpracy.Więcej szczegółów na ten tematznajdą Państwo na stronie:www.kariera.open.pl.Akademia Finansów Open Financezostała utworzona w wynikuwspółpracy z otoczeniemUniwersytetu, jaka jest prowadzonaw ramach projektupn. „Synergia – kształtowaniekompetencji studentów WydziałuEkonomicznego UMCSpoprzez zdobywanie wiedzypraktycznej”.Bartłomiej Twarowski58 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie59

Sprawy studenckieSprawy studenckieFot. Wiaczesław KostkoFot. Wiaczesław KostkoFot. Wiaczesław KostkoIntensywny kurs językapolskiego (EILC) dla studentówProgramu Erasmus – Lublin 2012W dniach 1–28 września 2012 r. w Centrum Języka i Kultury Polskiejdla Polonii i Cudzoziemców UMCS odbyła się 7. edycja IntensywnegoKursu Języka Polskiego dla studentów programu Erasmus EILC 2012.Przedsięwzięcie, dofinansowaneze środków unijnychw ramach programu„Uczenie się przez całe życie”, ma nacelu przygotowanie studentów uczestniczącychw wymianie międzynarodowejErasmus do pobytu i studióww różnych uczelniach polskich. W lubelskimEILC uczestniczyło 28 słuchaczyz 9 krajów (Turcji, Hiszpanii,Francji, Niemiec, Czech, Włoch,Węgier, Słowacji i Portugalii). Prawiepołowa z nich pozostanie na semestrlub rok w Lublinie, w tym pięć osóbna UMCS. Uczestnicy Kursu zostaliprzyjęci przez władze UMCS w osobierektora Stanisława Michałowskiegoi prorektor Barbary Hlibowickiej-Węglarz.Na spotkaniu rozmawiano m.in.na temat możliwości studiowania cudzoziemcówna UMCS. Ze studentamispotkał się także dyrektor CJKPUMCS Jan Mazur, który opowiedziało działalności Centrum i gorąco zachęcałnaszych gości do nauki językapolskiego i poznawania polskiej kultury.Studenci byli zachwyceni gorącymprzyjęciem i życzliwością, z jakąspotkali się na naszym Uniwersyteciei w naszym mieście.Program Kursu obejmował lektoratjęzyka polskiego (80 godzin),wykłady z historii Polski i kulturypolskiej oraz liczne imprezy kulturalno-turystyczne.Zajęcia dydaktyczneodbywały się w dwóch grupachdla początkujących, a wykładyprowadzone były dla wszystkich studentówjednocześnie w języku angielskim.Słuchacze nabyli umiejętnośćposługiwania się językiem polskimw podstawowych sytuacjach komunikacyjnych:w sklepie, w kiosku, restauracji,u lekarza, w szkole i na uniwersytecie,na ulicy, w autobusie czyw urzędzie. Zapoznali się z najważniejszymizagadnieniami z najnowszejhistorii Polski, przemianamipolityczno-ekonomicznymi i kulturowymipo 1989 r., najważniejszymipostaciami z historii literaturyi kultury polskiej oraz z polską kulturąpopularną. Uczestniczyli takżew zajęciach dodatkowych, obejmującychkulturę żywego słowa (naukępiosenek, wierszy i wybranych tańcówpolskich) oraz ćwiczenia fonetyczne.Dodatkowym elementemprogramu były prezentacje 10 filmówpolskich, poprzedzone prelekcjąna temat ich kontekstu historycznego,literackiego i artystycznego.Program kulturalno-turystycznykursu obejmował: zwiedzanie miasteczkaakademickiego, centrumLublina i Starego Miasta, wycieczkido Kozłówki, Kazimierza, Sandomierza,Zamościa i Zwierzyńca, koncertFot. Wiaczesław KostkoZespołu Tańca Ludowego UMCSi cztery koncerty w Filharmonii Lubelskiej,zwiedzanie muzeum naterenie byłego obozu koncentracyjnegona Majdanku oraz wizytęw Muzeum Wsi Lubelskiej i OgrodzieBotanicznym UMCS.Na zakończenie uczestnicy otrzymalizaświadczenia o ukończeniukursu, certyfikaty ECTS i dyplomy.Ci, którzy wyjeżdżali z Lublina, z żalemżegnali się z niedawno poznanymi,a już tak bliskimi nauczycielamii kolegami. Obiecali, że będąnas odwiedzać w przyszłości. Ci, którzyzostali w UMCS, już uczestnicząw zajęciach na Wydziałach, a do CJKPprzychodzą na kontynuację kursu językapolskiego. Mamy nadzieję, że ichpozytywne doświadczenia w Lubliniesprawią, iż zyskamy nowych ambasadorówjęzyka i kultury polskiej,ale także naszego miasta i Uczelni.A oto, co o Kursie powiedzieli samistudenci:Christian (Czechy): Staying atMaria Curie-Skłodowska Uniwersityin Lublin has been a worthwhile experienceto me. It has really openedmy mind to learning more aboutthe Polish cultural background. Theplaces visited myself forever remainworthwhile in my memory likewisethe group of students I came in contactwith. I am grateful to all the lecturersand other personnel who madethe group stay at UMCS an exquisitesuccess. Kisses to you all!!! Longlive UMCS, Lublin!Daniel (Hiszpania): The coursewas great and really intensive, butgreat! Our teachers were so patientwith us! Thanks a lot!Rita (Węgry): The course was absolutelygreat! So many different activities!We did not have even one dayfree! Thank you very much!Wszystkim studentom Erasmu sa,a szczególnie gościom naszego Uniwersytetu,życzymy wielu sukcesóww życiu akademickim, naukowymi osobistym! Mamy nadzieję,że wywiozą z pobytu w CJKPUMCS w Lublinie dobre wspomnieniai będą w przyszłości wracać donaszego miasta.Anna Dunin-DudkowskaUczestnicy konferencjiRachunkowośćw teorii i praktyceW dniach 22–23 października2012 r. w Sali KlubowejDS Femina odbyła się I MiędzynarodowaStudencka KonferencjaNaukowa „Rachunkowość w teoriii praktyce”. Wydarzenie to zostało przygotowaneprzez współpracujące ze sobąorganizacje: grupę Rewident Koła NaukowegoEkonomistów oraz StudenckieKoło Naukowe Finansistów. W Konferencjiudział wzięło ponad 50 studentówz wielu ośrodków akademickich z Polskii Ukrainy, w tym m.in.: z PolitechnikiLwowskiej, Uniwersytetu Ekonomicznegow Krakowie, Uniwersytetu JanaKochanowskiego w Kielcach, WyższejSzkoły Bankowej w Gdańsku, UniwersytetuMikołaja Kopernika w Toruniu,Uniwersytetu Rzeszowskiego, UniwersytetuMarii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.Konferencję otworzyło wystąpieniedr. Mirosława Łobody, Prodziekanads. Jakości Kształcenia Wydziału EkonomicznegoUMCS, w którym podkreśliłogromne znaczenie dodatkowychinicjatyw podejmowanych przez studentów,szczególnie w kontekście ichprzyszłej kariery zawodowej. Słowa pochwałypopłynęły również z ust KierownikaZakładu Rachunkowości UMCS,dr. hab. Henryka Ronka, prof. nadzw.Podczas konferencji przedstawiono21 referatów prezentujących problemywspółczesnej rachunkowości orazproblemy rodzące się na styku teoriii praktyki. Nagrodzono trzy najlepszeopracowania: pierwsze miejsce zajęłowystąpienie pt. „Bilansowe i podatkoweujęcie kosztów reprezentacjii reklamy” Marty Jacak i Natalii Janiszz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,drugie miejsce zajęła praca KatarzynyKasperskiej i Beaty Lewickiejz UMCS „Usługi księgowe w Polsce –analiza rynku oraz ocena rozwiązańdostępnych dla MSP”, trzecim wyróżnionymreferatem był „Benchmarkingzewnętrzny jako narzędzie rachunkowościzarządczej” Dominiki Smoleńz Uniwersytetu Rzeszowskiego. Ocenyreferatów dokonały dr Małgorzata Kamienieckaoraz dr Agnieszka Kister,będące opiekunkami merytorycznymiwydarzenia. Konferencja została objętapatronatem honorowym PrezydentaMiasta Lublin oraz Wojewody Lubelskiego.Nagrody dla uczestników przekazały:redakcja miesięcznika „Rachunkowość”,Wydawnictwa Ekspert, PWEi Difin, szkoła językowa Profi-Linguaoraz Fantasy Park.Podjęta inicjatywa stanowiła kontynuacjęzrealizowanej w ubiegłym rokuogólnopolskiej konferencji „Wybraneaspekty rachunkowości w praktyce”.Dzięki współpracy Zakładu RachunkowościWE UMCS z Katedrą Rachunkowościi Analizy Politechniki Lwowskiejudało się podnieść rangę tego wydarzeniapoprzez nadanie konferencjistatusu międzynarodowej. Uwieńczeniemwysiłków prelegentów, tj. polskichi ukraińskich studentów, będzie publikacjamonografii obejmującej przygotowanereferaty.Beata LewickaFot. Agnieszka Kister60 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie61

Sprawy studenckieSprawy studenckieFot. Piotr KatalskiInstalacja pierwszej stacji pomiarowej „Komanówka”Naukowy obóz SKNG UMCSw Roztoczańskim ParkuNarodowymPierwszym miejscem,do którego udaliśmy siępo przyjeździe do Zwierzyńca,był Ośrodek Edukacyjno-MuzealnyRPN. Dzięki uprzejmości Dyrekcjimogliśmy korzystać z rowerów,przy pomocy których dostaliśmy siędo osady Komanówka – naszej bazywypadowej w teren badań. Niedzielęzaczęliśmy od udziału w 7. GwiaździstymRajdzie Rowerowym – WzgórzePolak, które było miejscem jednejz niewielu zwycięskich bitew powstaniastyczniowego. Wyjazd tenmiał wymiar zarówno rekreacyjny,jak i zapoznawczy z roztoczańskąprzyrodą i pięknymi krajobrazamiRoztocza Środkowego. Po powrociez rajdu założyliśmy trzy punktypomiarowe. W lesie jodłowym, bukowymoraz na polanie znalazły sięurządzenia do pomiaru temperaturyi wilgotności powietrza oraz temperaturygruntu. W poniedziałek ranoodwiedziliśmy Stację Bazową ZintegrowanegoMonitoringu ŚrodowiskaPrzyrodniczego „Biały Słup” i zapoznaliśmysię z technikami pomiarowymioraz z badaniami prowadzonymiprzez pracowników stacji. Pokrótkiej prezentacji wzięliśmy udziałStudenci przy Ośrodku Edukacyjno--Muzealnym RPNFot. Andrzej GluzaW dniach 1–8 września2012 r. na terenie RoztoczańskiegoParku Narodowegoodbył się obóznaukowy StudenckiegoKoła Naukowego GeografówUMCS. Dziesięciorostudentów pod opiekądr. A. Gluzy i dr. K. Siwkaprowadziło na terenie Parkubadania, które zostanąwykorzystane w opracowaniachnaukowych SKNG.w badaniach terenowych. Wtorek byłdniem pomiarów patrolowych, przeprowadzanychna trasie Florianka –Zwierzyniec, które koncentrowały sięna właściwościach fizycznych oraz jakościpowietrza (temperatura, wilgotność,zawatość CO₂, wiatr etc.). Natomiastw środę obiektem naszychbadań były warunki topoklimatyczneBukowej Góry. Kolejny dzień wypełniłynam pomiary natężenia hałasuw pobliżu linii kolejowej orazdróg różnej rangi w okolicach Zwierzyńca.W piątek wybraliśmy dośćdługą leśną trasę do Stawu Florianieckiego,by w różnych ciekach dopływającychdo stawu, mokradłachoraz w samym stawie zbadać właściwościfizykochemiczne wody. Natomiastpo południu przeprowadziliśmywstępne badania zmiennościtemperatury i wilgotności powietrzana pobliskim wzniesieniu, w zależnościod wysokości n.p.m. i odległościod ściany lasu. Ostatniego dniawstaliśmy bardzo wcześnie, by przedwyjazdem zdążyć jeszcze przeprowadzićdalszą część badań kartowaniatopoklimatycznego i posprzątać „Komanówkę”.Mimo, iż żal nam byłoopuszczać Roztocze i kończyć tenprzyjemny oraz obfity w pomiaryobóz, udaliśmy się do Zwierzyńca,pożegnać się z panem DyrektoremRPN Tadeuszem Grabowskim.Wstępne wyniki badań prowadzonychprzez nas zostały zaprezentowanena VII Sympozjum NaukowymMeteorologia i Klimatologiaw służbie rolnictwa i turystyki, Zamość– Łuck, 27–29 września 2012.Uczestnicy obozu serdecznie dziękująDyrekcji i Pracownikom RoztoczańskiegoParku Narodowegoza możliwość organizacji obozunaukowego oraz wszelką pomocpodczas naszego pobytu w Parku.Joanna Lalak, Grzegorz Siwek,Katarzyna WróbelFot. Tomasz TarczyńskiKoło Amatorów Antyku w strojach z epokiV Dzień Historyka23 października 2012 r. odbyła się V edycja Dnia Historyka, imprezy przeznaczonejdla młodzieży Lubelszczyzny, celem zainteresowania jej historią i naszą Uczelnią.Koordynatorem akcji byłdr Marek Sioma. Chęćuczestnictwa zgłosiły24 szkoły (organizatorzy spodziewalisię ok. 500 uczniów). W tymroku zajęcia koncentrowały sięwokół problematyki XX-wiecznej,szczególnie tej dotyczącej II wojnyświatowej. W zajęciach laboratoryjnychuczestniczyli pracownicylubelskiego oddziału IPN, FundacjiPolsko-Niemieckie Pojednanieoraz Ośrodka Brama Grodzka –Teatr NN. Specjalną dyskusję interaktywnąpod tytułem „Po cohistoria?” poprowadził dyrektorInstytutu Historii. Poprzednie edycjeprogramu cieszyły się dużymzainteresowaniem, wiele szkół zamieściłona swoich stronach internetowychprezentacje poświęconeDniowi Historyka. Aby to zainteresowaniepodtrzymać, formuła imprezyzmienia się co roku.Młodzieży zaoferowano na początekudział w trzech warsztatachtematycznych: „Rekonstrukcjaprzestrzeni historycznych na przykładziedziejów Lublina”, „Stratyosobowe w czasie I wojny świato-wej”, „Relacje świadków wydarzeńjako metoda personifikacji historiina przykładzie wysiedleń Zamojszczyznyw latach 1942–1943”. Następniemożna było uczestniczyćw pokazach studenckich kół naukowychdziałających w naszym Instytucie.Studenci pasjonaci prezentowaliwłasnoręcznie zrobione replikistarożytnych ubrań, uzbrojenia,przedmiotów codziennego użytku.W największej auli Wydziału pokazywanomultimedialną prezentacjęoferty programowej InstytutuHistorii, urozmaiconą o występy„żołnierzy” armii fińskiej, przedstawieniesatyryczne pt. „Wyjazdkrólowej Bony, czyli o historii niekonwencjonalnie”oraz konkurswiedzy historycznej z nagrodami.Wystarczyło spróbować przecisnąćsie przez tłumy na korytarzachWydziału Humanistycznego, byzrozumieć, że V edycja Dnia Historykazakończyła się sukcesem.Relacje na ten temat można byłozobaczyć i usłyszeć w lubelskiej telewizjii radiu. Organizatorom pogratulowałinicjatywy PrezydentRP Bronisław Komorowski.Fot. Tomasz Tarczyński Fot. Tomasz TarczyńskiDyrektor IH dr hab. Dariusz Słapekpodziękował historykom tymisłowami:„Organizowany przez IH UMCSw dniu 23 października Dzień Historykastał się z pewnością nie tylkoprobierzem i miarą zainteresowaniaprzeszłością ze strony zwłaszcza młodzieżyszkolnej z całej niemal Lubelszczyzny.Kolejną, piątą edycję tej wpisanejjuż w pewną tradycję InstytutuHistorii imprezę traktować należyrównież jako swego rodzaju papiereklakmusowy skali zaangażowaniai aktywności naszych studentów.Miriady młodzieży w gmachu NowejHumanistyki naocznie dowiodły,że żacy historycy (szczególnie członkowiewielu kół naukowych, prawdziwipasjonaci i amatorzy muzyKlio) chwalebnie zdali egzamin z empatiii synergii. Pozostaje mi jedyniez ogromną przyjemnością i szczerąwiarą w powodzenie innych, podobnychw charakterze przedsięwzięćw przyszłości, złożyć wszystkim studentomhistorii, wspomagającymideę otwarcia Instytutu na zewnątrz,serdeczne podziękowania!”.A. K.Elementy uzbrojeniażołnierzystarożytnościzrekonstruowaneprzez studentówhistoriiWystęp „WyjazdkrólowejBony”, przygotowanyprzez StudenckieKołoHistoryków SatyrykówUMCS62 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie63

W świecie książekW świecie książekDzieje InstytutuGeograficznegow UniwersytecieLwowskimw latach 1883–1939Kilka ostatnich lat poświęciłemmiędzy innymi nastudiowanie literaturyzwiązanej z Kresami Wschodnimi,a szczególnie ze Lwowem. Byłyto pozycje dawne i współczesneo charakterze naukowym, literackimi pamiętnikarskim. Ta wiedza,pasjonująca sama w sobie, byłami niezbędna podczas pisania dwupowieści związanych z Wołyniem,Podolem i Lwowem, tj. „Dwunasteskrzypce” (2011) i „ Oczy ikony”(2012). Dlatego trudno się dziwić,że gdy natrafiłem na bardzo interesującąmonografię naukową, powstałąw środowisku naszego Uniwersytetu,natychmiast zagłębiłem się w studiachtam zawartych, mimo że jest todzieło związane z historią geografii.Nie jestem przyrodnikiem, a humanistą-psychologiem,tym niemniejzawartość treściowa pracy,styl przekazu informacji, dojrzałaforma języka sprawiły, że dziełodr Krystyny Harasimiuk „Dzieje InstytutuGeograficznego w UniwersytecieLwowskim w latach 1883––1939” (Wyd. UJ) czytałem z wielkimzainteresowaniem.Każdy czytelnik traktujący poważniezapoznawanie się z książką,a więc taki, co to nie kartkuje jej pobieżnie,a studiuje, wchłania i wartościujeposzczególne jej warstwy,pyta na wstępie, a głównie gdy przeczytaostatnią stronę: „O czym jestta książka? Czy zapowiadane treściw spisie, w subiektywnym odbiorzeczytelnika zostały wyczerpane?O czym jest ta monografia?”.Autorka oparła dzieje InstytutuGeograficznego we Lwowie (czyli56 lat jego działalności) na szerokieji pogłębionej płaszczyźnie kul-turowej wschodniej Galicji. Rozdziałpierwszy to „Lwów w dziejach kulturyi nauki polskiej”. Jest to syntezarozwoju myśli intelektualnychod czasu renesansu, w tym szczególnymmiejscu Europy, jakim byłpolski Lwów, rozwijający się na pograniczukilku kultur, Lwów traktowanyjako społeczność ludzkakreatywna i tolerancyjna. W tymmiejscu Autorka ukazuje specyfikęlwowskiej szkoły filozoficznej, swoistośćkulturową środowisk naukowychi artystycznych, mentalnośćLwowiaków z ich otwartością, poczuciemrealizmu i komizmu. Natakim podłożu zrodziła się lwowskaszkoła nauk przyrodniczych,a w tym Instytut Geograficznykierowany przez prof. AntoniegoRehmana, a następnie przez prof.Eugeniusza Romera (Instytut Kartograficznyw symbiozie z InstytutemGeograficznym UniwersytetuJana Kazimierza we Lwowie).Autorka przyjmuje bardzo konsekwentnyklucz przekazu wiedzy –są to idee i wartości (w tym wartościpatriotyczne jako siły sprawcze),podejmowane problemy naukowe,mistrzowie, uczniowie i następcy,struktura organizacyjna ośrodków,dorobek naukowy, działalność wydawnicza,nowe problemy i nowatorstwoo cechach generatywnychpromieniujące ideami twórczymi nietylko po likwidacji środowiska, alepo roku 1944 i do okresu obecnego.Niezmiernie ważną cechą tegoopracowania jest ukazanie głównychmistrzów (w szczególnościA. Rehmana i E. Romera) jako ludziz krwi i kości, stymulowanychw twórczości naukowej i działalnościorganizacyjnej właściwościamiswojej osobowości i tożsamości, systememwartości, zdolnościami doprzełamywania trudności, w czasiezaboru austriackiego i trudnych materialnielatach międzywojennych.Podsumowaniem dorobku InstytutuGeograficznego są główneproblemy badawcze, metodologiabadań, a w szczególności potencjałludzki, ludzie, którzy zasilili poopuszczeniu Lwowa geograficzneośrodki we Wrocławiu, Krakowiei Poznaniu. Mimo dziejowej tragediipolskiego Lwowa, ten dorobekstał się nicią przewodnią i ciągłościąmyśli przewodniej przyrodnikóww czasach, gdy Lwów przestałbyć tamtym Lwowem, bo zmienilisię jego mieszkańcy z całym bogactwemkulturowym, kształtowanymprzez wieki.Na koniec muszę dodać, że całamonografia pisana jest pięknym,dojrzałym poznawczo językiem,stylem zwartym i syntetycznym.Oparta jest na bardzo bogatym piśmiennictwienaukowym (nie tylkogeograficznym). Przyjęta metodologiarozważań, generalizacji i konkretyzacjimyśli jest bardzo konsekwentna,daje czytelnikowi okazjędo refleksji. Autorka nie narzucaswojego zdania nawet w końcowympodsumowaniu. Jest to także dziełoo wartościach patriotycznych, alezobiektywizowane i pozbawionejednostronności ocen.Prof. dr hab.Stanisław Leon PopekJoseph Conradand the OrientJoseph Conrad and theOrient to 21. już tom seriiwydawniczej Conrad:Eastern and Western Perspectives,wydawanej pod redakcjąnaukową prof. dr. hab. WiesławaKrajki, kierownika Zakładu StudiówConradoznawczych UMCS. Zredagowanaprzez Amara Acheraïoui Nursel Içöz monografia jest zbioremartykułów omawiających twórczośćJosepha Conrada w kontekściejej związków z kulturą Wschodu.Krytycznej analizie poddany zostałtu szereg „egzotycznych” tekstów pisarza,począwszy od jego pisarskiegodebiutu, Szaleństwa Alamyera, poprzeztzw. trylogię malajską, Jądrociemności, Lorda Jima, Zwycięstwo,skończywszy zaś na Ocaleniu.Większość zawartych w zbiorzeartykułów jest osadzona w teoriipostkolonialnej. Problemem geopolitykiWschodu w odniesieniu doideologii imperializmu zajmuje sięAmar Acheraïou („Joseph Conrad’sEastern Geopolitics: Trade and Imperialism”).Omawiając społecznośćchińskich emigrantów w prozieConrada, Terry Collins i Ira Rajarozstrzygają na korzyść pisarza kontrowersyjnąkwestię jego rzekomegoeurocentryzmu i rasizmu („Conrad’sChinese: Orientalism, Eurocentrism,Racism”). Postkolonialne pojęcie inności(ang. alterity) to przedmiot rozważańHarry’ego Sewlalla („»A Storyof a Magnificent Savage«: InterrogatingAlterity in »Karain: A Memory«”)oraz Davida Tenenbauma(„The Continental Divide: Ethicsand Alterity in Conrad’s LingardTrilogy”). Mowie i milczeniu mieszkańcówOrientu poświęcony jest artykułMargaret J-M Sönmez („TheSpeech and Silences of Orientals InConrad’s Malay Novels”). Do koncepcjipragnienia okcydentalnegoodwołują się prace Tamary Wagner(„The Ends of Occidentalist Desirein Conrad’s »Malay« Novels…”) orazAlexii Hannis („Orienting Desire inJoseph Conrad’s Almayer’s Folly andAn Outcast of the Islands”). Z koleiproblem konfrontacji kultur Zachodui Wschodu w utworze Ocalenie poruszaYannick Le Boulicaut („CrossingCultural Lines in The Rescue”).Niemniej jednak we wspomnianymtomie znaleźć można równieżprace korzystające z metodologiiwpływologicznej i komparatystycznej,a także jeden artykuł zawierającyrefleksje na temat reakcji nadzieła Conrada wśród studentówuniwersytetu. Ted Billy wskazujena związki twórczości pisarza z filozofiąOrientu, zwłaszcza z buddyzmemi hinduizmem („Almayer’sFolly and Victory: Conrad’s Affinitywith Asian Religions”). Russell Fordprzeprowadza porównawczą analizęJądra ciemności i powieści TayebaSaliha A Season of Migration to theNorth („Migratory Rhetorics: Conrad,Salih and the Limits of Culture”).Filmowa adaptacja powieści Lord Jimw reżyserii Richarda Brooka jest tematemartykułu Laëtitii Crémony„Screening Decolonization: RichardBrook’s Lord Jim”. Zbiór zamyka esejLawrence’a Ware’a „To the Coverted”,w którym autor zauważa, iż akademickadyskusja o Conradzie, jakąprowadzi z pochodzącymi z różnychkręgów kulturowych studentaminie tylko przybliża im twórczośćautora Lorda Jima, lecz jesttakże inspiracją do „głębokich rozważańnatury etycznej”.Jak pisze we wstępie Amar Acheraïou,„Joseph Conrad and the Orientto pierwsze obszerne studium, którew dogłębny sposób zajmuje się conradowskąpercepcją i przedstawieniemOrientu w jego prozie malajskiej”.Jako kolejna cenna pozycjaw dorobku światowej conradystyki,książka ta powinna również zainteresowaćpolskich czytelników, zaznajomionychgłównie z polskimii wschodnioeuropejskimi kontekstamiprozy pisarza.Wojciech KozakKomunikacjaniewerbalna.Płeć i kulturaW październikubieżącego rokuw WydawnictwieUMCS ukazałasię książka „Komunikacjaniewerbalna. Płeć i kultura.Wybór zagadnień”autorstwa pracownikówdwóch zaprzyjaźnionychInstytutów: dr Ewy Gałażewskiej(Zakład KulturyPolskiej, Instytut Kulturoznawstwa)i dr Urszuli Kusio (Zakład SocjologiiKultury i Wychowania, Instytut Socjologii). Najlepsząrekomendacją książki są słowa recenzenta– prof. dr. hab. Wojciecha Józefa Burszty:„To wzorcowa książka porządkująca stan wiedzyna temat komunikacji niewerbalnej, uwzględniającaróżnice wiążące się ze statusem płci (biologiczneji kulturowej w równej mierze) z jednej strony,a z drugiej pokazująca niejako codzienność interakcyjnąnaszych spotkań z odmiennością kulturową,codzienność, w ramach której zwykle nie zdajemysobie sprawy z konsekwencji własnych zachowań,uważanych spontanicznie za zrozumiałe i oczywiste.Książkę można polecić jako opracowanie o wyjątkowychwalorach poznawczych i edukacyjnych– jasne, napisane precyzyjnym językiem (i takożskonstruowane), zachęcające do refleksji nad niejawnymiaspektami codzienności kontaktów międzyludzkich,kompetentne i otwierające perspektywydalszych badań. Będzie to podstawowa lektura nawszystkich kierunkach studiów humanistycznychi społecznych, a ma szansę stać się książką czytanąprzez tych wszystkich, którzy mają świadomość, żeróżnica kulturowa nie jest jedynie pustym hasłem”.Książka składa się z dwóch zasadniczych części:„Komunikacja niewerbalna w aspekcie płci”(dr Ewa Gałażewska) i „Komunikacja niewerbalnaw aspekcie międzykulturowym” (dr Urszula Kusio).Jak we Wprowadzeniu piszą autorki książki,część pierwsza ma charakter teoretyczny, przedstawiacharakterystykę poszczególnych dziedzinkomunikacji niewerbalnej oraz różnice w komunikacjiniewerbalnej między kobietami i mężczyznami.Część druga poświęcona jest komunikacjiniewerbalnej w kontekście kontaktów międzykulturowych.Książka jest ważną pozycją w kanonie lekturkulturoznawców, socjologów, językoznawców.MW64 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie65

W świecie książekŻycie kulturalneReprint książki Majera Bałabana„Żydowskie miasto w Lublinie”Majer Bałaban, polski historykżydowskiego pochodzenia,zawitał doLublina w 1915 r. Jako rabin wojskowyw armii austriackiej miał pośredniczyćmiędzy zaborcą a ludnościążydowską. Owocem pobytuBałabana w Lublinie był wydanyw 1919 r. w Jüdischer Verlag w Berlinieniezwykły przewodnik Die Judenstadtvon Lublin. Pięknie ozdobionyrysunkami architekta KarlaRicharda Henkera oprowadzał nietylko po konkretnej dzielnicy żydowskiejmiasta, ale też po historiiŻydów w Rzeczpospolitej Polskiej.Zniszczenie przez Niemców dzielnicyżydowskiej i eksterminacja ludnościżydowskiej nadały książce charakterniepowtarzalnego dokumentu,pozwalającego na rekonstrukcję‘umarłego miasta’ i na przywróceniepamięci o żydowskim Lublinie orazW czwartek 25 października2012 r. w siedzibieMuzeum Literackiego im.J. Czechowicza w Lublinie odbyłasię promocja książki „Między literaturąa polityką. O JózefieŁobodowskim”pod redakcją LudmiłySiryk i Ewy Łoś. Tomstudiów wydany przezWydawnictwo UMCSjest pokłosiem sesji naukowej,która odbyła sięw dniach 22–23 października2009 r. w setnąrocznicę urodzin pisarza.W promocji udział wzięli m.in.Dyrektor Instytutu Filologii SłowiańskiejFeliks Czyżewski, Dyrektor MuzeumLubelskiego Zygmunt Nasalski,Andrzej Paluchowski, były DyrektorBiblioteki Uniwersyteckiej KUL,Anna Nasalska z Instytut Filologiiwielowiekowym sąsiedztwie. Polskiprzekład książki ukazał się dopierow 1991 r., co wiele mówi o polityceprzemilczania żydowskiej obecnościi tradycji w PRL. Autorem przekładujest Jan Doktór, obecniepracownik ŻydowskiegoInstytutu Historycznegow Warszawie.25 września 2012 r.w Ośrodku BramaGrodzka – Teatr NN odbyłasię uroczysta promocjareprintu wydanegow dwóch językach:niemieckim i polskim.Książkę zredagowali prof. HartmutEggert, emerytowany pracownikWolnego Uniwersytetu w Berliniei prof. Janusz Golec, dyrektor InstytutuGermanistyki i LingwistykiStosowanej UMCS. Prof. Eggert, autorposłowia do książki, opowiedziałPolskiej UMCS oraz Ewa Tomanek,przedstawicielka rodziny pisarza.Prezentowana praca ma charakterinterdyscyplinarny i międzynarodowy.Wśród autorów znaleźli sięliteraturoznawcy, historycy,bibliotekarze, muzealnicy,tłumacze z Polski,Ukrainy, Hiszpaniii Kanady.Książka przedstawiarozmaite aspekty i noweinterpretacje twórczościpisarza. Część badań dotyczyźródeł archiwalnych,niepublikowanychnotatek i korespondencji autora odniedawna dostępnych w lubelskichzbiorach muzealniczych.Józef Łobodowski, uważany zajednego z twórców awangardylubelskiej, ponad 80 lat temu rozpocząłswoją działalność literackąo jej losach. Możliwość wydania tejwłaśnie książki była dla wzruszonegoprofesora honorowego UMCS ukoronowaniemwspółpracy nawiązanejmiędzy uczelniami na początku lat90. i przyjaźni między InstytutamiGermanistyki.Opublikowany w 70.rocznicę likwidacji lubelskiegogetta przewodnikhistoryczny pozwala odtworzyćdawną topografięmiasta. Wiele z opisanychmiejsc istnieje jużtylko na łamach książki.Wydawcy traktują reprintjako ważny element służącyprzywracaniu pamięci kulturoweji ożywianiu historii miejsca.Wydanie książki było dofinansowaneze środków Wydziału HumanistycznegoUMCS.Anna PastuszkaPromocja książki „Między literaturąa polityką. O Józefie Łobodowskim”i publicystyczną w Lublinie. W świadomościczytelnika istnieje jakoautor zbiorów poezji, m.in. „Rozmowyz ojczyzną”, „Modlitwa nawojnę”, „Złota Hramota”, „Rachuneksumienia”, „Dwie książki”, „PamięciSulamity”. W jego dorobkuliterackim ogromne znaczenie miaływątki Lublina i Lubelszczyzny orazprzekłady utworów ukraińskichi rosyjskich na język polski. Kojarzysię przede wszystkim, jako piewcaUkrainy, oddany sprawie dialogupolsko-ukraińskiego.Publikacja jest próbą scalenia spuściznyŁobodowskiego, ukazania jejwielowymiarowości i określenia rolipisarza w budowaniu porozumieniamiędzy narodami. Dzięki temu doskonalewpisuje się w obchodzonyw tym roku jubileusz 20-lecia ZakładuFilologii Ukraińskiej UMCS.Anna Choma-SuwałaPowrót„Srebrnego konia”Organizatorzy wystaw podsumowujących znaczącą częśćlubelskiego projektu o polskich i niemieckich zainteresowaniacharcheologią południowej Rosji i terenów Kaukazu 1 ogłosili,że tyle efektowna, co kosztowna prezentacja skarbów znadMorza Czarnego kończy swój żywot wraz z zamknięciemekspozycji w Muzeum im ks. St. Staszica w Hrubieszowie.Zredagowana i wydrukowana w Lublinie monografia zrobiłaswoimi 550 stronami ogromne wrażenie 2 , a środowiskanaukowe uznały ten tom za jedno z najważniejszychwydarzeń na naukowym rynku ostatnich lat. Na tyleznaczące, że dwie lubelskie autorki tego tomu uzyskałyod prestiżowego „Acta Praehistorica et Archaeologica”prośby o zamieszczenie na jego łamach poszerzonychstudiów na opracowywane przez siebie tematy 3 . Zabytkiwróciły do macierzystych kolekcji, pięknie odrestaurowane,z nadzieją na kolejne prezentacje przy innych okazjach.Wtedy to pojawiła sięprośba Muzeum Archeologicznegow Poznaniu,placówki niezwykle ważnej nie tylkona muzealnej mapie Polski, ale równieżz racji działalności naukowej. Noi z jego powstaniem oraz długimi latamifunkcjonowania związana jestpostać ojca nowoczesnej polskiej archeologii– prof. Józefa Kostrzewskiego,współtwórcy UniwersytetuPoznańskiego.Takim prośbom się po prostu nieodmawia. Zarówno KulturzentrumWeserrenaissance Schloss Bevern(miejsce pierwszej prezentacji projektu),jak i Museum für Vor- undFrühgeschichte z Berlina oraz Muzeumim ks. Stanisława Staszicaz Hrubieszowa nie trzeba było do tegopomysłu długo namawiać, a ostatniaz placówek zaoferowała równieżpolski etalaż ekspozycji, przechowywanytam z dumą, na pamiątkęnieziemskiego wprost wydarzenia.Zmobilizowały się również muzeaużyczające swoich kolekcji: MuzeumArcheologiczne w Krakowie i przedewszystkim Państwowe Muzeum Archeologicznew Warszawie. Na zaproszenieinnych nie starczyło po prostuśrodków.Tym oto sposobem „Srebrny koń”z przepięknej srebrno-złotej falery,będącej symbolem wystaw, jeszczeraz przygalopował do Polski.W dniu 18 października 2012 r. otwartow Poznaniu czwartą wersję wystawy– najskromniejszą, ale zaprojektowanąz niezwykłą starannościąi pietyzmem. Jej nowa formuła byłatak odmienna od poprzednich wersji,że „stare” zabytki oglądało się jak„nowe”. Nie było tłumów, jak na poprzednichinauguracjach, ale okołosetki zebranych osób zgodnie stwierdziło,że pomysł zrodzony w Lubliniejest rzeczywiście świetny, natomiaststare, „zakurzone”, często zapomnianekolekcje działają na naukową wyobraźnięz niemniejszą siłą, jak te najnowszeodkrycia wykopaliskowe.Dla mnie poznańska prezentacjaprojektu ma jeszcze jeden walor, sentymentalny.Moja historia zatoczyłakoło i oto w mateczniku, z któregowyjechałem przed dziesiątkami lat doLublina, mogłem osobiście zademonstrować,że nie zapomniałem o tradycjinaukowej szkoły poznańskiej.Mam nadzieję, że wartość polsko--niemieckiego projektu poznaniacydocenią, odwiedzając licznie prezentacjęwydobytych z zapomnienia skarbówi historie życia wspaniałych archeologówi kolekcjonerów przełomuXIX i XX w.Swoją drogą – cieszy niezmiernieżywotność owoców międzynarodowychprojektów realizowanych przezInstytut Archeologii UMCS.Andrzej Kokowski1. A. Kokowski, „Na srebrnym koniu” do Hrubieszowa!, „Archeologia Żywa”, Nr 2 (54):2011, s. 3, 60–63; tenże – „Srebrny koń” galopuje doHrubieszowa, „Wiadomości Uniwersyteckie”, Nr 3–4 (172–173), s. 35.2. A. Kokowski, M. Wemhoff (red.) Na srebrnym koniu – Das silberne Pferd. Archeologiczne skarby znad Morza czarnego i z Kaukazu– Archäologische Schätze zwischen Schwarzem Meer und Kaukasus, Lublin 2011.3. E. Kokowska-Guz, Der Gagat – das schwarze Gold der Antike. Zu einigen Perlenfunden im Berliner Museum für Vor- und Frühgeschichte,„Acta Praehistorica et Archaeologica“, Bd. 44:2012; M. Gładysz-Juścińska, Zwei „magische Funde“ aus Kerč auf der Krim, „ActaPraehistorica et Archaeologica“, Bd. 44:2012.66 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie67

Życie kulturalneŻycie kulturalneJakub Ciężki,Rusztowanie III(emalia akrylowa– akryl –olej na płótnie,150 × 200 cm, 2010)Wystawa malarstwa„Absolwenci”w Galerii ZajezdniaWydział Artystyczny zainicjowałobchody 40-leciaistnienia kierunków artystycznychna Uniwersytecie MariiCurie-Skłodowskiej, otwierającpodwoje Galerii Zajezdnia dla wystawymalarstwa zatytułowanej „Absolwenci”.Jest to pierwsza spośródsiedmiu, zaplanowanych na cały rokakademicki 2012/2013, odsłon ukazującychdyscypliny kształcenia artystycznegoprowadzone obecniew Instytucie Sztuk Pięknych. Podczaskolejnych spotkań będzie możnaoglądać: grafikę warsztatową i grafikęprojektową, rzeźbę i ceramikę,prace z obszaru sztuki intermedialneji fotografii artystycznej oraz tzw.Paulina Sadowska, Obraz terapeutyczny(akryl na płótnie, 75 × 100 cm, 2011)Wystawa„Absolwenci”,Galeria Zajezdnia,18 października –2 lis topada 2012 r.Uczestnicy wystawy: Anna Barańska,Maksymilian Cieślak, Jakub Ciężki,Aleksandra Galant, Viola Głowacka, KarolinaKomorowska, Piotr Korol, KamilKuzko, Marcin Łukasiewicz, Robert Miedziocha,Flora Nastaj, Paweł Pogorzelski,Paulina Sadowska, Kamil Stańczaksztukę mediówcyfrowych. W tensposób zaprezentowanezostaniespektrum artystycznegokształcenia,a zarazembogactwo formwspółczesnychsztuk wizualnych.Podczas pierwszej prezentacji oglądaćmożna prace malarskie 14 absolwentówISP, spośród którychczterech jest zatrudnionych w macierzystejUczelni. Zamysłem kuratorawystawy dr. hab. SławomiraTomana było przedstawienie osiągnięćartystycznych adeptów Uczelnipo 2000 r. oraz efektów dydaktycznychkadry nauczającej malarstwaprzez pryzmat dokonań ich uczniów.Trzeba przyznać, że przedsięwzięcieto w pełni się udało. Wystawaokazała się cenną sposobnością dospotkania nauczycieli i uczniów, absolwentówi studentów wokół zagadnień,jakie niesie ze sobą dzisiejszemalarstwo, oraz postawiła ważne pytanianie tylko o kondycję współczesnegomalarstwa, ale także o ścieżkikariery zawodowej absolwentów.Ukazując różnorodne formuły malarstwa,wystawa dowiodła niedogmatycznego,otwartego podejściado tej dyscypliny artystycznej wśródKurator: Sławomir Tomanprzedstawicieli młodego pokolenia.Obok obrazów, które można określićjako figuratywne (Marcin Łukasiewicz,Wioletta Głowacka), pojawiłysię prace z nurtu sztuki zaangażowanejoraz obiekty malarskie odsyłającedo tradycji unizmu Strzemińskiegoi medytacyjnego charakteru pracymalarza (Piotr Korol). Obok pojedynczychobrazów danego twórcy(np. Jakub Ciężki, Anna Barańska),wystawa zgromadziła cykle kilkuprac, układające się w narracyjnąlub kompozycyjną całość (np. KamilStańczak, Robert Miedziocha).Zaskoczył natomiast brak rozwiązańprzywodzących na myśl czysteformuły abstrakcyjne, chyba żeza takowe uznać zespół prac operującychestetykągier z telefonówkomórkowych PawłaPogorzelskiego– obiektów o zróżnicowanychkształtachi intensywnychkolorach, które tworząna powierzchni„obrazu” sekwencjepowiększonychpikseli, czyli swoisteukłady skomponowanez figur geometrycznych. W niektórychpracach dostrzegalna jest inspiracjafotografią prasową (PaulinaSadowska), w innych – raczej skupiony,plasujący się w nurcie „zmęczonychrzeczywistością”, styl tajemniczejfiguracji (Anna Barańska).Generalnie, z ekspozycji wynika,że młodzi artyści wolą dziś posługiwaćsię formułą przedstawiającą.Jednak często treść obrazów jest zakamuflowana,ukryta za zasłoną wyglądóww postaci autokomentarzaalbo własnych, bardzo subiektywnychprzemyśleń, które stanowią dopełnieniewarstwy wizualnej. Znającje i patrząc na obrazy, widz dostrzegapewną nutę krytyczną wobec świata,innym razem – ironiczną niezgodęna zastany porządek.W zaprezentowanych pracach malarskichwidać dobrze opanowanywarsztat rysunkowy – tradycyjnepodłoże sztuki pędzla, stanowiącefundament malarskiego métier. Alejest też praca Flory Nastaj, przyciągającaoko kaskadą intensywnych barw.Na swój sposób wyróżnia się monochromatycznaprecyzyjna kompozycjaJakuba Ciężkiego, absolwentai zarazem nauczyciela w ISP. Jegokonsekwentne, wystudiowane malarstwodetali (metalowych krat, rusztowańczy drabinek) zostało dostrzeżoneostatnio w kraju przyznaniemGrand Prix w prestiżowym konkursie40. Biennale Malarstwa BielskaJesień 2011. Inny uczestnik wystawy,Maksymilian Cieślak, absolwent ISPz 2007 r., jest z kolei laureatem cenionejnagrody w konkursie o zasięgumiędzynarodowym – Henkel ArtAward za rok 2010. Artysta uprawiamalarstwo i film artystyczny, a jegoobecność w gronie uczestników wystawy„Absolwenci” potwierdza, żemłodzi twórcy z lubelskiej uczelniz powodzeniem konkurują z adeptamiinnych szkół artystycznych.Malarstwo jest samodzielnymkierunkiem artystycznym prowadzonymna UMCS od 2001 r. Początkijego nauczania sięgają jednaklat 70. XX w. Wśród profesorówprowadzących zajęcia z malarstwaw przeszłości byli artyści z Krakowai Warszawy, m.in. Jerzy Wroński, RyszardWiniarski i Bronisław Kierzkowski.Obecnie zajęcia prowadzonesą w dwóch Zakładach Malarstwa,których kierownikami są prof. WalentyWróblewski i prof. Tomasz Zawadzki,oraz w dwóch ZakładachMalarstwa i Rysunku. Kierują nimi:prof. Stanisław Żukowski i prof. JacekWojciechowski.Galeria Zajezdnia (ulokowana nieopodalWA, na terenie MPK, bramawejściowa od ul. Nałęczowskiej) zostałazałożona w grudniu 2010 r.z inicjatywy ówczesnego dyrektoraISP, a obecnie Dziekana WydziałuArtystycznego, prof. Artura Popka.Dotychczas odbyło się w niej kilkanaściewystaw prezentujących różnorodneformy sztuki współczesnejoraz liczne spotkania z artystami.Przestrzeń Galerii służy też studentomjako nieocenione miejsce nabywaniapraktyki wystawienniczej.Piotr MajewskiFot. Wiaczesław KostkoFot. Wiaczesław KostkoKoncert Zespołu TańcaLudowego UMCS w CJKP10 października 2012 r. w AuliCentrum Języka i Kultury Polskiejdla Polonii i CudzoziemcówUMCS odbył się wyjątkowy koncertpolskich pieśni ludowych i narodowychw wykonaniu Zespołu Tańca LudowegoUMCS pod dyrekcją Stanisława i LechaLeszczyńskich. W murach CJKP zabrzmiał„Hymn Polonii”, a następnie polskie pieśninarodowe, wiązanka pieśni kresowychoraz pieśni ludowe z różnych regionównaszego kraju, a wśród nich „Biłgorajskaziemia”, dedykowana Dyrektorowi Centrumprof. Janowi Mazurowi. Obok utworówwykonanych przez chór i solistki przyakompaniamencie kapeli, wystąpili soliści– tancerze, którzy na scenie Auli CJKP zatańczylim.in. ognistego mazura, krakowiaka,oberka i kujawiaka. Słuchacze podziwialipiękne stroje tancerzy, pochodzącez różnych epok i regionów naszego kraju.Na koniec wszyscy odśpiewali hymn UniiEuropejskiej „Oda do radości”.Koncert adresowany był do zagranicznychstudentów CJKP, którzy w ramachswoich studiów w Polsce zapoznają sięz polską kulturą, zwyczajami i tradycjami.Występ okazał się ogromnym sukcesemi spotkał się z wielkim aplauzemFot. Wiaczesław KostkoFot. Wiaczesław Kostkowidowni. Wielu z naszych studentów poraz pierwszy zetknęło się z polską kulturana żywo i było to dla nich wyjątkowowzruszające przeżycie. Należy dodać,że Zespół Tańca Ludowego UMCSod lat współpracuje z CJKP UMCS i jużwielokrotnie przygotowywał koncertydla naszych studentów, głównie uczestnikówkursów Lata Polonijnego. Mamynadzieję, że to nie ostatni koncert dla naszychsłuchaczy. Cieszymy się, że organizującto spotkanie, mogliśmy dostarczyćtak głębokich przeżyć i sprawić tak wieleradości zarówno pracownikom CJKP, jakteż młodzieży polskiej ze Wschodu i cudzoziemcomz Zachodu.Anna Dunin-Dudkowska68 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012 listopad 2012 Wiadomości Uniwersyteckie69

Życie kulturalnePlansza z wystawyPlansza z wystawyFot. Maciej KaczanowskiWystawa na Wydziale Politologii„Maria Skłodowska--Curie w służbie naukiwczoraj i dziś”– wystawa na Wydziale Politologii3 października 2012 r. na Wydziale Politologii zostałaotwarta wystawa poświęcona najwybitniejszej polskiejuczonej – Marii Curie-Skłodowskiej. Ekspozycję otworzyłprof. dr hab. Grzegorz Janusz, dziekan Wydziału Politologii.Towarzyszyły mu panie prodziekan Wydziału – prof.dr hab. Maria Marczewska-Rytko oraz prof. dr hab. IwonaHofman, inicjatorka zaprezentowania ekspozycji w Lublinie.Wystawa pt. „Maria Skłodowska-Curiew służbienauki wczoraj i dziś” byławcześniej prezentowana w siedzibieParlamentu Europejskiego w Brukseliw stulecie przyznania naszejuczonej Nagrody Nobla. Inicjatywajest hołdem złożonym tej niezwykłejPolce oraz okazją do zaprezentowaniana forum europejskim jej biografiioraz wkładu w naukę w dziedzinachfizyki, chemii i medycyny naprzestrzeni ostatnich 100 lat. Wydarzeniebyło wynikiem współpracypomiędzy eurodeputowaną JolantąHibner i Komisją Europejską. W organizacjęekspozycji włączył się unitKomisji – Marie Curie Actions.Ekspozycja składa się z części biograficzneji naukowej, które mająformę tradycyjnych plansz w oryginalnejoprawie prac znanego rysownikaRafała Roskowińskiego,oraz z multimedialnych prezentacjiw technologii rozszerzonej rzeczywistości(augmented reality). Częśćbiograficzna to przede wszystkim cytatyz listów i notatek samej Noblistkioraz z biografii autorstwa jej córki,Ewy Curie. Część naukowa to planszeukazujące współczesne zastosowaniaodkryć Marii Skłodowskiej--Curie w fizyce, chemii i medycynie.Wystawa na Wydziale PolitologiiWystawę można było oglądaćw siedzibie Parlamentu Europejskiegow Brukseli w dniach 4–6października 2011 r. Następnie byłaprezentowana w budynku Rady Europyw Luksemburgu (8–28.10.2011),po czym wróciła do kraju. Gościłana Politechnice Warszawskiej (28.11– 18.12.2011), Warszawskim UniwersytecieMedycznym (22.12.2011– 27.01.2012), Uniwersytecie Zielonogórskim(5.03 – 5.04.2012),w Miejskiej Bibliotece Publicznejw Oświęcimiu (21.05 – 16.06.2012)oraz w Miejskim Ośrodku Kulturyw Siedlcach (20.06 – 30.08.2012).Otwarta na początku październikawystawa spotkała się z dużymzainteresowaniem studentów orazpracowników naszego Uniwersytetu.Była także okazją do przywitaniastudentów pierwszego roku.Prof. dr hab. Iwona Hofman, prodziekands. studenckich WydziałuPolitologii, podczas inauguracjiekspozycji mówiła, dlaczego wartoprzypomnieć sylwetkę PatronkiUczelni: „Wystawa poświęcona najwybitniejszejpolskiej uczonej byłaprezentowana w siedzibie ParlamentuEuropejskiego w Brukseliw ubiegłym roku, w stulecie przyznaniajej Nagrody Nobla. Ekspozycjapokazuje życie zawodowe i prywatnenoblistki. Najciekawsze sąjej listy i pamiętniki, dzięki którymwidzimy kobietę, która wychowujedzieci, ale też ciągle pracujenaukowo”.Dodać należy, że prowadzone sąrozmowy dotyczące stałej ekspozycjiwystawy w gmachu BibliotekiGłównej UMCS.Wojciech MaguśFot. Maciej KaczanowskiFot. Maciej Bielec, Grupa Fotografów LubelskichWarsztaty, projekcje filmowe wystawa fotograficzna,pokaz tańca i mody afrykańskiejoraz koncerty to tylko niektóre z atrakcji,które miały miejsce w ACK UMCS Chatka Żaka w ramachIII Festiwalu Artystycznych Warsztatów Umiejętnościw dniach 17–18 listopada 2012 r.Ideą festiwalu jest podsumowanie i zaprezentowaniecałorocznej pracy uczestników cyklu ArtystycznychWarsztatów Umiejętności, które odbywają sięw Chatce Żaka od 2009 r. z inicjatywy Agnieszki Kołczewskiej– muzyka i animatorki kultury, która obchodziła20-lecie pracy artystycznej.Podczas trzeciej edycji Festiwalu swoje umiejętnościzaprezentowali uczestnicy warsztatów z różnych dziedzinsztuki. Spojrzenia widzów przykuwała zarównowystawa Grupy Lubelskich Fotografów, jak i pokazytańca: Zespołu Tańca Towarzyskiego UMCS Impetusoraz breakdance.Na scenie zagrali m.in.: zespół Foliba z Wrocławia,Młode Djembe z Lublina, Black Velvet Band (z Lublina),Zbyszek Kowalczyk z zespołem i warsztatowiczami,Jacek Giszczak z zespołem Maitres Queux. Festiwalzakończyły pokazy kina i potańcówka afrykańska.Kolejny FAWU już za rok, tymczasem zapraszamydo udziału w cyklicznych warsztatach. Więcej informacjina stronie: www.chatkazaka.lublin.pl.Aga Góra70 Wiadomości Uniwersyteckie listopad 2012