EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────kontinental iqlimi şəraitində, əksər halda şorlaşmış torpaqlarda seyrəkbitki örtüyü.– Savanna zonası – tropik və subtropik qurşaqlarda tək-tək ağac vəkolluqlar ot bitkiləri fonunda.– Tropik zona – Yerin şimal və cənub yarımkürəsinin tropikqurşaqlarında rütubətli sıx tropik meşələri, tropik seyrək meşələri, quruçöl və savannalar, tropik yarımsəhra və səhraları.COĞRAFİYA – Təbii və istehsal ərazi komplekslərini və onlarınkomponentlərini tədqiq edən təbiət və ictimai elmlər sistemi. Təbiət vəictimai coğrafiya elmlərinin vahid sistem şəkilindəki birliyi. C. elmlərisisteminə təbiət və ya fiziki coğrafiya (ümumi fiziki coğrafiya,geomorfologiya, paleocoğrafiya, iqlimşünaslıq, hidrologiya, torpaq C.-sı, siyasi C.), həmçinin tədqiqat üsullarına görə texniki elmlərə aidedilən kartoqrafiya da daxildir. C.-ya ölkəşünaslıq və digər elmlərinmaterialları ilə yanaşı, coğrafiya və kartoqrafik məlumatlardan istifadəedən tibbi C. və hərbi C. da aiddir.COĞRAFİYA XƏRİTƏLƏRİ – Yer səthinin kağız üzərindəkiçildilmiş, ümumiləşdirilmiş, riyazi müəyyənləşdirilmiş təsviri; müxtəliftəbii və ictimai hadisələrin yerləşməsini, vəziyyətini və əlaqəsinigöstərir. Məzmununa görə C.x. ümumcoğrafi və tematik (xüsusi)xəritələrə bölünür. Ümumcoğrafi xəritələr relyef, hidroqrafiya, bitki örtüyü,yaşayış məntəqələri, yollar şəbəkəsi və s. göstərilməklə Yerinsəthini əks etdirir. İri miqyaslı ümumcoğrafi xəritələrə topoqrafikxəritələr deyilir. Vəzifəsinə görə xəritələr universal və xüsusi xəritələrə,ərazi əlamətlərinə görə isə dünya, materiklər, okeanlar, ölkələr, dənizlərvə s. xəritələrə bölünür. C.x-dən miqyas və növündən asılı olaraq xalqtəsərrüfatında, elmi və tədris işlərində, ölkənin müdafiəsi məqsədilə vəs.-də geniş istifadə edilir.CÖKƏ FƏSİLƏSİ (Tiliaseae) – Bu fəsilə 45 cinsi, 700 növüözündə birləşdirir. Ən əsas geniş yayılanı və təsərrüfat əhəmiyyətlisicökə cinsidir.Cökə cinsi (Tilia) – 45 növü məlumdur, Qafqazda 5, Azərbaycanda4 növü bitir. Dağ meşələrinin tərkibinə daxil olur, bəzən sırf ağaclıqyaradır.Xırdayarpaq cökə (T.cordata), iriyarpaq cökə (T.platyphyllos),qafqaz cökəsi (T.caucasica), Prilipka cökəsi (T.prilipkoana).81