EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────digər qorunan obyektlər təşkil olunur; botanika bağlarında və təcrübəstansiyalarında yerli və introduksiya olunmuş növlərin genefondununbankı yaradılır; qiymətli bitkilərin mədəni yetişdirilməsi metodlarıişlənib hazırlanır; introduksiya, reintroduksiya və repatriasiya üzrə işlərgenişləndirilir; bitkinin bitmə mühitinə ümumi bioloji və ekoloji qiymətvə onun gələcəkdə dəyişməsi proqnozlaşdırılır, qırmızı kitab burxılır vəs. B.g.q. təbiəti mühafizənin tərkib hissəsidir.BİTKİ XƏSTƏLİKLƏRİ – xəstəlik törədiciləri və əlverişsiz mühitşəraiti kimi müxtəlif təsirli səbəblərin nəticəsində baş verən pataloji hal.B.x. bitkilərin quruluşunun, funksiyalarının (fotosintez, tənəffüs, sucərəyanı, qida maddələri) pozulması zamanı baş verir və orqanizminvaxtından əvvəl məhvinə və ya onun ayrı-ayrı orqanlarınınzədələnməsinə səbəb olur. 30 mindən çox müxtəlif B.x. məlumdur. B.x.kənd və meşə təsərrüfatına böyük zərər vurur. B.x. məhsulunkeyfiyyətini, toxumun cücərmə qabiliyyətini aşağı salır və s. B.x-niöyrənən və onlara qarşı mübarizə tədbirləri hazırlayan elmfitopatologiya adlanır.BİTKİ QRUPLAŞMASI – bir-biri ilə, eləcə də mühitin biotik vəabiotik komponentləri ilə mürəkkəb qarşılıqlı əlaqədə olan avtotrof vəheterotrof bitkilərin məcmusu (müəyyən sahədə).BİTKİ MORFOLOGİYASI, FİTOMORFOLOGİYA – bitkilərinxarici və daxili quruluşunu, fərdi (ontogenez) və təkamül-tarixi(filogenez) inkişafında forma əmələ gəlməsi qanunauyğunluqlarınıöyrənən elm. B.m. taksonomiyanın tərkibində və seleksiyada istifadəedilir. O, bitkiçilik, bağçılıq, üzümçülük və s. elmi-təcrübi sahələrdə dətətbiq olunur.BİTKİ MÜHAFİZƏSİ – müxtəlif kənd təsərrüfatı və meşəziyanvericilərinə qarşı yönəldilən kompleks (aqrotexniki, bioloji vəkimyəvi xarakterli, məs. pestisidlərdən istifadə) tədbirlər kompleksi.BİTKİ ÖRTÜYÜ, BİTKİLİK – Yer kürəsində, yaxud onunmüəyyən hissəsində (qitədə, ölkədə, rayonda və s.) yayılmış bitkiqruplaşmalarının (fitosenozların) məcmusu. Bitki növlərinin yayılmasınıtədqiq edən floradan fərqli olaraq B.ö. bitkilərin müəyyən sahədə örtükyaratması ilə səciyyələnir. Yer kürəsində zonallıq qanununa uyğunolaraq, ekvatordan qütblərə doğru iqlim, torpaq və s. amillərin65