EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────0,001%-dir. Mikroqanizmlər və göbələklərin (redusentlər) biokütləsi birqədər çox olur.BİOSENOZ VƏ SENOEKOSİSTEMİN İNKİŞAFINDAPROQRESSİV VƏ REQRESSİV ƏLAMƏTLƏR – senoekosistemininkişafını və qismən onun demutasiyasını göstərən əlamətlər proqressiv,onun əks mənası isə reqressiv əlamətlər sayılır. Proqressiv əlamətlər:– Senoekosistemin ümumi quruluşunun və biohorizontlarınınmürəkkəbləşməsi;– biokütlə və ölükütlənin, həmçinin onların ehtiyat enerjisininartması;– fitosenozun məhsulunun biosenozun tənəffüsünə nisbətinin vahidəyaxınlaşması;– sinoekosistemlərdə məhsulun onun ehtiyatına nisbətinin azalması;– xarici mühitin səthindən və ehtiyatlarından maksimum istifadəolunması;– Daxili sistem və maddələr mübadiləsinin rolunun artması;– Senopopulyasiyaların, biosenozların və senoekosistemlərindavamlılığının artması.BİOSENOZ VƏ SENOEKOSİSTEMLƏRİN SƏRHƏDİ – ayrıayrıbiosenoz qrupları arasında xətt və ya keçid zolaq.Kəsgin, mozaik (bir-birilə sərhədlənən qrupların fraqmentkompleksləri ilə), haşiyəli (bir və ya bir neçə keçid zolaqlarla və diffuz(qarışmış) sərhədlər ayırırlar. Sərhədlərin dəyişməsi ekoton suksessiyayolu ilə gedir. Bu zaman sərhədin dəyişməsi diffuz (keçid zolaq toxumlaməskən salır) və ya frontal (vegetativ yolla artan dominantın sürünərəkyayılması yolu ilə gedir). Bir çox biosenoz qrupların sərhədi insanfəaliyyətinin təsirilə pozulmuşdur. (antropogen sərhədlər).BİOSENOZDA BİTKİNİN SIXLIĞI – Bitkinin boşluğu örtmədərəcəsi. Yarus və biohorizontlarda çətirlərin və kök sisteminin həmüfiqi sıxlığı, həm də şaquli sıxlığı təyin olunur. Faizlə ifadə olunur.Meşəlikdə bu termin çətirlərin birləşmə dərəcəsi adlanır.BİOSENOZLARIN AKUSTİKASI – havanın hərəkəti vaxtı(küləkli havada) yarpaq və budaqların əsməsi və ya tez-tez bir-birinətoxunması nəticəsində əmələ gələn səslərin dəyişməsi. Dominantlıqedən növün morfologiyası ilə sıx əlaqədardır. Məs. küləyin sürəti 3 m/s56