EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────ZZAMOR – su səthində oksigenin azalması nəticəsində balıqların vəs. suda yaşayan heyvanların kütləvi qırılması.ZANBAQKİMİLƏR (Liliaceae) – birləpəli bitki fəsiləsi.Kökümsovlu, soğanaqlı bitkilərdir. 250 cinsə mənsub 4000 növüməlumdur. Azərbaycanda 25 cinsi (148 növü) yayılmışdır. Z. fəsiləsinəqiymətli tərəvəz (soğan, sarımsaq və s.) dərman bitkiləri (inciçiçəyi,əzvay və s.) və dekorativ (zanbaq, dağlaləsi, sünbülçiçək və s.) bitkilərdaxildir.ZƏBTETMƏ RƏQABƏTİ – hər bir fərd bacardığı qədər resurszəbt edir.ZƏLZƏLƏ – əsasən tektonik proseslər nəticəsində yeraltı sarsıntılarvə yer səthinin tərpənməsi. Tektonik, vulkanik və uçqun zələzənövlərinə bölünür. İl ərzində 100 minlərlə zəlzələ hadisəsi baş verir,onların yalnız az hissəsi dağıdıcı təsirə malikdir, cari əsrin məşhurfəlakətli zəlzələləri San-Fransiskoda (Kaliforniya) – 1906-cı ildə,Tokioda 1923-də, Aşqabadda 1948-də, Çilidə 1960-da, Meksikada1985-də, Şamaxıda 1192, 1902-də, İndoneziyada 2005-ci ildə.ZƏRƏRLİ İSTEHSALAT FAKTORU – iş zamanı müəyyənşəraitlərdə işçinin xəstələnməsinə və ya iş qabiliyyətinin aşağıdüşməsinə səbəb olan faktor. Z.i.f. təhlükəli də ola bilər.ZƏRƏRLİ MADDƏ – insan orqanizmi ilə əlaqədar (istehsalat vəməişət şəraitində) xəstəlikyaradan və ya onun sağlamlığını pozanmaddə.ZƏRƏRLİ NÖV – nisbi anlayış olub insana iqtisadi, mənəvi və yasosial cəhətdən zərər verir, həmçinin xəstəlik törədir. Miqdarı, olduğuyer və vaxtından asılı olaraq bu və ya digər növ insan üçün «faydalı»”və ya «zərərli”» sayıla bilər.ZƏRƏRSİZLƏŞDİRMƏ – infeksiya və ya təbii-mənbəxəstəliklərinin, qarşısını almaq və ya süni yayılan zəhəri yox etmək;karantin bitki və heyvanları məhv etmək; bina, əşya, alət və s.-nisterilizə etmək istiqamətində kompleks tədbirlər.ZƏRƏRVERİCİLƏRİN KÜTLƏVİ ARTMASI MƏNBƏYİ –503