EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────UUAYT SPİRT – ağır benzin sortu, yaxud maye karbohidrogenlərinqatışığı, 165-200 0 C-də qaynayır. Rəngsiz, parlaq maye olub benzininxarakterik iyinə malik deyil. Y.s. az zəhərli olub iş qaydasına əməlolunduqda təhlükəsizdir.UÇQUN – dağların dik yamaclarında və ya dənizlərin sıldırımlısahillərində süxur kütlələrinin qoparaq böyük sürətlə aşağıya düşməsi.U. aşınma prosesinin süxurları dağıtması, yerüstü və yeraltı sularınqayanın altını yuması, habelə cazibə qüvvəsi və zəlzələ nəticəsindəəmələ gəlir. Dağ uçqunundan başqa dağ zirvələrindən və yamaclarındanqar kütləsinin sürüşüb düşməsi nəticəsində qar uçqunu və buz uçqunu daolur. Qafqazda, o cümlədən Azərbaycanın dağlarında qar uçqunumüşahidə olunur. U. bəzən dağlarda dərələri doldurur və kəndləridağıdır.UÇUB GETMƏ (GƏLMƏ) – uçan orqanizmlərin (quşlar, yarasa,bəzi cücülər) – öz yuvalarından iqlim şəraiti daha əlverişli vilayətlərə(payızda) qışlamaq üçün kütləvi surətdə uçub getməsi və uçub qayıtması(yazda). Quşların U.g. nəsli proqrama əsaslanır.UDMA ƏMSALI – udulmuş maddələrin miqdarının orqanizmədaxil olan maddələrin miqdarına nisbəti.ULTRABƏNÖVŞƏYİ RADİASİYA (lat. ultra – fövq, daha çox.ifrat) – dalğasının uzunluğu 10-400 nm diapozonlu elektromaqnitşüalarından ibarətdir. Orqanizmlərin həyatı üçün böyük əhəmiyyətəmalikdir (bakteriyalara məhvedici təsir göstərir, bitkilərdə isəfermentlərin fəallığını dəyişdirir). Heyvan və insana adətən əlverişlitəsir göstərir.ULTRAELEMENTLƏR – canlı orqanizmlərdə olduqca azmiqdarda (canlı maddə kütləsnin 10 –5 -dən 10 12 %-ə qədər) olan kimyəvimaddələr (məs., gümüş, qızıl, qurğuşun, civə, radium).ULTRAHİQROFİTLƏR – çox nəmli yerlər üçün səciyyəvi hiqrofitbitki qrupu. Nəmli (çox rütubətli) ətraf mühitin bioindikatoru kimiistifadə olunur (air-bataqlıq zanbağı, üçyarpaq su yoncası, su süsəni;475