EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────intensivliyi, 1 q quru maddənin əmələ gəlməsinə sərf olunan suyun miqdarıisə T. əmsalı adlanır.TRİXOFİTLƏR (yun. thrix - saç) – torpaqdakı kapilyar suyunhesabına yaşayan bitkilər (əksər kserofitlər).TRİNİTROTOLUOL (trotil, TNT, tol, 2,4,6 - trinitrotoluol) C 2 H 5N 3 O 5 – ağ kristal (texniki məhsulu – sarı rəngli), qeyri hiqroskopikdir,suda zəif, üzvi həlledicilərdə yaxşı həll olur. T. geniş yayılan törəməpartlayıcı maddədir, yanma dərəcəsi 3596 kkal/kq, qazşəkilliməhsulunun partlayış həcmi 730 l/kq-dır. T. mərmilərinin, minaların,raketlərin atıcı hissələrinin doldurulmasında, sənayedə partlayışişlərində istifadə olunur.TROFEKOLOGİYA, QİDALANMA EKOLOGİYASI –ekologiyanın bölməsi; biosenozda qida əlaqələrinin məcmusunu öyrənir.T.-nın fundamental konsepsiyasını ingilis ekoloqu Ç.Elton (1927)hazırlamışdır.TROFİK ZƏNCİR (QİDA ZƏNCİRİ) (yun. trophe - qida) –özündən əvvəl gələn hər bir zveno (həlqə) özündən sonrakı üçün qidakimi istifadə edilən növ və ya onun qrupları. T.z. daxilində ayrılır:otyeyən – orqanizmlə – produsentlə qidalanma – parazitlik və yırtıcılıq.TROFLUQ ƏMSALI – Ekosistemdə fotosintezin ümumiməhsulunun tənəffüsə nisbəti, yəni R:R. Ekosistemin yetişkənlikgöstəricisidir, belə ki, davamlı ekosistemlərdə bu əmsal vahidəbərabərdir.TROFOLOGİYA – orqanizmlərin trofik əlaqələrini öyrənən elm.TROQLOBİONT (yun. trogle - mağara) – Yalnız mağaralardayaşaya bilən orqanizmlər.TROQLOFİLLƏR – həm mağaralarda, həm də yer mühitindəyaşamağı üstün tutan orqanizmlər (yarasalar, xərçəngkimilər və s.). T.-inəksəriyyəti hiqrofil və kölgəsevər növlərdir. T.-ə çox vaxt endogenşəraitdə (tökülən yapaqların, daşların altında, torpaqda və s.), mağaralarındərinliklərində, əksər hallarda isə mağaranın girişində rast gəlinir.TROPİK MEŞƏLƏR – ekvatorial, subekvatorial və tropikqurşaqlarda yayılmışdır. Bitki növləri zəngin və hündürboylu (60-70 mvə hətta 80 m) ağacları olan həmişəyaşıl rütubətli tropik və ya əsasən,lianlar və epifitlərdən ibarət tropik yağışlı meşələrə daha çox rast468