EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────torpaqəmələgəlmə proseslərində böyük əhəmiyyət kəsb edir.TORPAQ ŞƏRAİTİ – torpağın bitki və heyvanın həyatı üçünəhəmiyyət kəsb edən xassələri: mexaniki tərkibi, kimyəvi xassələri,torpağın flora və faunasının inkişaf dərəcəsi, rütubətlik, aerasiya və s.TORPAQ TİPLƏRİ – torpaq təsnifatının əsas taksonomikvahidləri. Müasir genetik torpaq təsnifatının əsasını torpaq profilininquruluşu təşkil edir. Genetik torpaq tipi dedikdə birtipli iqlim şəraitində,eyni mənşəli, vahid morfoloji quruluşlu və birtipli ana süxurlar üzərindəəmələ gələn torpaq qrupu nəzərdə tutulur. Yer kürəsinin hər yerindətorpaqəmələgətirən amillər eyni təsirdə olmadığından ayrı-ayrızonalarda müxtəlif keyfiyyətli və müxtəlif inkişaf səviyyəli T.t.-nə rastgəlmək olur. Morfoloji quruluşuna, fiziki, fiziki-kimyəvi xassələrinəgörə T.t. yarımtipə, növə, növmüxtəlifliyinə bölünür. Azərbaycanərazisində T.t.-nin şaquli zonallığı aydın görünür. Dağ-çəmən, qonurdağ-meşə, qəhvəyi dağ-meşə, qara, dağ şabalıdı, boz-qonur, boz və s.T.t. var.Azərbaycanın torpaq örtüyünün tərkibi(torpaq tipinə görə)№ TorpaqlarSahəMin ha %1 Dağ-çəmən 559,3 6,52 Qonur dağ-meşə 416,5 4,83 Qəhvəyi dağ-meşə 1212,0 14,04 Dağ qaratorpaq 76,2 0,95 Şabalıdı (boz-qəhvəyi) 2200,6 25,56 Sarı 157,1 1,87 Boz və boz-qonur 2493,2 28,98 Çəmən 1050,8 12,29 Şoranlar və b. torpaqlar 475,9 5,5Respublika üzrə cəmi: 8641,5 100TORPAQ-YER RESURSLARI – bütün kənd təsərrüfatı sahələri vəistifadə formasından asılı olmayaraq bütün torpaq örtüyü resursları.TORPAQ ZOOLOGİYASI – torpaqda yaşayan heyvanorqanizmlərini öyrənən elm. Heyvanların (10 tipinin) həyatı torpaqla sıx449