EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────Respublikasında T.m. müvafiq dövlət orqanları, qoruqları, meşəçilikidarələri, ovçuluq təsərrüfatları və b. müəssisələr tərəfindən həyatakeçirilir. T.m. torpağın, su ehtiyatlarının, havanın sənaye tullantıları vəzəhərləyici kimyəvi maddələrlə çirklənməsi, meşə və otlaqlarınmühafizəsi, nadir tapılan və nəsli kəsilməkdə olan faydalı bitki vəheyvanların mühafizəsi, təbii sərvətlərdən düzgün istifadə edilməsi, təbiiabidələrin qeydiyyatı, mühafizəsi və bərpası, balneoloji və iqlimehtiyatlarından maksimum istifadə olunması, termal və mineralmənbələrin mühafizəsi, həmçinin T.m. ideyası və təbiətin qorunmasınayönəldilmiş tədbirlərin təbliği və s. ilə məşğul olur. Eyni zamanda genişmiqyasda tarlaqoruyucu və digər melorativ meşə zolaqları salınır,torpağın münbitliyinin artırılması, meliorasiya üzrə tədbirlər görülür, suvə külək eroziyasına qarşı mübarizə aparılır. Su ehtiyatlarının mühafizəedilməsi üçün işlər görülür. Dəniz və başqa su hövzələrinə tökülən axarsuların zərərsizləşdirilməsi üçün xüsusi təmizləyici qurğular quraşdırılır.T.m. eyni zamanda təbii ehtiyatların saxlanması və bərpasınınümumi prinsipləri və metodlarının işlənilməsinə aid elmi fəndir. Bufənnin bölmələri torpağın, suyun, atmosferin, bitki və heyvanataləminin, təbii komplekslərin (landşaftın) qorunması və s.-dən ibarətdir.Azərbaycan Respublikasında T.m. üzrə mühüm tədbirlər keçirilir. Beləki, nadir flora, fauna və əhəmiyyətli obyektləri qoruyub saxlamaq üçündiqqətəlayiq işlər görülür, milli parklar, dövlət qoruqları, yasaqlıqlar,ovçuluq təsərrüfatları yaradılır.T.m.-nin əsas forması təbii ehtiyatlardan səmərəli və kompleksistifadə etməkdir.TƏBİƏTİN URBANİZASİYASI – təbii landşaftların şəhərsalmağın təsirilə süni landşaftlara çevrilməsi. Urbanizasiya prosesizamanı ərazidəki təbii ekosistemlər də sıradan çıxır. Bununla yanaşışəhər və şəhər əhalisi ətraf landşaftlara təsir göstərir, torpağın səthi və otörtüyü istirahət zonasında tapdanır. T.u. zamanı təbiəti mühafizə işinəzərə alınmalı, təbii mühitdə yüksək yük yaradan sənayenin və əhalininhədsiz cəmləşməsinin qarşısı alınmalıdır.TƏBİƏTİN VƏZİYYƏTİ (onun insan tərəfindən pozulmadərəcəsinə görə): təbii vəziyyət insanın bilavasitə təsərrüfat fəaliyyətiləpozulmamışdır (yerli təbiət qlobal antropogen dəyişmənin zəif vasitəli432