EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────problemini effektiv həll etməyə qadirdir.TEXNOSFER (yun. techne – incəsənət, ustalıq və spharia - kürə)– 1) Cəmiyyətin sosial-iqtisadi tələbatına uyğun olaraq insan tərəfindəntexniki vəsaitin bilavasitə və ya vasitəli təsiri ilə biosferin yeni şəkləsalınmış (dəyişdirilmiş) hissəsi. 2) Biosferin dəyişilməsində texnikanınböyük rolu olmaqla təkamülün müasir pilləsi (mərhələsi).TEXNOZOY ERASI – texnogenoz nəticəsində həyat mühitininaktiv dəyişməsi, insan tərəfindən yeni landşaftların, yeni bitki və heyvannövmüxtəlifliyinin yarandığı və insanın hakim növə çevrildiyi epoxanınT.e. adlandırılması təklif olunmuşdur. Bu epoxa 10 min il əvvəlbaşlanmışdır. T.e. termini rəsmi olaraq və hələ geniş yayılmamışdır.TEKTONİK GÖL – Yer qabığının yarılması və üfiqi yerdəyişməsinəticəsində əmələ gələn göl (məs. Baykal g).TEKTONİK PROSESLƏR – Yer qabığının müasir strukturu vəorada gedən ümumi dəyişikliklərlə əlaqədar proseslər.TEKTONİKA (VƏ YA GEOTEKTONİKA) – geologiyanın birşöbəsi. Yer qabığının quruluşunu, onun ayrı-ayrı hissələrinin hərəkətini,dağ əmələgəlmə proseslərini və materiklərin əmələ gəlməsini öyrənənelm.TELERQONLAR (yun. tele – uzaq və ergon - hərəkət) –heyvanların xarici mühitə ayırdığı maddələr. Fərdlər və populyasiyalararasında informasiya məqsədi daşıyır. Termini Kirşenblat (1957) təklifetmişdir.TEMPERATUR – makroskopik sistemin termodinamik tarazlıqhalını səciyyələndirən fiziki kəmiyyət. Termodinamik tarazlıqda olanizolə edilmiş sistemin bütün hissələrinin T-u eynidir. Beynəlxalqvahidlər sistemində mütləq T. kelvinlə (K) ölçülür. Selsi şkalası ilə təyinedilmiş temperaturla (t) mütləq temperatur (T) arasında əlaqə t = T –273,15 K düsturu ilə ifadə olunur.TEMPERATUR İNVERSİYASI – atmosferin yuxarı qatlarındatemperaturun atmosferin aşağı qatına nisbətən daha yüksək olması, beləhal çirkləndiricilərin şaquli diffuziyasını pozur, çirklənmiş hava (alt qat)yuxarı isti qat tərəfindən sıxılır, bu zaman smoq təhlükəsi baş verir.TEMPERATUR STRATİFİKASİYASI – su hövzələrindəmüxtəlif temperaturlu su kütlələrinin laylığı (qat-qat yerləşməsi).427