13.07.2015 Views

EKOLOJİ LÜĞƏT

EKOLOJİ LÜĞƏT

EKOLOJİ LÜĞƏT

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────tibbdə) – Gözlənilməz gərgin şəraitin törətdiyi emosional vəziyyət.Çətin və təhlükəli şəraitdə müxtəlif fiziki və zehni gərginlik halında işgörmək, qısa müddətdə çox məsul qərar qəbul etmək zərurəti S.vəziyyəti törədir. S. insanın fəaliyyətində mənfi və müsbət təsir göstərəbilər. S. vəziyyətində bəzi adamların fəaliyyəti nəinki çox çətinləşir,hətta tam tormozlana, yaxud fəaliyyətin pozulması halı, qavrayışda,hafizədə təhriflər baş verə bilər. Digərlərində isə, əksinə, S. vəziyyətifəallığı gücləndirə, xüsusi fikir aydınlığı və dəqiqliyi törədə bilər.STRUKTUR LANDŞAFT – müəyyən ərazinin tektonik quruluşunauyğun olan landşaft.STRUKTUR METOBOLİZMİ – orqanizmin morfolojistrukturunu, böyümə və inkişafını təmin edən maddələr mübadiləsi.SU, H 2 O – Hidrogenin oksigenlə adi şəraitdə davamlı olan sadəkimyəvi birləşməsi. Rəngsiz (qalın təbəqələri göyümtül), dadsız və iysizmayedir; kütləcə 11,9% hidrogen və 88,81% oksigendən ibarətdir;sıxlığı 3,98°C-də 1.000 q/sm 3 -dir. 0°C-də buza, 100°C-də buxaraçevrilir. Yerin geoloji tarixində, həyatın əmələ gəlməsində, planetimiziniqliminin formalaşmasında suyun rolu çox böyükdür. Su həmişə həyatmənbəyi olmuşdur. Su istər k.t.-nda, istərsə də sənayedə zərurikomponentdir. Su təbiətdə ən geniş yayılmış maddədir (Hidrosfer yersəthinin 71%-ini təşkil edir). Atmosferdə buxar, duman, bulud, yağışdamcıları və qar kristalları şəklində 13-15 min km 3 -ə yaxın su var.Qurunun təqribən 10%-ini daimi buzlaqlar tutur. Onun kütləsihidrosferdəki suyun miqlarına yaxındır. Təbii şəraitdə suda həmişə həllolunmuş halda müxtəlif duzlar, qazlar və üzvi maddələr olur. Suyun 1kq-nda 1 q duz olduqda şirin su, 25 q duz olduqda şortəhər su, bundançox olduqda isə şor su adlanır. Yağıntıda duzların miqdarı 10-20 mq/kqaçatır.SU ANBARI – Əsasən, çay dərələrində bənd vasitəsilə yaradılansüni hovuz. SES-lərin işləməsi, suvarma və su təchizatı üçün sutoplamaq, çayın axınını təmizləmək, gəmiçilik şəraitini yaxşılaşdırmaq,balıq yetişdirmək və s. məqsədlə yaradılır. Dünyada hər birinin həcmi100 mln m 3 -dən çox olan təqribən 2.3 min S.A. var. Azərbaycanrespublikasında ən böyük Mingəçevir su anbarıdır (16,1 km 2 ).SU BALANSI – atmosferdə, yer kürəsində və onun ayrı-ayrı405

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!