13.07.2015 Views

EKOLOJİ LÜĞƏT

EKOLOJİ LÜĞƏT

EKOLOJİ LÜĞƏT

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────SANİTAR KARANTİN MƏNTƏQƏSİ (lat. sanitas – sağlamlıq) –sərhəd keçidlərindən ərazinin sanitariya mühafizəsini təmin edən xüsusiidarə.SANİTAR-MÜHAFİZƏ (QORUYUCU) ZONASI – sənayemüəssisələri ilə yaşayış məntəqələri arasında əhalinin sağlamlığınıqorumaq məqsədilə xüsusi ayrılmış ərazi və bitki örtüyü zonası.SANİTAR PROFİLAKTİKA MƏNTƏQƏSİ – insanlarıtəmizləmək, onların geyimlərini zərərsizləşdirmək üçün xüsusiavadanlıq otağı.SANİTARİYA, SANİTAR İŞİ – səhiyyənin bir sahəsi;epidemiyalara qarşı mübarizə tədbirləri hazırlayır, sanitariya-gigiyenaişləri aparır. Bu işlə sanitariya epidemioloji xidmət məşğul olur.SAPROBİONTLAR, SAPROBLAR (yun. sapros - çürük) – üzvimaddələrlə bu və ya digər dərəcədə çirklənmiş sularda yaşayan bitki vəheyvanlar. Çox çirkli sularda yaşayanlar polisaproblar, orta çirklisularda yaşayanlar mezosaroblar, az çirkli sularda yaşayanlaroliqosaproblar adlanır. S-ın tərkibi, miqdarı və bunların spesifikqruplaşmasının strukturu su hövzələrinin üzvi xammal istehsal edənmüəssisələrin tullantıları ilə zibillənmə dərəcəsini bilmək üçünmeyardır.SAPROBLUQ İNDEKSİ – hidrobiont qruplaşmalarının üzviçirklənmə dərəcəsinə davam gətirməsinin miqdar ifadəsi.SAPROFAQLAR – leşlə qidalanan heyvanlar: kaftarlar, kərkəslər,qarğalar, leşyeyənlər, gönyeyənlər, xərçəngkimilər və s. Bir çoxyırtıcılar və cücüyeyənlər də qismən S-dır. Çürümüş qalıqları məhvetdiyi üçün S. təbii sanitar hesab olunurlar.SAPROFİTLƏR – Canlıların xaric etdiyi maddələr və ya ölmüşorqanizmlərin üzvi maddələri ilə qidalanan bitki və mikroorqanizmlər.Qidalanma tipinə görə S. heterotrofdurlar. Avtotrof orqanizmlərlə birlikdətəbiətdə maddələr mübadiləsində böyük rol oynayırlar. S.-ə,əsasən, bakteriyalar, aktinomietlər və göbələklər arasında təsadüfolunur. Bəzi S. canlı orqanizmlər üzərində saprofit həyat tərzindənparazit həyat tərzinə keçir.SAPROPEL (yun. sapros – çürük və relos – lil, palçıq) – Şirin suhövzələrinin lilli çöküntüləri: tərkibində kalloid halında çoxlu miqdarda381

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!