EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────elektromaqnit dalğalarının qeyd edilməsi. Daha çox informasiya almaqüçündür və deşifrlənməni asanlaşdırır.RİPAL ORQANİZMLƏR (lat. ripa – çayın sahili) – çayların sahilzonasında məskunlaşan orqanizmlər (qamış, bentos yosunları, bir çoxmalyusklar, xərçəngkimilər, bir çox həşəratların sürfələri və s.).RİTROBİOLOGİYA (lat. rhytos - axan) –limnologiyanın,patomologiyanın bölməsi: xırda çayların mülayim sürətlə axan dağçaylarının həyatını tədqiq etməklə məşğuldur.RİZOBENTOS (yun. rhiza – kök və bentos) – rizoidlərdə(yosunların kökşəkilli törəmələri) yaşayan su orqanizmləri qrupu.RİZOBİONT – bitki və göbələklərin kökətrafı hissəsində yaşayanorqanizmlər.RİZOİDLƏR – kök sistemi inkişaf etməmiş bitkilərdə sap və ya lifşəklində kökformalı əmələgəlmələr (törəmələr).RİZOSFER – bilavasitə bitki köklərinə yapışmış və yüksəkmiqdarda mikroorqanizmlərə malik olan qatı (2-3 mm). Rizosferinmikroflorasının tərkibi torpaq tipindən, bitkinin növü və yaşındanasılıdır. Rizosferin mikroorqanizmlərinin təsiri çoxtərəflidir: onlartorpaqda bitki tərəfindən çətin mənimsənilən birləşmələri asanmənimsənilən hala çevirir, bioloji aktiv maddələri sintez edir, bitkilərləsimbioza girir, toksinlər ayırır, denitrifikasiyada iştirak edir və s.RODENTİSİDLƏR (lat. rodens - gəmirici) – gəmiriciləri (siçan,siçovul) məhv etmək üçün işlədilən pestisidlər (xloropikrin, sink-fosfat,strixin, kükürd anhidridi və s.).RODOLOGİYA – botanikanın gülləri öyrənən bölməsi.RUDEFİTLƏR – Alaq otları.RUDERAL ORQANİZMLƏR – Çınqıl, tikinti tullantıları,çəpərlərin, yolların kənarlarında bitən bitkilər. Ruderal bitkilərədəlibəng, batbat, gicitkən, ağ pıtraq, pıtraq və s. daxildir. Ruderalbitkilərin insandan və heyvandan qorunması üçün uyğunlaşmalara(zəhərli maddələr, tikanlar, dalayıcı tüklər və s.) malikdir, segetalbitkilərlə birlikdə alaq bitkiləri qrupunu təşkil edir. Bir sıra ruderalcücülər də məlumdur.RUDİMENTLƏR (lat. rudimentum – rüşeym) – təkamülprosesində əhəmiyyətini itirmiş, məhv olma dərəcəsindəki orqanlar.RÜTUBƏT – fiziki cisimlərdə suyun miqdarı. R. atmosferdəki nisbiR.-dən, maddələrin təbiətindən və məsaməlilik dərəcəsindən, bərk378