EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────RESURS ÜSTÜNDƏ RƏQABƏT – iki populyasiya arasındarəqabət, bu zaman onların biri qida resursunun çatışmazlığı şəraitindəqida uğrunda digərinə əlverişsiz təsir göstərir.RESURSŞÜNASLIQ (frans. Resourse – köməkçi vasitə) – inteqralresursları və onları təşkil edən təbii resurların ayrı-ayrı növləriniöyrənən kompleks elmi fənn.RETROQRESSİYA (lat. retro – geri və gressio - hərəkət) – təbiivə ya antropogen faktorların təsiri ilə biosenozun tədrici parçalanması(dağılması) ilə əlaqədar dəyişməsi prosesi.REUTİLİZASİYA (re... və frans. Utilistion – istifadə etmək) – 1)bir təsərrüfat sahəsinin tullantılarının digər sahələrdə əsas məhsul kimiişlədilməsi; 2) istifadə olunmuş məhsulu yenidən işləmək yolu ilə həminməhsul növünü və ya ona yaxın məhsulu əldə etmək (məs., metalqırıntılarından yenidən metal almaq).REZERVATLAR – Mühafizə olunan ərazilərin (təbiət abidələri,yasaqlıq və qoruqlar) ümumi adı.REZİSTENTLİK, MÜQAVİMƏTLİK (lat. resistentia) –müqavimət göstərmək – orqanizmin (populyasiya, biosenoz) müxtəliffaktorların (məs., zəhər, çirkləndirici, parazit, xəstəlik) təsirinə qarşıdavamlığı.RƏQABƏT (biologiyada) – yarış, eyni və ya müxtəlif növdən olanorqanizmlər arasında qarşılıqlı münasibət; bu zaman onlar eyni yaşayışvasitəsi və çoxalma şəraiti üçün yarışırlar. R. qrupdaxili və qruparasıolur. Qrupdaxili R. populyasiya fərdlərinin arasında özünün və nəslininhəyatını qorumaq uğrunda gedir. Qruparası R. populyasiyalar arasındagedir və bir populyasiyanın digərini sıxışdırıb çıxarmasilə nəticələnir.Növarası R. ən yaxın növlər arasında daha kəskin müşahidə olunur: birnöv üçün şəraitin əlverişli tərəfə dəyişməsi zamanı R. onun başqa növüsıxışdırıb aradan çıxarmasına səbəb olur.RƏQİBLƏR (KONKURENTLƏR), KOMPETİTORLAR – birbiriləvə ya yad növlərlə (fərdlərlə) rəqib münasibətdə yaşayan növlər,bitki, heyvan, və mikroorqanizmlərin ayrı-ayrı fərdləri.RƏNGLİ AEROFOTOŞƏKİLÇƏKMƏ – yer səthi landşaftının(və ya digər obyektlərin) havadan təbii rənglərə şəklinin çəkilməsi:spektrin göy, yaşıl və qırmızı hissəsində çox qatlı plenka üzərinə377