EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────nəticəsində baş verir. Qapalı su hövzələrində (Xəzər dənizi və s.) R.iqlim şəraitinin dəyişməsi təsirindən hövzələrdə su həcminin azalmasıilə əlaqədardır. Xəzər dənizi dəfələrlə R.-ya məruz qalmışdır.REQRESSİV ƏLAMƏTLƏR – bax: proqressiv və reqressivinkişafın əlamətləri.RELİKT ENDEMLƏR (lat. relictum - qalıq) – keçmiş geolojidövrlərdən indiyə kimi qalmış növlər. Relikt növlər olduqca məhdudsahədə qala bilər (məs., gingqo, eldar şamı, saqovnik, sekvoyya və b.)həm də nisbətən məhdud ərazilərdə yayıla bilər (məs., üçüncü dövrreliktləri – azaliya, andromeda, budaqlı danaya, dəmirağac,şabalıdyarpaq palıd və s.)RELİKT FAUNA – əlverişli yaşama şəraitində (refiqiumlarda)qalan keçmiş fauna.RELİKT FLORA – əlverişli şəraitlərdə fraqmentlər şəklində qalanqədim flora növlərinin məcmusu.RELİKT GÖL – keçmiş dənizlərin qalığı – (məs., Xəzər gölü).RELİKT TORPAQLAR – mənşəcə müasir fiziki-coğrafi şəraitdədeyil, qədim torpaqəmələgəlmə prosesində törəmiş və dövrümüzədəkqalan torpaqlar. Dəmirli-manqanlı konqresiyaların olması, fitosenozlarınmüasir məhsuldarlığının humus ehtiyatı ilə uyğunsuzluğu, müasir torpaqprosesləri ilə humusun fraksion tərkibinin uyğun gəlməməsi və s. reliktəlamətlərdir. Azərbaycan Respublikasında R.t-a Kür-Araz və Lənkəranovalıqlarında təsadüf edilir.RELİKTLƏR – relikt bitki və heyvanlar – keçmiş geoloji dövrlərinmüasir biosenozun tərkibinə daxil olan bitki və heyvan növləri, kiçik vəgeniş ərazini tuta bilər. Üçüncü dövr, pleystosen, postpleytosen reliktləriayırırlar. Azərbaycan Respublikasında (əsasən Talış zonasında),yalanqoz, şabalıdyarpaq palıd, dəmirağac, ipək akasiyası, azat ağacı,bigəvər kolu, şümşəd kolu üçüncü dövr R.-idir.RELYEF (fr. relief – qabarıqlıq) – Yer səthinin bütün alçaq hündürformalarının məcmusu. R. formaları müsbət, yəni qabarıq, nisbətənhündür (məs. ayrı-ayrı təpələr, tirələr, dağlar) və mənfi, yəni batıq,nisbətən alçaq (məs. qapalı çökəklik, uzunsov çay dərələri və s.) olabilər. Formalarının iriliyindən asılı olaraq yer qabığının R.-ini dördqrupa bölürlər: meqarelyef, makrorelyef, mezorelyef və mikrorelyef.375