EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────olmayan atom nüvəsinə malik olan kimyəvi elementlər (kripton – 85,sezium – 137, rutenium – 106, stronsium – 90, yod – 131): öz-özünəparçalandıqda xarakterik şüalanma yaradır. Canlı orqanizmlərdəmutagen, teratogen və s. dəyişikliklər, həmçinin neqativ ekolojihadisələr törədə bilər.RADİOAKTİV FİLİZLƏR – radioaktiv elementlərin minerallarıolan filizlər.RADİOAKTİV İNDİQATORLAR – Bioloji kütləsində radioaktivmaddələr toplayan orqanizmlər. Onun miqdarı ətraf mühitinradioaktivliyi haqda fikir söyləməyə imkan yaradır.RADİOAKTİV MADDƏLƏRİN KONSENTRASİYASI(TOPLANMASI) ƏMSALI – bitki və heyvanlardakı radioizotoplarınmiqdarının qida məhlulunda, qidada və ya qida mühitindəki miqdarınınnisbəti.RADİOAKTİV SULAR –tərkibində radioaktiv maddələr çox olantəbii sular.RADİOAKTİV TULLANTILAR – tərkibində müəyyən normadanartıq radioaktiv izotop olan tullantılar: maye, bərk və qaz halında olabilər. Maye R.t. atom elektrik stansiyalarında istifadə edilmiş nüvəyanacağının regenerasiyasında, elm texnika və tibbdə müxtəlifradioaktiv şüalanma mənbələrindən istifadə etdikdə əmələ gəlir.RADİOAKTİV TULLANTILARIN YERİNDƏRİNLİKLƏRİNDƏ BASDIRILMASI – radioaktiv tullantılarınyayılması və canlı orqanizmlərə zərərli təsir göstərməməsi üçün onlarınbasdırılması.RADİOAKTİV ŞÜALANMA – Alfa, beta və qamma şüalarınınyayılması.RADİOAKTİV ZƏHƏRLƏNMƏ – ətraf mühitə radioaktivparçalanma məhsullarının yayılması: nüvə döyüş sursatınınparçalanmasından yaranan dağıdıcı amillərdən biri. R.z. insanorqanizminə zərərli təsir göstərir (şüa xəstəliyi törədir). Yeraltı, yerüstü,sualtı və su üstündə nüvə partlayışlarından meydana gələn R.z. dahatəhlükəlidir. R.z. zamanı qrunta (suya) və havaya başlıca olaraq nüvəatımının bölünmə məhsulları (izotoplar), radioaktiv maddələr, habelənüvə atımı atomlarının parçalanmayan hissəsi keçir368