EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────POTOMOPLANKTON, ÇAY PLANKTONU – çaylarda və digərtəmiz axar sularda yaşayan və axarla passiv aparılan (axıdılan)orqanizmlərin məcmusu. P. növ cəhətdən kasatdır (xüsusilə çaylarınyuxarı hissəsində axın sürətli olduğundan). Fitopotomplankton adətəndiatom, dinofit, göy-yaşıl yosunlardan, zoopotomoplankton –kolovratkam, kolepodam, kladoseram və s.-dən ibarətdir.PÖHRƏDƏN TÖRƏYƏN MEŞƏ – kötük pöhrələrindən əmələgələn vegetativ ağaclıq.PREVALİDLƏR (pre... və lat. validus - güclü) – biosenozunxassələrini müəyyənləşdirən əsas, daimi növlər (məs., çim əmələgətirəntaxıl otları). Termini Q.N.Vısotski (1915) təklif etmişdir.PROANTLAR (yun. anthos - çiçək) – vegetasiyanın başlanğıcındayarpaqlamadan əvvəl çiçək açan bitkilər (fındıq, zoğal, qızılağac və s.).PRODUSENTLƏR (lat. producenc – yaradan, quran) – Sadə qeyriüzvi maddələrdən üzvi maddə hasil edən orqanizmlər (avtotrof vəxemotrof orqanizmlər).PROFİLAKTİK TOKSİKOLOGİYA –toksikologiyanın bölməsi:canlı orqanizm və ekosistemlərə zəhərlərin zərərli təsirinin potensialtəhlükəsinin qarşısını almaq metodlarının hazırlanması.PROFOTOTROPİZM – işıq mənbəyinə doğru bitki orqanlarınınistiqamətli hərəkəti.PROFUNDAL (lat. profundus - dərin) – göl, dəniz və okeanlarıngünəş işığı düşməyən və dalğa hərəkəti nəzərə çarpmayan dərin hissəsi.P. daxilində su hövzəsinin dibi lillə örtülü olur: dib bitkilərinə rastgəlinir: bakteriya və göbələklərlə zəngin olduğu üçün onların həyatfəaliyyəti nəticəsində metan, hidrogensulfid toplanır: oksigen defisitibaşlayır; bəzən dəmir filizi əmələ gəlir.PROGEOTROPİZM – qravitasiyanın gücü altında və ona tərəfbitki orqanlarının hərəkəti.PROKLİMAKS – daha soyuq və quru iqlimə uyğun olan reliktklimaks, yerli ekoloji şərait daxilində qalmışdır. Termini F.Klements(1936) təklif etmişdir.PROQNOZLAŞDIRMA (yun. prognosis – qabaqcadan görmək) –Elmi qabaqcadan görmə, və ya hadisələrin, o cümlədən təbiəthadisələrinin inkişaf perspektivinin tədqiqi. Məs. insanın bu və ya digərtəsirilə xarici mühitin və ekosistemin dəyişilmə proqnozu; meteorolojivə hidroloji rejimlərin, biçənəklərin, otlaqların və s.-ninməhsuldarlığının dəyişilmə proqnozu.PROQRESSİV VƏ REQRESSİV İNKİŞAFIN ƏLAMƏTLƏRİ –Ekosistemin inkişafını, o cümlədən ekosistemin demutasiyasını təsdiq363