EKOLOJÄ° LÃÄÆT

More documents

Recommendations

Info

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────sənayesində işlədilir.PAS XƏSTƏLİYİ – bir çox bitkilərdə pas göbələklərinin genişyayılmış, zərərverici xəstəliyi. Taxıllar, texniki, dekorativ bitkilər vəmüxtəlif yabanı otlar P.x.-nə tutulur. P.x. meyvə və toxumların keyfiyyətiniaşağı salır. Azərbaycanda P.x. buğda, günəbaxan, yonca, lobya,qərənfil və s.-də geniş yayılmışdır.PASKAL – Beynəlxalq vahidlər sistemində təzyiq və mexanikigərginlik vahidi; Pa və Ra ilə işarə olunur. P. 1 H qüvvənin 1 m 2 səthəgöstərdiyi təzyiqdir. 1 Pa = 1 N/m 2 = 10 H/sm 2 = 0,102 kq/m 2 = 10 bar =7,50 mm c. süt = 0,102 mm su süt. B.Paskalın şərəfinə adlandırılmışdır.PASSAT AXINI – tropik və ekvator enliklərində Dünya okeanınınüfiqi səthi axını.PASTERİZASİYA – yeyinti məhsulları və mayelərin 60-90°temperaturda bir neçə saniyədən 30 dəq-dək qızdırılması. İlk dəfəL.Paster təklif etmişdir. P-da spor əmələ gətirməyən bakteriyalar vəfermentlər tələf olsa da, sporlu bakteriyalar salamat qalır. Yeyintiməhsullarının saxlanma müddətini uzatmaq və sporlu bakteriyaları tələfetmək üçün məhsul 24 saatlıq fasilə ilə 2-3 dəfə P. edilir və hər dəfəsoyudulur.PASTORAL DİQRESSİYA, otlaq diqressiyası (lat. pastoralis -çoban) – hədsiz mal- qara otarılması, intensiv tapdanma nəticəsindəotlağın vəziyyətinin pisləşməsi. Bu zaman torpaq quru olur, onuntərkibində üzvi maddələrin miqdarı azalır, otlağın bitki örtüyükasıblaşır, kserofil xarakter alır.PATİYENTLƏR – Özünün dözümlülüyünə görə yaşayış uğrundamübarizədə qalib gələn bitkilər (Ramenski, 1938). P-ə bir çoxdominantlar, xüsusən ekstremal şəraitdə yaşayan dominantlar aiddir.PATOBİOSENOZ (yun. pathos - xəstəlik) – parazitlərlə və patogenagentlərlə doyaraq parazitar şəbəkə yaradan biosenoz. TerminY.N.Pavlovskiyə (1946) aiddir.PATOGEN MİKROBLAR – insan, heyvan və bitkilərdə xəstəliktörədən mikroblar.PATOGENLİK – Canlının (adətən mikroorqanizmlərin) digərcanlıda xəstəlik törətmək qabiliyyəti.PATOLOGİYA – İnsan və heyvan orqanizmində xəstəliklərin ayrı-350
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────ayrı patoloji proseslərin əmələ gəlməsini, gedişinin nəticəsini vəəmələgəlmə qanunauyğunluğunu öyrənən kompleks elm.PATULEKTORLAR (lat. patulus - açıq) – Seyrək yerləşməsinə vəçətirlərinin birləşməsinə baxmayaraq iri ölçülərinə və geniş köksisteminin olması sayəsində qruplaşmalarda olan dominantlar. Məs.saqqız ağacı (Sultanbud meşəsində), yarımsavannalarda püstə ağacı.PAYIZLIQ BİTKİLƏR – birillik kənd təsərrüfatı bitkiləri: payızdasəpilir və sonrakı il məhsul verir. P.b. qrupuna payızlıq buğda, çovdar,arpa, payızlıq paxla, payızlıq çölnoxudu və s. daxildir. Dünyaəkinçiliyində (Avropa və ABŞ-da) əsas taxıl bitkisi olan payızlıq buğdadaha çox yayılmışdır. Azərbaycanda payızlıq buğda və arpa becərilir.PEDOBİONTLAR – torpaqda yaşayan orqanizmlər.PEDOFAUNA: – bax torpağın faunası.PEDOİQLİM – mikroiqlimin komponenti: əsasən yerin torpaqörtüyünün xüsusiyətləri və onun atmosferlə termik mübadiləsindənasılıdır.PEDOSFER (yun pedon - torpaq) – 1) torpaq, onun altında yerləşəntorpaqəmələgətirən süxur və aşınma qatı (canlı orqanizmlərin yaşayışmühiti hesab olunan qat): Yerin torpaqəmələgəlmə prosesi gedən qatı:2) Litosfer, hidrosfer və Yerin canlı qabığının bir-birilə əlaqəli olanzonası: 3) Yerin torpaq örtüyü.PEKTİN MADDƏLƏRİ, PEKTİNLƏR – İrimolekullupolisaxaridlər; quruda yayılmış bitkilərdə və bir sıra yosunlarda həllolmuş formada olur. Kimyəvi tərkibinə görə P.m. qalakturon turşusununpolimerləridir. P.m-nə neytral monosaxaridlər də (qalaktoza, ramnoza,arabinoza, ksiloza) daxildir. Meyvə yetişdikdə pektolitik fermetlərintəsiri ilə P.m.-nin miqdarının və keyfiyyətinin dəyişməsi nəticəsindəyumşalır.PELAQOFİTLƏR (yun. pelagos - dəniz) – dəniz və okeanlardaməskunlaşan bitkilər.PELOFAQLAR – lil və qruntla qidalanan orqanizmlər.PELOFİLLƏR (yun. pelos -lil) – lilli substratı üstün tutanorqanizmlər: bakteriya, yosun növləri, oliqoxet, malyusklar və s.PELOFOBLAR – lilli qruntlarda yaşamayan hidrobiontlar.PELOGEN QAT – su hövzələrində lilin səthində yerləşən ölü351
Page 1 and 2:
Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 401: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
Page 505 and 506:
Page 507 and 508:
Page 509 and 510:
Page 511 and 512:
Page 513 and 514:
Page 515 and 516:
Page 517 and 518:
Page 519 and 520:
Page 521 and 522:
Page 523 and 524:
Page 525 and 526:
Page 527 and 528:
Page 529 and 530:
Page 531 and 532:
Page 533 and 534:
Page 535 and 536:
Page 537 and 538:
Page 539 and 540:
Page 541 and 542:
Page 543 and 544:
Page 545 and 546:
Page 547 and 548:
Page 549 and 550:
Page 551 and 552:
Page 553 and 554:
Page 555 and 556:
Page 557 and 558:
Page 559 and 560:
Page 561 and 562:
Page 563 and 564:
Page 565 and 566:
Page 567 and 568:
Page 569 and 570:
Page 571 and 572:
Page 573 and 574:
Page 575 and 576:
Page 577 and 578:
Page 579 and 580:
Page 581 and 582:
Page 583:
show all

EKOLOJÄ° LÃÄÆT

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

EKOLOJÄ° LÃÄÆT