EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────havada (istənilən hündürlükdə, yer səthində və su altında, lazımidərinlikdə) partladıla bilər; 1945-ci ilin iyulunda ABŞ A. b-nı sınaqdançıxardıqdan sonra Yaponiyanın Xirosima (avqustun 6-da) və Naqasaki(avqustun 9-da) şəhərlərinə partlayış gücü 20 min ton trotil partlayışınaekvivalent olan 2 bomba atmışdır. Xirosimada 200 minə yaxın adamölmüş və itkin düşmüş, sonralar şüa xəstəliyindən və yaralanmadan daha35 min adam ölmüşdür.ATOM ELEKTRİK STANSİYASI (AES) – nüvə yanacağını«yandırmaq» hesabına enerji əldə edən elektrik stansiyası. AES –radioaktiv çirklənmə nəticəsində ətraf mühitə təsir göstərir, qəza vaxtıdaha təhlükəli təzadlar baş verir. AES, həm də güclü istilik çirklənməfaktorudur.ATOM ENERJİSİ ÜZRƏ BEYNƏLXALQ AGENTLİK Atomenerjisindən dinc sahədə beynəlxalq əməkdaşlağın inkişafı məqsədilə1957-ci ildə yaradılmışdır. (10-dan çox dövləti birləşdirir).ATTRAKTANTLAR (yun. attraho – özümə çəkirəm) – Öz iyi iləzərərli həşərat, gəmirici və b. orqanizmləri özünə cəlb edən təbii vəsintetik (kimyəvi) maddələr. Son vaxtlar A.-dan bitkininzərərvericilərdən mühafizəsində istifadə edilir.AUTEKOLOGİYA – ekologiyanın bir bölməsi; bitki, göbələk vəheyvanat aləminin yaşadığı mühitlə olan qarşılıqlı əlaqəsini, onlarınekoloji amillərlə olan davamlılığını, orqanizmin fizioloji və morfolojiadaptasiya prosesini tədqiq edir. A.-nın xüsusi bölməsi antekologiyaadlanır.AUTVELLİNQ (ing. aut – kənar, well – sel kimi axmaq) –estuarilərdən dənizə biogen maddələrlə zəngin olan suyun axması.AZ YARARLI SÜXURLAR – bitkinin inkişafı üçün əlverişsizfiziki və kimyəvi xassələrə malik olan süxurlar. Belə süxurlarda biolojirekultivasiyanın aparılmasını təmin etmək üçün kimyəvi, aqrokimyəvivə meliorativ araşdırmaların aparılması tələb olunur.AZALAN NÖV – fərdləri və populyasiya müxtəlifliyi nəzərəçarpacaq dərəcədə durmadan azalmağa doğru gedən növ.AZDUZLU (ŞORTƏHƏR) SU – Duzun qatılığı 10q/l-rə qədərolan su.AZOY MÜHİT – canlı orqanizmlərdən mərhum olan mühit38