EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────(zədələyən) orqanizmlər. Meşəyə, əsasən, ziyan verən cücülər sinfidir,bir qədər az ziyanvericilərdən bəzi gənələri, çoxayaqlıları, ibliz,məməlilər (həşəratyeyənlər – kirpilər, göstəbək, siçanlar; cütdırnaqlılar– qaban, cüyür və s. yırtıcılar – tülkü, ayı və bəzi quşlar). Buheyvanların verdiyi ziyan yarpaqların, tumurcuqların, çiçəklərin,meyvələrin toxumların, budaqların, qabıqların, ağacın oduncağının,köklərinin tam və qismən yeyilməsi və ya zədələnməsindən ibarətdir.Bu zaman bitkilər (ağac və kollar, yeniyetmələr) zəifləyir, inkişafıdayanır, bar vermir və çox vaxt məhv olur.Cücülər meşə üçün daha təhlükəlidir, onlar kütləvi çoxalaraq genişərazilərdə meşə təsərrüfatına ziyan yetirir.MEŞƏ ZOLAQLARI – bax: qoruyucu meşə zolaqları.MEŞƏALTI – meşə qruplaşmasının əsas ağaclıq yarusunun hündürlüyünəçatmayan kol və ağacların məcmusu.MEŞƏDƏN İSTİFADƏ – meşə fondu meşələrinin faydalıxüsusiyyətlərindən və torpağından istifadə edilməsi. Qanunla aşağıdakıM.i. növləri vardır: oduncaqdan istifadə: meşənin ikinci dərəcəlimateriallarının (kötük, ağac qabığı və s.) istifadə; meşədən əlavə istifadə(meyvə, gilə-meyvə, göbələk və s. tədarükü): M.i. xüsusi icazə ilə (meşəqırma bileti, meşədən istifadə bileti) olmalıdır. Yalnız adamların meşədəolarkən göbələk, meyvə, giləmeyvə və s. yığması icazəsiz ola bilər.MEŞƏÇİLİK – 1) bitkiçiliyin bir sahəsi; oduncaq və s. meşəməhsulu almaq məqsədi ilə meşə salınması, onun mühafizəsi, sutənzimi,müalicə-sağlamlıq, estetik əhəmiyyətinin öyrənilməsi ilə məşğul olur.2) Meşənin becərilməsi və yaxşılaşdırılması, onun məhsuldarlığınınartırılması metodları haqında elm. M. bir elm kimi meşəşünaslığa vəxüsusi meşəçiliyə bölünür.3) Meşə təsərrüfatlarının quruluşuna daxil olan ərazi təsərrüfat vahidi(yaxud meşəbəyilik).MEŞƏLİK FAİZİ – ərazinin meşə ilə örtülmə dərəcəsi.Meşə ilə örtülü sahənin ümumi sahəyə (məs: respublikanın, rayo-nunmeşə təsərrüfatının və s.) nisbəti ilə təyin olunur: faizlə ifadə olunur.Meşəlik faizinin dinamikası insanın təsərrüfat fəaliyyətinin təsiri altındagedir. Azərbaycan Respublikası az meşəliyi ilə səciyyələnərək ərazisininmeşəlik faizi 10-dur. Ən böyük meşəlik faizi (40%-dən çox) ilə Böyük302