EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────bəzi çiçəkli bitkilər, qamçılılar, kökayaqlılar, kirpikli infuzorlar,həmçinin bəzi molyusklar, xərçəngkimilər, həşəratlar və balıqlardır.MEZOSFER – atmosferin stratosfer ilə ionosfer arasındakı təbəqəsi.Təqr. 50 km-dən 80-85 km-dək yüksəklikdə yerləşir. M. temperaturunyüksəkliyə görə təq. 0°C-dən 90°C-yədək azalması ilə səciyyələnir.MEZOTERMOFİTLƏR – orta istisevər termofil bitkilər, özinkişafları üçün mülayim temperatur tələb edir. Vegetasiya dövründəorta ongünlük temperaturun 15-20°C olmasına üstünlük verir. Mezotermhidrofitlər, mezofitlər və kserofitlər ayırmaq olar.MEZOTROF ORQANİZMLƏR – torpağın münbitliyinə, qidamaddələrinə, o cümlədən mineral maddələrə orta dərəcədə tələbatı olanorqanizmlər.MEZOTROF SU HÖVZƏSİ – Su orqanizmləri üçün qidamaddələri orta dərəcədə olan su hövzəsi. Belə su hövzələri təmiz, şəffafolur.MEYVƏ BİTKİLƏRİ – şirəli və ya bərk, yeyilən meyvəsi olan,yabanı halda bitən və becərilən ağac, kol, yarımkol, çoxillik kolcuqlarqrupu. M.b.-nə alma, armud, heyva, albalı, ərik, badam, fındıq, qoz,zeytun, əncir və s. daxildir. Bir çox subtropik və tropik M.b.-ndənmanqo, banan, sitrus bitkiləri və s. göstərmək olar.MEYVƏÇİLİK – bitkiçilik sahəsi, insanın qidalanması üçün yararlımeyvə verən çoxillik bitkilərdən bəhs edən elm. Azərbaycanda M. üzrəelmi-tədiqat işləri Qubadakı Azərb. Bağçılıq, Subtropik bitkilər Elmiistehsalat Birliyi və onun Göyçay, Zaqatala, Ordubad, Lənkəran təcrübəstansiyaları və dayaq məntəqələrində aparılır.MEŞƏ – öz inkişafında bioloji cəhətdən bir-birilə bağlı olan və birbirinə,həm də xarici mühitə təsir göstərən ağac, kol, ot, digər, bitkilər(mamır, şibyə), heyvanat aləmi və mikroorqanizmlərin birliyi (vəhdəti)olub biosferin mühüm tərkib hissəsidir, coğrafi landşaftın elementidir.Meşə biogeosenozdur, biogeosenozlar sistemidir.M. təbiətin orijinal və təkrarolunmaz hissəsidir. O, öz qanunları iləyaşayır və inkişaf edir. Öz mövcudluğu və inkişafı üçün M. öz-özünəəlverişli şərait yaradır, qida və su ilə öz-özünü təmin edir, təzələyir,gələcək nəslinin qorunub saxlanması üçün özünə qayğı göstərir.Meşədəki ağaclar sıx bitdiyindən bir-birinə böyük təsir göstərir, onagörə də orada ağaclar uca boylu, düz gövdəli, çətirləri isə az inkişafedərək ensiz və gödək olub, ağacların təpə hissəsində yerləşir. M.-dəilbəil arası kəsilmədən ağac və kolların küllü miqdarda yarpağı, xırda vəiri budaqları, qabıq, çiçək və meyvələri tökülür, onlara isə milyonlarlahəşərat qalıqları qarışır. Torpaq səthinə düşən bu töküntülər tədricən295