EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────etmək üçün bitki örtüyü və torpağın sadə, gözəyarı plana alınması.Kompas, vizir xətkeşi və orta miqyaslı ümumi xəritələrin köməyi iləaparılır.MATERİKLƏR, KONTİNENTLƏR – Yer qabığının hər tərəfdənokean və dənizlərlə əhatələnmiş böyük quru massivləri. Müasir geolojiepoxada 6 materik mövcuddur: Avrasiya, Şimali Amerika, CənubiAmerika, Afrika, Avstraliya və Antraktida. M. üçün Yer qabığınınümumi qalınlığının 35-45 km-dək olması və qranit qatının mövcudluğuxarakterikdir.MAVİ SİYAHI – Qırmızı kitabın bölməsi: sayı azalmağa doğrugedən quş növləri daxildir.MEXANİKİ ÇİRKLƏNMƏ – mühitin bilavasitə özündə və oradayaşayan orqaninzmlərə mexaniki təsirin nəticəsində (məs. müxtəlifzibillərlə) çirklənmə.MEXANİKİ EROZİYA – traktor və digər kənd təsərrüfatıtexnikasının mexaniki təzyiqi nəticəsində torpağın strukturununpozulması.MEXANOXORİYA – açılan meyvə toxumlarının mexanikisəpələnməklə yayılması. M. sarı akasiya, itxiyarı, xınagülü üçünxarakterikdir; bu bitkilərin yetişmiş meyvələri birdən açılır (partlayır) vətoxumları zərblə tullayır.MEQABİOSFER (yun. megas - böyük) – canlı orqanizmlərin daimyaşadığı bütün hidrosfer, atmosferin qatları (ozon qatına qədər) vəlitosferin bir hissəsi.MEQAEKOSİSTEM – ən böyük ölçülü ekosistem (okean, biosferbütövlükdə).MEQAPOLİS – əhalisi 10 mln.-dan artıq olan şəhərlərin nəhəngaqlomerasiyası. M.-ə Şanxay, Kalkutta, Tehran, Nyu-york, Tokio, San-Paulu, Meksika, Rio-de-Jeneyro, London, Seul və b. aiddir.MELİORASİYA (lat. melioratio - yaxşılaşdırmaq) –(yaxşılaşdırma, yararlı hala salma) – torpaqların faydalı istifadəsi üçünyararlı olmayan təbii şəraitin yaxşılaşdırılmasına yönəldilmiş təsərrüfatvə texniki tədbirlər sistemi: əsasən torpağın su, hava, qida və istilikrejimlərini nizamlamaq yolu ilə həyata keçirilir. M. təbii fəlakətlərinnəticələrini aradan qaldırmağa, torpaqlardan səmərəli istifadəyə imkan291