EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────– Qışlama arealı – növün soyuq mövsümünü keçirdiyi region.– Kosmopolit areal – qurunun və ya akvatoriyanın genişərazilərində yayılan növ və ya başqa sistematik qruplar.– Relikt areal – hər hansı bir ərazinin müasir coğrafi şəritinə yadolan növün arealı. Adətən kiçik ölçülü sahələrdə olur.– Müasir areal – digər sistematik qrupun növü və ya tipinin hazırkisərhədləri.– Qısalan areal – hər hansı bir sistematik qrupun və ya növün təbiivə ya antropogen səbəblər nəticəsində azalması.Ekoloji areal – regionun harada yerləşməsindən asılı olmayaraq hərhansı bir növ üçün əlverişli olan şəraitdə məskunlaşması.AREKOLOGİYA – ekoloji tələbləri nəzərə alan arxitekturanınbölməsi.AREALŞÜNASLIQ – 1) Biocoğrafiyanın bitki və heyvanın arealınıöyrənən bölməsi; 2) Arealın əmələ gəlməsinin ümumiqanunauyğunluqlarını tədqiq edən elm sahəsi.ARENAL (yun. arena-qum) – vulkanın qonşuluğunda bitkidənməhrum olan zona.ARXAC – otlaq şəraitində gecələr, həmçinin hava isti olduqdagündüzlər qoyunların və qaramalın dincəlməsi üçün yer. Baharınəvvəllərində və payızda külək tutmayan, yayda isə bir qədər hündüryerdə düzəldilir. A.-ın yeri arabir dəyişdirilir.ARXEOFİTLƏR – bəşəriyyət tarixindən əvvəl mövcud olanbitkilər.ARXEOLOJİ ABİDƏLƏR (yun. archaios - qədim) – insanlarınyaratdığı qədim maddi mədəniyyət abidələri. A.a-ə, əsasən, əməkalətləri, silahlar, məişət şeyləri, insan məskənləri, şəhər və qalaxarabalıqları, qaya təsvirləri, torpaq sədlər, sərdabalar, emalatxanaqalıqları, qəbirlər, qədim yazılar (daş və s. üzərində), suvarma kanalları,su kəmərləri və s. daxildir. A.a. insan cəmiyyətinin tarixini öyrənir.ARXİPELAQ – bir-birindən az aralı olub vəhdət təşkil edən adalarqrupu. Məs., Bakı arxipelaqı, Apşeron arxipelaqı. A. materik, mərcan vəvulkan mənşəli olur.ARI SÜDÜ – inkişaf edən ana arı sürfəsini yemləmək üçün işçiarıların baş və döş vəzilərindən ifraz olunan südəbənzər maddə. A.s-nün31