EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────dövrlərində insanların təsərrüfat və mənəvi həyatını öyrənmək üçünböyük əhəmiyyətə malik maddi mədəniyyət abidələridir.QAYMAQÇİÇƏKLİLƏR (Ranunculaceae) – çoxillik ikiləpəlibitki fəsiləsi. Əksəriyyəti ot bitkiləridir. Yarpaqları növbə ilə düzülür.Dünyada 200-ə qədər, Azərbaycanda 103 növü məlumdur. Bir çox növüzəhərlidir, bəzi növü dərman bitkisi (xoruzgülü və s.), digəri(kəpənəkçiçək, sunərgizi və s.) dekorativ bitkidir.QAZ – maddənin aqreqat vəziyyətindən biri olub, hissəciklərimolekula gücünün cazibəsi ilə bağlı olmayıb, xaotik hərəkət edərəkmümkün olan həcmi doldurur.– Şadlandırıcı Q. (azotun hemoksidi). NO 2 – xoş iyli, keyləşdiricivasitədir.– Hava Q.-ı – maddələrin qazşəkilli qarışığı, sənaye sobalarındayanacaq kimi işlədilir.– Generator Q.-ı – bərk yanacağı qaz genertorunda qazlaşdırmanəticəsində əldə olunan qazşəkilli maddələrin qarışığı.– Şəhər Q.-ı (məişət qazı) – təbii və digər yanıcı qazlardan ibarətmaddələrin qazşəkilli qarışığı və adorontlar; məişətdə yanacaq kimiistifadə olunur.– Gurultulu Q. – iki hissə hidrogen, bir hissə oksigendən ibarət olanmaddələrin qazşəkilli qarışığı; isitdikdə qığılcımdan partlayış verərək subuxarı əmələ gətirir; lampada yandırılaraq qaz qaynağında, metallarıkəsməkdə, kvars və platini əritməkdə istifadə olunur.– Yağlı Q. – neft qazı, tərkibində metan, etan, bir qədər yüksəkmolekullu karbohidrogenlər və merkaptonlar olur.– Koks Q.-ı – daş kömürü kokslaşdırdıqda alınan qazşəkilli məhlul.– Kükürd Q-ı (SO 2 ) – rəngsiz, kəskin iyli qaz, atmosferin əsasçirkləndiricisi hesab olunur. K.q. – turşulu yağışların əsas səbəbkarıhesab olunur.– Maye (duru) Q. – neft qazı, əsas komponentləri propan, butan vəbir qədər karbohidrogenlər hesab olunur.– Qarışıq Q. – bərk yanacağın qazlaşdırılması, hava və su buxarıqarışığından ibarət qazşəkilli məhlul.– Quru Q. – neft qazı, tərkibi əsasən metan, az miqdarda etan vəhidrogensulfiddən ibarətdir.259