EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────laşmasını, digər tərəfdən meteoroloji amillərin paralel müşahidəolunması və biometrik ölçmələrdir.KƏND TƏSƏRRÜFATI ZİYANVERİCİLƏRİ – kənd təsərrüfatıbaxımından faydalı olmayan orqanizm, qiymətli bitki növlərinə,heyvanlara və ya onların məhsuluna ziyan vurur, insanın sağlamlığınatəhlükə yaradır. K.t.z. böyük iqtisadi itki verir. “Ziyanvericilərin” çoxuhəşəratlar arasında olur. Ən qorxulu həşərat növlərindən danadişi,kolorad kartof böcəyi, ağ amerika böcəyi, yemişan kəpənəyi, payızlıqbuğda və kələm sovkası, həlqəvi ipəksarıyanı, məməlilərdən gəmiricilər(siçanlar, siçovullar, taxıl siçanı, sünbülqıran) və s. göstərmək olar.K.t.z.-nə qarşı kompleks profilaktiki, o cümlədən aqro və meşətexniki,mexaniki, fiziki, kimyəvi və bioloji təbdirlər sistemi hazırlanmışdır.KƏND TƏSƏRRÜFATININ KİMYALAŞDIRILMASI – kimyəvigübrələr tətbiq etməklə torpağın münbitliyini artırmaq, heyvanyemlərinə kimyəvi əlavə qatmaqla heyvandarlığın məhsuldarlığınıyüksəltmək, həmçinin pestisidlərin köməyilə zərərverici və xəstəliklərləmübarizə aparmaq üzrə elmi cəhətdən əsaslanmış tədbirlər sistemi.K.t.k. düzgün təşkil edilmədikdə (kimyəvi maddələrin texnologiyasınadüzgün əməl edilmədikdə) ətraf mühitin (torpaq, su hövzəsi, hava) vəkənd təsərrüfatı ərzaqlarının çirklənməsi üçün olduqca təhlükəlimənbəyə çevrilir.KƏHRİZ – qrunt sularını toplamaq və yer səthinə çıxarmaq üçünyeraltı qurğu. Maili lağım (hünd-1-1,4 m, eni 0,5-0,8 m) şəbəkəsindənibarətdir. K. lağımları bir-biri ilə şaquli quyular vasitəsilə birləşdirilir.K.-i peşəkar kankanlar qazır. K. suyundan su təchizatında və suvarmadaistifadə olunur. K. suyu təmiz və safdır, fəsillərdən asılı olmayaraqmüntəzəm su verir. K. Yaxın şərq, Orta Asiya və cənubi Qafqaz üçündaha səciyyəvidir. Azərbaycanda K. sistemi e.ə, 1 əsrdən mövcuddur.Təbriz, Zəncan, Gəncə, Qarabağ, Naxçıvan və Bakıda geniş yayılmışdır.20 əsrin 60-cı illərinin əvvəlində Azərbaycanda 812 K. olmuşdur.KƏPƏNƏKLƏR, PULCUQLUQANADLILAR (Lepidoptera,yun. lepis – pulcuq + pteron - qanad) – həşəratlar sinfindən bir dəstə.Dünyada 140 min, Azərbaycanda 2500 növü var. K.-in çoxu gecə həyatıkeçirir; yalnız sancaqbığcıqlılar gündüz fəaliyyətdə olur. K. çiçəklərinnektarı, çürümüş meyvə şirəsi ilə qidalanır. K.-in çiçəkli bitkilərin234