EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────olması orqanizmə zəhərləyici təsir göstərərək, hipoksiyaya səbəb olur.Tərkibində 1,535 CO 2 olan hava ilə uzun müddət (bir neçə gün) nəfəsaldıqda qusma və başgicəllənmə başlayır. CO 2 6%-dən çox olduqda isətənəffüs yavaşıyır, ürəyin fəaliyyəti zəifləyir və həyat üçün təhlükəlivəziyyət yaranır. Belə hallarda zəhərlənmiş adamı havaya çıxarmaq vəsüni tənəffüs vermək lazımdır.KARBON QAZININ MÜVAZİNƏTLİYİ – suda-həll olan karbonqazının (CO 2 ) miqdarı hidrokarbonat ionlarının və kalsium ionlarınınkonsentrasiyasının müvazinətliyinə uyğun gəlir. K.q.m. pozulduqda subiotasının pozulması baş verə bilər.KARBONATLAR – karbonat turşusunun (H 2 CO 3 ) təbii duzları,mineral sinifləri (təxm. 80). Çökmə (əhəngdaşı, dolomit və s.) vəmetamorfik (mərmər) süxurlarından ibarətdir. Bütün K. turşularda həllolaraq CO 2 ayırır.KARBONLAŞMA – üzvi qalıqların (heyvan və bitki toxumalarının)dəyişilmə prosesi; onların qaralması, hidrogen və oksigenin miqdarınınazalması, karbonun miqdarının isə çoxalması ilə nəticələnir.KARLİK FORMALARI – adətən əlverişsiz mühit şəraitindəinkişaf edən alçaq boylu bitkilər (heyvanlar).KARPOFAQLAR – bitkinin meyvəsi ilə qidalanan heyvanlar.KARPOZLAR (yun. karpos - gəlir) – birgə yaşayış formaları; ikipopulyasiyadan biri üçün sərfəli (faydalı), digəri üçün praktiki olaraqzərərsizdir.KARST – (Yuqoslaviyanın şimal-qərbində yerləşən platonunadından) – suyun süxurları əritməsi, onlarda boşluqların və bunlarlaəlaqədar olaraq yer səthində və dərinlikdə özünəməxsus relyefformalarının əmələ gəlməsi hadisəsi. K. suda asanlıqla əriyən süxur(əhəngdaşı, dolomit, təbaşir, gips, daşduz) qatlaranda geniş inkişaf edir.K. yer səthində qıf, boşqab şəklində mənfi relyef formaları əmələ gətirir.K. nəticəsində yer səthi altında xeyli dərinlikdə boşluq yaranır ki, bunamağara deyilir. Dünyada ən böyük karst mağarası ABŞ-da Kamberlendplatosunda yerləşən Mamont mağarasıdır. Bu mağaranın bütün şaxə vəqollarının uzunluğu 225 km-dir. Burada 200-dən çox keçid, 47 qübbə,23 dərin xəndək vardır. Böyük bir zalın uzunluğu 5 km, eni 90 m,tavanının hündürlüyü isə 40 m-dir. Mağarada yeraltı sulardan üç göl229