EKOLOJÄ° LÃÄÆT

More documents

Recommendations

Info

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────Yer səthinin xarakterinin dəyişməsi). Alimlər (M.N.Budıko və b.) beləhesab edir ki, 21-ci əsrdə istiləşmə təbii ekosistemlərin müxtəlifkomponentlərinə mənfi təsir göstərə bilər.İQLİMŞÜNASLIQ, KLİMATOLOGİYA – iqlimlər haqında elm.İ.-ın başlıca vəzifəsi Yer kürəsinin müxtəlif sahələrinin iqlimlərini təsviredib səciyyələndirmək, onları təsnif etmək, onların yayılmasını, iqliməmələgətirmə proseslərin və iqlimin coğrafi amillərini öyrənməkdənibarətdir.İQTİSADİ COĞRAFİYA – müxtəlif ölkələrdə və rayonlardaistehsalın ərazi üzrə yerləşməsini, onun inkişaf şəraitini və xüsusiyyətiniöyrənən ictimai elm.İQTİSADİ EKOLOGİYA – sosial ekologiyanın bölməsi; mühitinçirklənməsini azaltmağa, resursların qorunmasına, bioloji müxtəlifliyinmühafizəsinə yönəldilən iqtisadi mexanizmlər əsasında insan və təbiətinqarşılıqlı əlaqəsini tənzimləyən metodlar işləyib hazırlanır.İL – vaxt müddəti. Bu müddət içərisində Yer kürəsi Günəş ətrafındadolanıb öz orbitində çıxdığı nöqtəyə (yaz gecə-gündüz bərabərliyinöqtəsinə)qayıdır. Adi İ. 365 (366) gün olub 12 aya bölünür.İLAN ZƏHƏRİ – bəzi ilanların tüpürcək vəzilərinin zəhərli ifrazatı.İ.z. rəngsiz, sarımtıl, yaxud yaşıla bənzər duru mayedir. İ.z. müalicəəhəmiyyətlidir. İ.z.-ni qurudulmuş halda 23-ilə qədər saxlamaq olur.Zəhərli ilanlar mühafizə olunur. Abşeron yarımadası Şahidli burnunda 3min gürzə saxlanan qoruq var.Azərb-da 23 ilan növü mövcuddur. İlanlar, siçan, ilbiz, həşərat, quşyumurtası və s. ilə qidalanır.İLDIRIM, ŞİMŞƏK – qasırğalı buludlar arasında baş verən elektrikboşalması (qığılcım şəklində). İldırım vurması çox qüvvətlidir, ağacıparçalayır, quru ağacı yandırır, meşə yanğınına səbəb olur, qumadüşdükdə onu əridir, insanı və heyvanı dərhal öldürür.İLDIRIMDAN MÜHAFİZƏ – müxtəlif obyektləri ildırımvurmasından qorumaq üçün tədbirlər və texniki vasitələr kompleksi.Mühafizə üsullarının hamısında əsas faktor mühafizə olunan obyektlərədüşə biləcək ildırımları alıb, yerə keçirməkdir. Keçmiş SSRİ-də İ.m.problemləri ilə məşğul olan əsas müəssisə İ.Q.Yesman adınaAzərbaycan Elmi-Tədqiqat Energetika İnstitutudur. Burada alınan214
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────nəticələrdən keçmiş SSRİ ərazisində və bir neçə xarici ölkədə istifadəolunur.İLXI – at, dəvə sürüsü. İ. heyvanın yaşından və cinsindən asılıolaraq təşkil edilir. İ. heyvanın il boyu saxlanması, yaxud otarılmasıüçün təşkil edilir.İLİN FƏSİLLƏRİ – ilin ulduzlu göydə Günəşin hərəkətinə uyğundövrlərə bölünməsi. Növbələşməsinə səbəb Yer oxunun Yerin Günəşətrafına dolandığı orbit müstəvisinə 66 0 33 1 meylli olmasıdır.İLKİN (BAKİRƏ) BİTKİ ÖRTÜYÜ – Uzun dövr eyni yerdədəyişilmədən insan fəaliyyətinin təsirilə pozulmayan bitki örtüyü. İ.b.ö.uzunömürlü olub, özü-özünü bərpa edir, həmin zonanın onu təşkil edənnövlərin bioloji xassələri və hazırki iqliminə, torpaq şəraitinə, surejiminə uyğundur. İlkin meşəlikləri təşkil edən növlərdən palıdı, fıstığı,küknarı və s. göstərmək olar.İLKİN ÇİRKLƏNDİRİCİ – ətraf mühitə bilavasitə çirklənməmənbəindən atılan çirkləndirici.İLKİN EKOTOPLAR – canlı orqanizmlərdən tamamilə məhrumolan substratdan ibarət ekotop, orqanizmin ilkin məskunlaşması üçünəlverişli (mümkün) hesab olunur. (məs, vulkan pükürdükdən sonrasoyumuş lava, karxana, dağ-mədən atıntıları, çay gətirmələri).İLKİN (BAKİRƏ) TƏBİƏTİN BEYNƏLXALQ FONDU – Nadir,məhv olmaq təhlükəsi olan bitki və heyvan növlərinin, onların olduğuyerin mühafizəsi və öyrənilməsi məqsədilə maddi yardım əldə etməküçün fəaliyyət göstərən Beynəlxalq ictimai təşkilat. 1961-ci ildəyaradılmışdır. 27 ölkədə bölməsi var. MSOP, YUNESKO, FAO vədigər təşkilatlarla sıx əlaqədə işləyir. İllik jurnal və qəzet buraxır.Təbiəti mühafizə üzrə 60 mln dollar həcmində 3000-ə qədər (1988 iləkimi) layihə yerinə yetirilmişdir.İLLİK AMPLİTUDA – aylar ərzində meteoroloji elementləri(atmosfer təzyiqi, temperatur və s.) ən yüksək kəmiyyəti ilə ən aşağıkəmiyyəti arasında fərq. İ.a. orta və mütləq kəmiyyətlər arasında olabilər. İ.a. çoxillik məlumata əsasən hesablanır.İLLİK ARTIM – 1) fito və ya aqrosenozun kütləsinin il ərzindəartımı: 2) il ərzində anatomo – morfoloji qatın (oduncaq, sümük və s.)artması; İ.a. oduncağın, sümüyün, pulcuğun kəsiyində adətən aydın215
Page 1 and 2:
Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 243: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
Page 505 and 506:
Page 507 and 508:
Page 509 and 510:
Page 511 and 512:
Page 513 and 514:
Page 515 and 516:
Page 517 and 518:
Page 519 and 520:
Page 521 and 522:
Page 523 and 524:
Page 525 and 526:
Page 527 and 528:
Page 529 and 530:
Page 531 and 532:
Page 533 and 534:
Page 535 and 536:
Page 537 and 538:
Page 539 and 540:
Page 541 and 542:
Page 543 and 544:
Page 545 and 546:
Page 547 and 548:
Page 549 and 550:
Page 551 and 552:
Page 553 and 554:
Page 555 and 556:
Page 557 and 558:
Page 559 and 560:
Page 561 and 562:
Page 563 and 564:
Page 565 and 566:
Page 567 and 568:
Page 569 and 570:
Page 571 and 572:
Page 573 and 574:
Page 575 and 576:
Page 577 and 578:
Page 579 and 580:
Page 581 and 582:
Page 583:
show all

EKOLOJÄ° LÃÄÆT

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

EKOLOJÄ° LÃÄÆT