EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────səhra üçün 2-dən aşağı, yarımsəhra üçün 2-4, çöl üçün 4-7, meşə-çölüçün 7-10, yarpaqlı meşələr və tayqa üçün 10-13, meşə tundra üçün 13-dən yuxarıdır.HİDROTERMLƏR – Yerin dərinliklərindən daxil olan yüksəktemperaturlu suların mənbələri. H.-rə həm quruda, həm də okeanlarındibində rast gəlinir.HİQROFİLLƏR (yun. hygros - rütubətli) – Rütubətsevənheyvanlar.HİQROFİTLƏR – Rütubətli yerlərdə bitən bitkilər. H.-in əsasxüsusiyyəti onlarda su sərfinin qarşısını alan uyğunlaşmaların olmasıdır.H. üçün katikula buxarlanması xarakterikdir.HİQROMORFİZM – havanın yüksək rütubətlik şəraitində bitənbitkilərin quruluşunun xüsusiyyətləri. Belə bitkilər üçün transpirasiyanıngüclənməsi şəraitinə uyğunlaşmaq qabiliyyəti səciyyəvidir, bu qidaməhlullarının zoğlara doğru intensiv hərəkətini təmin edir.HİQROTOPLAR – substratın rütubətlik şəraitinə görə ayrılır.adətən 6 əsas rütubətlik pilləsi (qrupu) ayırırlar: “0”-çox quru, 1-quru, 2təzə (azrütubətli), 3-rütubətli, 4-nəm, 5-yaş. Hiqrotopları ayırmaq üçünindiqator bitkilərdən istifadə olunur. Bu bitkilər bölünür: kserofitlər (“0”və 1 qrupları), mezofitlər (2, 3), hiqrofitlər (4, 5). Bəzən əlavə olaraqultrakserofitlər (0 qrupu), mezokserofitlər (1, 2), ultrahiqrofitlər (5)ayrılır.HİPERGENEZ ZONASI – Yer qabığının üst hissəsində fiziki,kimyəvi və bioloji xarakterli aşınma gedən dağ süxurlarının dağılması,mineral-geokimyəvi dəyişməsi zonası.HİPERKAPNİYA (qiper və yun. kaphos - tüstü) – qanda və yadigər toxumalarda CO 2 -in yüksək miqdarı ilə əlaqədar orqanizmin xəstəvəziyyəti.HİPERTROFİYA – bir sıra bitki və heyvanlarda orqanizmin bəzitoxuma və ayrı-ayrı hissələrinin, həcminin qeyri adi pataloji böyüməsi.Məs., bakteriya, göbələk və həşəratların neqativ təsirinə reaksiya kimibitkidə fırların əmələ gəlməsi; virus, patogen bakteriyalar və b. iləheyvan və insanda şişin əmələ gəlməsi.HİPERYIRTICI – bir yırtıcının digər yırtıcının hesabına yaşaması(məs., qartal kərtənkələ ilə qidalanır, kərtənkələ isə öz növbəsində202