EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────qoruyucu rol oynayır. Alp çəmənliklərindən yay otlaqları kimi istifadəedilir.ALTERASİYA – ətraf mühitdə üzvi maddələri (qida, kağız,oduncaq, dəri və s.) parçalanmaya (çürüməyə) yönələn fiziki, kimyəvi,bioloji və b. təbii proseslər. A. nəticəsində elementar kimyəvibirləşmələr (üzvi maddələri təşkil edən) yenidən bioloji dövranabaşlayır.ALTERNATİV ENERGETİKA – enerjinin ənənəvi (kömür, neft,qaz) olmayan günəş, külək, qabarma-çəkilmə geotermal və s.mənbələrdən alınması.ALVAR – çılpaq və ya yuxa torpaq qatı ilə örtülü əhəngdaşındanibarət meşəsiz sahə.AMENSALİZM (lat. mensa – süfrə, masa) – A.-də iki növ birlikdəyaşadıqda birinin təsirindən digəri zərər çəkir, növün biri isə nə ziyan,nə də xeyir görür. Belə qarşılıqlı əlaqə forması ən çox bitkilərdəmüşahidə edilir. Məsələn: fıstıq meşəsi altında bitən işıqsevər ot bitkiləriağacların güclü kölgəsi altında sıxıntı keçirərək məhv olmağa doğrugedir, lakin bu «qonşuluğun» fıstıq ağacı üçün fərqi yoxdur.AMFİBİONTLAR – həm quruda, həm də suda yaşamağauyğunlaşan orqanizmlər. Bitkilər arasında (bəzi yosunlar, oxyarpaq, suqaymaqçiçəyi), heyvanlar arasında (amfibin) A.var.AMFİBİYALAR – onurğalı heyvanlar sinfi. Suda-qurudayaşayanlar.AMFİFİTLƏR (yun. amphi - ətrafında) – su hövzəsinin dibinəyapışan, yarpaq və çiçəklərinin çoxu suyun üzərində yerləşən subitkiləri.AMFLİKASİYA – orqanizmin ona kənardan olan təsirlərineytrallaşdırmaq qabiliyyəti.AMİLOFİL BİTKİLƏR – fotosintez nəticəsində əmələ gələn şəkərinişastaya çevirən bitkilər. Bu nişasta bitkinin yarpaq və başqahissələrində toplanır. Yaşıl bitkilərin çoxu A. b.-dir.AMMONİFİKASİYA – tərkibində azot olan üzvi maddələrin (zülal,nuklein turşuları, sidik cövhəri və s.) mikroorqanizmlər tərəfindənparçalanıb sərbəst ammoniumun (amonyakın) əmələ gəlməsi prosesi; A.təbiətdə azotun dövranının mühüm mərhələsi olub torpağı azotun23