EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────ENDOZOOXORİYA – bax. zooxoriya.ENDOZOY ORQANİZMLƏR – başqa orqanizmin orqan və yatoxumalarında həyat sürən parazit və ya simbiont kimi heyvanlar və yabitkilər (məs. vərəm çöpü, hemolitik streptokokk, helmintlərin çoxu).ENERJİ BÖHRANI – təsərrüfat və məişət ehtiyaclarınınödənilməsi üçün enerji ehtiyatlarının çatışmazlığı. E.b. son illərdəAzərbaycanda meşələrin, bağların və yaşıllıqların məhv edilməsinə,ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olmuşdur.ENLİYARPAQLI MEŞƏLƏR – palıd, fıstıq, ağcaqayın, göyrüş,vələs, cökə, qarağac və digər ağacların dominantlıq etdiyi meşələr.Əsasən şimal yarım kürəsinin mülayim iqlim qurşağında yayılmışdır.ENTOMOFAQLAR – həşəratların hesabına inkişaf edən parazit vəyırtıcı orqanizmlər. E.-ın əsas hissəsini müxtəlif həşərat dəstələrinə(məs.. pərdəqanadlılara, torqanadlılara, böcəklərə, ikiqanadlılara və s.)mənsub cins və növlər təşkil edir. Bir çox quş, gəmirici, balıq, qurd,gənəcik, həmçinin ibtidailər, göbələklər bakteriyalar və viruslar da E.-aaiddir. E.-dan bitki zərərvericilərinə qarşı bioloji mübarizədə genişistifadə edilir.ENTOMOFAUNA – həşərat növlərinin cəmi, həşərat faunası. 1,5min növü məlumdur (heyvanat aləminin 60%-dən artıq).ENTOMOFİL BİTKİLƏR – həşəratlarla tozlanan bitkilər.ENTOMOFİLİYA – bitkilərin həşəratlar vasitəsilə tozlanması.ENTOMOXORİYA – rüşeymi (spor, xırda toxumlar) həşəratlarlaaparılan bitkilər.ENTOMOQAMİYA – çiçəklərin həşəratlarla tozlanması.ENTOMOLOGİYA (yun. entomo – həşərat, cücü) – zoologiyanıncücüləri (həşəratları) və onların təbiətdə rolunu öyrənən sahəsi. MüasirE. nəzəri və praktiki məsələləri öyrənən bir sıra elmdən ibarətdir. 2hissəyə-ümumi E. həşəratların morfologiya, fiziologiya, biologiya vəsistematikasını, tətbiqi E. isə zərərli həşəratları və onlara qarşı mübarizətədbirlərini öyrənir. E. praktiki cəhətdən kənd təsərrüfatı E-sına; meşəE.-na, tibb E.-na və baytarlıq E.-na bölünür. Həşəratların torpaqxassələrinə təsirini, həmçinin onun münbitləşməsində və bərpaolunmasındakı rolunu torpaq E.-sı tədqiq edir.ENVAYROMENTALİSTİKA – envayromentalogiyanın bölməsi160