EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────EKOLOJİ OPTİMUM – 1) növün ən yaxşı həyatilik şəraiti(çoxalma qabiliyyəti, abiotik faktorlara uyğunlaşması); 2) Bir qrupun(bitki) digər qrupa nisbətən üstünlük şəraiti.EKOLOJİ ÖLÜM, FAKTİKİ ÖLÜM – məlum mühit şəraitindəölüm (ölüm faizi). E.ö.-ün ölçüsü mühit şəraitindən və populyasiyanınvəziyyətindən asılı olaraq dəyişir.EKOLOJİ PARADİQMA – (müasir) – sistem paradiqması –V.D.Feodrovun (1977) ifadəsi olub, ona əsasən müasir ekologiyanın başobyekti ekosistemdir. Fərdlər, populyasiyalar, hətta qruplaşmalar deyil,məhz ekosistem ekologiyanın spesifik (nadir) obyekti sayılır. Biotop vəorada məskunlaşan orqnizimlər funksional vahid birlik yaradır. A.Tenslionu ekosistem, V.N. Sukaçev isə biogeosenoz adlandırmışdır.EKOLOJİ PASPORT – (bitkinin) – kənd təsərrüfatı bitkilərinin hərbir sortu (çeşidi) üçün hər tərəfli xarakteristikası.EKOLOJİ PİRAMİDA – biosenozda produsentlərinkonsumentlərə, sonra isə redusentlərə keçdikcə onların fərdlərinin sayı,biokütləsi və enerjisinin miqdarı piramida fiquruna uyğun formadaazalır ki, buna ekoloji piramida deyilir.EKOLOJİ PLANLAŞDIRMA – sənaye, kənd təsərrüfatı,urbanizasiya, rekreasiya və s.-in intensiv və ekstensiv inkişaf şəraitində,ekoloji tarazlığı pozmadan təbii resursların və ərazilərin istifadəsinin(istimarının) elmi-əsaslanmış normasının hazırlanması.EKOLOJİ PLASTİKLİK – orqanizm və ya onun qrupunun mühitamillərinin təsirinə qarşı dözümlülük dərəcəsi (amplitudası).EKOLOJİ POPULYASİYA – bir biosenoz daxilində məskunlaşanbir növün fərdlərinin məcmusu.EKOLOJİ PROQNOZ – müəyyən uzaq gələcəkdə ətraf mühitin,bu və ya digər ekosistemin dəyişmə mümkünlüyünü, həmçinin kəndtəsərrüfatı, hidrotexniki və sənaye layihələrinin müsbət və mənfinəticələrini elmə əsaslanaraq qabaqcadan xəbər vermək.EKOLOJİ RESURSLAR – təbiətdə ekoloji tarazlığı təmin edənmühit yaradan komponentlərin məcmusu.EKOLOJİ RƏQABƏT (vakuum) – müəyyən şəraitdə (adətənyaxın ekoloji tələbata malik olan populyasiyaların az seyrək sıxlığışəraitində) rəqabət olmur və ya o, minimuma enir.138