EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────EKOLOGİYA VƏ SOSİAL AMİLLƏR – ətraf mühitin getdikcəsürətlə artan antropogen dəyişmələri ekologiyanı bir elm kimi irəli sürdüvə onun tədqiqatı bütün bəşəriyyətin marağına səbəb oldu. Planetin birsıra regionunun xalqları və təbiəti böhran vəziyyətinə düşdü. Buvəziyyətdən çıxış yolu atom silahlarının ləğv edilməsi, ümumibəşəriyyət mühitinin çirklənməsinin qarşısının alınması və onunvəziyyətinə beynəxalq nəzarətin qoyulması vacib sayıldı.EKOLOJİ AMİLLƏR – iki qrupa bölünür: abiotik və ya fizikicoğrafiamillər – iqlim, edafik, oroqrafik, kimyəvi, canlı orqanizmlərləəlaqədar olan biotik amillər-fitogen, zoogen, antropogen. Bütün E.a.biri-birilə sıx əlaqədardır.EKOLOJİ AMPLİTUDA – növ və ya qrupun (populyasiyanın)mühitin dəyişilməsi şəraitinə uyğunlaşma həddi (tolerantlıq həddi).EKOLOJİ ARXİTEKTURA – arxitektura və şəhərplanlaşdırılmasında yeni istiqamət olub şəhər əhalisinin ekoloji vəsosial-iqtisadi tələbatı maksimum nəzərə alınır. E.a.-nın vəzifəsi ayrıayrıbinaların və yaşayış massivlərinin salınması təbii əraziyə uyğunaparılır, bu zaman tikinti zamanı tikinti materiallarının kyfiyyəti vəinsan üçün təhlükəsizlik dərəcəsi nəzərə alınır.EKOLOJİ BALANS – bax: ekoloji müvazinət: ekosisteminməhsuldarlığı ilə onun çıxarı (itkisi) arasında stabillik olması.EKOLOJİ BİRLİK – bioloji növlərin əsas xarakteristikası(kriteriyası) hər bir növün ümumi ekoloji şəraitinin olmasıdır. Növünayrı-ayrı fərdlərdən (populyasiya) ibarət olmasına baxmayaraq, o, həminmühitdə yaşayan digər növlərə bütöv (tam) qarşılıqlı təsir göstərir.EKOLOJİ BÖHRAN – təbii fəlakətli hadisələr (məs. daşqın, sel,vulkan püskürməsi, quraqlıq, tufan, zəlzələ, meşə yanğını və s.) və yaantropogen faktorların təsiri, insan tərəfindən atmosferin, hidrosferin,torpağın çirklənməsi, təbii ekosistemin, təbii komplekslərin dağılması,meşə yanğını, meşənin qırılması və s.) nəticəsində ekoloji sistemlərdə(biogeosenozlarda) müvazinətin pozulması vəziyyəti.«EKOLOJİ BUMERANQ» – təbii qanunauyğunluqlar, prinsiplər,ekoloji məhdudiyyətlər və qanunlar nəzərə alınmadan həyata keçiriləntəsərrüfat fəaliyyəti nəticəsində əmələ gələn ekoloji fəlakətlər.EKOLOJİ DAVAMLILIQ – xarici amillərin təsirilə ekosistemin133