EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────səciyyələnir. Bitkinin böyümə xüsusiyyətləri öz növbəsində E.göstəricisi hesab olunur. Bax: mikroiqlim.EKOLOGİSLƏR – insanı əhatə edən mühitin qorunması uğrundakütləvi ictimai hərəkatın nümayəndələri. AFR, Fransa, İngiltərə və b.ölkələrdə siyasi “yaşıl partiyanın” üzvləri. E. yalnız təbiəti mühafizəuğrunda deyil, həm də müharibələrə qarşı (atom müharibələrinə)mübarizə apararaq beynəlxalq demokratik hərəkatda iştirak edirlər.EKOLOGİYA – canlı orqanizmlər arasında və onların olduğumühitlə qarşılıqlı əlaqə haqqında sintetik bioloji təlim (elm). E.-nın əsaspredmeti daxilində enerji və üzvi maddələrin transformasiya prosesigedən və bir-birilə qarşılıqlı əlaqədə olan canlı orqanizmlərinməcmusunu öyrənməkdir. E.-nın əsas vəzifəsi ekosistemdə enerji vəmateriyanın qarşılıqlı təsirini öyrənməkdir. Müasir E.-nın diqqətmərkəzində ekosistemin konsepsiyası – ekoloji paradiqmanınkonstruksiyasının əsası durur. Ayrı-ayrı fərdlər, populyasiyalar, növlər,qruplaşmalar və onların ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi və ekolojitədqiqat obyektləri hesab olunur, lakin müstəqil bir elm kimi E. üçünspesifik deyildir, belə ki, onlarla digər bioloji elmlər (botanika,zoologiya, sistematika, genetika, biocoğrafiya və b.) məşğul olur.E. – yunan sözüdür (oykos – ev, daxma, logiya – elm). E. yunan sözüolsa da onu ilk dəfə alman bioloqu 1869-cu ildə Ernest-Hekgelişlətmişdir.E. – elminin inkişafı XX əsrin əvvəlinə təsadüf edir. Çünki təbiətinvəziyyəti bu əsrin 30-cu illərinə qədər ciddi təşviş doğurmurdu. Lakin IIDünya müharibəsindən sonra təbiətə, ətraf mühitə qarşı mənfimünasibət ilbəil gücləndiyindən E. elmi tamamilə yeni, inkişafı zərurisayılan elm sahəsinə çevrildi. Hazırda elmi-texniki tərəqqinin sürətləinkişafı ilə əlaqədar və ətraf mühitin mühafizəsi məsələlərinin həllimüasir tətbiqi E.-ya olan maraq dairəsini özünün qanuni biolojisərhədindən çıxarmışdır. Bununla əlaqədar E. elminin xüsusi sahələrimeydana gələrək sürətlə inkişaf etməkdədir: qlobal E, insan E.-sı, sosialE., mühəndis E.-sı, k.t. E.-sı, memarlıq E.-sı, mədəniyyət E.-sı,sozologiya, coğrafi E., geokimyəvi E., rekreasiya E.-sı, nəqliyyat E.-sı,və bir çox başqaları.Bu göstərilən sahələr ümumi E.-nın müstəqilbölməsi, yaxud nəzəri və tətbiqi E.-ya bölünür. Bir tədris fənni kimi E. 4128