EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────olan D) müəyyənləşdirilir. Suyun D.-i ölçü qabları, müxtəlifkonstruksiyalı su ölçənlər, özüyazan debitoqraf və s. vasitəsilə təyinedilir. Hidrogeoloji tədqiqatlarda quyunun D.-i mühüm göstəricilərdənbiri hesab olunur.DEFAUNASİYA, DEFAUNİZASİYA – müəyyən qrup heyvanlarıntəbii, (vulkan püskürməsi, zəlzələ, şaxta, leysan yağışları, epidemiya vəs.) və antropogen (ətraf mühitin çirklənməsi, müharibə, ov və s.)səbəblərdən məhv edilməsi.DEFLYASİYA (lat. Deflatio - üfürmə) – küləyin dağıdıcı təsiri iləsüxurların və torpağın aşılanıb dağılması və aşınma məhsulununsovrulub başqa yerə aparılması. D. nəticəsində səhralarda qəribə relyefformaları (göbələk, yastıq, taxça, sütun, qala və s. şəklində) əmələ gəlir.D. adətən, struktursuz torpaqlarda, qumlarda və bitkisiz sahələrdə başverir. D. əkinçiliyə zərər vurur; kənd təsərrüfatı bitkilərini məhv edir.Mübarizə tədbirləri: düzgün növbəli əkinlərin tətbiqi, tarlaqoruyucumeşə zolaqlarının salınması, qumun bərkidilməsi və s.DEFOLİASİYA (de... və lat. folium - yarpaq) yarpaqsızlaşdırma,maşınla məhsul yığımını asanlaşdırmaq– üçün bitki yarpaqlarınınyığımdan qabaq tökdürülməsi. D. defoliantlar vasitəsi ilə aparılır. Buzaman bitkidə yarpaqların təbii qocalmasına oxşar proseslər gedir. 1-3qozası açılmış pambıq koluna defoliantlar çiləndikdə yarpaqlar tökülürvə açılmamış qozalar sürətlə açmağa başlayır. Dekorativ bitkilərin vəmeyvə bitkilərinin D.-sı da yaxşı nəticə verir.DEGENERASİYA (dez...+ lat. Degenerar - çevrilmək) – 1)Morfologiyada; hüceyrələrin, yaxud orqanın dağılması (çömçəquyruqqurbağaya çevrilərkən onun quyruğunun itməsi); 2) mikrobiologiyada:əlverişsiz şəraitdə yetişdirilən birhüceyrəli bitkilərin həyat fəaliyyətininaşağı düşməsi.DEKLORASİYA (declaratio – elan, məlumat) – əsas prinsiplərin,həmçinin sənədlərin təntənəli şəkildə bəyan edilməsi.DEKORATİV BİTKİLƏR – müxtəlif fəsilələrin nümayəndələridaxil olan mədəni və yabanı bitkilərin böyük qrupu. Yaşayışməntəqələrinin yaşıllaşdırılmasında, park və bağların salınmasında,mənzil və ictimai binaların bəzədilməsində istifadə olunur. Çiçəyinin,yarpağının, meyvəsinin müxtəlif rəngi və gözəl forması ilə fərqlənirlər.99