EKOLOJİ LÜĞƏT

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────(çöl ağcaqayını, toz, titrək qovaq və s.), meyvəçilikdə isə tumlu (alma,armud), çəyirdəkli (gavalı. albalı), qərzəkli (püstə, badam, qoz, şabalıd,fıstıq). A.c. ayırırlar.AĞAC KÖMÜRÜ – A.k. böyük məsaməliyə, inkişaf etmiş səthəmalikdir, ona görə də qaz və mayedə həll olan bəzi maddələri udmaq(adsorbsiya etmək) qabiliyyətinə malikdir. A.k.-nün sıxlığı vahiddənyüksək olub 1.25 q/sm 3 –a yaxındır.AĞACDƏLƏNKİMİLƏR (Piciformes) – quşlar sinfinin birdəstəsi. 6 fəsiləyə ayrılır. 400-ə qədər növü var. Həşərat, həşərat sürfəsi,quş yumurtası, meyvə, giləmeyvə və toxum yeyir.Ağacdələnlər (Picidae) fəsiləsinin Azərbaycanda 7 növü (qara A.,yaşıl A., iri ala A., orta ala A., xırda ala A., Suriya A.-i, ilanboyun A.)var.AĞACLARIN HALQALANMASI – ağacların qabığı vəfloyemasının (alt qabıq) kəsilib çıxarılması, kambi qatının zədələnməsi.120-200 yaşlı şərq palıdı ağaclarının halqalanmasına Kəlbəcər, Laçın,Daşkəsən, Gədəbəy və digər meşə təsərrüfatlarının yuxarı dağ-meşəzonasında rast gəlinir. Qanunsuz olaraq bu yolla ağaclar qurudularaqayrı-ayrı adamlar tərəfindən məhv edilir.AĞCAQAYIN FƏSİLƏSİ (Aceraceae) – Avropada, Orta Asiyada,Şərqi Asiyada, Mərkəzi və Şimali Amerikada 150 növü yayılıb. Əngeniş yayılmış cinsi ağcaqayındır.Ağcaqayın cinsi (Acer) – Asiya və Avropada 120 növü, Qafqazda13, Azərbaycanda 7 növü məlumdur. Çöl ağcaqayını (A. campestre),nəhəng və ya məxməri ağcaqayın (velutinum), gözəl ağcaqayın (A. Laetum),Trautvetter ağcaqayını (A. Traytvettery), yalançı çinaryarpaqağcaqayın (A. Pseudoplatanus), Hirkan ağcaqayını (A. Hyrcanum),İberiya ağcaqayını (A. ibericum), çinaryarpaq ağcaqayın (A.platanoides), göyrüşyarpaq ağcaqayın (A. negundo) və Tatar ağcaqayını(A. Tataricum).13