16.09.2013raport mbi zbatimin e konventës për të drejtat e fëmijës ...
16.09.2013raport mbi zbatimin e konventës për të drejtat e fëmijës ... 16.09.2013raport mbi zbatimin e konventës për të drejtat e fëmijës ...
Nga Departamenti i Rinisë janë ofruar informata dhe mjetet kontraceptive falas për tërijnë, si teste të HIV/ADS falas. Vetëm gjatë vitit 2009, Departamenti i Rinisë kapërkrahur rreth 20 projekte për të rijnë, është hartuar materiali informues për të rinjtëdhe është bërë shpërndarja e tyre falas si:1728 mjete kontraceptive, 500 broshura,1000fletushka, 350 postera,150 fletëngjitëse, 150 poskarta,1500 fllajera, etj. Qëllimi i botimit tëmaterialit informues ka të bëjë me ngritjen e vetëdijes të të rinjve për ruajtjen e shëndetitnga sëmudjet e ndryshme.Ligji për Botimin e teksteve Shkollore, Mjeteve Mësimore, Lektyrës Shkollore dhe tëDokumentacionit Pedagogjik, rregullon çështjen se çfarë teksti dhe materiali shkollordedikohet për realizimin e procesit mësimor, me qëllim të mbrojtjes së fëmijëve ngainformatat dhe materialet që janë të dëmshme për mirëqenien e tyre.Sipas ligjit në fjalë, konkretisht nenit 3, tekstet shkollore, mjetet mësimore, lekturashkollore dhe dokumentacioni pedagogjik duhet t‟i përmbushin këto kërkesa:edukative, shkencore, pedagogjike, psikologjike, didaktiko-metodike, etike, gjuhësore,artistike dhe teknike në pajtim me standardet dhe me objektivat e planeve dhe tëprogrameve mësimore. Çdo propagandë kundër Kosovës dhe cenimi i të drejtave tënjeriut, barazinë gjinore, nxitja e urrejtjes politike, nacionale dhe fetare, është rreptësishte ndaluar të ndodhë/përhapet në dokumentet pedagogjike. Ndërsa, MASHT është dukei hartuar standardet për tekste shkollore të cilat gjithsesi i parashohin të gjitha elementetqë duhet t`i kenë tekstet shkollore për të qenë në përputhje me synimet e përgjithshme tëarsimit dhe kritereve të KDF-së.Gjithashtu shteti (MASHT dhe institucionet arsimore) lejojnë qasjen e informatave dhematerialeve nga burimet e ndryshme (OJQ vendore dhe Ndërkombëtare) në shkollat eKosovës, siç është vepruar deri tani me një varg projektesh, ku fëmijëve u janë dhënë,broshura, doracakë dhe materiale të tjera që promovojnë të drejtat e tyre dhe endihmojnë zhvillimin e tyre fizik dhe intelektual. Këtu bëhet fjalë për bashkëpunimin eMASHT me organizatat vendore dhe ndërkombëtare dhe për projektet që atoimplementojnë në shkolla të cilat paraprakisht miratohen nga MASHT.h) e drejta pët t’iu mos nënshtruar torturës, trajtimeve, apo dënimeve të tjera mizore,çnjerëzore ose degraduese ( neni 37 (a))Sipas Konventës për të Drejtat e Fëmijës, asnjë i mitur nuk duhet të jetë subjekt i torturësapo ndonjë trajtimi mizorë tjetër, duhet të trajtohen në mënyrë njerëzore dhe tërespektohet dinjiteti i tyre. Përgjithësisht, parimet e KDF-së janë të pasqyruara nëlegjislacionin në fuqi të Republikës së Kosovës. Këtë më së mirë e argumentonKushtetura e cila në nenet 23 dhe 27 të saj thekson “Dinjiteti i njeriut është ipacenueshëm dhe është bazë e të gjitha të drejtave dhe lirive themelore të njeriut”, si dhegaranton se “askush nuk i nënshtrohet torturës, ndëshkimit a trajtimit mizor, çnjerëzordhe poshtërues”.42
Gjyqtari mund të shqiptoj dënim me burg ndaj të miturit që ngarkohet me vepër penale,ndërsa mosha minimale për përgjegjësi penale është 14 vjeç. Gjatë privimit të lirisë sëshqiptuar si dënim, kryerësit të mitur i ofrohet edukim, ndihmë psikologjike dhendihmë mjekësore sipas nevojës me qëllim të lehtësimit të rehabilitimit të tij/saj. Fëmijagjatë procedurës penale trajtohet me humanizëm dhe dinjitet; ka drejtë të shprehetlirisht; mirren parasysh nevojat personale të moshës së tij/saj; ndahen nga madhorët,mund të mos ndahen nga madhorët veç atëherë kur konsiderohet se është në interesinmë të lartë të fëmijës; mund të mbajë kontakte me familjen e tij/saj përmeskorrespodencave dhe vizitave; kanë të drejtë në qasje të menjëhershme në ndihmëligjore dhe ndihma të tjera adekuate; e drejta e fëmijës për privatësi duhet të respektohetnë të gjitha fazat (KPM, neni 1).Gjatë marrjes së vendimit për shqiptimin e masave edukative apo dënimit, gjykata kaparasysh moshën e të miturit, nivelin e zhvillimit psikologjik, rrethanat, motivet përkryerjen e krimit, edukimin e tij në atë fazë, mjedisin dhe rrethanat e jetës së tij/saj,seriozitetin e krimit, nëse është shqiptuar masë apo dënim më herët dhe rrethanat tjeraqë mund të ndikojnë në shqiptimin e masës apo dënimit. Shërbimi Sprovues gjithësesiduhet të hartojë anamnezën e fëmijës, e që duhet të përfshijë informata për moshën efëmijës dhe zhvillimin psikologjik; biografinë e të miturit dhe familjes; rrethanat në tëcilat jeton i mituri; nivelin shkollor dhe përvojën edukative; kushte në të cilat është kryervepra penale; si dhe çfarëdo të dhëne tjetër relevante (KPM, neni7).Sipas KPM-së (neni 114), i mituri ka të drejtë të ushtrojë në mënyrë që ta ruaj shëndetin etij/saj, i garantohet një ambient i sigurtë për tu marrë me sport dhe aktivitete të tjerasportive, si dhe gjatë kohës së lirë mundë të kaloj së paku tri orë jashtë ambienteve tëmbyllura. Nëse nuk ka orë mësimore për lëndët e caktuara ose për nivelin arsimor tëtij/saj në institucionin edukativo-korrektues, i lejohet që këtë të drejtë ta ushtrojë nëinstitucione të tjera relevante (neni 115), si dhe i lejohet të pranojë vizita nga prindëritdhe familjarët e tjerë të gjakut, së paku një herë në javë nga një orë. Ndërsa nga personate tjerë mund të pranoj vizitë një herë në muaj (neni 116). Gjithashtu i mituri ka të drejtënë lirim/pushim ditor, dhe vjetor prej 30 ditësh jashtë institucionit edukativi korrektues(neni 117). Izolimi i të miturit në qeli është i ndaluar (neni 118).Sipas hulumtimit “Krimi te të Miturit dhe Praktikat e Drejtësisë për të Mitur në Kosovë”realizuar nga UNICEF-i 2007, është konstatuar se kushtet e burgimit në Lipjan janë nëpërputhje me standardet ndërkombëtare dhe se promovojnë rehabilitimin dhezhvillimin e kryerësit të mitur. Të burgosurit kanë qasje të duhur në informata, përfshirëinformata për të drejtat e tyre, për rregullat dhe për procedurat e parashtrimit tëankesave, është vërtetuar se ekziston një sistem i knaqshëm i parashtrimit të ankesaveanonime ndaj zyrtarëve të burgut. Në burg ofrohen kushte adekuate materiale, përfshirëushqimin, ndriçimin, higjienën personale, qasje në çarçafë dhe shtretër të mirë të fjetjes,ventilim dhe hapësirë të mjaftueshme në dhoma, dhomat nuk janë të ngarkuara menumër të tepërt të të burgosurëve, mirëpo në to ka mungesë të tavolinave dhe karrigeve.43
- Page 4: HYRJENë pajtueshmëri me procesin
- Page 8 and 9: Rregulloret e UNMIK-ut, që mbrojn
- Page 11 and 12: mbi numrin e fëmijëve, vlerësohe
- Page 13 and 14: përgjegjësi iu njihen fëmijëve
- Page 15 and 16: paaftësisë fizike apo mendore, or
- Page 17 and 18: 12. ose për ndonjë arsye tjetër
- Page 19 and 20: Ministria e Shëndetësisë përkra
- Page 21 and 22: iprodhues;8. Parandalimi, zbulimi i
- Page 23 and 24: Ligji për Fuqizim dhe Pjesëmarrje
- Page 25 and 26: IV. TË DREJTAT DHE LIRITÊ CIVILE(
- Page 27 and 28: (93.1 %) është shumë e ngjashme
- Page 29 and 30: Ndërsa, fëmija e fiton shtetësin
- Page 31 and 32: shkollës botohen dhe afishohen në
- Page 33 and 34: Ndërsa, me anë të Ligjit për Li
- Page 35 and 36: Ligji mbi Familjen ndalon zbulimin
- Page 37 and 38: 7 KTV8 RADIO DRENASI9 ZËRI RADIO I
- Page 39 and 40: 22 TV Men 660 823 TV Zoom 540 18.43
- Page 41: Në Kosovë funksionojnë gjithsej
- Page 45 and 46: a) kujdesi prindëror ( neni 5)Në
- Page 47 and 48: personalitetin e të miturit, posa
- Page 49 and 50: Trajnimet e edukatoreve të institu
- Page 51 and 52: Doracaku Pakoja e Trajnimit për St
- Page 53 and 54: ) fëmijët e moshës 3 - 6 vite.
- Page 55 and 56: ose e braktisë fëmijën, prindi t
- Page 57 and 58: me prindërit e tij/saj, ajo mund t
- Page 59 and 60: Sipas, Rregullores së UNIMK-ut me
- Page 61 and 62: Buxhetin e Konsoliduar të Kosovës
- Page 63 and 64: Në këtë kontekst janë dy lloje
- Page 65 and 66: jap vetë pëlqimin për adoptim dh
- Page 67 and 68: 1980. Ndërsa, neni 2 thekson se:
- Page 69 and 70: këto që ofrojnë shërbime rehabi
- Page 71 and 72: Procedurat dhe masat mbrojtëse të
- Page 73 and 74: - Procedurat Standarde të Veprimit
- Page 75 and 76: - Shërbimet e shëndetit mendor p
- Page 77 and 78: Shëndetin Riprodhues (neni 7 dhe 8
- Page 79 and 80: 8. Parandalimi, zbulimi i hershëm
- Page 81 and 82: lehtësojnë pjesëmarrjen e tij ak
- Page 83 and 84: MKRS- Departamenti i Kulturës, pë
- Page 85 and 86: 30). Kujdesi tretësor shëndetëso
- Page 87 and 88: Vdekshmëria fetale në vitin 2000
- Page 89 and 90: Ligji për Familjen, i cili i rregu
- Page 91 and 92: 2004/2005 Kujdes për fëmijë/fosh
Nga Departamenti i Rinisë janë ofruar informata dhe mjetet kontraceptive falas për tërijnë, si teste të HIV/ADS falas. Vetëm gjatë vitit 2009, Departamenti i Rinisë kapërkrahur rreth 20 projekte për të rijnë, është hartuar materiali informues për të rinjtëdhe është bërë shpërndarja e tyre falas si:1728 mjete kontraceptive, 500 broshura,1000fletushka, 350 postera,150 fletëngjitëse, 150 poskarta,1500 fllajera, etj. Qëllimi i botimit tëmaterialit informues ka të bëjë me ngritjen e vetëdijes të të rinjve për ruajtjen e shëndetitnga sëmudjet e ndryshme.Ligji për Botimin e teksteve Shkollore, Mjeteve Mësimore, Lektyrës Shkollore dhe tëDokumentacionit Pedagogjik, rregullon çështjen se çfarë teksti dhe materiali shkollordedikohet për realizimin e procesit mësimor, me qëllim të mbrojtjes së fëmijëve ngainformatat dhe materialet që janë të dëmshme për mirëqenien e tyre.Sipas ligjit në fjalë, konkretisht nenit 3, tekstet shkollore, mjetet mësimore, lekturashkollore dhe dokumentacioni pedagogjik duhet t‟i përmbushin këto kërkesa:edukative, shkencore, pedagogjike, psikologjike, didaktiko-metodike, etike, gjuhësore,artistike dhe teknike në pajtim me standardet dhe me objektivat e planeve dhe tëprogrameve mësimore. Çdo propagandë kundër Kosovës dhe cenimi i të drejtave tënjeriut, barazinë gjinore, nxitja e urrejtjes politike, nacionale dhe fetare, është rreptësishte ndaluar të ndodhë/përhapet në dokumentet pedagogjike. Ndërsa, MASHT është dukei hartuar standardet për tekste shkollore të cilat gjithsesi i parashohin të gjitha elementetqë duhet t`i kenë tekstet shkollore për të qenë në përputhje me synimet e përgjithshme tëarsimit dhe kritereve të KDF-së.Gjithashtu shteti (MASHT dhe institucionet arsimore) lejojnë qasjen e informatave dhematerialeve nga burimet e ndryshme (OJQ vendore dhe Ndërkombëtare) në shkollat eKosovës, siç është vepruar deri tani me një varg projektesh, ku fëmijëve u janë dhënë,broshura, doracakë dhe materiale të tjera që promovojnë të <strong>drejtat</strong> e tyre dhe endihmojnë zhvillimin e tyre fizik dhe intelektual. Këtu bëhet fjalë për bashkëpunimin eMASHT me organizatat vendore dhe ndërkombëtare dhe për projektet që atoimplementojnë në shkolla të cilat paraprakisht miratohen nga MASHT.h) e drejta pët t’iu mos nënshtruar torturës, trajtimeve, apo dënimeve të tjera mizore,çnjerëzore ose degraduese ( neni 37 (a))Sipas Konventës për të Drejtat e Fëmijës, asnjë i mitur nuk duhet të jetë subjekt i torturësapo ndonjë trajtimi mizorë tjetër, duhet të trajtohen në mënyrë njerëzore dhe tërespektohet dinjiteti i tyre. Përgjithësisht, parimet e KDF-së janë të pasqyruara nëlegjislacionin në fuqi të Republikës së Kosovës. Këtë më së mirë e argumentonKushtetura e cila në nenet 23 dhe 27 të saj thekson “Dinjiteti i njeriut është ipacenueshëm dhe është bazë e të gjitha të drejtave dhe lirive themelore të njeriut”, si dhegaranton se “askush nuk i nënshtrohet torturës, ndëshkimit a trajtimit mizor, çnjerëzordhe poshtërues”.42