<strong>Analiza</strong> zasobów i możliwości <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong> <strong>turystyki</strong> w <strong>woj</strong>ewództwie podkarpackimO <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong> turystycznym terenu decyduje w głównej mierze generowanyprodukt turystyczny.Przez określenie "produkt turystyczny" będące jednym z podstawowych pojęćgospodarki rynkowej w turystyce, używanym także w niniejszym opracowaniu, należyrozumieć zbiór dóbr i usług nabywanych przez turystów, jak i atrakcji turystycznychz których korzystają, a które są dla nich przedmiotem szczególnego zainteresowania.Upraszczając nieco, można stwierdzić, że produkt turystyczny to „towar”, który zawierawartość podstawową (korzyści wyobrażone i spodziewane z podjętej podróży) orazwspierające konsumpcję tej wartości usługi i dobra turystyczne (rodzaj obudowy) zaktóre należy zapłacić określoną cenę.Produkt turystyczny charakteryzują w szczególności następujące składowe:• atrakcje i środowisko miejsca docelowego,• infrastruktura i usługi miejsca docelowego,• dostępność miejsca docelowego,• wizerunki miejsca docelowego,• cena płacona przez turystę.Rozwój produktu turystycznego jest problemem, który powinien być rozwiązywanygłównie na poziomie regionalnym i lokalnym. Turystyką jako składową gospodarkązainteresowane są zwłaszcza społeczności lokalne, gdyż one są największymbeneficjentem przyjazdowego ruchu turystycznego, źródła dochodów oraz zatrudnieniamieszkańców. Gospodarka turystyczna stanowi ponadto czynnik aktywizacji różnychzasobów lokalnych, które są lub mogą być sprzedane dla turystów podróżnych.Podstawowym narzędziem polityki regionalnej są budowane strategie <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong><strong>woj</strong>ewództw, powiatów czy też gmin. Zawierają one cele roz<strong>woj</strong>owe, ich hierarchię,a także zadania, których realizacja powinna spowodować zwiększenie dochodów terenuze sprzedaży usług turystycznych i około turystycznych.Za niezbędne należy uznać wspieranie <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong> gospodarczego regionów przezadministrację rządową, a skuteczną płaszczyzną wspólnych działań, powinna byćrealizacja programów operacyjnych opartych na przygotowywanych strategiach <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong>regionalnego. Dodatkowym bodźcem do planowania strategicznego były i są funduszeUnii Europejskiej.W celu jednoznacznego rozumienia pojęć, które będą używane w niniejszymopracowaniu, określa się, że:• przez pojęcie „walory turystyczne” rozumie się dobra lub zespół dóbr danych przeznaturę, historię lub działalność ludzką. Mają one charakter obiektywny i tworząpotencjalne podstawy <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong> <strong>turystyki</strong> w regionie.6
<strong>Analiza</strong> zasobów i możliwości <strong>roz<strong>woj</strong>u</strong> <strong>turystyki</strong> w <strong>woj</strong>ewództwie podkarpackim• przez określenie "atrakcje turystyczne", rozumie się każdy walor (obiekt)przyrodniczy, dzieło człowieka lub imprezę, które przyciągną gości w określonemiejsce. Potencjalny turysta jest więc świadomy ich istnienia. Atrakcje turystycznemożna więc uznać za kategorię subiektywną, gdyż ich obecność na rynkui w świadomości potencjalnego turysty, wymaga odpowiednich zabiegóworganizacyjnych, promocji i reklamy.• pod określeniem „zasoby turystyczne” rozumie się łącznie walory i atrakcjeturystyczne terenu.• Pod określeniem „baza i usługi noclegowe” używanymi i zastosowanymiw opracowaniu, należy rozumieć „bazę i usługi hotelarskie” tak, jak określa jeustawa o usługach turystycznychW opracowaniu niniejszym używane są także określenia „<strong>woj</strong>ewództwo” i „region”,które autorzy używają zamiennie. Przyjęto także, że dane liczbowe nie uwzględniająmiast wydzielonych (Rzeszowa, Krosna, Przemyśla i Tarnobrzega), a prezentowanewskaźniki ilościowe obejmują łącznie te miasta i otaczający je powiat.Rozwój <strong>turystyki</strong> na każdym poziomie: krajowym, regionalnym i lokalnymuzależniony jest od dwóch rodzajów czynników: zewnętrznych i wewnętrznych. Czynnikizewnętrzne mają najczęściej charakter obiektywny, są warunkami, w jakich przychodzitworzyć produkt turystyczny. Nie są one przedmiotem rozważań zawartych w niniejszymopracowaniu. Do czynników wewnętrznych należy cała gama składowych służącychtworzeniu oraz komercjalizacji produktu turystycznego.7