Histori-Prog-Kualifikimi-2013 - Instituti i Zhvillimit te Arsimit

REPUBLIKA E SHQIPËRISËINSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMITRruga: Naim Frashëri, Nr 37, Tiranë, ALBANIAPROGRAMI I ZHVILLIMIT PROFESIONAL PËR EFEKT MARRJEN ESHKALLËVE TË KUALIFIKIMIT TË MËSUESVE TË LËNDËSHISTORI20131) HYRJEProgrami i zhvillimit profesional për efekt marrjen e shkallëve të kualifikimit tëmësuesve të lëndës Histori është hartuar nga grupi i punës, i ngritur nga Instituti iZhvillimit të Arsimit – IZHA, për t'u ardhur në ndihmë të gjitha Drejtorive ArsimoreRajonale dhe Zyrave të Arsimit të rretheve, si dhe të gjithë mësuesve të lëndës Histori përt'u përgatitur për testimin kombëtar për marrjen e shkallëve të kualifikimit.Programi është zhvilluar duke iu përgjigjur kërkesave që MASH-i ka vendosur përmësuesit që kualifikohen. Programi është hartuar duke mbajtur parasysh se fushatkryesore në të cilat testohen njohuritë dhe aftësitë e mësuesve janë: dokumentet zyrtare 1 të cilat kanë të bëjnë me veprimtarinë mësimore – edukativetë mësuesve; programet përkatëse lëndore; aspekte të pedagogjisë dhe metodologjisë në mësimdhënie-nxënie në përgjithësi sidhe të lëndës Histori në veçanti; aspekte të etikës dhe komunikimit; aspekte të drejtshkrimit të gjuhës shqipe; përmbajtjen shkencore të lëndës Histori sipas programeve lëndore përkatëse.2) QËLLIMI I PROGRAMITProgrami i zhvillimit profesional për efekt marrjen e shkallëve të kualifikimit tëmësuesve të lëndës Histori është hartuar për të mbështetur dhe nxitur zhvilliminprofesional të tyre. Programi është hartuar nga grupi i punës duke mbajtur parasyshpërmbushjen e dy qëllimeve kryesore.Së pari, të ofrohet si një program orientues për t’u ardhur në ndihmë DrejtoriveArsimore Rajonale dhe Zyrave të Arsimit të rretheve si dhe të gjithë mësuesve tëlëndës Histori në arsimin parauniversitar për të realizuar veprimtaritë kualifikuese dhe1 Është fjala për të gjitha dokumentet ligjore, urdhëresat dhe udhëzimet e MASH që zbatohen në shkollëduke u përqendruar në ato të viteve të fundit.1

trajnuese në bazë rrethi. Në këtë aspekt programi mund të plotësohet nga DAR/ZA-tëpërkatëse, sipas kushteve dhe mundësive konkrete.Së dyti, si një program i detyruar, veçanërisht për mësuesit që këtë vit do të marrinshkallët e kualifikimit, në mënyrë që ata të realizojnë një përgatitje gjithëvjetore, përtë përballuar me sukses kërkesat që ka testimi kombëtar për efekt marrjen e shkallëvetë kualifikimit.Programi synon: Rritjen e përgjegjshmërisë së mësuesve për njohjen dhe zbatimin e legjislacionitarsimor e në mënyrë të veçantë të risive më të fundit të reformës arsimore. Rritjen e aftësive dhe kompetencave profesionale të kuadrit mësimdhënës, për tëndikuar drejtpërdrejtë në rritjen e efektivitetit të procesit mësimor, drejt njëmësimdhënieje të suksesshme. Rritjen e përgjegjshmërisë së mësuesve për domosdoshmërinë e njohjes sëkoncepteve bazë dhe ligjësive shkencore të lëndës si dhe të zbatimit të tyre nëpraktikë, në përputhje me specifikat e moshës së nxënësve dhe të klasës ku japinmësim. Rritjen e përgjegjshmërisë së mësuesve për njohjen dhe zbatimin e rregullave tëetikës dhe komunikimit në punën e tyre në shkollë. Rritjen e aftësive të mësuesve në drejtim të zbatimit me saktësi të rregullavedrejtshkrimore të shqipes. Realizimin në praktikë nëpërmjet demonstrimit konkret të aftësive të fituara, e nëmënyrë të veçantë nëpërmjet vlerësimit të arritjeve përmes testimit.3) PËRMBAJTJA E PROGRAMITProgrami i zhvillimit profesional për efekt marrjen e shkallëve të kualifikimit tëmësuesve të lëndës Histori është strukturuar sipas fushave kryesore të zhvillimitprofesional, të përmendura më sipër, për të cilat testohen mësuesit. Për secilën fushë janërenditur njohuritë dhe aftësitë bazë që duhet të zotërojë mësuesi i lëndës së Historisë përtë përmbushur me sukses rubrikat e testimit.Programi është ndërtuar duke pasur si pikënisje standardet bazë të përgjithshme tëmësuesit si dhe standardet lëndore të mësuesit. Përshkallëzimi i kompetencaveprofesionale që lidhen me secilën fushë të testimit do ta ndihmojnë mësuesin që tëidentifikojë nevojat e tij, si dhe çështjet në të cilat duhet të thellohet më shumë.Për të qenë lehtësisht i përdorshëm, programi është paraqitur sipas një formati të caktuar.Sipas këtij formati, për secilën fushë prezantohen kompetencat që mësuesit duhet tëzotërojnë në fushën e njohurive dhe aftësive si dhe literatura përkatëse rekomanduese qëu vjen në ndihmë për zotërimin e këtyre kompetencave.2

Fusha: Dokumentet zyrtarePËRMBAJTJA E PROGRAMITRezultatiMësuesi do të jetë i aftë: të zbërthejë dokumentacionin shkollor përarsimin parauniversitar; të zbatojë në praktikën e përditshmekërkesat që burojnë nga zbatimi i këtijdokumentacioni; të demonstrojë zbatimin konkret tëudhëzimeve të MASH në funksion tëpërmirësimit të procesit të mësimdhëniemësimnxënies.Literatura e rekomanduarLigji Nr. 69/2012 për Sistemin ArsimorParauniversitar në Republikën eShqipërisë.Dispozitat Normative për arsiminparauniversitar (DN).Udhëzimi Nr. 49, dt. 27.12.2006 iMASH "Për hartimin e objektivave tëarritjeve të nxënësve".Udhëzimi Nr.38 , dt.09.10.2007 iMASH "Për zhvillimin e orëve të lira nëshkollë".Udhëzimi Nr. 35, dt.09.10.2007 iMASH “Për lirinë e mësuesit për orëtmësimore të parashikuara në programinlëndor”Udhëzimi Nr. 37, dt.09.10.2007 iMASH “Për paraqitjen e personelit tëshkollës në mjediset shkollore”Udhëzim Nr. 16, dt. 24.07.2012 përvitin shkollor 2012-2013 në SisteminArsimor Parauniversitar.Udhëzimi Nr. 21, datë 23.07.2010 “Përnormat e punës mësimore edukative dhenumrin e nxënësve për klasë nëinstitucionet e Arsimit Parauniversitar”.Udhëzimi i Altertekstit 2010-2011 dhePaketa informuese “Altertekst 2012”Rregullore për procesin e maturësshtetërore 2013 në Republikën eShqipërisë, dt. 07.01.2013 Rregulloren Nr 4998, datë 27.07.2010për vlerësimin e nxënësit në gjimnaz “Kualifikimi i mësuesve” – Teste 2008,2009, 2010”, IKTFusha : Programet lëndore3

RezultatiMësuesi do të jetë i aftë:të interpretojë integrimin e standardeve tëtë nxënit të lëndës së historisë në programetlëndorë;të identifikojë parimet e përgjithshme tëndërtimit të programeve të Historisë nëarsimin e detyruar dhe të mesëm;të interpretojë ndryshimet në strukturë e nëpërmbajtje të programeve të kësaj lënde nëtë gjitha nivelet e shkollimit; të vlerësojë koherencën vertikale tëkurrikulës së lëndës së Historisë (sigurimi ivazhdimësisë së programeve nga njëri vitnë tjetrin);të vlerësojë koherencën horizontale tëkurrikulës së Historisë (lidhjen e ndërsjellëmidis drejtimeve të së njëjtës fushë apofushave të ndryshme);të ndërtojë një model planifikimi tematikmbi bazën e objektivave të programit tëlëndës së Historisë.Literatura e rekomanduar Standardet e përmbajtjes: Histori (përarsimin e detyruar). Standardet e arritjes: Histori (përarsimin e detyruar). Standardet e nxënies për gjimnazin -IKT, 2009. Programet lëndore: Histori, arsimi 9-vjeçar dhe i mesëm. "Vendi dhe përmbajtja e lëndës sëhistorisë në arsimin e detyruar": Buletini"Kurrikula dhe shkolla", Histori-Gjeografi, Nr.5 - ISP, 2004. "Parime dhe kritere bashkëkohore tëpërmbajtjes së programit të historisë 6":Buletin "Në fokus të ndryshimevekurrikulare" - Lëndët shoqërore -QTKA, 2005."Historia 7, një përqasje e re e historisësë kohës së sotme": Buletin "Në fokus tëndryshimeve kurrikulare - Lëndëtshoqërore - QTKA, 2006."Programi dhe teksti "Historia 7" nëfrymën e reformimit të shkollës":Buletin "Në fokus të ndryshimevekurrikulare - Lëndët shoqërore -QTKA, 2006.Udhëzues për mësuesit. Shkencatshoqërore: Edukim qytetar, Histori,Gjeografi - IKS, 2006.Vendlindja: Material në ndihmë tëmësuesit për modulet e vendlindjes,klasa e 5-të - IKT, 2008.Kurrikula në bazë shkolle. Kurrikulamodulare - IKS, 2007.Udhëzues kurrikular i gjimnazit përlëndën e Historisë, klasa 10-12-të -IZHA, 2010.Fusha: Aspekte të pedagogjisë dhe metodologjisë në mësimdhënie-nxënieRezultatiMësuesi do të jetë i aftë:Literatura e rekomanduar4

Metodologjia të demonstrojë teorikisht dhe praktikishtpërdorimin e metodave, teknikave dhestrategjive të ndryshme ndërvepruese përmësimdhënien e lëndës së Historisë; të administrojë me efektivitet të mësuarit eindividëve, grupeve dhe të gjithë klasës,duke e ndryshuar mësimdhënien nëpërshtatje me fazat e mësimit dhe nevojat enxënësve; të evidentojë mjetet mësimore tënevojshme për të realizuar përmbushjen eobjektivave të programit të kësaj lënde; të hartojë objektivat specifikë të arritjeve tënxënësve në tri nivele nisur nga objektivate programit.Vlerësimi i nxënësve të demonstrojë përdorimin e formave dheteknikave të ndryshme të vlerësimit tënxënësve për lëndën e Historisë; të hartojë teste për matjen dhediagnostikimin në vazhdimësi të arritjeve tënxënësve në Histori; të interpretojë rezultatet e vlerësimit tënxënësve, në funksion të nxitjes sëprogresit të nxënësve.Literaturë që ka në fokus metodat emësimdhënies ndërvepruese, me nëqendër nxënësin.Udhëzues dhe materiale mbështetëse qëorientojnë për hartimin e objektivave tëorës së mësimit, përgatitjen e ditarit tëmësuesit, organizimin e orës së mësimit.Fusha: Aspekte të etikës dhe komunikimitRezultatiMësuesi do të jetë i aftë:Literatura të njohë rregullat e etikës dhe sjelljes që duhenrespektuar në marrëdhënie me drejtuesit einstitucionit arsimor, stafin pedagogjik, nxënësit,prindërit dhe komunitetin; të sillet në përputhje me rregullat e etikës dhe tësjelljes në marrëdhënie me drejtuesit, stafinKodi i Etikës së Mësuesve nëArsimin Parauniversitar publikdhe privat, i datës 12.11.2012.Literaturë dhe materiale burimoreqë trajtojnë çështje të etikës dhe tëkomunikimit.5

pedagogjik, nxënësit, prindërit dhe komunitetingjatë punës së tij brenda dhe jashtë institucionitarsimor.Fusha: Aspekte të drejtshkrimit të gjuhës shqipeRezultatiMësuesi do të jetë i aftë:Literatura të njohë rregullat e drejtshkrimit të standardit tëgjuhës shqipe; të zbatojë rregullat e drejtshkrimit gjatëveprimtarive në institucionin arsimor.Literaturë dhe udhëzues metodikëpër përdorimin e rregullave tëdrejtshkrimit të gjuhës shqipe.Fusha : Përmbajtja shkencore e lëndësRezultatiMësuesi do të jetë i aftë:Literatura e rekomanduar të shpjegojë konceptet kryesore me të cilatoperon lënda e Historisë; të interpretojë lidhjet shkak-pasojë midisproceseve e dukurive që trajton kjo lëndë; të demonstrojë lidhjen midis njohurive të lëndësme njohuritë e disiplinave të tjera brenda fushësose jashtë saj;Tekstet shkollore të historisë përarsimin e detyruar e të mesëm.Tekste dhe materiale të tjeraburimore që mbulojnë përmbajtjene lëndës.6