Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ...

Alternaria solani – patogen pomidora … 59kiej odleg³oœci miêdzy genami warunkuj¹cymi zarówno jakoœæ owocu, jak i ich póŸnedojrzewanie a genami odpornoœci. Mo¿e te¿ byæ to spowodowane efektem plejotropowym.Nash i Gardner [26, 27] wykorzystuj¹c L. hirsutum PI 126445 wyhodowalikilka póŸnych linii pomidora o niewielkich owocach i znacz¹cej gospodarczo tolerancjina alternariozê. Linie te stanowi³y komponenty rodzicielskie do mieszañców F1o ró¿nych cechach u¿ytkowych [15]. Jednym z tych mieszañców jest ‘Mountain Supreme’F1 (NC EBR-3 × NC EBR-4) – odmiana œrednio wczesna, charakteryzuj¹ca siêodpornymi ³odygami. Owoce tej odmiany s¹ owalne i symetryczne o kolorze czerwonym,wytrzyma³e na pêkanie i trwa³e w przechowywaniu. Drug¹ odmian¹ mieszañcow¹z tolerancj¹ na alternariozê jest ‘Plum Dandy’ (NC EBR-5 × NC EBR-6). Jest toodmiana samokoñcz¹ca, o du¿ym wigorze, czerwonych owocach i wysokim ploniewczesnym.Uzyskanie nowych linii pomidora odpornych na alternariozê stanowi nadalbardzo wa¿ny cel w hodowli odpornoœciowej.Genetyczne uwarunkowanie odpornoœciMechanizm genetycznego uwarunkowania odpornoœci na A. solani nie zosta³jeszcze w pe³ni poznany. Prowadzone s¹ intensywne prace na ten temat. Badania naddziedziczeniem odpornoœci na alternariozê z wykorzystaniem ró¿nych Ÿróde³ odpornoœciwskazuj¹, ¿e jest to cecha iloœciowa kontrolowana wielogenowo [8]. Foolad i in.[13] donosz¹, ¿e odpornoœæ na alternariozê nie opiera siê na modelu „gen na gen”w interakcji gospodarz–patogen. Klasyczne badania genetyczne ró¿nych Ÿróde³ odpornoœciwskazuj¹ na istnienie co najmniej dwóch genów o addytywnych, dominuj¹cychoraz epistatycznych efektach dzia³ania [3, 26]. Datar i Lonkar [10] donosz¹natomiast o jednogenowym, dominuj¹cym pod³o¿u dziedziczenia odpornoœci u Solanumhabrochaites PI 134417. Maeiro i in. [23] uzyskali w wyniku skrzy¿owania liniiodpornej i podatnej mieszañce F1 o poœrednim, w stosunku do rodzicielskich, stopniuodpornoœci na liœciow¹ postaæ alternariozy, co wskazuje na addytywny b¹dŸ czêœciowodominuj¹cy charakter dziedziczenia tej cechy. Badania Thirthamalappa i Lohithaswa[39] sugeruj¹ obecnoœæ recesywnych genów odpornoœci na tê postaæ alternariozy.Odpornoœæ siewek na alternariozê tak¿e wskazuje na model addytywny i dominuj¹cy,aczkolwiek geny dominuj¹ce wydaj¹ siê tu odgrywaæ wiêksz¹ rolê [24]. Jakdot¹d nie s¹ znane zale¿noœci miêdzy dziedziczeniem odpornoœci poszczególnychorganów (liœci, ³odyg, owoców i szyjki korzeniowej u siewek) na A. solani. Ponadtoistniej¹ przypuszczenia, i¿ odpornoœæ owoców pomidora na A. solani mo¿e dziedziczyæsiê niezale¿nie od odpornoœci na pora¿enie liœci, gdy¿ objawy te nie zawszewystêpuj¹ równoczeœnie [2].Wykorzystanie technik biologii molekularnej ze szczególnym uwzglêdnieniemmarkerów molekularnych mo¿e u³atwiæ okreœlenie lokalizacji genów lub QTL (ang.Quantative Trait Loci) na chromosomach, odpowiedzialnych za odpornoœæ na alter-