Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ...

Grzyb Cladobotryum dendroides … 49ZwalczanieKluczow¹ rolê w zwalczaniu daktylium odgrywa wczesne wykrycie i odpowiedniepostêpowanie z rozwijaj¹cym siê ogniskiem pora¿enia. Dobre oœwietlenie pozwalana szybkie wykrycie kolonii patogena. Ju¿ w chwili zauwa¿enia pierwszychobjawów, producent musi natychmiast podj¹æ dzia³ania w celu zahamowania rozprzestrzenianiasiê choroby. OpóŸnienie zwalczania patogena choæby o jeden dzieñ,mo¿e spowodowaæ du¿e straty plonu [20, 29, 32].Producenci pieczarek pora¿one miejsca traktuj¹ w ró¿ny sposób: pokrywaj¹ jewilgotn¹ serwetk¹ papierow¹ zanurzon¹ w œrodku dezynfekcyjnym, a potem posypuj¹sol¹ kuchenn¹, stosuj¹ tylko solenie, nakrywaj¹ plamê kubkiem plastikowym,który nastêpnie wciskaj¹ w okrywê i obsypuj¹ sol¹ [20]. Wykazano, ¿e podlewanie,zbiór i nieumiejêtne usuwanie kolonii daktylium u³atwia rozprzestrzenianie siêzarodników. Z tego wzglêdu kolonie te nakrywa siê najpierw materia³em papierowymnas¹czonym dezynfektantem, a nastêpnie pokrywa sol¹ kuchenn¹. Samo posypywaniesol¹ miejsc pora¿onych nie jest wskazane, gdy¿ wrêcz sprzyja rozsiewaniu siêzarodników [1, 2].W wyniku epidemicznego wyst¹pienia C. dendroides i C. mycophilum w WielkiejBrytanii w latach 1994–1995, Adie i Grogan [1] oraz Adie i in. [2] badali rozprzestrzenianiesiê konidiów Cladobotrtyum spp. Doœwiadczenia polega³y na sztucznyminfekowaniu uprawy pieczarki i oznaczaniu iloœci konidiów po standardowych zabiegachuprawowych. Liczebnoœæ zarodników badano przed zabiegiem (np. przedpodlewaniem) i po jego przeprowadzeniu. Zarodniki w wyniku poruszenia kolonii,unosi³y siê do góry i osiada³y w nowych miejscach. Po up³ywie godziny po pokryciusol¹ kolonii o ca³kowitej powierzchni 0,55 m 2 , najwy¿sze stê¿enie konidiów w powietrzuwynosi³o 2,5 · 10 4 ·m –3 . Wykazano, ¿e ponad 90% zarodników osiada naokrywie ju¿ w ci¹gu 15 minut niezale¿nie czy wentylatory s¹ w³¹czone, czy te¿ nie.W przypadku gdy wentylatory zosta³y wy³¹czone, 85% konidiów rozprzestrzeni³o siêna odleg³oœæ 0,5 m, a przy w³¹czonym wentylatorze dyspersja zarodników grzybazachodzi³a na odleg³oœæ 3 m [1, 2].W latach 90. XX wieku Cladobotryum spp. by³o zwalczane ró¿nymi fungicydami,tak¿e benzymidazolowymi. Niestety, powszechnoœæ stosowania tych œrodków spowodowa³apowstanie odpornoœci wœród izolatów Cladobotryum spp. [7, 8, 33, 47].W Anglii stosowano tak¿e œrodek o nazwie Dorado, zawieraj¹cy pyrifenoks, któryca³kowicie hamowa³ rozwój C. dendroides, jednak ze wzglêdu na toksycznoœæw stosunku do pieczarek zosta³ wycofany [35].Obecnie skutecznym fungicydem przeciwko daktylium jest Sporgon 50 WP, zawieraj¹cyjako substancjê czynn¹ prochloraz z manganem [21, 24, 54, 56, 68]. Du¿¹ skutecznoœci¹w zwalczaniu tej choroby charakteryzuje siê równie¿ chlorotalonil [45, 57].Grogan i Gaze [34] podjêli badania odpornoœci grzybów C. mycophilum i C. dendroidesTypu I i II, w odniesieniu do fungicydów zawieraj¹cych tiabendazol, benzy-