Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ...

Prawna ochrona odmian roœlin … 115odrêbnoœci, wyrównania i trwa³oœci) jest Centralny Oœrodek Badania Odmian RoœlinUprawnych (COBORU).Zgodnie z ust. 6 art. 4 ustawy, „wy³¹cznego prawa nie przyznaje siê, je¿eliodmiana zosta³a zg³oszona do ochrony albo jest chroniona przez Wspólnotowy Urz¹dOchrony Odmian Roœlin” . Oznacza to, ¿e je¿eli dana odmiana podlega ochronieustalonej na podstawie przepisów rozporz¹dzenia 2100/94/WE, niemo¿liwe jestotoczenie jej ochron¹ na podstawie przepisów polskich.Ponadto ustawa polska ustala to, kto mo¿e byæ uznawany za hodowcê w tensposób, ¿e jest nim nie tylko ten, kto wyhodowa³ lub odkry³ odmianê i j¹ wyprowadzi ,ale pracodawca tego kogoœ i jego nastêpcy prawni. Je¿eli prawo do odmiany przys³ugujepracodawcy osoby, która odmianê odkry³a i wyprowadzi³a b¹dŸ wyhodowa³a,osobie takiej nale¿y siê wynagrodzenie za korzystanie z odmiany (art. 4a). Wprowadzenietakiej definicji hodowcy stanowi rozstrzygniêcie kwestii, któr¹ w rozporz¹dzeniu2100/94/WE 9 pozostawiono do rozstrzygniêcia pañstwom cz³onkowskim.Od prawa do odmiany istniej¹ wyj¹tki podobne, jak w przypadku rozporz¹dzeniawspólnotowego i konwencji UPOV. Nieco inaczej ni¿ w rozporz¹dzeniu zosta³ jednakuregulowany przywilej farmerski oraz kwestie odp³atnoœci za korzystanie z niego.Otó¿ zgodnie z art. 23 ustawy, „Posiadacz gruntów rolnych mo¿e, za op³at¹ uiszczan¹na rzecz hodowcy, u¿ywaæ materia³u ze zbioru jako materia³u siewnego odmianychronionej wy³¹cznym prawem”. Wyj¹tek ten dotyczy wy³¹cznie wymienionych wustawie gatunków:a) pszenicy zwyczajnej,b) ¿yta,c) jêczmienia,d) pszen¿yta,e) owsa,f) kukurydzy,g) rzepaku ozimego,h) ziemniaka.Ponadto, przywilej nie dotyczy odmian mieszañcowych i odmian powsta³ych zeswobodnego krzy¿owania siê linii gatunków obcopylnych (odmian syntetycznych).Katalog gatunków wymienionych w ustawie jest wiêc nieco inny, ni¿ zawartyw art. 14.2 rozporz¹dzenia 2100/94/WE, w zwi¹zku z czym, hodowca mo¿e zdecydowaæsiê na wybór polskiego systemu ochrony odmian, np. ze wzglêdu na chêæ unikniêciastosowania przywileju farmerskiego w stosunku do odmiany, któr¹ zamierzachroniæ.9Zgodnie z art. 11.4 rozporz¹dzenia „je¿eli hodowca jest pracownikiem, prawo do wspólnotowejochrony odmian roœlin okreœla prawo krajowe w³aœciwe dla stosunku pracy,w ramach którego wyhodowano lub odkryto i rozwiniêto odmianê”.