Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ...

Prawna ochrona odmian roœlin … 113przywilej farmerski obejmuje materia³ jedynie niektórych gatunków roœlin i nie mo¿ebyæ rozci¹gany na odmiany innych gatunków. Poza tym przywilej ten pozwalajedynie na wykorzystywanie materia³u we w³asnym gospodarstwie, a wiêc niepozwala na udostêpnianie czy sprzedawanie go innym rolnikom.Rozporz¹dzenie 2100/94 przewiduje d³u¿sze okresy ochrony, ni¿ okresy minimalneokreœlone w UPOV. Podstawowy okres ochrony wynosi 25 lat dla odmianwiêkszoœci gatunków, oraz 30 lat dla odmian winoroœli, ziemniaków i drzew.Prawo ochronne przyznawane przez Wspólnotowy Urz¹d do spraw OdmianRoœlin chroni odmianê na terenie ca³ej Unii [2]. Do hodowcy nale¿y decyzja, czyzdecyduje siê na ochronê na podstawie przepisów krajowych, czy te¿ wyst¹pio wspólnotowe prawo ochronne. Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e decyduj¹c siê naochronê za pomoc¹ prawa wspólnotowego, hodowca uzyskuje jednolit¹ ochronê naca³ym obszarze Unii, natomiast decyduj¹c siê na ochronê za pomoc¹ systemówkrajowych, mo¿e uzyskaæ ró¿ny stopieñ ochrony w ró¿nych krajach, natomiastw Grecji, na Malcie, na Cyprze i w Luksemburgu nie uzyska ochrony, gdy¿ tamkrajowe systemy ochrony odmian nie funkcjonuj¹. Ponadto, decyzja o ochroniew ró¿nych krajach osobno skutkowaæ bêdzie koniecznoœci¹ wnoszenia op³at zaochronê w ka¿dym z tych krajów. Do hodowcy nale¿y decyzja co do tego czy odmianêchroniæ za pomoc¹ systemów krajowych czy systemu wspólnotowego.Op³ata za wniosek wynosi obecnie 900 EUR. Do tej op³aty nale¿y doliczyæjeszcze op³aty za przygotowanie i przeprowadzenie badania technicznego w wysokoœcido 3000 EUR oraz coroczne op³aty za obowi¹zywanie prawa do danej odmiany,w wysokoœci 300 EUR rocznie [11].Dla porównania op³aty pobierane za uzyskanie polskiego prawa do odmianywynosz¹ maksymalnie 500 PLN za z³o¿enie wniosku, 700 PLN za ka¿dy sezonbadania odmiany, 100 PLN za przyznanie prawa oraz 400 PLN za ka¿dy rokobowi¹zywania prawa (w pierwszych 5 latach 200 PLN) [12]. Nale¿y tu jednakzwróciæ uwagê, ¿e prawo unijne gwarantuje ochronê w 27 krajach, zaœ prawo polskie– w Polsce.Amerykañski system sui generis,Ustawa o ochronie odmian roœlin(„Plant Variety Protection Act (PVPA)”)PVPA wprowadzono w USA w 1970 roku. W 1994 r. akt ten uleg³ istotnymzmianom. Jest to akt, który wprowadza system sui generis ochrony odmian roœlin naterytorium Stanów Zjednoczonych. Poniewa¿ USA równie¿ s¹ stron¹ UPOV, postanowieniatego aktu równie¿ zbli¿one s¹ do postanowieñ konwencji.Sprzeda¿ b¹dŸ oferowanie na sprzeda¿ materia³u siewnego roœliny dozwolonejest wy³¹cznie za zgod¹ posiadacza prawa do odmiany. Okres ochrony wynosi dla