Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia. Nr 36/2010 - KRUS

ORGANIZACJA, EKONOMIKA I PROBLEMY SPOŁECZNEMagdalena Foland, Wojciech JagłaReforma KRUSkwestią woli politycznejRozmowa z prof. Katarzyną Duczkowską-Małyszz Instytutu Gospodarstwa SpołecznegoSzkoły Głównej Handlowej w WarszawieW październiku weszła w życie ustawa zmieniająca zasady opłacaniaskładek przez niektórych rolników. Wszyscy posiadacze gospodarstw rolnychpowyżej 50 ha przeliczeniowych płacą teraz wyższe składki. Ustawabudzi kontrowersje zarówno wśród ekspertów i naukowców, jaki polityków, no i samych zainteresowanych, czyli rolników. Można domniemywać,że jest to pierwszy krok w kierunku reformy systemu. Niewszyscy jednak tak uważają. Niektórzy twierdzą, że wprowadzone zmianysą efektem nieprzygotowania resortu rolnictwa do rozwiązania zasadniczychspraw. Chodzi przede wszystkim o nieuporządkowanie stanuposiadania ziemi. Pominięto też pilną potrzebę „uszczelnienia” systemu.Jakie jest stanowisko Pani Profesor w tej kwestii? Czy reforma powinnaprzebiegać „krok po kroku”, ewolucyjnie, czy też sprawa powinna zostaćzałatwiona przy pomocy jednej zasadniczej, „głębokiej” zmiany?Wbrew pozorom, potencjalna reforma potrzebna jest nie tyle KRUSowi,ile klientom tej instytucji. W polskim systemie prawnym gospodarstworolne nie jest podmiotem prawa. Przyjmuje się „okolicznościowe”definicje, w zależności od tego, czego dotyczy regulacja odnośnie gospodarstwarolnego. Jeśli chodzi o KRUS, każda z tych definicji jest inna,ponieważ u nas podmiotem prawa jest zawsze rolnik. We wszystkich krajachUE gospodarstwo rolne traktowane jest jak mini firma. I ma onoobowiązek notowania przychodów i wydatków, robienia raz w roku bilansu;ma także obowiązek płacenia podatków – w tym odliczania kosztówuzyskania przychodu. A przecież opłaty emerytalne i w ogóle ubezpieczeniowesą kosztem uzyskania przychodu. I ich właściciele w Europie płacątakie składki, jakie opłacają inni obywatele, w zależności od uzyskanychdochodów, a nie w zależności od liczby posiadanych hektarów.Ustawa, która weszła w życie 1 października, to jest rzeczywiście ofertadla „niektórych”. My od lat jesteśmy przyzwyczajeni do pojęcia „hekta-8