Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia. Nr 36/2010 - KRUS

ORGANIZACJA, EKONOMIKA I PROBLEMY SPOŁECZNEdzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, tj. 51,44% ogółu rolnikówi domowników zajmujących się tą działalnością wg ich stanu na koniec IIkw. 2004 r. Z wymienionej wyżej liczby decyzję o ustaniu ubezpieczeniaw KRUS wydano:– 6 868 osobom, w związku z przekroczeniem kwoty podatku należnegoza 2003 r. (11,31% ww. liczby osób),– 27 075 osobom, z powodu innej niż zryczałtowana forma opodatkowania(44,57%),– 26 800 osobom, wskutek niedostarczenia w terminie dokumentów(44,12%).Z danych KRUS wynika też, że 29 803 osób poinformowało o zawieszeniubądź zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczejpo wejściu w życie wymienionej ustawy (tj. 25,24% ogółu wg danychna koniec II kw. 2004 r.). Tylko 46 881 osób zobowiązanych zostałodo opłacenia składek w podwójnej wysokości, czyli zaledwie 41% rolnikówi domowników dotychczas prowadzących pozarolniczą działalnośćgospodarczą, mogło kontynuować ubezpieczenie w KRUS.Wskutek ustawy zmieniła się struktura osób prowadzących pozarolnicządziałalność gospodarczą. O ile w 2003 r., a więc w roku poprzedzającymzmiany, domownicy stanowili 30,6% ogółu osób zajmujących siętym zajęciem, to w 2004 r. tylko 20,4%, a na koniec III kw. 2009 r.,zaledwie 6,0%. Czym wytłumaczyć tak gwałtowny ubytek domownikówparających się pozarolniczą działalnością gospodarczą? Brakuje oficjalnegorozeznania o skali ubytku domowników wśród osób angażującychsię w pozarolniczą działalność (o blisko 31 tys. osób w III kwartale 2009 r.w stosunku do 2003 r.), podczas gdy w tym samym czasie ubyło 12,5 tys.rolników).Przyczyny tego stanu rzeczy należy upatrywać w fakcie, że domownikamisą osoby młodsze, o wyższych kwalifikacjach, skłonne do innowacjii poszukiwania rozwiązań mających zastosowanie w poprawie położeniamaterialnego. Lepiej wykorzystują one różnorakie rynkowe możliwości,bardziej skłonne do ryzyka. Przypuszczam, że większość spośród domowników,w stosunku do których w 2004 r. wydano decyzję o ustaniu ubezpieczeniaw KRUS, działalność gospodarczą prowadziło na większą skalę,przekraczającą rozmiar dochodu wyznaczonego kwotą graniczną należnegopodatku dochodowego. Ten sąd potwierdzają w pewnym sensiedane dotyczące liczby rolników i domowników prowadzących działalnośćgospodarczą w 2005 r. Mianowicie, w 2005 r. wpływ na stan liczbowyosób trudniących się tą działalnością miała ustawa z dnia 1 lipca 2005 r.o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórychinnych ustaw, która umożliwiła powrót do ubezpieczenia w KRUS osobomwcześniej wyłączonym z powodu formy opodatkowania i wyższychdochodów w 2003 r.49